Zrozumieć Tybet - polityczny przewodnik dla osób udąjących się do Tybetu (2009).pdf

(2719 KB) Pobierz
301383325 UNPDF
International Campaign for Tibet
Zrozumieć Tybet
polityczny przewodnik dla udających się do tybetu
Raport International Campaign for Tibet
www.savetibet.org
Tłumaczenie i redakcja Program Tybetański Fundacji Inna Przestrzeń
www.ratujTybet.org
301383325.001.png
ZroZumieć TybeT: polityczny przewodnik dla udających się do tybetu
Przedmowa do wydania angielskiego:
Lipiec 008
Od marca po Płaskowyżu Tybetańskim rozlewa się fala protestów przeciwko represyjnej poli-
tyce Chińskiej Republiki Ludowej, jest to największe i najbardziej istotne zjawisko w tym regionie
w przeciągu ostatnich 40 lat. Ostatnie lata rządów chińskich w Tybecie zupełnie zmieniły krajobraz
polityczny tego kraju, a przyszłość nadal pozostaje niepewna. Władze chińskie na akcje prote-
stacyjne odpowiedziały z właściwą sobie brutalnością, wybierając środki najbardziej drastyczne
i nieoczekiwane – granice Tybetu zostały zamknięte dla zagranicznych turystów. I choć ostatecz-
nie pierwszy zagraniczny podróżnik został wpuszczony do Tybetu 25 czerwca, władze są bardzo
restrykcyjne, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej.
Ten przewodnik został opublikowany jeszcze przed wybuchem protestów, jednak wszystkie opisane
w nim obserwacje pozostają jak najbardziej aktualne i nadal mogą być pomocne w zrozumieniu
sytuacji, w jakiej obecnie znajduje się Tybet i Tybetańczycy.
Marcowy marsz pokojowy mnichów z klasztoru Drepung do centrum Lhasy, który miał upamiętnić
rocznicę Tybetańskiego Powstania w 1959 r. zamienił się w krwawą masakrę, wiele osób poniosło
śmierć, wiele zaginęło, a w Tybecie, wyraźniej niż wcześniej, rządzi teraz policja. Od tego czasu Tybe-
tańczycy protestowali już ponad 100 razy, dając tym samym wyraz swojej frustracji i niezadowolenia
z rządów chińskich w ich kraju. Rząd chiński zareagował gwałtownie, dla bezpieczeństwa Tybetu
zamknięto go dla zagranicznych obywateli, mimo iż wszystkie akcje protestacyjne zorganizowane
po 14 marca miały charakter pokojowy lub wymierzone były przeciwko takim symbolom władzy
komunistycznej jak budynki rządowe czy samochody policyjne. Mnisi, mniszki, studenci, rolnicy
i pasterze demonstrowali nawołując do powrotu Dalajlamy oraz poszanowania ich podstawowych
praw i swobód.
Mimo wszelkich starań, jakich dołożyły władze chińskie by zminimalizować wydźwięk tych demon-
stracji, podając do publicznej wiadomości, że zginęło w sumie tylko 28 osób oraz zamykając
regiony zapalne dla zagranicznych dziennikarzy, Chiny udowodniły całemu światu, że nie radzą
sobie z obecną sytuacją w Tybecie. Akcje protestacyjne trwają, odpowiadając głównie na brutalne
działania władz i przymusową kampanię „edukacji patriotycznej”, które zmuszają mnichów i mniszki
do wyparcia się Dalajlamy i niszczenia jego wizerunków w klasztorach, towarzyszą jej tajemnicze
zniknięcia i aresztowania…
International Campaign for Tibet
Na okładce: Współczesna Lhasa - zderzenie tradycji z nowoczesnością, w tle Pałac Potala, dawna siedziba dalajlamów. Na chińskich
tablicach informacyjnych najczęściej brak jest tybertańskich nazw, a jeśli już są, to nieproporcjonalnie małe. Zdjęcie: ICT
International Campaign for Tibet
Przedmowa do wydania polskiego:
Styczeń 2009
Postanowiliśmy wydać „Przewodnik” już po zakończeniu Igrzysk w Pekinie, ponieważ Tybet
ponownie, stopniowo zostaje udostępniony zagranicznym turystom. Mamy świadomość licznych
ograniczeń i surowych środków bezpieczeństwa, jakie zostały wprowadzone w Tybecie po wyda-
rzeniach marca 2008 i Olimpiadzie. Tym bardziej, że uwaga świata nie będzie już teraz w takim
stopniu skupiona na Chinach i Tybecie. Tak jak wynajmowani chińscy przewodnicy w Tybecie mają
instrukcję, aby być ambasadorami partii komunistycznej, tak zagraniczni turyści jadący do Tybetu
powinni być ambasadorami wolnego świata – korzystać z możliwości dostępu do wielu źródeł
informacji – i jechać do Tybetu świadomie, przede wszystkim z nastawieniem, aby nie szkodzić,
nie przynosić niewinnym z naszego punktu widzenia zachowaniem zagrożenia na Tybetańczyków.
My po kilkunastu dniach wyjedziemy z Tybetu do domu, Tybetańczycy pozostaną, i będą musieli
stawiać czoła rzeczywistości naznaczonej chińską kontrolą niemalże każdego aspektu ich codzien-
nego życia. Zachęcamy do uważnej lektury „przewodnika”, który zawiera właśnie praktyczne rady
jak zachować bezpieczeństwo własne i innych, oraz jak dostrzec to, co władze Chin tak bardzo
chciałyby przed nami ukryć.
Polskie wydanie przewodnika uzupełnione zostało kilkoma komentarzami redakcyjnymi i uaktual-
nieniami w stosunku do oryginalnego tekstu (zaznaczone w tekście), który dostępny jest na stronie
International Campaign for Tibet: www.savetibet.org. W większości przypadków zastosowano
pisownię opartą na angielskojęzycznym oryginale, co ułatwi odniesienia do konwencjonalnych
przewodników i innych tekstów – w większości dostępnych w języku angielskim. Polską wersję
zastosowano w wyrazach posiadających utrwalone wersje w j. polskim, takie jak Pekin, Syczuan,
Dalajlama etc.
Powstanie publikacji w języku polskim możliwe było dzięki bezpłatnej pracy osób: tłumaczy i redak-
torów, posiadających doświadczenie w podróżowaniu do Chin i Tybetu, oraz zaangażowanych
w sprawę Tybetu i praw człowieka, które pragną pozostać anonimowe.
Serdecznie dziękujemy im za poświęcony czas i energię.
Program Tybetański Fundacji Inna Przestrzeń
ZroZumieć TybeT: polityczny przewodnik dla udających się do tybetu
Pokojowy protest mnichów w Golok z zakazaną w Tybecie tybetańską lagą i transparentami. Po protestach w Lhasie, fala protestów
objęła cały Tybet, pokazując jedność Tybetańczyków i niezadowolenie z powodu chińskiej polityki względem Tybetu. Protesty miały
pokojowy charakter i były brutalnie tłumione przez policję i wojsko. Uznaje się, że w wyniku pacyikacji protestów zginęło ponad 200
Tybetańczyków, tysiące zostało aresztowanych i rannych. Tybet na wiele miesięcy został odcięty od reszty świata. Twarze osób zostały
zamazane ze względu na ich bezpieczeństwo. Fot. TCHRD
4
301383325.002.png
International Campaign for Tibet
Spis Treści
Wprowadzenie ...................................................................................... 7
1. Dlaczego Tybet? ................................................................................. 12
Czy w ogóle należy jeździć do Tybetu?............................................ 14
Kupuj od Tybetańczyków.................................................................. 15
Unikaj kupowania antyków............................................................... 16
Pomóż chronić tybetańską przyrodę................................................ 16
Nie prowokuj sytuacji, które mogłyby zagrażać Tybetańczykom..... 17
Nie prowokuj niepotrzebnego zagrożenia........................................ 18
Sugerowane upominki dla Tybetańczyków...................................... 18
Czemu rząd chiński chce abyś pojechał do Tybetu?....................... 20
“Żarliwa miłość do tybetańskiej turystyki”,
- czyli polityczna indoktrynacja turystów i przewodników............... 20
2. Pociąg do Lhasy ................................................................................ 22
Dlaczego wybudowano tę kolej?..................................................... 23
3. buddyzm tybetański jako atrakcja turystyczna ................................... 30
Na co patrzysz?............................................................................... 33
Chiny przegrywają bitwę o serca i umysły Tybetańczyków.............. 35
4. ukryta przeszłość i przyszłość ........................................................... 42
Przemysł turystyczny w Tybecie........................ .............................. 44
Religia i turystyka............................................................................. 45
Co możesz zrobić dla Tybetu........................................................... 47
Aneks ................................................................................................... 48
1. Źródła w Internecie
2. Chińska nowomowa
3. Represje religijne
4. Kolej Qinghai-Tybet
5. Historia
6. Podróżowanie
5
Religia i polityka............................................................................. 30
Zgłoś jeśli naruszono regulamin