Piramida zdrowego odżywiania i witaminy.pdf

(244 KB) Pobierz
Piramida zdrowego odżywiania i witaminy
PIRAMIDA ZDROWEGO ODśYWIANIA
186566339.361.png 186566339.372.png 186566339.383.png 186566339.394.png 186566339.001.png 186566339.012.png 186566339.023.png 186566339.034.png 186566339.045.png 186566339.056.png 186566339.067.png 186566339.078.png 186566339.089.png 186566339.100.png 186566339.111.png 186566339.122.png 186566339.133.png 186566339.144.png 186566339.155.png 186566339.166.png 186566339.177.png 186566339.188.png 186566339.199.png 186566339.210.png 186566339.221.png 186566339.232.png 186566339.243.png 186566339.254.png 186566339.265.png 186566339.276.png 186566339.287.png 186566339.298.png 186566339.309.png 186566339.320.png 186566339.331.png 186566339.342.png 186566339.343.png 186566339.344.png 186566339.345.png 186566339.346.png 186566339.347.png 186566339.348.png 186566339.349.png 186566339.350.png 186566339.351.png 186566339.352.png 186566339.353.png 186566339.354.png 186566339.355.png 186566339.356.png 186566339.357.png 186566339.358.png 186566339.359.png 186566339.360.png 186566339.362.png 186566339.363.png 186566339.364.png 186566339.365.png 186566339.366.png 186566339.367.png 186566339.368.png 186566339.369.png 186566339.370.png 186566339.371.png 186566339.373.png 186566339.374.png 186566339.375.png 186566339.376.png 186566339.377.png 186566339.378.png 186566339.379.png 186566339.380.png 186566339.381.png 186566339.382.png 186566339.384.png 186566339.385.png 186566339.386.png 186566339.387.png 186566339.388.png 186566339.389.png 186566339.390.png 186566339.391.png 186566339.392.png 186566339.393.png 186566339.395.png 186566339.396.png 186566339.397.png 186566339.398.png 186566339.399.png 186566339.400.png 186566339.401.png 186566339.402.png 186566339.403.png 186566339.404.png 186566339.002.png 186566339.003.png 186566339.004.png 186566339.005.png 186566339.006.png 186566339.007.png 186566339.008.png 186566339.009.png 186566339.010.png 186566339.011.png 186566339.013.png 186566339.014.png 186566339.015.png 186566339.016.png 186566339.017.png 186566339.018.png 186566339.019.png 186566339.020.png 186566339.021.png 186566339.022.png 186566339.024.png 186566339.025.png 186566339.026.png 186566339.027.png 186566339.028.png 186566339.029.png 186566339.030.png 186566339.031.png 186566339.032.png 186566339.033.png 186566339.035.png 186566339.036.png 186566339.037.png 186566339.038.png 186566339.039.png 186566339.040.png 186566339.041.png 186566339.042.png 186566339.043.png 186566339.044.png 186566339.046.png 186566339.047.png 186566339.048.png 186566339.049.png 186566339.050.png 186566339.051.png 186566339.052.png 186566339.053.png 186566339.054.png 186566339.055.png 186566339.057.png 186566339.058.png 186566339.059.png 186566339.060.png 186566339.061.png 186566339.062.png 186566339.063.png 186566339.064.png 186566339.065.png 186566339.066.png 186566339.068.png 186566339.069.png 186566339.070.png 186566339.071.png 186566339.072.png 186566339.073.png 186566339.074.png 186566339.075.png 186566339.076.png 186566339.077.png 186566339.079.png 186566339.080.png 186566339.081.png 186566339.082.png 186566339.083.png 186566339.084.png 186566339.085.png 186566339.086.png 186566339.087.png 186566339.088.png 186566339.090.png 186566339.091.png 186566339.092.png 186566339.093.png 186566339.094.png 186566339.095.png 186566339.096.png 186566339.097.png 186566339.098.png 186566339.099.png 186566339.101.png 186566339.102.png 186566339.103.png 186566339.104.png 186566339.105.png 186566339.106.png 186566339.107.png 186566339.108.png 186566339.109.png 186566339.110.png 186566339.112.png 186566339.113.png 186566339.114.png 186566339.115.png 186566339.116.png 186566339.117.png 186566339.118.png 186566339.119.png 186566339.120.png 186566339.121.png 186566339.123.png 186566339.124.png 186566339.125.png 186566339.126.png 186566339.127.png 186566339.128.png 186566339.129.png 186566339.130.png 186566339.131.png 186566339.132.png 186566339.134.png 186566339.135.png 186566339.136.png 186566339.137.png 186566339.138.png 186566339.139.png 186566339.140.png 186566339.141.png 186566339.142.png 186566339.143.png 186566339.145.png 186566339.146.png 186566339.147.png 186566339.148.png 186566339.149.png 186566339.150.png 186566339.151.png 186566339.152.png 186566339.153.png 186566339.154.png 186566339.156.png 186566339.157.png 186566339.158.png 186566339.159.png 186566339.160.png 186566339.161.png 186566339.162.png 186566339.163.png 186566339.164.png 186566339.165.png 186566339.167.png 186566339.168.png 186566339.169.png 186566339.170.png 186566339.171.png 186566339.172.png 186566339.173.png 186566339.174.png 186566339.175.png 186566339.176.png 186566339.178.png 186566339.179.png 186566339.180.png 186566339.181.png 186566339.182.png 186566339.183.png 186566339.184.png 186566339.185.png 186566339.186.png 186566339.187.png 186566339.189.png 186566339.190.png 186566339.191.png 186566339.192.png 186566339.193.png 186566339.194.png 186566339.195.png 186566339.196.png 186566339.197.png 186566339.198.png 186566339.200.png 186566339.201.png 186566339.202.png 186566339.203.png 186566339.204.png 186566339.205.png 186566339.206.png 186566339.207.png 186566339.208.png 186566339.209.png 186566339.211.png 186566339.212.png 186566339.213.png 186566339.214.png 186566339.215.png 186566339.216.png 186566339.217.png 186566339.218.png 186566339.219.png 186566339.220.png 186566339.222.png 186566339.223.png 186566339.224.png 186566339.225.png 186566339.226.png 186566339.227.png 186566339.228.png 186566339.229.png 186566339.230.png 186566339.231.png 186566339.233.png 186566339.234.png 186566339.235.png 186566339.236.png 186566339.237.png 186566339.238.png 186566339.239.png 186566339.240.png 186566339.241.png 186566339.242.png 186566339.244.png 186566339.245.png 186566339.246.png 186566339.247.png 186566339.248.png 186566339.249.png 186566339.250.png 186566339.251.png 186566339.252.png 186566339.253.png 186566339.255.png 186566339.256.png 186566339.257.png 186566339.258.png 186566339.259.png 186566339.260.png 186566339.261.png 186566339.262.png 186566339.263.png 186566339.264.png 186566339.266.png 186566339.267.png 186566339.268.png 186566339.269.png 186566339.270.png 186566339.271.png 186566339.272.png 186566339.273.png 186566339.274.png 186566339.275.png 186566339.277.png 186566339.278.png 186566339.279.png 186566339.280.png 186566339.281.png 186566339.282.png 186566339.283.png 186566339.284.png 186566339.285.png 186566339.286.png 186566339.288.png 186566339.289.png 186566339.290.png 186566339.291.png 186566339.292.png 186566339.293.png 186566339.294.png 186566339.295.png 186566339.296.png 186566339.297.png 186566339.299.png 186566339.300.png 186566339.301.png 186566339.302.png 186566339.303.png 186566339.304.png 186566339.305.png 186566339.306.png 186566339.307.png 186566339.308.png 186566339.310.png 186566339.311.png 186566339.312.png 186566339.313.png 186566339.314.png 186566339.315.png 186566339.316.png 186566339.317.png 186566339.318.png 186566339.319.png 186566339.321.png 186566339.322.png 186566339.323.png 186566339.324.png 186566339.325.png 186566339.326.png 186566339.327.png 186566339.328.png 186566339.329.png 186566339.330.png 186566339.332.png 186566339.333.png 186566339.334.png 186566339.335.png 186566339.336.png
WITAMINY ROZPUSZCZALNE W TŁUSZCZACH
Witaminy
Źródła
Funkcje
Skutki niedoboru
w organizmie
Skutki nadmiaru
w organizmie
Witamina A
(retinol)
Wątróbka, olej z rybich
wątróbek, masło, Ŝółtko,
mleko, ryby, margaryna
witaminizowana
Składnik barwnika
siatkówki - rodopsyny-
zapewniający widzenie
w ciemności, potrzebna do
wzrostu, rozwoju kości,
zębów, nabłonka,
odporności
Zaburzenia widzenia (ślepota),
podatność na zakaŜenia,
zaburzenia wzrostu
Bóle głowy, brzucha, utrata
apetytu, wypadanie włosów,
sucha skóra. Dawki
toksyczne: dorośli 50 000
j.m., dzieci 20 000 j.m.
karoten
Marchew i inne warzywa
oraz owoce zielone i Ŝ ółte
brązowe zabarwienie skóry.
Witamina D
(kalcyferol)
Promieniowanie UV
(światło), olej z wątróbki
dorsza, tłuszcz rybi,
margaryna
witaminizowana, Ŝółtko
Regulacja metabolizmu
wapnia (kości), przemiany
wapniowo-fosforanowe
Krzywica / osteomalacja, bóle
w kościach i kręgosłupie,
pękanie kości/ skarłowacenie,
Zatrucie - utrata apetytu,
nudności, wymioty,
biegunki, utrata masy ciała,
bóle głowy, zmęczenie
Witamina E
(tokoferol)
Oleje roślinne, margaryna
witaminizowana, Ŝółtko,
pełne ziarna zbóŜ
Właściwości
antyoksydacyjne –
zmniejsza procesy
utleniania karotenu, wit.A,
kw. linolowego w jelicie
U wcześniaków otrzymujących
tlen przeciwdziała utracie
wzroku, trudności w chodzeniu
i w utrzymaniu równowagi
megadawki - bóle głowy,
nudności, biegunki
Witamina K
(filochinon,
menadion)
Warzywa zielone
liściaste, wątróbka
wieprzowa
Tworzenie protrombiny
i innych czynników
krzepnięcia krwi zaleŜnych
od wit. K
U dzieci - krwotoki
U noworodków wysokie
dawki mogą uszkodzić
czerwone krwinki
186566339.337.png 186566339.338.png 186566339.339.png
WITAMINY ROZPUSZCZALNE W WODZIE
Witaminy
Źródła
Funkcje
Skutki niedoboru w organizmie
Skutki nadmiaru w organizmie
Ziarna zbóŜ, wzbogacane
produkty zboŜowe, orzechy,
jaja, mleko, mięso chude
Witamina B1
(tiamina)
Metabolizm węglowodanów,
funkcje mózgu i układu nerwowego
Choroba Beri-beri, neuropatia,
wyczerpanie, anoreksja,
Brak zagroŜenia toksycznego. W praktyce
nie istnieje ryzyko przedawkowania
Witamina B2
ryboflawina
Mleko, jaja, wątróbka, chude
mięso warzywa zielonoliściaste,
wzbogacane produkty zbo Ŝ owe
Transport elektronów, metabolizm
aminokwasów, tłuszczu i leków
Zapalenie kącików ust (pękanie),
zapalenie języka, światłowstręt,
podraŜnienie oczu
W praktyce nie istnieje ryzyko
przedawkowania
Witamina B6
pirodoksyna
Wątróbka, mięso, ryby, jaja,
zboŜa, zielonoliściaste warzywa
Metabolizm aminokwasów,
produkcja hemu, synteza
neurotransmiterów
U dzieci ataki skurczów, u osób starszych
uczucie zmęczenia, irytacji, depresja,
wysypki, zapalenia jamy ustnej i języka
Zapalenie nerwów, trudności w
poruszaniu się (przy mega duŜych
dawkach przez wiele lat)
Witamina
B3/PP
(niacyna)
Wątróbka, chude mięso, ryby,
jaja, owoce morza, wzbogacane
produkty zboŜowe
Transport elektronów i reszt
acylowych, metabolizm
węglowodanów, tłuszczu i białka
Pelagra - zaburzenia trawienia, utrata
masy ciała, zapalenia skóry, depresja,
demencja
Nieliczne przypadki wysypek, bóle
głowy, napady swędzenia
Transport elektronów i reszt
acylowych, metabolizm tłuszczu,
cholesterolu, kwasów tłuszczowych
i steroli
Kwas
pantotenowy
DroŜdŜe, Ŝółtko, wątróbka,
mleko, wiele innych produktów
praktycznie brak
Wyjątkowo rzadko: Biegunki
Niedobór u kobiet cięŜarnych -
uszkodzenie płodu, anemia
megaloblastyczna, ryzyko choroby
wieńcowej
Kwas foliowy
- witamina
B11
Zielonoliściaste warzywa,
owoce cytrusowe, wątróbka,
wzbogacane produkty zboŜowe
Synteza DNA, dojrzewanie
erytrocytów i leukocytów, wpływ
na integralność nabłonka
Brak skutków ubocznych
Utrata masy ciała, złe samopoczucie,
opóźnienie w rozwoju intelektualnym,
uczucie kłucia, zaburzenia czucia,
draŜliwość , depresja - najczęściej u
wegan
Witamina
B12
(cyjanokobal
amina)
Mięso, zwłaszcza wątróbka
Synteza DNA, dojrzewanie
erytrocytów i leukocytów, wpływ
na integralność włókien nerwowych
Niekiedy podawana w duŜych dawkach w
zastrzykach wywołuje reakcje alergiczne
Utlenianie kwasów tłuszczowych,
utylizacja ciał ketonowych
Karnityna
Mięso, mleko
-
-
Cholina
Jaja, soja, ryby, mleko
Metabolizm lecytyny i
sfingomieliny, przewodzenie
nerwowe
-
-
Kofaktor dla karboksylazy
uczestniczącej w syntezie lipidów i
katabolizmie aminokwasów
Biotyna
RóŜne produkty
Utrata apetytu, nudności, wymioty,
zmiany skórne, depresja
Nie stwierdzono szkodliwych skutków.
Owoce cytrusowe, soki z
owoców cytrusowych, inne
świeŜe owoce, pomidory,
kapusta, brokuły, inne
warzywa, produkty wzbogacane
w wit.C (soki)
Witamina C
kwas
askorbinowy
Hydroksylacja, synteza i
utrzymywanie tkanki łącznej,
metabolizm leków, działanie
antyoksydacyjne
Szkorbut, u dzieci zatrzymanie wzrostu,
deformacje kości,
Stymuluje wchłanianie Ŝelaza, co moŜe
prowadzić do jego przedawkowania,
moŜliwe tworzenie kamieni nerkowych,
bóle brzucha, zawroty głowy, biegunki
186566339.340.png 186566339.341.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin