Kr 020 Czym jest teoria inteligentnego projektu.pdf

JQD@BINMHYL

(20)

LhdbyxrĀ`v O`idvrjh

Byxl idrs sdnqh`

hmsdkhfdmsmdfn oqnidjst?

Sdnqh` hmsdkhfdmsmdfn

oqnidjst ` dvnktbinmhyl

h jqd`binmhyl

Czy Wszechĥwiat zostaā inteli-

gentnie zaprojektowany? A moıe

jest wytworem przypadku, ktîry

tylko daje pozîr projektu? Odkry-

cia naukowe ostatnich kilkudzie-

siēciu lat, zamiast zakoěczyą tē

debatē, tylko jĎ spotēgowaāy. Oto

kilka kluczowych pytaě, stawia-

nych w tej debacie:

Czy nauka moıe w ogîle

rozwaıaą takĎ moıliwoĥą,

ıe Wszechĥwiat zostaā za-

projektowany przez jakiĥ

inteligentny czynnik? Moıe

idea projektu z natury rze-

czy leıy poza zakresem

tego, czym nauka siē zajmu-

je?

Czy istnieje jakieĥ ĥwiadec-

two empiryczne, ıe

Wszechĥwiat zostaā zapro-

jektowany przez inteligent-

nego Stwîrcē (ĥwiadectwo,

niekoniecznie dowîd)?

Czy moına udowodnią, ıe

Wszechĥwiat zostaā zapro-

jektowany przez inteligent-

nego Stwîrcē?

Czy posiadamy jakieĥ ar-

gumenty, ıe projektant

Wszechĥwiata jest istotĎ takĎ,

jak Bîg opisany w Biblii?

Teoria inteligentnego projektu

(ID) gāosi, ıe istnieje spore ĥwia-

dectwo sugerujĎce, ıe ıycie na

Ziemi nie mogāo powstaą przypad-

kowo, czyli za sprawĎ samego

przypadku. Musiaāo byą ono inte-

ligentnie zaprojektowane. Z dru-

giej strony aktualne teorie ewolu-

cji gāoszĎ, ıe Wszechĥwiat nie zo-

staā zaprojektowany, ale ıe jest

raczej wytworem niekierowanego

przypadku. Wāaĥnie z tego powo-

du teoria ID niezgodna jest z teo-

riĎ niekierowanej przypadkowej

ewolucji.

Zwolennicy ID argumentujĎ, ıe

aby ıycie powstaāo przypadkowo,

cegieāki ıycia komîrki muszĎ

byą wzglēdnie proste. Jednak roz-

wîj mikroskopii elektronowej i wy-

niki badaě biochemicznych, pro-

wadzonych od lat 1930-tych, wy-

kazujĎ, ıe wspomniane cegieāki

ıycia sĎ w rzeczywistoĥci niezwy-

kle skomplikowane. [1] Ĥwiadczy

to, ıe tak wysoka zāoıonoĥą nie

mogāa i nie rozwinēāa siē przypad-

kowo. Do jej zorganizowania mu-

siaā przyczynią siē Inteligentny Pro-

jektant. Teoria ID nie gāosi jednak,

ıe Inteligentny Projektant musi

byą Bogiem w rozumieniu trady-

cji ıydowskiej, chrzeĥcijaěskiej czy

muzuāmaěskiej. Identyfikacja Pro-

jektanta jako Boga jest bowiem

zbyt trudnym zadaniem. Zwolen-

nicy ID uwaıajĎ, ıe metodami na-

ukowymi moına jedynie wykazaą

Ctbg By`rív mq 2/2009

JQD@BINMHYL

Ctbg By`rív

20 Ctbg By`rív

JQD@BINMHYL

fakt projektu, a nie to, kim byā Pro-

jektant.

Ale zwolennicy ewolucjonizmu

argumentujĎ, ıe ĥwiadectwo pro-

jektu jest jedynie pozorne, nie rze-

czywiste. Organizmy ıywe tylko

sprawiajĎ wraıenie, ıe zostaāy za-

projektowane, ale rzeczywistym

projektantem byā dobîr naturalny.

Idea ta zostaāa spopularyzowana

przez Richarda Dawkinsa w zwro-

cie ĥlepy zegarmistrz dobîr na-

turalny jest ĥlepy, bo niczego nie

planuje i nic nie myĥli, a jednak

wskutek jego dziaāania powstajĎ

niezwykle zāoıone twory, wyglĎ-

dajĎce jak zaprojektowane.

