SYSTEM POLITYCZNY INDII.pdf

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

Katarzyna Mill: System polityczny Indii

Autor: Katarzyna Mill

18.10.2007.

Le¿±ce w Azji Południowej Indie s± najwiêksz± liberaln± demokracj± ¶wiata.

1. WstêpLe¿±ce w Azji Południowej Indie s± najwiêksz± liberaln± demokracj± ¶wiata. Zajmuj±

powierzchniê 3 287 590 km--2 przy 1.1 miliarda mieszkañców (ONZ 2005). Zajmuj± teren

subkontynentu indyjskiego oraz archipelagów Lakszadwiwów, Andamanów i Nikobarów.

Konstytucja indyjska jest jedn± z najdłu¿szych na ¶wiecie z 440 artykułami i 12 spisami (w

2004 roku). 2. Krótki rys historyczny

Indie s± kolebk± prehistorycznych cywilizacji doliny Indusu. Wiek najbardziej znanych osad z

tamtego okresu znanych jako Mohend¿o Daro i Harappa, naukowcy ustalili na około 2-3

tysi±ce lat przed nasz± er±. Ich upadek wi±¿e siê z napływem odmiennej etnicznie, aryjskiej

ludno¶ci z północnego zachodu. Uwa¿a siê, ¿e przynie¶li ze sob± religiê opart± na Wedach oraz

indoeuropejski jêzyk, sanskryt, na którym bazuj± współczesne jêzyki północnych Indii, m.in.

Hindi. Pod wpływem Ariów, doszło do powstania kast, które przetrwały do dzi¶. Indyjskie

kasty s± dziedzicznymi grupami społecznymi, oddzielonymi od reszty społeczeñstwa

sztywnymi barierami rytualnymi, religijnymi lub społecznymi. Charakteryzuj± siê endogami± i

komensalizmem. Teksty religijne wyszczególniaj± cztery główne grupy: Braminów (kapłanów),

Kszatrijów (królów i wojowników), Waj¶jów (kupców) oraz ¦udrów (słu¿±cych). Pod wpływem

lokalnych ró¿nic, cztery podstawowe kasty uległy dalszym podziałom na tak zwane d¼ati. Poza

czterema głównymi kastami pozostawały te¿ miliony Pariasów (,,niedotykalnych'') -

pogardzanych, pozbawionych wiêkszo¶ci praw i wykonywaj±cych prace uwa¿ane za

nieczyste.Na przestrzeni wieków, pod wpływem Mogołów, Anglików oraz kultur lokalnych,

system uległ dalszym zmianom i podziałom. Mimo oficjalnego zniesienia systemu kastowego,

po dzi¶ dzieñ jego pozostało¶ci wywieraj± ogromny wpływ na funkcjonowanie społeczeñstwa

indyjskiego.Tereny obecnych Indii przez setki lat nie były zjednoczone. Królestwa upadały i

powstawały nowe. Czasem pojawiał siê władca, który pod swoj± rêk± jednoczył kilka

mniejszych ksiêstewek. Jedno z najwiêkszych imperiów stworzył Æandragupta Maura, a

udoskonalił je jego wnuk, A¶ok. Rozwijał siê wtedy buddyzm, hinduizm i d¿inizm. Z kolei

Islam rozprzestrzenił siê w Indiach w dwunastym wieku wraz z konsolidacj± władzy Wielkich

Mogołów. Wtedy rozpocz±ł siê czarny okres dla buddyzmu, który niemal całkowicie zanikł na

terenie obecnych Indii. XVI wiek to ju¿ pocz±tek kolonializmu - pierwsze wizyty

Portugalczyków, Francuzów i Anglików. Stopniowo to jednak Brytyjska Kompania

Wschodnioindyjska przejmowała władzê na subkontynencie indyjskim, a wkrótce ju¿

niepodzielnie panowała z Kalkuty. Pracownicy Kompanii w krótkim czasie chcieli zbijaæ fortuny,

co doprowadziło do licznych nadu¿yæ i brutalnej eksploatacji miejscowej ludno¶ci. W efekcie

narastaj±cych napiêæ społecznych i ekonomicznych w 1857 roku wybuchło powstanie Sipajów,

miejscowych ¿ołnierzy zatrudnianych przez Kompaniê. Po jego stłumieniu królowa Wiktoria

zadecydowała o wł±czeniu Indii do Korony i zlikwidowaniu Kompanii Wschodnioindyjskiej. W

1877 roku koronowała siê na cesarzow± Indii.Społeczne ruchy reformatorskie zaczêły siê w

miastach w XIX wieku. Na pocz±tku dwudziestego wieku pojawiły siê te¿ coraz gło¶niejsze

¿±dania niepodległo¶ciowe. W 1885 grupa wykształconych w Anglii Indusów zało¿yła Indyjski

Kongres Narodowy - platformê porozumienia ró¿nych frakcji w sprawie reform w systemie

prawnym. Stopniowo zamienił siê w ogólnonarodowy ruch wyzwoleñczy, którego

najsłynniejszymi liderami byli Mahatma Gandhi i Jawaharlal Nehru. Indie uzyskały

niepodległo¶æ po drugiej wojnie ¶wiatowej, 15. sierpnia 1947 roku. Pod wpływem nacisków z

ró¿nych stron, odchodz±c Anglicy podzielili tereny byłej kolonii na Indie oraz Pakistan zachodni

i wschodni (obecnie Bangladesz). 3. Konstytucja i jej główne cechyKonstytucja Indii została

uchwalona 26 listopada 1949 roku, weszła w ¿ycie dokładnie dwa miesi±ce pó¼niej, tj. 26

stycznia 1950 roku (za wyj±tkiem niektórych rozdziałów). Twórcy tej konstytucji czerpali z

do¶wiadczeñ innych krajów. Widaæ w niej wpływy Praktyki Brytyjskiej, oraz konstytucji:

amerykañskiej, irlandzkiej, kanadyjskiej, weimarskiej i australijskiej. Niektóre pó¼niejsze

poprawki zaczerpniêto równie¿ z ustawy zasadniczej ZSSR (Czê¶æ IV A, o obowi±zkach

ka¿dego obywatela).Indie s± pañstwem federacyjnym z silnym centrum. Składaj± siê z 28

stanów i 7 terytoriów. Poniewa¿ unia stanów nie została zawarta jako porozumienie jej

http://www.psz.pl/content/view/6371/

Utworzono 9 February, 2008, 15:04

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

członków, ¿aden z nich nie mo¿e siê odł±czyæ. Takie rozwi±zanie było konieczne przy bardzo

niejednolitej etnicznie ludno¶ci. Choæ jêzyk angielski i hindi s± jêzykami urzêdowymi unii, w

konstytucji zapisano a¿ 22 jêzyki jako oficjalne i chronione. Petent w urzêdzie mo¿e u¿ywaæ

ka¿dego z tych jêzyków. Problemy z etniczn± ró¿norodno¶ci± przejawiaj± siê nie tylko w

wielo¶ci jêzyków. Indie s± krajem, w którym ¿yje najwiêcej hinduistów, a liczba muzułmanów

jest wy¿sza tylko w Indonezji. Innymi wa¿nymi religiami s± sikhizm, chrze¶cijañstwo,

buddyzm i d¿inizm. Konstytucja indyjska postuluje sekularyzm, jednak nie w rozumieniu

nieingerencji. Pañstwo powinno jednakowo wspieraæ wszystkie religie. Do Konstytucji

doł±czono specjaln± listê kast i plemion defaworyzowanych, dla których rezerwuje siê miejsca

m.in. w parlamencie, w szkołach i na uniwersytetach. System kwotowy wymaga obecnie

powa¿nych poprawek. Jego przeciwnicy argumentuj±, ¿e wszyscy mieszkañcy s± równi wobec

prawa, nie powinno byæ zatem miejsc zarezerwowanych w urzêdach i szkołach, gdy¿

stopniowo to wiêkszo¶æ staje siê grup± defaworyzowan±. Zwolennicy systemu kwotowego,

ludzie, którzy korzystaj± z miejsc uprzywilejowanych, stawiaj± jednak silny opór wszelkim

propozycjom zmian w status quo. Konstytucja daje niewiele miejsca dla demokracji

bezpo¶redniej. W ten sposób przeprowadzane s± tylko wybory do ni¿szej izby parlamentu. Nie

istnieje instytucja referendum, a obywatele nie maj± inicjatywy ustawodawczej. W preambule

pojawia siê słowo ,,socjalistyczna'', jako okre¶lenie republiki. Nie było go w pierwotnym

tek¶cie, zostało dodane pó¼niej lecz nigdzie nie wyja¶niono co ono ma oznaczaæ. Rynek został

uwolniony na pocz±tku lat 90-tych dziêki reformom obecnego premiera, Manmohana Singha.

Obecnie w Indiach panuje gospodarka mieszana, a przy obecnej liberalizacji i wzro¶cie

gospodarczym mo¿na siê spodziewaæ dalszych zmian.

4. System konstytucyjny

Prezydent:Autorzy konstytucji indyjskiej w du¿ej mierze wzorowali siê na modelu

amerykañskim. Chcieli jednak unikn±æ słabo¶ci, któr± kryje tamten system, czyli braku

koordynacji miêdzy władz± ustawodawcz±, a wykonawcz±. W Indiach prezydent ma je spajaæ,

jak w Anglii monarcha. Jest wybieran± niebezpo¶rednio konstytucyjn± głow± pañstwa.

Urzêduje piêæ lat bez ograniczeñ co do reelekcji. Do tej pory jednak tylko jeden prezydent

(Rajendra Prasad) był wybrany na drug± kadencjê. Ostatnie wybory odbyły siê

19.07.2007.Bierne prawo wyborcze maj± obywatele Indii powy¿ej 35 roku ¿ycia, którzy

spełniaj± wymagania potrzebne do bycia członkiem ni¿szej izby parlamentu. Wyboru dokonuje

kolegium elektorów. W jego skład wchodz± deputowani obu izb parlamentu oraz

przedstawiciele legislatur stanowych. Moc głosów przedstawicieli stanowych oblicza siê na

podstawie populacji danego stanu. Pierwotnie w konstytucji był zapis, ¿e liczba ludno¶ci

powinna zale¿eæ od ostatniego przeprowadzonego spisu ludno¶ci, jednak 42. poprawka do

konstytucji zmieniła te ustalenia. Zamroziła ona liczby z 71 roku, które maj± obowi±zywaæ a¿

do cenzusu w 2026 roku. Wybory przeprowadzane s± metod± pojedynczego głosu

przenoszonego. Ka¿dy elektor ma nieograniczon± liczbê głosów, jednak musi wskazaæ

kolejno¶æ swoich preferencji. Do wyboru prezydenta potrzeba absolutnej wiêkszo¶ci głosów.

Wiceprezydent (jednocze¶nie przewodnicz±cy wy¿szej izby parlamentu) wybierany jest

podobn± metod±, przy kolegium elektorów okrojonym o przedstawicieli legislatur stanowych.

Jako zwierzchnik sił zbrojnych prezydent wypowiada wojnê i ogłasza pokój. W dyplomacji

reprezentuje Indie na ¶wiecie i podpisuje umowy w imieniu całego kraju. Musz± one byæ

jednak ratyfikowane przez parlament. W systemie indyjskim władza wykonawcza sprawowana

jest przez Radê Ministrów, choæ w imieniu prezydenta. Wła¶ciwie wszystkie decyzje i

postanowienia prezydent musi podejmowaæ za rad± Gabinetu, co oznacza, ¿e de facto ma on

niewielkie pole manewru. Do ka¿dej swojej decyzji potrzebuje zgody Rady, czyli premiera. Z

powodu kolejnych poprawek, w konstytucji pojawiła siê luka i nie ma wytycznych jak

postêpowaæ w razie gdy gabinet zostanie rozwi±zany, na przykład z powodu ¶mierci premiera.

