ZNIECZULENIA  CHIRURGICZNE

Historia :

·         1846 r. – zastosowanie eteru - Morton

·         1848 r. – zastosowanie podtlenku azotu – Davy i Wells

·         1942 r. – zastosowanie kurary – Griff i Jonson

·         lata 60-te – zastosowanie środków wziewnych halotan, ethran

·         1990 r. – zastosowanie całkowitego znieczulenia dożylnego

Przygotowanie do znieczulenia  jest bardzo istotne, gdyż zależy od niego:

-        bezpieczeństwo pacjenta podczas znieczulenia

-        niedopuszczenie do wystąpienia powikłań

Przygotowanie psychiczne, fizyczne i farmakologiczne powinno być indywidualne dla każdego pacjenta.

Przed znieczuleniem należy zapoznać się z:

-        aktualnym stanem zdrowia

-        przebytymi chorobami

-        chorobą chirurgiczną

-        stosowanym leczeniem

1.      Ocena ryzyka operacyjnego wg ASA :

2.      Badania diagnostyczne wykonywane zależnie od:

-        wieku

-        stanu chorego

-        obecności chorób współistniejących

3.      Wyrównanie niedoborów, poprawa stanu ogólnego i ogólnej wydolności poszczególnych układów i narządów.

4.      Przygotowanie przewodu pokarmowego.

5.      Wyrażenie zgody na zabieg operacyjny.

6.      Premedykacja.

Znieczulenie ogólne

polega na odwracalnym, kontrolowanym, okresowym

-        zniesieniu czucia i odczuwania negatywnych wrażeń (anaesthesia),

-        zniesieniu bólu (analgesia),

-        zniesieniu ruchów i odruchów (arefleksia)

-        zniesieniu niepamięci z odwracalną utratą świadomości (amnesia).

Podstawowym zadaniem znieczulenia jest:

-        utrzymanie funkcji życiowych zagrożonych chorobą i operacją chirurgiczną,

-        zapewnienie właściwej analgezji i anestezji

-        umożliwienie i ułatwienie pracy zespołowi chirurgicznemu lub diagnostycznemu.

              Pacjent podczas znieczulenia powinien mieć zapewniony standard monitorowania podstawowych funkcji życiowych :

·         Zapis ekg

·         Ciśnienie tętnicze krwi

·         Tętno

·         Saturacja krwi (pulsoksymetr)

·         Zawartość dwutlenku węgla w powietrzu wydechowym (kapnometr)

Przebieg znieczulenia należy dokumentować w karcie znieczulenia.

Znieczulenie ogólne składa się z następujących etapów :

·         Etap indukcji, czyli wprowadzania do znieczulenia

·         Etap znieczulenia chirurgicznego

·         Etap budzenia

·         Etap wczesnego okresu pooperacyjnego (ok. 6 godzin po znieczuleniu)

Środki stosowane do znieczulenia ogólnego :

1.      Środki dożylne :

Tiopental, Brewinarcon, Brietal, Etomidat, Relanium, Dormicum, Ketamina

2.      Środki wziewne :

Podtlenek azotu, Halotan, Fluothan, Enfuran, Enthrane, Isofluran, Foran

3.      Środki zwiotczające mięśnie :

Sukcynylocholina, Pancuronium, Pavulon, Norcuron, Tubokuraryna

4.      Środki przeciwbólowe stosowane w okresie pooperacyjnym :

Morfina, Petydyna, Dolargan, Pentazocyna, Fentanyl

Znieczulenie miejscowe – polega na odwracalnym zniesieniu przewodnictwa w obwodowym układzie nerwowym.

Historia :

·         1884 r. – zastosowanie kokainy

·         1898 r. – znieczulenie podpajęczynówkowe

·         1921 r. – znieczulenie zewnątrzoponowe

·         1949 r. – stałe znieczulenie zewnątrzoponowe przez wprowadzony cewnik

Podział znieczuleń miejscowych :

1.      Powierzchniowe – wyłącza się zakończenia nerwowe w:

-        błonach śluzowych jamy ustnej i nosa

-        tchawicy

-        pęcherza moczowego

-        pochwy

-        skóry

2.      Nasiękowe – wyłącza zakończenia nerwowe i włókna nerwowe.

Środek znieczulający miejscowo wprowadza się do wszystkich warstw tkanek okolicy operowanej

3.      Nerwów obwodowych – środek znieczulający wprowadza się na przebiegu nerwu obwodowego

4.      Splotów i zwojów – środek znieczulający wprowadza się w okolicy nerwów i zwojów co powoduje przerwanie przewodnictwa nerwowego w obszarze unerwionym przez ten odcinek obwodowego układu nerwowego

5.      Zewnątrzoponowe – środek znieczulający wprowadza się do przestrzeni zewnątrzoponowej przez igłę lub cewnik

6.      Podpajęczynówkowe – środek znieczulający podaje się do płynu mózgowo-rdzeniowego.

Środki stosowane do znieczulenia miejscowego :

1.      Procaina, Polocaina, Novocaina

2.      Lidocaina, Xylocaina

3.      Bupiwacaina, Marcaine

4.     Etidocaina, Duranest