Teoria inteligentnego projek-

tu obejmuje wiele dziedzin rzeczy-

wistoĥci. IstniejĎ argumenty, doty-

czĎce struktury Wszechĥwiata. Roz-

waıajĎ je fizycy, astrofizycy, astro-

nomowie i kosmologowie. Ale naj-

wiēcej kontrowersji wzbudzajĎ ar-

gumenty pochodzĎce z dziedziny

biologii.

Dla niezorientowanego czytel-

nika moıe byą zaskoczeniem in-

formacja, ıe teoria ID nie rywali-

zuje z teoriĎ ewolucji w sprawie,

czy ewolucja miaāa miejsce, czy

organizmy ıywe powstaāy w pro-

cesie ewolucyjnym. Zwolennicy ID

twierdzĎ jedynie, ıe nawet jeĥli

ewolucja miaāa miejsce, to ujaw-

nia razem ze wszystkimi procesa-

mi ıyciowymi ĥlady projektu.

Wprawdzie wiēkszoĥą znanych

zwolennikîw teorii inteligentnego

projektu odrzuca istnienie ewolu-

cji w makroskali, jednak poglĎd taki

nie naleıy do zbioru twierdzeě tej

teorii. Inni bowiem zwolennicy ID

akceptujĎ fakt ewolucji, rozumia-

ny jako pochodzenie od wspîlne-

go przodka (przykāadem jest zna-

ny biochemik, Michael Behe). Tyle

ıe ewolucja, jakĎ majĎ na myĥli,

nie jest ewolucjĎ darwinowskĎ.

Dawniej uczeni uznawali trzy

rodzaje przyczynowoĥci: przypa-

dek, koniecznoĥą i projekt. Darwi-

nowska teoria ewolucji dokonaāa

redukcji w tej dziedzinie. Usunēāa

z rozwaıaě naukowych pojēcie

projektu, pozostawiajĎc tylko przy-

padek i koniecznoĥą to, co moıe

siē zdarzyą, i to, co musi siē zda-

rzyą. W rezultacie biologowie ewo-

lucyjni uwaıajĎ, ıe ıycie tylko

wyglĎda jak zaprojektowane, pod-

czas gdy w rzeczywistoĥci organi-

zacja ıycia, jakĎ widzimy, jest two-

rem przypadkowych mutacji i do-

boru naturalnego.

Jedno nieporozumienie naleıy

wyjaĥnią na samym poczĎtku. Teo-

ria ID nie jest tym samym, co bi-

blijny kreacjonizm. Ten ostatni gāo-

si, ıe biblijne ujēcie stworzenia

naleıy przyjĎą jako opis dosāow-

ny, faktyczny, nawet jeĥli czasami

wyglĎda na to, ıe fakty naukowe

mu przeczĎ. Teoria inteligentne-

go projektu nie opiera siē na ĥwiē-

tych pismach jakiejkolwiek religii.

Jej podstawĎ sĎ tylko fakty empi-

ryczne. Jest wiarygodna w takim

stopniu, w jakim wiarygodne sĎ te

fakty.

Przeciwnicy teorii inteligentne-

go projektu swîj sprzeciw wobec

niej czerpiĎ z rozmaitych przesāa-

nek. Niektîrzy broniĎ naturalistycz-

nego ewolucjonizmu, zgodnie

z ktîrym ewolucja postēpuje dziē-

ki przypadkowym zmianom, na

ktîre dziaāa dobîr naturalny (i dzia-

āanie doboru ma rîwnieı staty-

styczny charakter). Inni przeciw-

nicy ID to chrzeĥcijaěscy ewolu-

cjoniĥci, ktîrzy wierzĎ, ıe Bîg

opisany w Biblii stworzyā Wszech-

ĥwiat, ale zrobiā to posāugujĎc siē

procesami ewolucji. [2] Sprzeci-

wiajĎ siē oni ID, gdyı wynika

z niej, ıe Bîg nie dziaāa przy po-

mocy ewolucji. Trzecia kategoria

przeciwnikîw ID to biblijni kre-

acjoniĥci, ktîrzy nie chcĎ zaakcep-

towaą teorii inteligentnego projek-

tu, gdyı nie uwzglēdnia ona prze-

kazu biblijnego.

Pewni myĥlicieli chcieli uniknĎą

dyskusji nad teoriĎ inteligentnego

projektu, poniewaı wydawaāo im

siē, ıe prowadzi ona albo do

uwzglēdnienia, albo do odrzucenia

jakiejĥ tradycji religijnej. Jednak

naleıy zauwaıyą, ıe kaıdy, zabie-

rajĎcy gāos w sprawie pochodze-

nia ıycia i jego form, mîwi wy-

chodzĎc z jakiejĥ tradycji religijnej.

Bo nawet tradycja dziewiētnasto-

wiecznego i dwudziestowieczne-

go ateistycznego naturalizmu sama

jest stanowiskiem w sprawach re-

ligii. Od mîwienia o religii nie ma

wiēc ucieczki. A skoro tak, to py-

tajmy raczej, ktîra religia najbar-

dziej jest dopasowana do odkry-

wanych przez naukē wāasnoĥci

Wszechĥwiata ateistyczna, wy-

kluczajĎca w nim istnienie projek-

tu ıycia, czy ta, ktîra widzi wokîā

nas dzieāa Inteligentnego Projek-

tanta?

Ck`bydfn sdnqh` hmsdkhfdmsmdfn

oqnidjst rs`mnvh vxyv`mhd

ck` sdnqhh dvnktbih?

Najczēĥciej mîwi siē po pro-

stu o teorii ewolucji, jakby istniaāa

tylko jedna. Faktycznie istniejĎ co

najmniej dwie rywalizujĎce i bar-

dzo odmienne wersje tej teorii. Za

jednĎ z nich opowiadaā siē Karol

Darwin i popierajĎ jĎ do dziĥ jego

zwolennicy, ktîrzy zdominowali

ĥwiat naukowy. Rozrîınienie ich

obu nie zawsze wystēpuje w pu-

blikacjach poĥwiēconych ewolucjo-

nizmowi. Na przykāad Michael

Denton w 1985 roku wydaā ksiĎı-

kē Evolution: A Theory in Crisis?

(Adler & Adler, Bethesda), w ktî-

rej zawarā bardzo ostrĎ krytykē

ewolucjonizmu, podjētĎ pîįniej

przez kreacjonistîw. Ale sam Den-

ton jest ewolucjonistĎ, tyle ıe nie-

darwinowskim, i ubolewa teraz, ıe

we wspomnianej ksiĎıce nie na-

pisaā wyraįnie, ıe krytykuje tylko

darwinizm, a nie wszystkie teorie

ewolucji. [3]

Darwin i jego zwolennicy ar-

gumentowali, ıe ıycie i nowe ga-

tunki powstawaāy w bardzo powol-

nych procesach ıycie powstaāo

w procesie tzw. ewolucji chemicz-

nej lub biochemicznej, a gatunki

w procesie ewolucji biologicznej.

Ta ostatnia miaāa polegaą na tym,

ıe przeıywajĎ organizmy tylko

najbardziej dopasowane do ĥrodo-

wiska. Te, ktîre najlepiej radzĎ

sobie z wyzwaniami ıycia, pozo-

mq 2/2009 Ctbg By`rív

Ctbg By`rív

JQD@BINMHYL

stawiajĎ wiēcej potomstwa i jest

ono lepiej dostosowane do otocze-

nia. Wĥrîd zarzutîw, jakie siē sta-

wia darwinizmowi, znajdujĎ siē

nastēpujĎce:

Jeĥli dopasowanie (fitness) jest

kryterium przeıycia, a przeıy-

cie jest dowodem dopasowa-

nia, to kryterium dopasowania

ma tautologiczny charakter.

Sprowadza siē ono do tego, ıe

"przeıywajĎ ci, ktîrzy przeıy-

wajĎ", co niczego konkretnego

nie mîwi o dopasowaniu. Jeĥli

dopasowanie jest realnĎ kate-

goriĎ, a nie tylko synonimem

przeıycia, to musi istnieą jakiĥ

zewnētrzny jego standard.

Posiadane ĥwiadectwo empi-

ryczne sugeruje, ıe gāîwne for-

my ıycia nie ewoluowaāy po-

woli w olbrzymich okresach

czasu, jak sĎdziā Darwin. Czē-

sto pojawiaāy siē one nagle

w procesie, ktîry ewolucjoni-

sta, Stephen Jay Gould, nazwaā

przerywanĎ rîwnowagĎ. Na

przykāad okazaāo siē, ıe w āup-

kach w Burgess, w kanadyjskiej

prowincji Kolumbia Brytyjska,

zachowaāo siē ĥwiadectwo

wiēkszoĥci gāîwnych wspîācze-

snych grup zwierzēcych sprzed

ponad 500 milionîw lat. [4]

nalna teoria ewolucji, darwinizm,

byā przedmiotem ostrej dyskusji

przez dziesiĎtki lat, a twierdzenie,

jakie czasami sāyszymy, jakoby

spoāecznoĥą naukowa nie dysku-

towaāa na temat ewolucji, jest nie-

prawdziwe.

Zwolennicy teorii inteligentne-

go projektu nie musza podwaıaą

faktu ewolucji. Zamiast tego zadajĎ

dwa pytania:

szaninĎ rîınych substancji, czē-

ĥciowo pochodzenia organicznego,

ale z caāĎ pewnoĥciĎ mieszanina

ta nie jest oıywiona.

I w tym leıy sedno problemu.

Komîrki zawierajĎ liczne, jak je

Behe nazywa, ukāady niereduko-

walnie zāoıone. Rozumie on przez

to fakt, ıe nie istnieje "prosty" or-

gan wewnĎtrzkomîrkowy, ktîry

mîgāby powstaą przypadkiem

i pîįniej wyewoluowaą w obser-

wowany dzisiaj zāoıony system.

WewnĎtrzkomîrkowe ukāady nie-

redukowalnie zāoıone musiaāyby

powstaą od razu w gotowej po-

staci, a to jest skrajnie nieprawdo-

podobne.

Uczeni wierzĎ dzisiaj, ıe

Wszechĥwiat nie istnieje odwiecz-

nie, ale powstaā ok. 13 miliardîw

lat temu. Jest to wiek olbrzymi, ale

duıo za maāy, by moına byāo

twierdzią, iı liczne ukāady we-

wnĎtrzkomîrkowe powstaāy na

drodze przypadku.

1) Czy proste formy ıycia

mogĎ siē pojawią przypad-

kowo, by prowadzią pîįniej

do bardziej zāoıonych

form?

Biochemik, Michael Behe, prze-

niîsā to pytanie ze zwierzĎt i roĥlin

na biochemiē, czyli na umoıliwia-

jĎce ıycie procesy chemiczne

w komîrkach. Okazuje siē, ıe ko-

mîrki, z ktîrych zbudowane jest

nasze ciaāo, sĎ nadzwyczaj skom-

plikowane. Przed rozwojem mikro-

skopii elektronowej uczeni, wĥrîd

nich sam Darwin, zakāadali, ıe ko-

mîrki sĎ prostymi strukturami po-

dobnymi do galaretki, ktîre jakoĥ

mogāy powstaą z szeĥciu elemen-

tîw organicznych. Jednemu z naj-

gorētszych zwolennikîw Darwina,

Thomasowi Huxleyowi, wydawa-

āo siē nawet, ıe odkryā organizm

tak prosty, ıe znajdujĎcy siē w po-

āowie drogi miēdzy ıyciem i sub-

stancjĎ nieoıywionĎ. Na czeĥą Ern-

sta Haeckla nazwaā go bathybius

haeckelii. Pîįniej jednak okazaāo

siē, ıe rzekomy organizm jest mie-

2) Czy nowe gatunki napraw-

dē powstajĎ w taki sposîb,

jak to opisuje teoria ewolu-

cji?

Sprawa nie dotyczy tu doboru

naturalnego. Jeĥli jakieĥ zwierzēta

ginĎ przed wydaniem potomstwa,

a inne ıyjĎ i siē rozmnaıajĎ, to

oczywiĥcie jakiĥ rodzaj doboru na-

turalnego ma miejsce, nawet jeĥli

jest to tylko przypadkowy dobîr.

Kluczowe pytanie brzmi raczej tak:

czy przypadek wyjaĥnia powsta-

Jeĥli dopasowanie nie jest nie-

zaleınym kryterium, a ewolucja

jest niekoniecznie powolnym pro-

cesem opartym na mutacjach, to

jak mamy rozumieą ewolucjē? Ste-

phen Jay Gould naleıaā do tych

biologîw, ktîrzy proponujĎ od-

miennĎ od darwinowskiej teoriē

ewolucji. Uwaıaā on, ıe nowe ga-

tunki mogĎ pojawiaą siē nagle. To

nagāe pojawienie siē miaāo byą

skutkiem przypadkowego prze-

trwania jakiejĥ cechy w izolowa-

nej grupie organizmîw. Cecha ta

okazywaāa siē uıyteczna pîįniej,

ale nie najlepiej dopasowana w da-

nym czasie. Mogāa ona nawet byą

bezuıyteczna lub niepoıĎdana,

byleby nie byāa letalna (prowadzĎ-

ca do ĥmierci).

Tak wiēc okazuje siē, ıe orygi-

Ctbg By`rív mq 2/2009

JQD@BINMHYL

Ctbg By`rív

22 Ctbg By`rív

JQD@BINMHYL

nie zāoıonej informacji, ktîra

umoıliwia wyāonienie siē gatunku

potomnego? Czy przeıycie najle-

piej dopasowanego przodka pro-

wadzi do powstania nowego ga-

tunku? Empiryczne poparcie dla

tych poglĎdîw jest zaskakujĎco

ubogie.

Przyjrzyjmy siē dla ilustracji

opowieĥci o dziobach tzw. ziēb

Darwina na wyspach Galapagos.

Opowiada siē, ıe Darwin odkryā

ich zmiennoĥą, ale faktycznie Dar-

win nie byā szczegîlnie nimi zain-

teresowany i niezgodnie ze swo-

imi zwyczajami, przyczyniā siē tyl-

ko do zamieszania badaě nad nimi,

poniewaı jego zapiski byāy mniej

dokāadne, niı zrobili to jego kole-

dzy. [5] Otîı w latach 1970-tych

przyrodnicy odkryli, ıe w okresach

suszy, jakie trwaāy nawet kilka lat,

ĥrednie rozmiary dziobîw ziēb nie-

co siē zwiēkszaāy. Odkrycie to sze-

roko nagāoĥniono w prestiıowych

czasopismach jako dowîd na dzia-

āajĎcĎ ewolucjē, ewolucjē w dzia-

āaniu, i odpowiednio do tego opi-

sano w podrēcznikach. Zakāadano

przy tym, ze w ten sposîb nowy

gatunek mîgāby powstaą w ciĎgu

200 lat.

Ale dzioby ziēb powrîciāy do

normalnych rozmiarîw podczas

deszczowych sezonîw, jakie mia-

āy miejsce w latach 1980-tych.

O tym fakcie juı szeroko nie in-

formowano. Najbardziej rozsĎdnym

wyjaĥnieniem obserwowanych

zmian nie jest ıadna ewolucja

w dziaāaniu. Zmiany rozmiarîw

dziobîw byāy raczej mechani-

zmem, sāuıĎcym do przeıycia,

a nie do stworzenia nowego gatun-

ku. W okresach suszy ziēbom bar-

dziej przydawaāy siē mocniejsze

dzioby, by rozāupywaą twarde na-

siona. Ziēby z mniejszymi dzioba-

mi w takich warunkach miaāy

mniejsze szanse na przetrwanie.

Najĥmieszniejsze jest to, ıe po

okresie suszy niektîre gatunki ziēb

na Galapagos zaczēāy siē āĎczyą

w jeden gatunek, zamiast tworzyą

nowe, jak przewiduje teoria ewo-

lucji. Prawdopodobnie niektîre

grupy ptakîw, uznawane dotĎd za

odrēbne gatunki, sĎ tylko odmia-

nami tego samego gatunku z nie-

wielkimi rîınicami wyglĎdu i wy-

dawanego gāosu, co utrudnia

w pewnych warunkach āĎczenie siē

w pary. Ale w innych warunkach

rîınice te mogĎ byą ignorowane,

co stawia pytanie, ile naprawdē

gatunkîw ziēb ıyje na tych wy-

spach? Podrēczniki jednak nadal

przytaczajĎ przykāad dziobîw ziēb

jako dziaāajĎcĎ ewolucjē.

Nie jest to sprawa drugorzēd-

na, gdyı sednem teorii Darwina

i jego wspîāczesnych zwolenni-

kîw jest wyjaĥnianie powstania

ıycia na drodze czystego przypad-

ku, na przykāad przez rîınicowa-

nie siē warunkîw ĥrodowiska, Czo-

āowy ewolucjonista, Ernst Mayr, tak

pisaā:

Teoria doboru naturalnego [...]

jest rdzeniem darwinizmu. Jest to

tak waına teoria dla darwinisty,

poniewaı umoıliwia w naturalny

sposîb, nie boskĎ interwencjĎ,

wyjaĥnienie adaptacji, czyli tego,

co teologowie przyrody nazywali

projektem. [6]

Ale czy rzeczywiĥcie w otacza-

jĎcym nas ĥwiecie widzimy przy-

padek jako najlepsze wyjaĥnienie

zāoıonoĥci ĥwiata oıywionego?

W dyskusji na ten temat pojawia

siē wiele nieporozumieě. JednĎ

z przyczyn jest to, ıe ewolucjoni-

ĥci czēsto mîwiĎ o projekcie or-

ganizmîw, ale majĎ na myĥli zu-

peānie coĥ innego, niı siē zwykle

przez to sāowo rozumie. Nie wierzĎ

przecieı w to, ıe organizmy zo-

staāy zaprojektowane. WierzĎ na-

tomiast, ıe powstaāy przypadkiem

i tylko z pozoru wyglĎdajĎ na re-

zultat projektu. Richard Dawkins

tak opisaā tē sytuacjē: Biologia zaj-

muje siē obiektami zāoıonymi,

tworzĎcymi wraıenie celowego

zamysāu. [7]

Zwolennicy teorii inteligentne-

go projektu proponujĎ innĎ odpo-

wiedį. ArgumentujĎ, ıe projekt,

jaki widzimy, jest realny, nie po-

zorny. UwaıajĎ, ıe ignorowanie

projektu stwarza wiēcej proble-

mîw, niı rozwiĎzuje. Marnuje siē

dla przykāadu mnîstwo czasu na

znalezienie wyjaĥnienia, jak zāoıo-

ne organizmy mogāy powstaą na

drodze przypadku. Argumenty

ewolucjonistîw, odwoāujĎce siē do

przypadku, zyskujĎ wiēksze uzna-

nie, niı na to zasāugujĎ, a w rezul-

tacie podrēczniki biologii zapeānio-

ne sĎ wĎtpliwymi lub nawet oba-

lonymi przykāadami.

Teoria inteligentnego projek-

tu pozwala naprostowaą tē wy-

krzywionĎ sytuacjē.

Mieczysāaw Pajewski

miepaj@wp.pl

[1] Zāoıonoĥą mechanizmîw uıywa-

nych przez "proste" komîrki oma-

wia na przykāad Michael Behe

w ksiĎıce Czarna skrzynka Darwi-

na. Biochemiczne wyzwanie dla

ewolucjonizmu, przeāoıyā Dariusz

Sagan, Biblioteka Filozoficznych

Aspektîw Genezy t. 4, Wydawnic-

two Megas, Warszawa 2008. KsiĎı-

kē moına zamîwią na stronie http:/

/wydawnictwomegas.pl/?menu=ko-

szyk,add,23

[2] Niektîrzy odrîıniajĎ teistycznych

ewolucjonistîw od chrzeĥcijaěskich

ewolucjonistîw. Ci pierwsi wierzĎ

w Boga, ale niekoniecznie w ta-

kiego, jaki zostaā opisany w Biblii.

[3] Por. Phillip E. Johnson and Denis

O. Lamoureux (eds.), Darwinism

Defeated? The Johnson-Lamoureux

Debate on Biological Origins, Re-

gent College Publishing, Vancouver

1999, s. 141-142.

[4] Por. Stephen Jay Gould, Wonder-

ful Life: The Burgess Shale and the

Nature of History, W.W. Norton &

Co., New York 1985, s. 24.

[5] Szczegîāowy opis kontrowersji,

zwiĎzanych z dziobami ziēb, por.

w: Jonathan Wells, Ikony ewolucji.

Nauka czy mit?, W wylomie, Go-

rzîw Wlkp. 2007, s. 121-133.

[6] Ernst Mayr, "Foreword", w: Micha-

el Ruse, Darwinism Defended, Ad-

dison-Wesley, Reading, Mass. 1982,

s. xi-xii.

[7] Richard Dawkins, Ĥlepy zegarmistrz

czyli, jak ewolucja dowodzi, ıe ĥwiat

nie zostaā zaplanowany, Biblioteka

Myĥli Wspîāczesnej, PIW, Warsza-

wa 1994, s. 21.

(Na podstawie: Denyse O'Leary,

Intelligent Design. Beyond Creation vs.

Evolution, A Dare Booklet, Digory Pu-

blishing, Richmond, BC 2002, s. 1-8.)

mq 2/2009 Ctbg By`rív

Ctbg By`rív

JQD@BINMHYL

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: