notatki wykład.doc

Przedsiębiorczość to proces organizacji i prowadzenia działalności gospodarczej oraz podejmowania związanego z nią ryzyka.

                                                                                                                              R. Griffin

Przedsiębiorczość to proces tworzenia czegoś nowego i wartościowego poprzez poświęcenie czasu i wysiłku, akceptację towarzyszącego ryzyka finansowego, psychologicznego, społecznego, z oczekiwaniem satysfakcji materialnej i osobistej.

                                                                                                                              R. Hisrich

Przedsiębiorczość to proces odkrywania i kształtowania możliwości dla stworzenia nowych wartości poprzez innowacje, pozyskanie potrzebnych zasobów i zarządzanie procesem tworzenia wartości.

                                                                                                                              N. Churchill

Przedsiębiorczość to proces tworzenia lub rozpoznawania szans oraz wykorzystania ich bez względu na posiadane aktualne zasoby. Jest ona aktem twórczym przedsiębiorcy, który znajduje w sobie i poświęca dość energii by zainicjować i zbudować przedsiębiorstwo lub organizacje, zamiast tylko obserwować, analizować i opisywać ją.

                                                                                                                H.Stevenson A. Timmons

Trzy aspekty przedsiębiorczości:

1) aspekt atrybutowy - zespół pewnych cech jakimi wykazuje się dana osoba.

2) aspekt czynnościowy - prowadzenie działalności gospodarczej

3) aspekt makroekonomiczny - cecha społeczeństwa; jest ono przedsiębiorcze bądź też nie.

Społeczeństwo przedsiębiorcze to takie, które podejmuje ryzyko na własny rachunek.

Źródła inspiracji do założenia działalności:

- doświadczenie zdobyte w poprzedniej pracy 45%

- zainteresowania, hobby 16%

- przypadek 11%

- sugestie 7%

- biznes rodzinny 6%

- edukacja i kursy 6%

- rozmowy z krewnymi i przyjaciółmi 5%

- inne 4%

Kapitał relacyjny – wyraża chęci społeczne.

Przedsiębiorca wg Richarda Cantilona 1755r.

Działa w handlu, Kupuje po cenie niższej i sprzedaje po wyższej, ale niepewnej. Przywraca równowagę rynkową – teoria arbitrażu.

Przedsiębiorca w tej definicji rozdziela wartości.

Przedsiębiorca wg Jeana Saya 1800r.

              Przenosi zasoby ekonomiczne z obszaru o niższej na obszar o wyższej wydajności i uzysku.

Joseph Schumpeter

Przedsiębiorca wprowadza zmiany do procesów gospodarczych:

                            - nowe kombinacje środków produkcji

                            - nowe wyroby

                            - nowe technologie

                            - nowe rynku zbytu

                            - nowe źródła surowców

                            - nowa organizacja

Twórcza destrukcja ( innowacja daje prawo do zysku nadzwyczajnego)

Wg. Thorstena Veblena przedsiębiorstwami zarządzają płatni menadżerowie. Koordynację i organizację produkcji zapewniają inżynierowie – przedsiębiorca (właściciel firmy) staje się zbędny.

W USA :

              Przedsiębiorca ( enterpreneur) to ktoś kto zakłada własne małe przedsiębiorstwo.

M. Cassone

              Przedsiębiorca jest osobą która pełni wyspecjalizowaną rolę, podejmuje podstawowe decyzje o koordynacji rzadkich zasobów.

- przedsiębiorca to konkretna osoba, a nie zespół czy komitet.

- podejmuje decyzje kluczowe dotyczące rzadkich zasobów.

- decyzje te są podejmowane stale, a nie od czasu do czasu

- koordynacja jest pojmowana jako dynamiczny proces alokacji rzadkich zasobów ze względu na zysk.

- przedsiębiorca staje się agentem zmiany.

Teoria kontraktowa przedsiębiorstwa ( Alchiana ,Demsetza)

Według tej teorii:

1)   przedsiębiorstwo to wiązka kontraktów ( heus of contracts) z:

- dostawcami

- pracownikami

- klientami

      2)  Przedsiębiorca jest  kontraktorem centralnym i dązy do maksymalizacji kontaktów

              wyjścia i minimum kontraktów wejścia.

Wartość dodana jest źródłem zysku = nadwyżka rezydualna której dysponentem jest przedsiębiorca (właściciel firmy) z tytułu formalnego jest stroną wszystkich kontrahentów ( ma prawo do zysków).

Np.: Kobieta z „Usterki” w świetle teorii kontraktowej zawarła kontrakty wyjścia (poświęciła czas, pieniądze i dopuściła ryzyko).

TEORIA ARBITRAŻU

              Książka pt. „Martwe dusze” z XVIII. Dusza – chłop pańszczyźniany za którego płacono podatek bez względu na to czy żył czy nie (aż do czasu spisu ludności). Pewien mężczyzna skupował „martwych chłopów” i przesiedlał ich na ziemię przeznaczoną do zasiedlenia i otrzymywał za to pieniądze. Było to ewidentne wyłudzenie  -zauważył, że najlepsze interesy robi się z państwem bo nie ma w nim centralnego kontraktora.

TYPOLOGIA PRZEDSIĘBIORCÓW wg. Schumadera

1)      Drwal – nastawiony na prace i sukces zawodowy (głównie rzemieślnicy).

2)      Uwodziciel – szuka okazji, nastawiony na zysk ( zakłada firmę, sprzedaje)

3)      Gracz – szuka okazji do zarobku, biznes traktuje jako grę, słabi odpadają.

4)      Hobbysta – traktuje biznes jako możliwość rozwijania zainteresowań.

5)      Neofita – po latach pracy odkrył żyłkę przedsiębiorą i rzuca się w wir biznesu.

6)      Misjonarz – działalność gospodarcza jako posłannictwo, odpowiedzialność za produkt, za ludzi; posłannictwo żeby zarażać ludzi postawą biznesową.

PATERNALIZM -  traktowanie pracy z uczuciem i wyższością ojcowską (dziecko nie może być mądrzejsze).   Często są to drwal i Neofita.

ETAPY PROCESU PRZEDSIĘBIORCZEGO wg. B. Barningera i J. Irlenda)

1)      Wstępna decyzja o podjęciu działalności

2)      Rozpoznanie szans i tworzenie pomysłów

3)      Analiza wykonalności

4)      Tworzenie biznes planu

5)      Analiza rynku i konkurencji

6)      Rozwój efektywnego modelu biznesu

Model biznesu - sposób w jaki przedsiębiorstwo zarabia bądź zamierza zarabiać pieniądze, jaką wartość dostarczamy klientowi i w jaki sposób przechwytujemy część tej wartości.

Punkty 2 – 6 to rozwój idei biznesowej

7)      Rozpoznanie zasad prawnych i etycznych

8)      Oszacowanie ryzyka finansowego

9)      Tworzenie zespołu gotowego na ryzyko

10) Uzyskanie funduszy lub dofinansowania

11) Zarządzanie i rozwój przedsiębiorstwa

Punkty 7-10 to przejście od idei do firmy.

Cukiernia „Słodka dziurka”

              Czy problem jest na tyle ważny, żeby ludzie chcieli za niego zapłacić?

Kiedy biznes ma szansę zaistnieć?

- kto będzie naszym pierwszym klientem?

- czy będziemy zatrudniać pierwszego pracownika

              - problem

              - motywacja pracownika

              - gotowość do zapłaty  przez klientów za usługę.

REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ.

Jednoosobowa działalność gospodarcza                                          spółki prawa handlowego

Zawarcie umowy spółki

+ spółki cywilne.

                                                                                                  Dochodzą do tego jeszcze kominiarze, straż pożarna itp.

FORMY PRAWNE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

1)Jednoosobowe przedsiębiorstwa prywatne (osoba fizyczna):

              - jeden właściciel

              - nieskończona liczba pracowników

              - może wykorzystywać domowników

2) spółka cywilna

3) spółka jawna

4) spółka partnerska

5) spółka komandytowa

6) spółka komandytowo – akcyjna

              1 – 6 to spółki prawa handlowego osobowe

7) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ( sp.z.o.o)

8) spółka akcyjna

9) spółka europejska – nie można jej założyć bezpośrednio jako osoba fizyczna.

              7 – 9 to spółki prawa handlowego kapitałowe.

Inne: ( nie nadają się dla indywidualnej własności prywatnej)

1)      spółdzielcze (np.: socjalna)

2)      spółdzielnia europejska (np.: min 5 osobów, 2 kraje UE, 30tys. Euro)

3)      fundacje ( zysk przeznaczony nie dla przedsiębiorstwa)

4)      przedsiębiorstwa państwowe

5)      jednoosobowa spółka skarbu państwa.

ZUS

Formularze:

a)      ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczenia ( ubezpieczenie społeczne)

b)     ZUS ZZA - zgłoszenie do ubezpieczenia ( tylko ubezpieczenie zdrowotne)

c)      ZUS ZFA - zgłoszenie płatnika ( osoba fizyczna), od każdego dochodu przedsiębiorstwo oddzielnie rozliczane.

d)     ZUS ZPA - zgłoszenie płatnika ( osoba prawna)

Podział składki ( jeżeli pracodawca zatrudnia pracownika).

1) Pracownik                            18,77%

- fundusz emerytalny   9,76%

- fundusz rentowy        3,00%

- fundusz chorobowy   2,45%

2) Pracodawca            17,88%

- fundusz emerytalny    9,76%

- fundusz rentowy         3,00%

- fundusz wypadkowy  0,97% - 3,86%

- fundusz pracy             2,45%

- fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych 0,10% ( na wypadek bankructw)

Po co jest to rozdzielone? Przecież i tak kwoty pochodzą z funduszy przedsiębiorstw?

1)      Formalnie dzięki temu są wyższe płace.

2)      Składka emerytalna nie może być wyższa niż 30-krotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego i jeżeli ktoś to przekroczy to zostawia to dla siebie i może z tego skorzystać.

Druga część należy do pracownika. Nikt nie dostaje emerytury obliczanej od podstawy większej niż 250% przeciętnego wynagrodzenia.

Razem:

- fundusz emerytalny 29,52%

-  fundusz rentowy        6,00%

- fundusz wypadkowy   0,67% - 3,33% ( 1,67% płatnicy zgłaszają do ubezpieczenia powypadkowego, nie więcej niż 9 ubezpieczeń).

- fundusz choroby 2,45% (dobrowolne).

Łączna składka 28,64 – 31,30%

Ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% z czego można odliczyć 7,75%. Składka emerytalna, rentowa i chorobowa są potrącane od podstawy opodatkowania.

Podstawa:

a)      ZUS 31,30%

b)     Podatek dochodowy 18-32%

c)      Netto 50,70 – 36,70%

Przedsiębiorca musi zapłacić minimalną składkę wyliczoną od:

a)      60% przeciętnego wynagrodzenia na ubezpieczenie społeczne, na fundusz pracy.

b)      75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w odpowiednim kwartale włączanie z wypłatami z zyskiem na ubezpieczenie zdrowotne.

Składki na ZUS

Wysokość składki minimalnej