Epoka brązu 2400/2300 – 750 a.C.
Kultura
Osadnictwo i rolnictwo
Stanowiska
Obrządek pogrzebowy
Zabytki
2000 - 1800
Pucharów dzwonowatych
Koczowniczy tryb życia
W Polsce Śląsk, Małopolska
Groby szkieletowe w poz. skurczonej
Kamienne płytki na nadgarstek łucznika
Najstarsze przedmioty brązowe w Europie- sztylety
2000 - 1600
Otomani
Kotlina Karpacka, Bałkany,
w Polsce: część płd.-wsch.
Grody z regularną zabudową, fortyfikacje, kamienne bastiony i świątynie
Wielkie cmentarzyska płaskie, pochówki szkieletowe
Rozwinięta metalurgia (różne stopy metali)
Złote ozdoby, kopalnie złota, paciorki z „fajansu egipskiego”
Pojazdy kołowe, lampki oliwne, piece do ogrzewania pomieszczeń
Wczesna epoka brązu BI 2400/2300 – 1900/1800 a.C.
Osadnictwo, rolnictwo, tryb życia
2300 - ?
Mierzanowicka
Małopolska, Wyż. Wołyńska
We wczesnej fazie krótkotrwałe obozowiska, znaczna ruchliwość ludności – gosp. hodowlana
W fazie klasycznej stabilna sieć osadnicza,
gosp. rolniczo – hodowlana
W fazie późnej duże osady na wzniesieniach
Podział zajęć wg. płci
Iwanowice
Mierzanowice
Pochówki szkieletowe w plecionkach lub kłodach, bogatsze groby mężczyzn
Później cmentarzyska oddzielone od osad rowem
Eksploatacja złóż miedzi w Karpatach, dominacja wyrobów kamiennych (płaszcza, siekiery o soczewkowatym przekroju, sierpy bifacjalne), wzrost produkcji krzemieniarskiej, kopalnie krz. czekoladowego: Polany, Tomaszów, Wierzbica
Zausznice w kształcie liścia wierzbowego
Ok. 2100 - ?
Unietycka
Śr. i D. Śląsk, zach. Wielkopolska
Osady z budowlami słupowymi
Rolnictwo i hodowla
Na szlaku transeuropejskim (dorz Dunaju – Bałtyk)
Łęki Małe
Szczepankowice
Cmentarzyska płaskie, pochówki szkieletowe w pozycji skurczonej wyposażone bogato w przedmioty miedziane
Kurhany z jądrami kamiennymi wyposażone bogato w przedmioty złote, brązowe i miedziane
Ozdoby metalowe
Sztylety brązowe, siekierki z podniesionym brzegiem
Berła sztyletowe o znaczeniu insygnialnym
Starsza epoka brązu BII 1800/1600 – 1400/1300 a.C.
Kultury mogiłowe
Baseny: śr. i g. Dunaju, Odry i po części Wisły
Niewielka liczba krótkotrwałych osad, koczowniczy tryb życia
Konstrukcje ziemne kamienne nasypy nad pochówkami szkieletowymi, bogato wyposażone w wyroby metalowe, w kłodach.
Kurhany tworzyły wielkie cmentarzyska po kilkaset grobów
Udoskonalenie oręża brązowego, pojawiają się: miecze, groty oszczepów, nowe typy sztyletów
Gr.
nowocerekwiańska
Górny Śląsk, ludność wyparta z Moraw i Słowacji
Osady otaczane potężnymi fortyfikacjami
Kamienno- ziemnymi
Jędrychowice
Nowa Cerekwia
Pochówki szkieletowe w obrębie osad
Pracownie obróbki miedzi i brązu
Narzędzia z kości i rogu
Przedłużycka
Śląsk, Wielkopolska, później Pomorze i śr. Polska
Brak osad, koczowniczy tryb życia
Kurhany z jądrem kamiennym, pierścieniem kamieni na obwodzie, z grobami szkieletowymi
Występują groby szczególnie bogate
Pod koniec groby ciałopalne
Wyroby brązowe: szpile z tarczowatą główką, bransolety mankietowate, sztylety, groty włóczni, grociki strzał, czasem wyroby kam.
1800/1700 - 1300
Trzciniecka
Dorz. Wisły, Małopolska, Kujawy
Duże osady, domy słupowe i półziemianki, doły zasobowe
Rolnictwo, hodowla bydła rogatego, kóz, owiec i świń, myślistwo i zbieractwo
Złota Pińczowska
Okalewo
Kurhany z pochówkami szkieletowymi, ciałopalnymi i z ciałami częściowo spalonymi
Powszechne używanie kam. gładzonego i łupanego
Środkowa i młodsza epoka brązu BIII 1400/1300 – 800/900 a.C.
...
piery_krynica