8
SPIS TREŚCI 1
1.WSPÓLNA POLITYKA ROLNA : 2
1.1. Cele i zasady Wspólnej Polityki Rolnej 2
1.2. Mechanizm działania WPR 3
1.3. Finansowanie WPR 4
1.4. Podstawowe typy rynku rolnego 4
1.5.Wspólnorynkowy system płodów rolnych 5
1.6. Reforma WPR i Europejski model rolnictwa 6
2.POLITYKA REGIONALNA : 7
2.1. Kształtowanie polityki regionalnej 8
2.2. Instrumenty polityki regionalnej 8
2.3. Realizacja incjatyw regionalnych Wspólnoty 9
2.4. Przygotowanie planów pomocy regionom 10
2.5. Programy wsparcia Wspólnotowego 10
2.6. Realizacja planów rozwojowych 11
2.7. Realizacja celów polityki regionalnej w latach 1994- 1999 12
3. LITERATURA 14
1. WSPÓLNA POLITYKA ROLNA.
Wspólna polityka rolna wyznacza cele i określa sposoby ich realizacji w dziedzinie produkcji i obrotu artykułami rolnymi, hodowlanymi i rybołóstwa w zakresie kształtowania struktur agralnych, ochrony środowiska, dochodowości i spraw socjalnych ludności wiejskiej.
W celu zapewnienia sprawnego działania i rozwoju wspólnego rynku produktów rolnych Członkowie Wspólnoty ustalili wspólną politykę rolną.
Polityka rolna jest jednym z najbardziej rozwiniętych sektorów polityki gospodarczej UE. Największym problemem w tej dziedzinie jest przywrócenie działania mechanizmów rynkowych w tym sektorze, uczynienie produktów rolnych UE konkurencyjnymi na rynkach światowych, nie stwarzając przy tym zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności Wspólnoty.
Wspólna Polityka Rolna opiera się na trzech zasadach:
- na wspólnym rynku rolnym, który umożliwia swobodny obrót towarowy. Chodzi tu o całkowitą swobodę w handlu między krajami członkowskimi: zniesienie ograniczeń celnych, jednolite stawki na granicach z krajami Wspólnoty, harmonizacja przepisów administracyjnych, sanitarnych, weterynaryjnych, ustalanie wspólnych cen oraz jednakowych warunków konkurencji
- wspólnotowych preferencjach czyli wprowadzenie warunków zapewniających
pierwszeństwo zbytu dla produktów wytworzonych na obszarze Wspólnoty. Ceny na rynku Wspólnoty są zazwyczaj wyższe od cen światowych. Wspólna Polityka Rolna chroni swój rynek wewnętrzny przed importem o niskich cenach za pomocą ceł na granicy oraz kontyngentów
- finansowej solidarności wspólna polityka zakłada wspólne finansowanie. Wydatki na
politykę rolną finansowane są ze wspólnego budżetu za pośrednictwem Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnictwa. Sekcja Gwarancji finansuje większość wydatków rolniczych (interwencyjny skup płodów rolnych, bezpośrednie dotacje do dochodów, subsydia eksportowe). Sekcja Orientacji zarządza środkami przeznaczonymi na politykę strukturalną np. działania modernizacyjne gospodarstw.
Wspólna Polityka Rolna ma na celu :
- zwiększenie wydajności produkcji rolnej w drodze postępu technicznego, zapewnienie racjonalnego rozwoju produkcji rolnej oraz jak najlepszego wykorzystania czynników produkcji, zwłaszcza siły roboczej
- zapewnienie sprawiedliwego poziomu życia ludności rolniczej, w szczególności przez podniesienie indywidualnego dochodu osób zatrudnionych w rolnictwie
- stabilizacje rynków
- zapewnienie ciągłości zaopatrzenia
- zapewnienie rozsądnych cen dla konsumentów.
1.1. MECHANIZM DZIAŁANIA WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ.
Aby osiągnąć przyjęte cele potrzebna jest wspólna organizacja rynków rolnych oraz inne środki wspólnej polityki rolnej. Możemy wyróżnić cztery główne instrumenty wspierania rolnictwa w ramach Wspólnej Polityki Rolnej :
- podtrzymanie cen rynkowych prowadzi do kształtowania cen unijnych na poziomie wyższym od cen światowych. Zapewnienie opłacalności produkcji rolnej jednocześnie wymaga stosowania barier na granicy przed napływem tańszych towarów z krajów spoza UE. Podtrzymanie ceny rynkowej zwiększa zarówno ceny płacone producentom krajowym jak i ceny płacone przez konsumentów za żywność. Z jednej strony wpływa na wzrost produkcji, a z drugiej zmniejsza konsumpcje. Wzrost produkcji szybszy od przyrostu konsumpcji rodzi problem nadwyżek na rynku. W tym celu wprowadzono na niektóre produkty ograniczenia ilościowe produkcji np. dotyczące wielkości produkcji mleka czy cukru.
- ograniczenia ilościowe stosowane są w połączeniu z podtrzymywaniem cen lub płatnościami kompensacyjnymi . Polegają one na ograniczaniu produkcji (przy danym poziomie wsparcia cenowego) na poziomie niższym od tego, jaki miałby miejsce bez stosowania ograniczeń. Pozwala to na zmniejszenie zakłóceń w handlu oraz ogranicza wydatki budżetowe państwa na subsydiowanie eksportu rolnego
- bezpośrednie czyli podtrzymywanie dochodów rolniczych producenci rolni w UE otrzymują pewną sumę pieniędzy ponad to, co uzyskują ze sprzedaży swych produktów na rynku . Dopłaty bezpośrednie zwiększają dochody rolnicze, nie wpływając jednocześnie na ceny
- inne formy wspierania rolnictwa można podzielić na dwie grupy:
1. zmniejszenie kosztów produkcji ( służą temu instrumenty polityki kredytowej, dotacje do środków produkcji, polityka podatkowa)
2. usługi ogólne czyli działania, które na dłuższą metę redukują koszty w sektorze rolnym, a korzyści z których nie trafiają bezpośrednio do producentów rolnych (badania, doradztwo, inspekcja sanitarna, zwalczanie szkodników i chorób, działania w zakresie poprawy struktur rolnych i infrastruktury, marketing i promocja).
1.2. FINANSOWANIE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ.
Finansowanie WPR było podstawowym celem utworzenia Europejskiego Funduszu Gwarancji i Orientacji w Rolnictwie, uwzględniającego zasady solidarności finansowej. Ze względu na dwoisty charakter wspólnotowej polityki rolnej, obejmującej politykę strukturalną, w funduszu wyodrębniono dwie sekcje – Sekcje Gwarancji i Sekcje Orientacji. Zasadniczą część wydatków Funduszu stanowią wydatki Sekcji Gwarancji związane z bieżącym finansowaniem. Zgodnie z Rozporządzeniem finansowane są :
- subsydia wypłacane eksporterom produktów rolnych do krajów trzecich, zgodnie z regułami wspólnej organizacji rynków rolnych
- środki interwencji, których celem jest stabilizacja wewnętrznych rynków
- instrumenty typu strukturalnego nie uwzględnione w systemie Funduszy Strukturalnych
- wkład Wspólnoty w pokrywanie kosztów ochrony i kontroli weterynaryjnej oraz programów przeciwdziałania chorobą zwierząt i roślin
- koszty przedsięwzięć, których celem jest rozpowszechnianie informacji o wspólnej polityce rolnej oraz niektóre działania służące ewaluacji skutków zastosowania instrumentów finansowych przez Sekcje Gwarancji.
Aby państwo członkowskie mogło korzystać z pomocy Sekcji Gwarancji konieczne jest stworzenie agencji płatniczej, której funkcje mogą pełnić organy władzy lub organizacje państwa członkowskiego, które dają dostateczne gwarancje w zarządzaniu wpływającymi do nich pieniędzmi Wspólnoty. Taka agencja musi przestrzegać przepisów, prowadzić księgowość oraz gromadzić dokumenty uzasadniające dokonane wypłaty. Do obowiązków państwa członkowskiego należy informowanie Komisji o działalności agencji, a w szczególności przedstawienie szacunków jej potrzeb finansowych oraz rocznych sprawozdań finansowych.
Natomiast Sekcja Orientacji finansuje przemiany strukturalne w rolnictwie, czyli wspiera działania długofalowe, wieloletnie, finansuje wydatki na poprawę struktury gospodarstw rolnych, systemu dystrybucji oraz pomoc regionalną. Po 1988 roku Sekcja Orientacji została włączona do Funduszu Strukturalnego, co pomaga w lepszym uwzględnieniu potrzeb rolnictwa.
W budżecie Wspólnot wydatki na rolnictwo z Sekcji Gwarancji stanowią około 50 % środków budżetowych. W latach dziewięćdziesiątych struktura wydatków budżetowych odzwierciedlała tendencje stopniowego przesuwania finansowania z interwencjonizmu rynkowego na rzecz polityki strukturalnej. Ten trend nadal kontynuowany jest w ramach reformy WPR, przyjętej w dokumencie Agenda 2000.
W budżecie na lata 2000 – 2006 na uwagę zasługuje pozycja „Rozszerzenie UE”. Od 2002 roku Unia przewiduje środki na rozszerzenie o nowe kraje, w tym również na rolnictwo. O ile środki na wspieranie rolnictwa dla nowych krajów kandydujących są bardzo niewielkie wobec oszacowanych wydatków wynikających z objęcia nowych krajów WPR, to należy zauważyć, że środki na działania strukturalne dla krajów nowo przyjętych są bardzo duże. Oznacza to, że rolnictwo może uzyskać na modernizację gospodarstw oraz wspieranie działań na obszarach wiejskich znaczące środki. Należy już dziś zastanowić się nad przygotowaniem odpowiednich programów i struktur administracyjnych do wykorzystania środków z funduszy strukturalnych po wejściu do Unii Europejskiej. Ponadto struktura wydatkowania środków na rolnictwo z Sekcji Gwarancyjnej w Unii Europejskiej wskazuje, że niejednakowo wspierane są poszczególne kierunki produkcji. Największy udział w strukturze wydatkowanych środków na rolnictwo (około 40%) przypada na uprawy polowe, czyli zboża, rośliny oleiste i wysokobiałkowe. Od 2000 roku 10% środków z budżetu Unii Europejskiej przeznaczono na rozwój wsi.
1.3. TWORZENIE WSPÓLNEGO RYNKU I POLITYKI ROLNEJ.
Jednolity wspólny rynek oznacza zniesienie ograniczeń w handlu wzajemnymi produktami gleby, lasu i morza, obowiązuje zakaz stosowania ceł oraz innych barier jak również subsydiowania rolnictwa niezgodnego z zasadami konkurencji. Warunkiem funkcjonowania takiego rynku są wspólne ceny, wspólne reguły konkurencji, stałe kursy walutowe w obrotach artykułami rolnymi oraz zbliżenie i harmonizacja przepisów administracyjnych, weterynaryjnych i dotyczących ochrony zdrowia. Rynek ten jest zarządzany centralnie przez Wspólnotę i obowiązują na nim wspólne przepisy w odniesieniu do krajów nieczłonkowskich.
Wspólnotowe preferencje polegają na uprzywilejowaniu sprzedaży produktów krajów członkowskich, ogranicza się wówczas import tańszych artykułów rolnych z krajów trzeciego świata za pomocą ceł i zmiennych opłat wyrównawczych, zrównując je automatycznie z wyższymi cenami wspólnorynkowymi. Ceny artykułów rolnych eksportowanych poza granice Wspólnoty są wysoko dotowane. Koszty wspólnej polityki rolnej są ponoszone na zasadzie solidarności finansowej a wszystkie niezbędne wydatki finansowane są przez Europejski Rolniczy Fundusz Doradczy i Gwarancyjny.
1.4. PODSTAWOWE TYPY ORGANIZACJI RYNKU ROLNEGO.
Koncepcję organizacji rynków branżowych oparto w pewnym sensie na organizacji narodowego rynku rolnego, ponieważ z punktu widzenia wymiany wewnątrz wspólnorynkowej miała ona spełniać warunki analogiczne do tych, jakie istniały na rynkach wewnętrznych poszczególnych państw członkowskich.
W ten sposób powstały wspólne rynki branżowe: mleczarskie, wołowe, cielęce, zbożowe, protein, nasion oleistych, wina, ziemniaków i inne. Ogólnie rzecz biorąc, rynki te można zaliczyć do jednego z czterech podstawowych typów wspólnej organizacji rynku rolnego:
a) wewnętrznej interwencji i zewnętrznej ochrony,
b) zewnętrznej ochrony bez interwencji,
c) dopłat do cen produktów przetworzonych,
d) innych form pomocy (zwanych flat-rate adis ).
Dla wielu produktów rolnych zboża, masła, mleka w proszku, cukru, wołowiny, wieprzowiny Wspólnota utworzyła agencje inwentaryzacyjne, które skupują nadwyżki produktów rolnych w przypadku , gdy ceny spadają poniżej określonych poziomów w celu ich ustabilizowania. W chwili przywrócenia równowagi rynkowej produkty te są odsprzedawane lub wywożone za granicę. Magazynowanie i przechowywanie zapasów pochłaniało znaczną część budżetu Wspólnoty ograniczając przy tym efektywne wykorzystanie powierzonych środków finansowych. Dlatego też w połowie lat 80-tych agencje skupu zaczęły posługiwać się instrumentami cenowymi w zależności od sytuacji rynkowej. Najwyraźniej uwidoczniło się to na rynku cukru , na którym pełną ceną inwentaryzacyjną objęto tylko te ilości, które były niezbędne do zaspokojenia potrzeb własnych Wspólnoty. Kosztami związanymi z dodatkową produkcją obciążeni zostali sami fermerzy.
Skup wieprzowiny, wina stołowego, niektórych warzyw i owoców polegał na udzielaniu pomocy w przechowywaniu ich części w celu wyłączenia z rynku jednak gdy perspektywy zbytu poprawiał się przeznaczane zostawały do sprzedaży.
Typy organizacji rynku mają na celu ochronę przed tańszym importem zewnętrznym bez interwencji wewnętrznej obejmuje ona 25% produkcji rolnej Wspólnoty. Dotyczy to jaj, drobiu, win markowych, kwiatów oraz wielu gatunków owoców i warzyw produkty te nie wymagają specjalnych form podtrzymania. Ochrona zewnętrzna w zależności od rodzaju produktu , przybiera formy opłat wyrównawczych, ceł lub też obu tych obciążeń łącznie.
W przypadku organizacji opartej na dopłatach do cen dotyczą one nasion rzepaku, słonecznika, bawełny, grochu, orzeszków ziemnych przedsiębiorstwa przemysłu przetwórczego Wspólnoty otrzymuje subsydia, jeżeli wykorzystywane są produkty pochodzenia wspólnotowego.
1.5. WSPÓLNORYNKOWY SYSTEM CEN PŁODÓW ROLNYCH.
Zgodnie z art. 43 par.2 traktatu rzymskiego ustalenia cen dokonuje się corocznie w dniu 1 sierpnia, Rada na wniosek Komisji Europejskiej, po zasięgnięciu opinii Parlamentu Europejskiego. Wspólnorynkowe ceny artykułów rolnych nie kształtują się więc według zasad gospodarki wolnorynkowej, czyli zgodnie z prawem popytu i podaży, lecz są negocjowane i ustalane w sposób administracyjny.
We wspólnorynkowej strukturze wyróżnia się trzy poziomy cen :
- ceny docelowe, ustalane przez Radę Unii Europejskiej na podstawie propozycji Komisji jeden raz w roku, przed rozpoczęciem kampanii rolnej, mają one charakter postulatywny
- ceny minimalne rynku wewnętrznego, które są cenami gwarantowanymi producentom rolnym i są zwykle o 5-10% niższe od cen docelowych
- instrumenty paracenowe tzn. cła importowe, opłaty wyrównawcze zwykłe i dodatkowe, subwencje eksportowe i monetarne płatności kompensacyjne, których zadaniem jest wyrównanie różnic między „zielonym kursem” ECU, wykorzystywanym przy ustalaniu cen produktów rolnych, a kursem rynkowym ECU.
Przy wywozie do krajów trzecich różnice między wyższą z reguły ceną wspólnorynkową a niższą ceną światową są przedmiotem dopłat dla eksportera. Dopłaty obejmują wszystkie produkty rolne z wyjątkiem ziemniaków i alkoholu. Gdy ceny światowe odpowiednich produktów osiągają poziom wyższy od cen wspólnorynkowych, wówczas opłaty wyrównawcze sprowadzane są do zera i wówczas zawieszanie cła w wywozie można zastąpić dopłatą eksportową.
Ustalanie cen przez Wspólnotę polega na przerzucaniu w dużej mierze ciężaru finansowania rozwoju rolnictwa na kraje trzecie. Wpływy z opłat wyrównawczych zasilają FEOGA (Europejski Rolniczy Fundusz Doradczy i Gwarancyjny), z którego subsydiowane jest rolnictwo Wspólnoty.
W1984 roku wprowadzono tzn. Mechanizm switchowy ( switch-over mechanism), w którym silniejsza waluta stanowiła bazę dla adaptacji „zielonego ECU”, według Trybunału Rewidentów Księgowych prowadzi ona do ukrytego wzrostu cen i do dalszego komplikowania systemu. Mechanizm ten odgrywa jednak dość istotną rolę we wspólnej polityce rolnej nie tylko w ujednolicaniu cen we wzajemnej wymianie płodów rolnych, ale i w stosowaniu różnych form pomocy dla rolnictwa: opłat, dopłat i subwencji. Jego rola polega na współdziałaniu w stabilizowaniu wszystkich tych wielkości i wzajemnej ich porównywalności. Od dnia 2 sierpnia 1993 roku tj. od rozszerzenia pasma wahań kursowych w ramach Europejskiego Systemu Walutowego do 15%, wszystkie waluty Wspólnoty uznane zostały z punktu widzenia agromonetarnego, za płynne. Jednak czynnik korekcyjny dla ECU w tym mechanizmie pozostał na niezmienionym poziomie i wynosi 1,207509.W przyszłości Komisja uważa za konieczne zniesienie mechanizmu switchowego z równoczesnym utrzymaniem możliwości kompensacji farmerskich z tytułu aprecjacji waluty (rewaluacji).
1.6. REFORMA WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ I EUROPEJSKI MODEL ROLNICTWA.
Na szczycie Berlińskim w marcu 1999 r. piętnaście krajów członkowskich uzgodniło szereg przedsięwzięć, znanych pod nazwą Agendy 2000. Mają one na celu stworzenie bardziej nowoczesnego i zrównoważonego europejskiego sektora rolnego, który zapewniłby w perspektywie możliwość utrzymania rolnictwa w sercu aktywnych wsi. Oznacza to, że polityka ma na uwadze nie tylko produkcje rolniczą, lecz także całą społeczność wiejską, a także konsumentów i całe społeczeństwo. Nowa polityka pragnie rozwijać:
- konkurencyjny sektor rolniczy, który będzie w stanie wykorzystywać możliwości pojawiające się na rynkach światowych bez nadmiernego subsydiowania, a jednocześnie pragnie zapewnić społeczności rolniczej godziwy poziom życia
- promocją bezpiecznych metod produkcji, zapewniających dostawy produktów wysokiej jakości, które sprostają oczekiwaniom konsumentów,
- wspieranie różnorodności odzwierciedlającej bogate tradycje europejskiego rolnictwa,
- utrzymanie społeczności wiejskich, które są zdolne do generowania miejsc pracy dla mieszkańców wsi,
- sektor rolny, który jest zróżnicowany pod względem wymogów środowiska i przyczynia się do zachowania zasobów naturalnych i naturalnego dziedzictwa z uwzględnieniem piękna krajobrazu wiejskiego.
Reforma dotyczy przede wszystkim produkcji roślinnej, mleka oraz mięsa wołowego.
W przypadku zbóż, roślin oleistych i roślin białkowych zastosowano nowe elementy rozwiązań :
- obniżenie cen interwencyjnych w dwóch etapach, począwszy od kampanii rolniczej 2000/2002. Obniżka według Rady Ministrów ds. Rolnictwa powinna wynieść 20%
- podniesienie bezpośrednich dopłat do dochodów z obecnych 54 do 63 za EUR/ tonę. W przypadku nasion roślin oleistych dopłata zostanie obniżona w trzech rocznych ratach do poziomu stosowanego w odniesieniu do zbóż, a system ceny referencyjnej zostaje zniesiony.
- w celu zapewnienia odpowiedniej względem opłacalności produkcji roślin białkowych wypłacana będzie dodatkowa dopłata bezpośrednia w wysokości 6,5EUR/ tonę
- obowiązkowe odłogowanie zostaje utrzymane przy obniżonej stopie, która wynosić będzie 10% obszaru zasiewów, dobrowolne odłogowanie będzie utrzymane, ale system jego premiowania będzie ulepszony tak, aby lepiej uwzględniał potrzeby ochrony środowiska ,stawki kompensacyjne będą za odłogowanie ziemi dla wszystkich produktów omawianej grupy wynosić 66 EUR/ tonę.
Narastające trudności na rynku mięsa wołowego spowodowały, że stworzono strategię długoterminową polegającą na obniżeniu poziomu podtrzymywania cen. Pomóc to ma m.in. w przywróceniu na europejskim rynku równowagi między podażą a popytem oraz zwiększenie konkurencyjności mięsa wołowego w stosunku do innych krajów jak również na poprawę konkurencyjności na rynku światowym i osłabieniu subwencji eksportowych. Od lipca 2002 wprowadzona zostanie pomoc dla prywatnego magazynowania, na zasadach stosowanych obecnie na rynku mięsa wieprzowego. Obok cen interwencyjnych i składowania na rynku wołowiny przewiduję się również stosowanie premii specjalnej- kompensacyjnej oraz premii ubojowej.
Natomiast ceny interwencyjne mleka w proszku i masła zostają obniżone o 15%, a kwoty mleczne wzrastają o 1,5%.Od momentu wprowadzenia obniżki cen maja wzrastać dopłaty w trzech równych ratach rocznych i mają wynosić 17,24 EUR/ tonę.
Rada Ministrów ds. Rolnictwa proponuje wdrożenie tych rozwiązań do 2005 roku.
- koncentracja czyli skupienie maksymalnej części środków Unii w regionach znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji (tzw. obszarach problemowych) dlatego Fundusze Strukturalne obejmują jedynie ograniczoną liczbę celów priorytetowych;
- partnerstwo czyli współdziałanie pomiędzy Komisją Europejską, a odpowiednimi władzami publicznymi danego państwa na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Począwszy od 1994 r. zasada partnerstwa została rozszerzona i dotyczy "kompetentnych władz i ciał - obejmujących, w ramach przepisów krajowych i bieżących praktyk każdego państwa członkowskiego, partnera gospodarczego i społecznego wyznaczonego przez państwo co wymaga wieloletniego horyzontu czasowego i planowania (nie finansuje się pojedynczych projektów). Programowanie ustala harmonogram alokacji środków pomocowych;
- programowanie czyli skupienie się na trwałym rozwiązaniu problemów danego regionu,
- dodatkowość (uzupełnienia), która polega na uzupełnianiu funduszu Unii środkami
poszczególnych państw. Oznacza to, że finansowanie przez Unię konkretnych
przedsięwzięć nie może doprowadzić do ograniczenia wydatków publicznych w danym regionie. W szczególności, każde państwo członkowskie musi "na całym objętym terytorium utrzymywać poziom publicznych wydatków strukturalnych lub pokrewnych przynajmniej taki sam, jak w poprzednim okresie programowania, uwzględniając jednak okoliczności makroekonomiczne, w jakich dochodzi do przyznania funduszu, jak również pewne szczególne okoliczności ekonomiczne konkretne prywatyzacje, wyjątkowy poziom publicznych wydatków strukturalnych w poprzednim okresie programowania oraz cykle koniunkturalne w gospodarce krajowej".
Wśród dodatkowych reguł polityki regionalnej wymienia się również zasady:
- koordynacji działań czterech funduszy strukturalnych i innych narzędzi
finansowych Unii; - zgodności z innymi politykami prowadzonymi przez Unię; - zgodności polityki regionalnej państw członkowskich z ich polityką
makroekonomiczną i społeczną; - koordynacji polityk regionalnych państw członkowskich.
2.1. KSZTAŁTOWANIE POLITYKI REGIONALNEJ.
Istotne zmiany w dziedzinie polityki regionalnej dokonały się po przyjęciu Jednolitego Aktu Europejskiego w 1986 r. Do Traktatu Rzymskiego została wówczas dodana nowa część (Tytuł V) pt. "Jedność gospodarcza i społeczna", w której stwierdzono, że celem Wspólnot jest wyrównywanie różnic między najbiedniejszymi i najbogatszymi regionami oraz stworzenie podstaw do prowadzenia wspólnej polityki strukturalnej. W jej ramach zostało wyróżnionych sześć kategorii celów: nr 1 mający na celu wspieranie rozwoju i dostosowań strukturalnych regionów
słabo rozwiniętych (zacofanych); nr 2 skierowany na restrukturyzację regionów przygranicznych lub części
regionów zagrożonych upadkiem przemysłu; nr 3 skierowany na zwalczanie bezrobocia długookresowego; nr 4 mający ułatwiać integrację zawodową młodzieży i przystosowanie pracowników
do zmian w przemyśle;
nr 5 mający dokonać reformy wspólnej polityki rolnej (w jego ramach wymieniono
dwa cele:
nr 5a mający przyśpieszyć modernizację i dostosowanie w ramach Unii struktur
rolniczych;
nr 5b pomoc w rozwoju i zmianach strukturalnych obszarów wiejskich skandynawskich.
nr 6 mający ułatwić rozwój regionów o małej gęstości zaludnienia w krajach Europy
po przyłączeniu do unii Finlandii, Szwecji. Udział finansowy danego państwa jest przede wszystkim uzależniony od kategorii celu, któremu został przyporządkowany dany region (w wypadku celu nr 1, udział ten wynosi od 50% do 75%, a w wypadku innych regionów od 25% do 50%), rodzaju podejmowanych działań oraz konkretnej sytuacji społeczno-gospodarczej kraju. Lista regionów słabo rozwiniętych (cel nr 1) oraz o słabym zaludnieniu (cel nr 6) określana jest przez Radę Unii Europejskiej. Lista regionów zakwalifikowanych do celów nr 2 i 5 określana jest przez Komisję Europejska w porozumieniu z państwami członkowskimi i na podstawie wyznaczonych kryteriów
grazyna_bytom