Lekcja_spiewu.pdf

Lekcja Ă piewu

Joanna Kie ï biewska

Ă piewu

Gdzie s ï yszysz Ă piew, tam wchod ě ,

tam dobre serca maj È .

½ li ludzie, uwierz mi,

ci nigdy nie Ă piewaj È .

Fot. Comstock

Motywem przewodnim b Ú dzie dzi Ă

Ă piew, dla jednych przyjemna i ï a-

twa forma muzykowania, dla dru-

gich zwyczajne utrapienie. A szko-

da! Przecie ĝ ka ĝ da lekcja muzyki,

czy to w przedszkolu, czy w szkole,

ma zach Ú ca Ê i uczy ÊĂ piewu. Dla-

czego wi Ú c tylko nieliczni doro Ă li

maj È odwag ÚĂ piewa Ê ? Dlaczego

najlepiej i najwi Ú cej Ă piewamy jako

dzieci, a z wiekiem u wi Ú kszo Ă ci lu-

dzi umiej Ú tno ĂÊ ta wr Ú cz zanika?

Kiedy, w jaki sposób i z jak È cz Ú sto-

tliwo Ă ci È wprowadzamy Ă piew do

naszych codziennych zaj ÚÊ ?

Celem moich rozwa ĝ a ñ jest ca ï o Ă cio-

we spojrzenie na zagadnienia zwi È za-

ne z prac È muzyczn È i efektami, jakie

ona przynosi. Pisz È c o elementach lek-

cji, my Ă l Ú równie ĝ o pracy pozaszkol-

nej, o nieformalnych grupach dzieci Ú -

co–m ï odzie ĝ owych dzia ï aj È cych np.

przy domach kultury, do prowadzenia

których chcia ï am Pa ñ stwa serdecznie

zaprosi Ê .

mie Ê , zapami Ú ta Ê i odtworzy Ê . Teks-

ty piosenek poszerzaj È wiadomo Ă ci

o Ă wiecie i otoczeniu, rozwijaj È s ï owni-

ctwo dziecka, kszta ï tuj È uczucia. Dzi Ú -

ki ró ĝ norodno Ă ci charakteru i nastroju

Ă piewanych piosenek wzbogacamy

Ă wiat uczu Ê dziecka, kszta ï tujemy jego

postaw Ú estetyczn È . Radosny nastrój

towarzysz È cy Ă piewaniu wp ï ywa na

aktywno ĂÊ , która przenosi si Ú cz Ú sto

równie ĝ na inne dziedziny dzia ï alno-

Ă ci dziecka. Zbiorowy Ă piew wzmac-

nia wi Úě z grup È i uaktywnia dzieci

nie Ă mia ï e, zahamowane, które dzi Ú ki

temu ï atwiej nawi È zuj È kontakt z ró-

wie Ă nikami. ¥ piew wp ï ywa pozytywnie

na kondycj Ú dziecka: wzmacnia aparat

g ï osowy, rozwija klatk Ú piersiow È , do-

tlenia organizm, wp ï ywa dodatnio na

system nerwowy.

¥ piew jest jedn È z podstawowych

form ekspresji dziecka, a piosenka naj-

prostszym utworem muzycznym, który

dziecko jest w stanie prze ĝ y Ê , zrozu-

¥ piewajmy wi Ú c na ka ĝ dych zaj Ú ciach!

Rozpocznijmy lekcj Ú od kilku g ïÚ bo-

kich oddechów, od wyprostowania

sylwetek dzieci. Zamykamy oczy, wol-

no nabieramy powietrze nosem i wy-

puszczamy ustami. Wprowad ě my do

naszych zaj ÚÊ dos ï ownie kilka Ê wicze ñ

emisyjnych i dykcyjnych. Nie chodzi

o „zam Ú czenie” dzieci emisj È , ale ra-

czej wyrobienie nawyku rozgrzewki

g ï osu. Pami Ú tajmy o wyja Ă nieniu ma-

ï ym Ă piewakom, czemu w ogóle s ï u-

ĝÈ takie Ê wiczenia. Porównajmy lekcj Ú

muzyki z lekcjami wychowania ﬁ zycz-

nego, które równie ĝ rozpoczynaj È si Ú

od kilkuminutowej rozgrzewki.

Lekcja

Biuletyn Klubu Nauczyciela. Muzyka

Zapewne posiadacie Pa ñ stwo w swo-

ich materia ï ach wiele przyk ï adów Ê wi-

cze ñ wokalnych. Pami Ú tajmy jednak,

ĝ e ka ĝ d È wprawk Ú trzeba równie ĝ

„na Ă piewa Ê ”, czyli wielokrotnie po-

wtarza Ê . Nie chodzi tu zatem o wpro-

wadzenie jak najwi Ú kszej ilo Ă ci ró ĝ -

norodnych Ê wicze ñ , ale opracowanie

zestawu, który najlepiej rozwija dan È

grup Ú uczniów, przy czym stopie ñ

trudno Ă ci nie ma zwi È zku z wiekiem

dzieci, ale ze stopniem zaawansowa-

nia umiej Ú tno Ă ci wokalnych!

Z ka ĝ dej piosenki warto wybra Ê jaki Ă

motyw melodyczny do pracy i nauki

ma ï ych elementów muzyki.

Muzyka

z przy mru ĝ eniem

oka

Motywy melodyczne mog È by Ê gra-

ne na ró ĝ nych instrumentach, mo ĝ na

przy tej okazji rozmawia Ê o brzmie-

niach i barwach poszczególnych in-

strumentów.

Na przyk ï ad w piosence „Chc Ú si Ú

uczy Ê liter” wybieramy pocz È tkowy

motyw refrenu – oktaw Ú . Oktawa

to dwa takie same d ě wi Ú ki, wy ĝ szy

i ni ĝ szy. Omawiamy z dzie Ê mi poj Ú -

cie interwa ï u, czyli odleg ï o Ă ci mi Ú dzy

d ě wi Ú kami. Odnosimy poznany ele-

ment do wysoko Ă ci g ï osów, brzmie ñ

instrumentów.

Nawet je Ă li w programach nauczania

nie zosta ï y zawarte wyra ě ne wskazów-

ki dotycz È ce obowi È zkowej emisji na

lekcjach muzyki, to pami Ú tajmy o tym,

ĝ eby we w ï asnym zakresie pracowa Ê

z dzie Ê mi w taki sposób, który bez-

problemowo pozwoli im uczestniczy Ê

w zaj Ú ciach muzycznych.

Je Ă li dzieci pos ï uguj È si Ú notacj È mu-

zyczn È , to mo ĝ na w zeszycie zapisa Ê te

dwa d ě wi Ú ki. Bardziej zaawansowanej

grupie mo ĝ na zleci Ê prac Ú domow È ,

maj È c È na celu znalezienie piosenki

zawieraj È cej podobny motyw.

Ze szkolnych zeszytów:

Z dobrymi tekstami, które o czym Ă opo-

wiadaj È . Nie bójmy si Ú szerokich linii

melodycznych. Dobrze skomponowa-

na muzyka (nawet z du ĝ ymi skokami

w melodii), ï atwo wpadaj È ca w ucho

sama prowokuje do Ă piewania.

Chopin – to najprawdopodoniej

najwi Ú kszy gracz na Ă wiecie.

W wierszu „Pie Ăñ o b Ú bnie” b Ú -

ben gra pierwsze skrzypce.

Bogurodzica Ă piewana by ï a cz Ú -

sto na rozpocz Ú cie bitwy pod Grun-

waldem.

„Msz Úĝ a ï obn È Requiem” Mozar-

ta doko ñ czy ï inny kompozytor, po-

niewa ĝ umar ï i nie mia ï czasu.

„Marsz Turecki” Mozarta wcale

nie by ï marszem tureckim, on si Ú

tylko tak nazywa ï .

Chopin zna ï si Ú na muzyce,

a szczególnie na fortepianie.

Beethoven by ï g ï uchy, ale przy-

najmniej widzia ï , co komponowa ï .

Hejna ï w radiu grany jest na tr È b-

ce codziennie i w niedziel Ú .

W naszej szkole jest dziewcz Ú cy

chór mieszany.

Bach w swoim ĝ yciu wyszed ï za

m Èĝ i dorobi ï si Ú troch Ú dzieci.

Chopin wszystko, co widzia ï

przerabia ï na muzyk Ú .

Organy zbudowane s È z du ĝ ych

i ma ï ych piszczeli.

Nauczycielka puszcza ï a p ï yty,

które sz ï y z ĝ o ï nierzami do boju.

Jontek na swoim zegarze w cha-

ï upie znalaz ï wskazówki do ĝ ycia.

Perkusja to zestaw garnków,

w których gotuje si Ú muzyka.

W przypadku oktawy mo ĝ e to by Ê

trudne, ale w przypadku kwarty czy-

stej ju ĝ nie. Dzieci powinny mie Ê du ĝ o

porówna ñ i odno Ă ników do tego, co

s ï ysz È i znaj È .

Dobrze, je ĝ eli dzieci poznaj È mini-

mum 2 piosenki w miesi È cu, z ró ĝ no-

rodn È tematyk È . Przy nauce piosenek

w miar Ú mo ĝ liwo Ă ci trzeba wspo-

mnie Ê o autorach s ï ów i muzyki. Pio-

senki nie s È anonimowe, kryj È si Ú za

nimi twórcy.

Zanim dzieci zaczn È pisa Ê , najpierw

warto utrwali Ê w pami Ú ci wybrany

motyw melodyczny lub rytmiczny,

a dopiero pó ě niej go zapisa Ê . Zapis

musi by Ê efektem poznania, nie od-

wrotnie!

Po wst Ú pnym nauczeniu tekstu i mu-

zyki wprowad ě my zabawy rytmiczne,

np. wyklaskiwanie wskazanych fraz

muzycznych: samych Ê wier Ê nut, z do-

daniem instrumentów, ewentualnie

z wykorzystaniem o ï ówków lub innych

przyrz È dów. Je Ă li s È odpowiednie wa-

runki lokalowe, mo ĝ na doda Ê do tego

ruch, odpowiednie ﬁ gury i kroki.

Uczymy si Ú notacji muzycznej, pisz È c:

rytmy, np. cztery Ê wier Ê nuty,

fragment gamy z piosenki,

trójd ě wi Ú ki,

charakterystyczne interwa ï y, czyli

wszystko, co mo ĝ na znale ěÊ w da-

nej piosence.

Zamiast wyklaskiwania rytmu ca ï ej

piosenki, lepiej w aran ĝ acjach zawrze Ê

tematy rytmiczne w przerwie mi Ú dzy

zwrotkami – nie niszczymy w ten spo-

sób frazy muzycznej.

Zach Ú cam jeszcze raz do wspólnego

Ă piewania. ¥ piewajmy cz Ú sto, g ï o Ă no

i rado Ă nie nie tylko na lekcjach Ă piewu,

ale w ka ĝ dym momencie, kiedykolwiek

przyjdzie nam na to ochota!

www.wsip.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: