Do narządów moczowych należą:
-nerki, -miedniczki nerkowe, moczowody, -pęcherz moczowy
-cewka moczowa
Nerka Jest największym narządem parzystym w przestrzeni pozaotrzewnowej
Wymiary; długość 12 cm; szerokość 7cm, grubość 4cm, ciężar 150g.
Wyróżnia się w niej:
-powierzchnię tylną , przednią
-koniec górny i dolny, -wnękę nerki
Powierzchnia nerki pokryta jest torebką włóknistą, która otacza torebka tłuszczowa. Całość pokryta powięź nerkowa (umocowanie nerki)
Położenie nerki
-prawa niżej Th12-L3
-lewa wyżej Th11-L2
Na obu górnych biegunach nerek znajdują się nadnercza.
Nerka jest zbudowana z :
- warstw kory nerkowej (tworzy słupy)
- rdzenia nerkowego (tworzy piramidy).
Jednostką morfolog-czynnościową nerki jest nefron (ok.1 ml)
Nefron składa się z ciałka nerkowego, kanalików nerkowych
Miedniczka nerkowa jest rodzajem łącznotkankowego woreczka, znajduje się we wnęce nerki, który stanowi początek moczowodu.
Powstaje z
- 2-3 kielichów nerek większych
- a te z 9-10 kielichów nerkowych mniejszych
Wyróżniamy trzy typy miedniczek (duża zmienność):- bańkowy
- pośredni, - drzewiasty
Moczowody- jest przewodem łączącym miedniczkę nerkową z pęcherzem moczowym
Długość 33 cm, średnica 0,8 cm
Wyróżniamy część:
- Brzuszną , - Miedniczą
W przebiegu moczowodu wyróżniamy trzy zwężenia:
- zwężenie górne, nerkowe (miedniczka w moczowodzie)
-zwężenie środkowe (skrzyżowanie z kresą graniczną miednicy)
-zwężenie dolne ( w ścianie pęcherza moczowego)
Ściana moczowodów jest zbudowana z trzech warstw
-błona śluzowa (nabłonek przejściowy)
-błona mięśniowa (mięśnie gładkie)
-tkanka łączna włóknista
Zaburzenia rozwojowe:
-moczowód rozczepiony
-podwójny
-może uchodzić w różnych częściach pęcherza moczowego
Pęcherz moczowy
Jest nieparzystym narządem zbierającym mocz z moczowodu
Wyróżniamy w nim:
-szczyt, dno, trzon, szyję
Położony jest w miednicy mniejszej za spojeniem łonowym
-częściowo pozaotrzewnowo
-częściowo wewnątrzotrzewnowo
Ściana pęcherza moczowego składa się z trzech warstw:
-błona mięśniowa (podłużna, okrężna i mięsień wypierający pęcherz)
-błona surowicza
W dole pęcherza znajduje się tzw. trójkąt pęcherza moczowego który tworzy ujście moczowodów i wyjście wewnętrzne cewki.
Odmienna u kobiet i mężczyzn
Cewka moczowa męska odprowadza mocz i nasienie, rozpoczyna się w pęcherzu moczowym ujściem wewnętrznym kończy się ujściem zewnętrznym cewki na żołędzi prącia.
Dzieli się na trzy części:
-sterczowa (przechodzi przez gruczoł krokowy)
-błoniasta ( przechodzi przez moczowody płciowe)
-gąbczasta (objęta przez ciała gąbczaste prącia)
W części sterczowej cewka moczowa uchodzi w nasienie jako przewód wytryskowy
Prościej zbudowana; 2-4 cm i przypomina część stercza cewki męskiej - Ujście wewnętrzne (jak u mężczyzn) - Ujście zewnętrzne 2-3 mm poniżej łechtaczki
Narządy płciowe męskie
Ich rozwój pozostaje w ścisłym związku z rozwojem narządów moczowych. W okresie zarodkowym powstają z fałdów moczowo-płciowych.
Narządy płciowe męskie:
jądra i moszna, najądrza, nasieniowody
gruczoł krokowy, gruczoł opuszkowo-cewkowy, prącie
Narządy płciowe zewnętrzne moszna i prącie, pozostałe- narządy płciowe wewnętrzne.
Jądro jest parzystym narządem wytwarzającym plemniki; znajduje się w mosznie.
-koniec górny i dolny,
-powierzchnię boczną i przyśrodkowa
-brzeg przedni tylny
Otoczone jest błoną białawą od której odchodzą przegródki jądra dzieląc jego miąższ na płaciki jądra.
Moszna Warstwy ściany moszny;
Skóra, błona kurczliwa, powięź nasienna zewnętrzna,powięź mięśnia dźwigacza jądra, mięsień dźwigacza jądra, powięź nasienna wewnętrzna
Worek moszny jest podzielony na dwie odrębne części zawierające:
Jądra, Najądrza, Części mosznowe nasieniowodów
Najądrza Długość ok. 5cm, szerokość 1cm, wysokość 0.5cm.
Wyróżniamy:
-głowę, trzon, ogon najądrza
Płaciki najądrza są zwane stoszkami najądrza. Liczba ich od 10 do 15.
Nasieniowody wyróżniamy części:
-mosznową, pachwinową,miedniczą
dł. ok. 60cm, śr.zew.3mm, a wew. 0.5mm.
Po rozszerzeniu tworzy bańkę nasieniowodu.
Ściana nasieniowodu:
-błona zewnętrzna, -trójwarstwowa błona mięśniowa, -błona śluzowa
Powrózek nasienny.
W skład wchodzą :
Nasieniowód, t. i ż. Nasieniowodu,
t. i ż. mięśnia dźwigacza jąder,
naczynia chłonne, splot jądrowy,
splot żylny wiciowaty
Gruczoł krokowy – stercz
Płat prawy, Lewy, Środkowy- węzina gruczołu krokowego
Budowa zewnętrzna:
powierzchnie
Przednia, Tylna, Dwie boczne-podstawa, szczyt
Prącie
Odnogi, Nasada, Trzon, Żołądź prącia
Prącie:
- 2 ciała jamiste prącia
- ciało gąbczaste
Na żołędzi skóra tworzy fałd zwany napletkiem przytrzymywany wędzidełkiem napletka.
Ciała jamiste i gąbczaste zbudowane są z licznych, drobnych przestrzeni-jamek ciał jamistych i ciała gąbczastego.
W żołędzi nie ma jamek, występuj natomiast liczne żyły tworzące sploty.
Narządy płciowe żeńskie:
Jajniki, jajowody, macica, pochwa,
Srom, łechtaczka
Narządy płciowe zewnętrzne to srom i łechtaczka, pozostałe narządy wewnętrzne.
Jajniki Długość ok. 5cm, wysokość 1.5cm, masa 6-8g
Koniec jajowodowy, Koniec maciczny,
Powierzchnie przyśrodkową, Boczną
Brzeg wolny , Brzeg krezkowy,
Zagłębienie zwane wnęką jajnika
Jajnik jest położony w dołku jajnika. W położeniu tym utrzymuje go:
krezka jajnika, więzadło wieszadłowe jajnika, więzadło właściwe jajnika
Jajnik jest otoczony błoną białawą. Dzieli się na:
korę jajnika, rdzeń jajnika
Co 28 dni 1 z pęcherzyków dojrzałych (Graffa) pęka i jajo dostaje się do jamy otrzewnowej. Jest to owulacja.
Po owulacji wzgórek jajonośny przekształca się w ciałko żółte. Niezapłodniony przekształca się w ciałko białawe. Zapłodniony w ciałko żółte ciążowe.
Hormony jajnikowe wytwarzają wzgórek jajonośny, ciałko żółte komórki śródmiąższowe tzw. gruczoł śródmiąższowy, produkuje estrogeny.
Wyróżniamy następujące części:
lejek jajowodu, ujście brzuszne jajowodu, bańka jajowodu (2/3 obwodowe), cieśń jajowodu (1/3)
Jajowód umocowany przez więzadło szerokie macicy tworzy krezkę jajowodu. Ruch rzęsek nabłonka jajowodu pomaga przy przesuwaniu się jajo do jamy macicy.
-Wymiary: 8x 4x 2 masa 50-60g.
Wyróżniamy: Trzon, szyjkę macicy
Dolna cześć szyjki macicy objęta jest przez górną część pochwy. W prawidłowym położeniu przodozgięcie, przodopochylenie.
Macicę utrzymują tzw. aparat wieszadłowy- więzadła oraz aparat podporowy- przepona moczowo-płciowa.
Ściana macicy składa się z:
błony mięśniowej, błony śluzowej
Błona śluzowa ulega przekształceniu w czasie cyklu miesięcznego.
Pochwa Budowa wewnętrzna: warstwy
błona śluzowa, mięśniowa,
przydanka łącznotkankowa
Anatomicznie wyróżniamy dwie części: śródmiedniczą , przeponową
Podział na odcinki:
górny , środkowy, dolny
betty11