W takim wypadku praktyka ka¿e prezydentowi podejmowaæ decyzje samodzielnie. Prezydent

mianuje jedynie najwa¿niejszych urzêdników pañstwowych (Premiera, Sêdziów S±du

Najwy¿szego, Szef Komisji Wyborczej, Kontrolera, Naczelnego Rewizora, i in.), ma prawo byæ

na bie¿±co w sprawach rz±dowych. Po wyborach do parlamentu decyduje, która partia

utworzy rz±d. Dysponuje natomiast du¿± władz± ustawodawcz±. Jak monarcha w Anglii, jest

http://www.psz.pl/content/view/6371/

Utworzono 9 February, 2008, 15:04

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

nieodł±czn± czê¶ci± Parlamentu, zwołuje i koñczy posiedzenia obu izb. Mo¿e rozwi±zaæ Lok

Sabhê (za rad± rz±du). Raz do roku oraz na pierwsze posiedzenie nowo wybranego

parlamentu wygłasza mowê. Nominuje 12 członków wy¿szej izby i dwóch członków ni¿szej.

Niektóre projekty ustaw mog± byæ przedstawione tylko za jego zgod±. Prawa ustanowione

przez legislatury stanowe mog± zostaæ odrzucone przez prezydenta lub skierowane do

ponownego rozpatrzenia. Projekt ustawy (wyj. ustawy bud¿etowe), który przejdzie przez obie

izby parlamentu, trafia do prezydenta. Aby wszedł w ¿ycie wymaga podpisu prezydenta. On

jednak mo¿e: a) Podpisaæ b)

Odmówiæ podpisania - prawo absolutnego weta, które zwykle stosowane jest tylko w drobnych

sprawachc) Odesłaæ projekt z powrotem do parlamentu -

je¶li obie izby przegłosuj± go ponownie w niezmienionej wersji prezydent musi go

podpisaæ.d) Wstrzymaæ podpisanie - prawo weta kieszonkowego, gdy¿

konstytucja nie wyznacza limitu czasowego. Kiedy prezydent jest szczególnie zadowolony z

obowi±zuj±cego prawa mo¿e wydaæ dekret, w którym na jaki¶ czas zakazuje aktywno¶ci

parlamentarnej w danej sprawie. Ma on moc ustawy, jednak musi byæ przegłosowany przez

parlament w ci±gu sze¶ciu tygodni. W rzeczywisto¶ci wiêc prezydent nie ma władzy

wykonawczej, ale ma du¿± władzê ustawodawcz±, spełnia rolê reprezentacyjn± i

doradcz±.Prezydenci Indii:Dr Rajendra Prasad (dwie kadencje)

1950 - 1962 Dr Sarvepalli Radhakrishnan 1962 - 1967 Dr Zakir Hussain 1967 -

1969 Varahagiri Venkata Giri 1969 (p.o.) Sêdzia Mohammed Hidayatullah 1969

(p.o.) Varahagiri Venkata Giri 1969 - 1974 Fakhruddin Ali Ahmed 1974 - 1977 B.D. Jatti 1977

(p.o.) Neelam Sanjiva Reddy 1977 - 1982 Giani Zail Singh 1982 - 1987 R.

Venkataraman 1987 - 1992 Dr Shankar Dayal Sharma 1992 - 1997 K. R. Narayanan 1997 -

2002 Dr. A. P. J. Abdul Kalam 2002 - 2007 Pratibha Patil 2007-

Rada Ministrów:Rada Ministrów składa siê z ministrów, ich zastêpców oraz sekretarzy

parlamentarnych. Na czele stoi premier wybierany przez prezydenta. Mo¿e byæ wybrany

spo¶ród przedstawicieli partii wiêkszo¶ciowej, lub takiej, która ma poparcie wiêkszo¶ci w

parlamencie. Ministrów wybiera premier a zatwierdza prezydent. Zwykle robi to tak, aby

zadowolone były mniejszo¶ci - stany, regiony oraz prominentni działacze partii. Minister nie

musi byæ członkiem ¿adnej z izb parlamentu. Jednak w takim przypadku nie mo¿e sprawowaæ

swojej funkcji dłu¿ej ni¿ 6 miesiêcy, chyba ¿e w miêdzyczasie zostanie wybrany albo powołany

do której¶ z izb. Je¶li jest członkiem parlamentu, ma prawo uczestniczyæ w posiedzeniach obu

izb. Ministrów nie mo¿e byæ wiêcej ni¿ 15% liczby członków Lok Sabhy. W praktyce, Rada

Ministrów jako taka rzadko siê spotyka, politykê rz±du kształtuje i wprowadza w ¿ycie

Gabinet. Tworz± go ministrowie z tek± najwa¿niejszych ministerstw. Rada Ministrów jest

kolektywnie odpowiedzialna przed Lok Sabha. Je¶li straci poparcie w parlamencie, musi cała

podaæ siê do dymisji. Jednak zamiast siê rozwi±zywaæ mo¿e doradziæ prezydentowi

rozwi±zanie Lok Sabha, pod pretekstem, ¿e izba nie reprezentuje odpowiednio elektoratu.

Votum nieufno¶ci wobec któregokolwiek ministra automatycznie prowadzi do rozwi±zania

Rady. Efektem tego jest wewnêtrzna solidarno¶æ Gabinetu: minister nie mo¿e siê wypowiadaæ

przeciwko jego polityce. Według konstytucji ministrowie sprawuj± urz±d tak długo, jak długo

chce tego prezydent. W rzeczywisto¶ci ten przywilej jest przywilejem premiera. Rada

ministrów jest kolektywnie odpowiedzialna przed izb± ni¿sz±, a ka¿dy minister jest

indywidualnie odpowiedzialny przed premierem/prezydentem. Zarz±dzenia prezydenta nie

musz± byæ kontrasygnowane przez odpowiednich ministrów. Akty głowy pañstwa

uprawomocnia Sekretarz Rz±du. ¯aden s±d nie ma prawa os±dzaæ natury rad danych

prezydentowi przez premiera i ministrów. Gabinet przedkłada w parlamencie najwa¿niejsze

ustawy i popycha je w procesie legislacyjnym. Przygotowuje i przedstawia parlamentowi

bud¿et, który zwykle przechodzi w formie, w jakiej został przedstawiony. Formułuje politykê

zagraniczn±. Gabinet doradza prezydentowi w kwestii ogłoszenia stanu wyj±tkowego, z

powodu wojny, agresji zewnêtrznej lub rebelii zbrojnej. Premier jest pierwszym po¶ród

równych. W rzeczywisto¶ci mo¿e wyznaczaæ nowych ministrów i rezygnowaæ ze starych kiedy

tylko chce. Rozdaje zadania ministerstwom i mo¿e przenie¶æ ministra z jednego resortu do

drugiego. Ma prawo nadzorowaæ wszystkie departamenty. Jego rezygnacja powoduje

rozwi±zanie Rady. Powinien informowaæ prezydenta o wszystkich decyzjach dotycz±cych

http://www.psz.pl/content/view/6371/

Utworzono 9 February, 2008, 15:04

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

administracji i o propozycjach legislacyjnych. Je¶li prezydent za¿±da, premier przedkłada pod

rozwagê Rady ka¿d± sprawê, w której minister podj±ł decyzjê, a która nie była przez ni±

rozwa¿ona. Prezydent ma prawo, za po¶rednictwem premiera, wnie¶æ do Rady kwestiê,

doradzon± mu przez dowolnego ministra. Stanowisko premiera jest tak silne, gdy¿ było

tworzone dla Jawaharlala Nehru. Jego córka, Indira Gandhi tylko zwiêkszyła zakres władzy na

tym stanowisku. Obecnie premierem jest Manmohan Singh.Premierzy Indii: Jawaharlal

Nehru 1947 - 1964 Gulzari Lal Nanda 1964 (p.o.) Lal Bahadur Shastri 1964 - 1966 Gulzari Lal

Nanda 1966 (p.o.) Indira Gandhi 1966 - 1977 Morarji Desai 1977 - 1979 Charan Singh 1979 -

1980 Indira Gandhi 1980 - 1984 Rajiv Gandhi 1984 - 1989 Vishwanath Pratap Singh 1989 -

1990 Chandra Shekhar 1990 - 1991 P. V. Narasimha Rao 1991 - 1996 A. B. Vajpayee 1996

(13 dni) H. D. Deve Gowda 1996-1997 I. K. Gujral 1997 - 1998 A. B. Vajpayee 1998 -

2004 Manmohan Singh 2004 -

Parlament:Oparty na systemie westminsterskim Parlament Indii składa siê z prezydenta,

ni¿szej izby Lok Sabha (Zgromadzenie Ludowe) i wy¿szej izby Rajya Sabha (Zgromadzenie

Stanów). Prezydent na co dzieñ nie uczestniczy w obradach Parlamentu. Zwołuje posiedzenia i

je koñczy, okazjonalnie wygłasza mowy. Teoretycznie mo¿e odwołaæ Lok Sabhê, w praktyce

jest to w rêkach premiera. Przerwy pomiêdzy posiedzeniami nie powinny trwaæ dłu¿ej ni¿

sze¶æ miesiêcy.Bierne prawo wyborcze posiadaj± obywatele Indii, którzy ukoñczyli 30 lat (RS)

i 25 (LS). Prezydent mo¿e okre¶liæ dodatkowe wymagania. Rajya SabhaPowstała 3 kwietnia

1952 roku. Jest ciałem stałym. Co dwa lata wymienia siê 1/3 jej składu. Kadencja trwa 6 lat.

12 osób maj±cych ,,specjaln± wiedzê albo do¶wiadczenie w literaturze, nauce, sztuce i słu¿bie

społecznej'' mo¿e nominowaæ prezydent. Pozostałych 238 członków jest przedstawicielami

stanów i terytoriów unijnych, wybieranymi w wyborach niebezpo¶rednich, przez parlamenty

stanowe. Ilo¶æ reprezentantów jest przyznawana stanowi w zale¿no¶ci od liczby ludno¶ci

(Patrz: Prezydent). Posiedzeniom Rajya Sabha przewodniczy wice prezydent. Mo¿e byæ

usuniêty ze stanowiska, tylko je¶li przestanie byæ wice prezydentem. Jego zastêpca jest

wybierany przez członków Rajya Sabhy spo¶ród nich samych. Przewodnicz±cy prowadzi

sekretariat i dba odpowiednikami sprawy bie¿±ce. Jego odpowiednikiem w Izbie Ludowej jest

Speaker. Lok SabhaPierwsze posiedzenie Izby odbyło 13 maja 1952 roku. Składa siê ona z nie

wiêcej ni¿ 530 reprezentantów stanów, wybieranych w wyborach bezpo¶rednich (wyj±tek

stanowi Sikkim, którego jedyny reprezentant jest wybierany przez zebranie ustawodawcze

stanu) oraz nie wiêcej ni¿ 20 reprezentantów terytoriów i nie wiêcej ni¿ 2 członków

społeczno¶ci anglo-indyjskiej, mianowanych przez prezydenta. Sposób wyboru reprezentantów

terytoriów nie jest okre¶lony w konstytucji, jednak decyzj± parlamentu s± to równie¿ wybory

bezpo¶rednie. Czynne prawo wyborcze maj± obywatele, którzy ukoñczyli 18 lat. Ilo¶ci miejsc

dla danego stanu jest okre¶lana na zasadzie liczby ludno¶ci, za wyj±tkiem stanów, których

ludno¶æ nie przekracza sze¶ciu milionów (Patrz: Prezydent). Z powodów programów

planowania rodziny w ró¿nych czê¶ciach kraju, przedłu¿ono obowi±zywanie danych z

’71 roku, z tym ¿e okrêgi wyborcze powinny byæ ustalone na bazie spisu z roku 2001.

Kadencja trwa 5 lat. Mo¿e byæ skrócona, przez rozwi±zanie rady przez prezydenta na wniosek

premiera. Wniosek taki mo¿e siê pojawiæ kiedy rz±d straci poparcie w parlamencie. Kadencja

mo¿e byæ te¿ wydłu¿ona w okresie stanu nadzwyczajnego. Na pierwszym po wyborach

posiedzeniu Lok Sabhy, obradom przewodniczy osoba wyznaczona przez prezydenta (zwykle

najstarszy członek). Wtedy te¿ wybierany jest spo¶ród członków tej izby i przez jej członków,

speaker. W normalnych warunkach jego kadencja równa jest kadencji izby. Prowadzi

sekretariat, a jego decyzja w sprawie interpretacji procedur jest ostateczna. Mo¿e poprosiæ

członka o odej¶cie z parlamentu, mo¿e te¿ zawiesiæ go w prawach. Jego ocena, czy dany

projekt jest projektem ustawy finansowej równie¿ jest ostateczna. Decyzje, które podejmuje

w zwi±zku z urzêdem nie podlegaj± ¿adnemu s±dowi. W razie wspólnej sesji obu izb,

przewodniczy jej speaker. Nie mo¿e jednak braæ udziału w polityce swojej partii, gdy¿ ma byæ

bezstronny. Jego zastêpca, speaker deputowany, mo¿e braæ udział w ¿yciu politycznym, ale

zgodnie z konwencj±, zwykle trzyma siê na uboczu i nie zajmuje stanowiska w kwestiach

kontrowersyjnych. Do tej pory deputowanego wybierało siê zwykle z opozycji. Ten zwyczaj

powoli zanika. Kworum potrzebne do przeprowadzenia obrad to 1/10, takie samo w obu

izbach. Ustalenia Parlamentu nie trac± wa¿no¶ci, je¿eli oka¿e siê, ¿e głosował poseł, który nie

http://www.psz.pl/content/view/6371/

Utworzono 9 February, 2008, 15:04

psz.pl - Portal Spraw Zagranicznych

miał do tego prawa. Osoba, która zostanie wybrana do obu izb, musi zrezygnowaæ z jednego

mandatu. Członkiem parlamentu nie mo¿e byæ osoba która  <!--[if

!supportLists]-->· piastuje stanowisko dochodowe finansowane ze

¶rodków pañstwowych lub stanowych · jest

niepoczytalna · ma niespłacone długi<!--[if

!supportLists]-->· przestała byæ obywatelem Indii lub z własnej woli

zdobyła obywatelstwo innego kraju. Posłowie ciesz± siê niekaralno¶ci± s±dow± za

wypowiedziane w parlamencie słowa, ograniczon± jedynie zasadami Izby. Nie mog± byæ

aresztowani w sprawach cywilnych podczas posiedzenia Izby oraz na 40 dni przed i po jego

zakoñczeniu. Podobna zasada dotyczy zebrañ komisji, której poseł jest członkiem.Posiedzenia

odbywaj± siê po angielsku i w hindi. Przewodnicz±cy lub speaker mo¿e zezwoliæ posłowi na

przemawianie w jego ojczystym jêzyku, je¶li nie jest on w stanie wyraziæ my¶li ani w hindi, ani

po angielsku. Wiele spraw załatwianych jest w komisjach do tego powołanych. W

rzeczywisto¶ci obecnie parlament ma niewielk± kontrolê nad władza wykonawcz± - rz±dem.<!-

-[if !vml]-->Proces ustawodawczy:

Opisany proces dotyczy tylko zwykłych ustaw, które nie s± uznane przez speakera za

finansowe. Inicjatywê ustawodawcz± posiadaj± prezydent, rz±d i obie izby parlamentu. Projekt

mo¿e zostaæ wniesiony do dowolnej izby. Po pierwszym czytaniu izba kieruje projekt do

debaty, odpowiedniej komisji, lub do wspólnej komisji obu izb. Potem nastêpuje drugie

(dyskusja paragraf po paragrafie) i trzecie czytanie (generalna dyskusja i głosowanie).

Zatwierdzony projekt trafia do drugiej izby parlamentu, gdzie przechodzi identyczny proces.

Je¶li zostanie zaakceptowany, wysyłany jest od razu do prezydenta, je¶li natomiast izba

przegłosuje poprawki, projekt wraca z powrotem do pierwszej izby. Kiedy nastêpuje impas -

projekt kr±¿y bez koñca miêdzy Rajya i Lok Sabha - albo kiedy izba nie podejmuje ¿adnej

akcji przez 6 miesiêcy, prezydent mo¿e za¿±daæ wspólnego posiedzenia obu izb. Gdyby Lok

Sabha została rozwi±zana po ¿±daniu prezydenta, posiedzenie i tak musi siê odbyæ. Takiemu

posiedzeniu przewodniczy Speaker. Przegłosowanie projektu wiêkszo¶ci± głosów wszystkich

obecnych automatycznie zatwierdza go w obu izbach. Przesyła siê go wtedy do prezydenta. W

posiedzeniu ł±czonym Lok Sabha ma przewagê liczebn±. Co siê dzieje kiedy projekt trafi na

biuro prezydenta, patrz: prezydent.Ustawy bud¿etowe i finansowe musz± byæ wniesione do

ni¿szej izby. Wy¿sza nie ma prawa wnoszenia poprawek, mo¿e co najwy¿ej wysun±æ sugestie.

Lok Sabha musi je rozpatrzyæ w ci±gu 14 dni. W indyjskim systemie istnieje Minister ds.

parlamentarnych. Nie jest członkiem gabinetu, ale przewodnicz±cym Rz±dowego Komitetu ds.

Parlamentarnych. Jego którego zadaniem jest czuwanie nad działalno¶ci± frakcji

parlamentarnej partii rz±dz±cej.Inne charakterystyczne elementy: • S±dy s± niezawisłe.

Rolê trybunału konstytucyjnego, ostatecznej instancji apelacyjnej i ciała rozstrzygaj±cego

spory miêdzy centrum, a stanami pełni S±d Najwy¿szy. Tworzy go 24 sêdziów mianowanych

przez prezydenta. Na czele stoi sêdzia najwy¿szy (Chief Justice). •Kontroler i Generalny

Rewizor Indii kontroluje rachunki bud¿etów federalnego i stanowych. Mianuje go prezydent na

6 letni± kadencj±, lub do ukoñczenia przezeñ 65 roku ¿ycia. Po skoñczeniu słu¿by nie wolno

mu pracowaæ na ¿adnym stanowisku rz±dowym. Ta sprawa wywołała w ostatnich czasach

du¿o kontrowersji, kiedy jeden z byłych kontrolerów został powołany na stanowisko

przewodnicz±cego Komisji Finansowej. • Projekt zmian w konstytucji mo¿e zostaæ

wniesiony do dowolnej izby parlamentu. Kiedy zostanie przegłosowany w obu izbach osobno,

w ka¿dej wiêkszo¶ci± 2/3 głosów, trafia do prezydenta. Ka¿da istotna zmiana wymaga

ratyfikacji przez co najmniej połowê stanów przed zło¿eniem do prezydenta, je¶li dotyczy

sposobu jego wyboru, kompetencji wykonawczych federacji lub zakresu władzy wykonawczej

w stanie. Poprawka do spisów konstytucji jest mo¿liwa zwykł± wiêkszo¶ci± głosów. Na

przestrzeni lat pojawiały siê zarzuty, ¿e zbyt trudny jest proces wnoszenia poprawek do

konstytucji. Zarzuty te wydaj± siê nie byæ usprawiedliwione bo w ci±gu pierwszych 50 lat

Republiki Indii, wprowadzono a¿ 80 zmian. 5. StanyFederacja Indyjska nie jest wynikiem

porozumienia zawartego pomiêdzy terytoriami. Tak zwane stany ksi±¿êce miały w 1947 roku

wybór, czy chc± przynale¿eæ do Indii, czy do Pakistanu. W wyniku tych postanowieñ Pakistan

pocz±tkowo obejmował równie¿ dzisiejszy Bangladesz, terytorium oddalone o kilka tysiêcy

kilometrów od centrum. Innym skutkiem wyboru pozostawionego stanom jest sytuacja

http://www.psz.pl/content/view/6371/

Utworzono 9 February, 2008, 15:04

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: