EMERYTURY_POMOSTOWE_poradnik.pdf

(2306 KB) Pobierz
Microsoft Word - Emerytury pomostowe_poradnik.doc
115603691.009.png 115603691.010.png 115603691.011.png
115603691.012.png 115603691.001.png 115603691.002.png 115603691.003.png 115603691.004.png 115603691.005.png
Spis treści
1. Praca w warunkach szczególnych i o szczególnym charakterze
a praca w warunkach szkodliwych lub niebezpiecznych ............................................... 5
Czego dotyczy ustawa o emeryturach pomostowych? .................................................... 5
Czego nie dotyczy ustawa o emeryturach pomostowych? ............................................... 5
2. Obowiązki pracodawcy w zakresie kształtowania bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy .................................................................................... 6
Podstawy prawne .......................................................................................................... 6
Procedura oceny ryzyka zawodowego ........................................................................... 7
3. Obowiązki płatnika składek (pracodawcy) wynikające z ustawy o emeryturach
pomostowych ............................................................................................................... 10
4. Definicje i kryteria kwalifikacji prac w szczególnych warunkach i o szczególnym
charakterze .................................................................................................................. 11
Prace w szczególnych warunkach ................................................................................ 11
Prace o szczególnym charakterze ................................................................................ 12
5. Ocena ryzyka zawodowego odnośnie do czynników ryzyka związanych z pracami
w szczególnych warunkach determinowanych procesami technologicznymi ............... 12
Wielkości kryterialne dla poszczególnych czynników ryzyka stanowiące podstawy
do kwalifikowania pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach .................... 13
Mikroklimatgorący przy ciężkiej pracy fizycznej ......................................................... 13
Mikroklimat zimny ...................................................................................................... 13
Bardzociężka i ciężka praca fizyczna ......................................................................... 13
Podwyższone ciśnienie atmosferyczne ........................................................................ 13
Bardzoduże obciążenie statyczne ................................................................................ 14
6. Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej .................................................. 14
Załączniki
1. Charakterystyka obciążeń czynnikami ryzyka związanymi z pracą w szczególnych
warunkach .................................................................................................................... 19
2. Charakterystyka obciążeń związanych z rodzajami prac o szczególnym charakterze
...................................................................................................................................... 26
3. Metody pomiaru czynników ryzyka ujętych w ustawie o emeryturach pomosto-
wych ............................................................................................................................ 66
4. Czynniki ryzyka dla starszych pracowników towarzyszące rodzajom prac
w szczególnych warunkach ujętych w załączniku nr 1 oraz decydujące
o szczególnym charakterze ujęte w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach po-
mostowych .................................................................................................................... 93
3
115603691.006.png
Poradnik jest przeznaczony dla pracodawcy oraz osób odpowiedzialnych
w przedsiębiorstwie za sporządzenie wykazu stanowisk prac wykonywanych
w warunkach szczególnych i prac o szczególnym charakterze oraz ewidencji
osób zatrudnionych na tych stanowiskach.
W załącznikach do poradnika przedstawiono między innymi procedurę sza-
cowania ryzyka zawodowego, charakterystykę obciążeń związanych
z pracą w warunkach szczególnych i o szczególnym charakterze oraz metody
pomiaru czynników ryzyka ujętych w ustawie o emeryturach pomostowych.
Autorzy wyrażają nadzieję, że poradnik pomoże pracodawcy w realizacji
obowiązków wynikających z ustawy o emeryturach pomostowych.
4
115603691.007.png
1. Praca w warunkach szczególnych
i o szczególnym charakterze a praca
w warunkach szkodliwych lub niebezpiecznych
Czego dotyczy ustawa o emeryturach pomostowych?
Ustawa o emeryturach pomostowych 1 dotyczy osób, które ze względu na
wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charak-
terze mają możliwość ubiegania się o nowy rodzaj świadczenia, jakim jest
emerytura pomostowa przed osiągnięciem wieku emerytalnego (60 lat –
w przypadku kobiet i 65 lat – w przypadku mężczyzn).
Przesłanką określenia w ustawie kryteriów kwalifikujących prace, których wykonywanie zo-
bowiązuje do opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych oraz uprawnia do emery-
tury pomostowej, są zmniejszające się wraz z wiekiem możliwości wykonywania pracy, zwią-
zane z malejącą wydolnością psychofizyczną pracownika. Dotyczy to prac wykonywanych w
szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, determinowanych siłami natury,
procesami technologicznymi lub szczególnymi wymaganiami, którym osoby starsze mogą nie
sprostać, a dostępnymi środkami profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej nie
można obecnie skutecznie ograniczyć zagrożenia, jakie prace te stanowią dla życia lub zdro-
wia pracowników.
Czego nie dotyczy ustawa o emeryturach pomostowych?
A. Ustawa o emeryturach pomostowych nie dotyczy problematyki pracy
w warunkach oddziaływania:
szkodliwych czynników środowiska pracy , takich jak substancje che-
miczne, hałas, wibracje, promieniowanie elektromagnetyczne itp., które są
regulowane w innych przepisach prawa pracy 2,3,4,5,6,7,8
– czynników niebezpiecznych , które nie stawiają przed pracownikami
wymagań przekraczających poziom ich możliwości ograniczony w wyniku
starzenia.
1 Ustawa o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r. (Dz.U. Nr 237, poz. 1656).
2
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1998, Nr 21, poz. 94, ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpie-
czeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003, Nr 169, poz. 1650, ze zm.).
4 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i
natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 217, poz. 1833, ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 73, poz. 645, ze zm.).
6 Rozporządzenie z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. Nr 60, poz. 279).
7
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.).
8 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodli-
wych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, poz. 545, ze zm.).
5
3
5
115603691.008.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin