Badanie skóry (3)
BADANIE SKÓRY
- organ anatomiczny, duży
- oglądanie skóry,
- zidentyfikować stan skóry, objawy chorobowe np. żółtaczka, sinica, schorzenia wewnętrzne
- pierwsza linia obronna , reguluje temperaturę ciała
Górna część skóry – naskórek, składa się z dwóch warstw ( zewnętrzna część zrogowaciała, proces złuszczania, głębsza, warstwa komórkowa – melanina, karoten – tam są produkowane)
Skóra właściwa zajmuje większą część ( dobre unaczynienie, tkanka łączna, gruczoły łojowe – one produkują tłustą wydzielinę, mieszki włosowe, łój ochrania skórę, cebulki włosowe znajdują się w warstwie skóry właściwej, niekiedy wyrastają z tkanki podskórnej,
W skórze właściwej twory mięśniowe, obkurczanie skóry ( włosy stają...)
Tkanka podskórna, tętnice, tętniczki, nerwy, komórki tłuszczowe, to wszystko powyżej mięśni
Paznokcie, gruczoły łojowe, włosy ( = wytwory skóry)
- dwa rodzaje włosów:
1. mieszek ( cienki, miękki, blady zarost pokrywa całą powierzchnię ciała)
2. włosy właściwe ( grubsze, posiadające barwnik – to są: rzęsy, głowa..., podczas dojrzewania okolica łonowa pod pachami)
Wyróżniamy dwa podstawowe gruczoły potowe:
1. Ektynowe ( wydzielnicze) , na całej powierzchni ciała, pomagają w kontroli ciała
3. Apokrynowe:- , pod pachami, w pachwinach, są stymulowane przez stres emocjonalny. Powodują zapach ciała.
KOMPONENTY ZABARWIENIA CIAŁA
1. MELANINA
- zawartość określana genetycznie, zwiększa się po ekspozycji na słońce
2. KAROTYNA
- złotawo-żółty barwnik, znajduje się w komórkach tłuszczowych i w części skóry np. stopy i dłonie ( odciski żółtawe)
3. OKSYHEMOGLOBINA
- jasno czerwony barwnik znajdujący się w utlenionej krwi, jeżeli w danej powierzchni ciała zwiększony przepływ krwi = różowe zabarwienie np. infekcje = zwiększony przepływ krwi = różowe zabarwienie np. EMOCJE
4. KREW DESOKSYHEMOGLOBINA
- krew odtleniona, spadek tlenu – kolor krwi ciemno czerwony, niebieskawy np. pacjent z sinicą ( usta, nos = dystalne części ciała)
PROBLEMY SKÓRNE
- wiek
- płeć
- rasa
- ostatnie zmiany na skórze
- zmiana zabarwienia, konsystencji, guzki, urazy, swędzenie
pytamy zawsze o to samo pacjentów z problemami skóry wg schematu OLD CART
str 10
- kiedy: dni, miesiące, latem, zimą
- ekspozycja na słońce ( wysypka)
- ciepło – zimno ( zmiany skórne się pojawiają)
- skóra sucha, czy problem zaostrza się po ciepłym prysznicu
- czy podróżował
- czy pobiera jakieś leki ( alergie)
- czy ekspozycja w pracy np. sprzątaczka środki chemiczne
- czy zmiany w sposobie odżywiania
- kobiety – czy zmiany skórne w okresie miesiączki
- czy jest w ciąży
- czy zastosowała nowe kosmetyki, proszki do prania
- czy mieli ten problem wcześniej
- czy podejmowali leczenie wcześniej
- swędzenie, ból czy odczuwane, zlokalizować
- alergie kontaktowe ( pęcherze, odczyny)
- półpasiec- ból, mrowienie w ok. uszkodzeń
- objawy systemowe, ogólne ( ostre czy chroniczne)
- ten sam poziom, czy pogarszają się ( ból głowy, zmęczenie, zmiana apetytu)
- zmiany skórne mogą być manifestacją chorób ( ospa wietrzna, odra)
- ból głowy, osłabienie, gorączka dodatkowo
Najczęściej układem zajętym podczas zmian skórnych jest układ oddechowy ( uczucie duszności, obrzęk gardła tzw. uczucie ciasności w gardle).
BADANIE FIZYKALNE
- ocena wyglądu pacjenta ( wyglądają na chorych, czy zdrowych)
- pomiar parametrów życiowych ( RR, tętno, temperatura, oddech)
- oglądamy skórę ( zabarwienie, wilgotność, dotykamy: - temperatura skóry, konsystencja, ruchomość skóry,
- nawodnienie pacjenta ( odwodniony – sterczący fałd skóry= grzbietowa część dłoni oraz pod oczami)
- obserwujemy okolice eksponowane na ucisk ( szczególnie u starszych), zaczerwienienie, uszkodzenie skóry, swędzenie, leżenie bez zmiany pozycji
- siniaki ( o dużej powierzchni = zaburzenia krzepnięcia),
- obserwujemy skórę w kierunku wybroczyn krwawych ( skaza krwotoczna - = punkciki, wybroczyny
- czy nie występują uszkodzenia skórne:
1. pierwotne
2. wtórne
- manifestują się odczynami alergicznymi lub uszkodzenia systemowe
- dokonują się na wpływ wtórnych czynników na pierwotne zmiany
PLAMKI
Zmiana płaska, w wielkości mniej niż 0,5 cm
GRUDKI
- mniej niż 5 cm, zniesiona powyżej powierzchni skóry
PŁYTKA ( BLASZKA)
- odgraniczone uszkodzenie powyżej 0,5 cm, może być utworzona przez zgromadzenie grudek
BĄBEL
- zmiana powyżej 5 milimetrów, wypełniona płynem np., może być to miejsce po ukąszeniu komara
PĘCHERZ
- po oparzeniu 0,5 cm wypełniony płynem surowiczym np., po oparzeniu II°
KROSTA
- wypełniona ropą, mała krosta np., trądzik, liszaj
- większa niż 5 milimetrów np., ropień, czyrak
ZMIANY WTÓRNE
OWRZODZENIE ( NADŻERKA)
- uszkodzenie skóry, dotyczące naskórka lub wgłąb do skóry właściwej np., ukąszenie komara rozdrapane lub odleżyna na kości ogonowej
ZROGOWACENIE
- zgrubienie skóry, która złuszcz się szybciej niż normalnie, możemy zauważyć STRUP, powstaje, gdy szybciej występuje uszkodzenie skóry, otwiera się, wydobywa się wydzielina, wysycha = STRUP np. wietrzna ospa
TELEANGIEKTAZJA
- rozszerzenie drobnych naczyń krwionośnych na skórze, najczęściej w przypadku TRĄDZIKA RÓŻOWATEGO
- na klatce piersiowej starszych ludzi może występować, nic groźnego
patrz str 11
KSZTAŁT USZKODZENIA
- okrągły
- podłużny
- asymetryczny
- brzegi nie równe
- pierścieniowy, wężowy ( kanaliki drążone przez świerzb)
OGRANICZENIE
- wyraźne ( ostro ograniczone od skóry)
- nie wyraźne ( zlane)
CZY ZMIANY KOMPONUJĄ SIĘ W GRUPY< CZY ROZLANE PO CAŁYM CIELE
- np., na plecach, ramionach, przód ciała
ZMIANY WYSYPKI
- do jednej okolicy
- w jednej okolicy
- jedną zmianę ciała
- wszędzie równocześnie
WZÓR WYSTĘPOWANIA
- czy wysypka pojawia się symetrycznie
- czy te same części ciała
- czy na odkrytych okolicach ciała
- pokrytych powierzchni ciała ( zapalenie mieszków włosowych)
- w okolicy narażonych na odparzenia
- w okolicy fałdów skórnych ( najczęściej grzybica, fałdy skórne brzuszne, cukrzyca, piersi duże)
- półpasiec według dermatonu, nigdy na drugą stronę ciała
- mięsak Kapocziego ( niebieskie plamy)
- toczeń ( grzbiet nosa, policzków – zmiany w kształcie motyla
- drzewko bożonarodzeniowe „ PITARYASIS ROSAE”, najczęściej u nastolatków, objawy:- wysypka
- - swędzenie
- nie daje systemowych objawów
- - czasami zakażenie górnych dróg oddechowych
- - nie stosuje się żadnego leczenia, chyba, że zniweluje się świąd skóry, bardzo często jedna zmiana HEROLDA ( tj. przebarwienie niebieskie pojedyncze)
WŁOSY, PAZNOKCIE
Włosy - ocena:
- rozmieszczenie owłosienia ciała
- oceniamy jakość włosów ( miękkie, twarde, łamliwe)
- obejrzeć skórę głowy, szukając uszkodzeń, pasożytów
- oceniamy paznokcie rąk i stóp ( rosną 0,1 milimetra na dzień palcowe, stóp wolniej)
-...
Blackkalia