Makroekonomia_cwiczenia.docx

MAKROEKONOMIA          

dr Helena Przybyła

ĆWICZENIA I                                                 WPROWADZENIE DO MAKROEKONOMII

1.       Pojęcie, przedmiot i metoda makroekonomii

2.       Agregaty, zasady agregacji, przykłady agregatów

3.       Nominalne i realne ujęcie agregatów (delator PKB)

4.       Współczesne kierunki makroekonomiczne

a.       Nurty neoklasyczne

b.       Nurty keynesowskie

5.       Podstawowe podmioty gospodarcze w makroekonomii

6.       Model ruchu okrężnego w gospodarce narodowej

a.       Analiza modelu prostego

b.       Analiza modelu rozwiniętego

Różnice między mikro- a makroekonomią.

Liberalizm; pogląd w dziedzinach społecznych, politycznych, kulturowych itd., który za najwyższą

                  wartość uznaje wolność

Ad. 1.

Makroekonomia; jest działem ekonomii zajmującym się badaniem sposobu działania gospodarki jako

               całości, bada zjawiska i procesy zachodzące w skali całej gospodarki. Bada współzależności

               między takimi agregatami jak dochód narodowy, wydatki na konsumpcję, wydatki na

               inwestycję, oszczędności, dochody i wydatki budżetu państwa, bilans handlowy i płatniczy

             kraju, popyt na pieniądz i podaż pieniądza, przeciętny poziom cen, rozmiary zatrudnienia i

               bezrobocia w kraju itp.

Ad.2.

Agregaty; całość powstała przez złączenie niejednorodnych części

Agregacja; proces łączenia elementów w całość

Zasady agregacji:

­            Agregować jedynie można wielkości jednorodne

­            Agregowane zasoby mogą dotyczyć tego samego momentu czasu

­            Agregowane strumienie muszą dotyczyć tego samego przedziału czasu

Zasoby; określają nagromadzony stan danej wielkości w określonym momencie, np. zatrudnienie,

             bezrobocie, majątek produkcyjny

Strumienie; ukazują wartość pewnych wielkości ekonomicznych w jakimś przedziale czasu, stąd też

            trzeba odnosić je do określonego okresu, aby zawarta w nich informacja miała sens, np.

            produkcja, dochód, wydatki, sprzedaż

Przykłady agregatów:

­            PKB

­            Agregatowa podaż

­            Agregatowy popyt

­            Zatrudnienie i bezrobocie

­            Stabilność cen (inflacja)

­            Bilanse zagraniczne

Ad.3.

Nominalne ujęcie agregatów; wyraża wartość wykorzystując ceny bieżące (rynkowe)

Ceny nominale; ceny, które występowały, gdy poszczególne elementy PKP były produkowane

Realne ujęcie agregatów; uwzględnia różne zmiany dotyczące cen

Cena realna; cena roku bazowego, stosuje się by zlikwidować wpływ inflacji

Deflacja; polega na podzieleniu nominalnej produkcji w cenach bieżących, wytworzony w końcowym

               roku badanego okresu, przez indeks ogólnego poziomu cen, wyrażający wzrost cen w okresie

               badanym

Ad. 4.

a.       Monetaryzm: Milton Friedman

Ekonomia podaży: Arthur Laffer

Szkoła neoaustriacka: Friedrich A. von Hayek

Nowa ekonomia klasyczna: Robert Lucas

Ekonomiczna teoria polityki: James Buchanan

b.       Teoria niedoskonałej konkurencji: Jean Robinson

System Michała Kaleckiego

Teoria wzrostu gospodarczego: Roy Harrad, Ersey Bomar, Nicholas Kaldor

Neokeynesowska analiza portfela: James Tobin

Teoria pro efektywnych płac: George J. Stigler

Nowa ekonomia keynesowska: Joseph Stiglitz

Ad. 5.

­            Sektor bankowy

­            Gospodarstwa domowe

­            Przedsiębiorstwa

­            Państwo

­            Zagranica

Ad. 6.

a.       Rozpatrujemy gospodarkę zamkniętą (bez eksportu i importu), w której nie funkcjonuje państwo, a jedynie gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. Po drugie gospodarstwa domowe występują zarówno w roli właścicieli czynników produkcji, jak i nabywców dóbr i usług przeznaczających całe swoje dochody na bieżące wydatki. Po trzecie przedsiębiorstwa pełniące funkcję pracodawców i producentów i  przeznaczają całe swoje dochody na zakup czynników produkcji

Gospodarstwa domowe są właścicielami czynników produkcji (pracy, kapitału, ziemi), które są potrzebne przedsiębiorstwom do uruchomienia procesu produkcji. Przedsiębiorstwa zgłaszają zapotrzebowanie na czynniki produkcji, a gospodarstwa domowe udostępniają je świadcząc usługi- dolna wewnętrzna pętla. Za usługi przedsiębiorstwa wypłacają gospodarstwom domowym wynagrodzenia (płace, renty, czynsze itp.)- dolna zewnętrzna pętla. Dzięki tym dochodom gospodarstwa domowe mogą kupować dobra i usługi wytworzone przez przedsiębiorstwa- górna wewnętrzna pętla, strumień wydatków na dobra i usługi- górna zewnętrzna pętla.

b.       Do wcześniejszego modelu wprowadzamy dwie zmiany dotyczące ruchu okrężnego strumieni pieniężnych- odpływów i dopływów. Na rysunku odpływy obejmują: oszczędności (S), wszelkiego rodzaju podatki (T), wydatki na import (Im), natomiast dopływy obejmują: wydatki inwestycyjne (I), wydatki rządowe (G), dochody z eksportu (Ex). na rysunku zaznaczono sektor bankowy, państwo i zagranicę, za pośrednictwem których przepływają strumienie odpływów i dopływów.

ĆWICZENIA II                                PODSTAWOWE KATEGORIE PRODUKTU I DOCHODU

W GOSPODARCE NARODOWEJ

1.       Metody liczenia PKB

a.       Metoda sumowania produkcji

b.       Metoda sumowania dochodów

c.       Metoda sumowania wydatków

2.       Co to jest produkcja globalna, produkcja finalna, wartość dodana oraz jak się je oblicza

3.       Charakterystyka podstawowych kategorii makroekonomicznych

a.       PKB

b.       PNB

c.       PNN w cenach rynkowych

d.       DN = PNN w cenach czynników produkcji

e.       DN per capita

f.        Rozporządzalne dochody osobiste

g.       Dobrobyt ekonomiczny netto

4.       Zalety i wady dochodu narodowego

5.       Pierwotny, wtórny, ostateczny podział DN

Ad.1.

a.       Polega na sumowaniu wartości dóbr i usług wytworzonych w danej gospodarce w ciągu roku. Dane zebrane przez instytucje powołane do tego (w Polsce GUS) grupuje się według działów gospodarki. Przy tej metodzie należy uważać by nie dodawać wielokrotnie tych samych elementów. Są dwa sposoby by uniknąć wielokrotnego liczenia tych samych elementów. Pierwszy polega na sumowaniu wartości tzw. produktów finalnych, drugi zaś na sumowaniu tzw. wartości dodatkowej.

b.       Polega na sumowaniu dochodów, powstających w procesie wytwarzania produktów w danym roku (płace, renty gruntowe, procenty, zyski, dywidendy, dochody z pracy na własny rachunek, czynsze). Suma tych dochodów musi być równa ogólnej sumie wartości dodanej, bowiem wartość dodana składa się z dochodów otrzymywanych przez uczestników procesu produkcji. Przy stosowaniu tej metody należy pamiętać, aby uwzględniać jedynie te dochody, które powstają w związku z wytwarzaniem dóbr i usług. Nie uwzględnia się płatności transferowych(bo nie powstały w procesie produkcji, bo są tylko w jedną stronę, pieniądze z budżetu państwa więc drugi raz nie wolno tego opodatkować).

c.       Polega na sumowaniu wydatków na produkty finalne wytworzone przez przedsiębiorstwa krajowe. Wydatki te obejmują:

­            Wydatki na produkty konsumpcyjne (dobra i usługi) wytworzone w kraju (Ck)

­            Wydatki na krajowe produkty inwestycyjne (Ik)

­            Wydatki rządowe na wytworzone w kraju finalne dobra i usługi, z wyłączeniem płatności transferowych (Gk)

­            Wydatki zagranicy na krajowe produkty eksportowe (Exk)

PKB = Ck + Ik + Gk + Exk

Lub gdy bierzemy pod uwagę również dobra i usługi z importu, a następnie odejmiemy wielkość łącznego importu (Im)

PKB = C + I + G + Ex - Im

Ad.2.

Produkcja globalna; wartość wytworzonej produkcji dóbr i usług w ciągu roku w przedsiębiorstwie.

                  Składa się z wartości przeniesionej oraz wartości dodanej. W każdym dziale, jest większa od

                  wartości dodanej o sumę nabytych dóbr i usług z innych dzi...