Ocena ryzyka zawodowego 2009.pdf

(159 KB) Pobierz
untitled
Karolina Główczyńska-Woelke
Ocena ryzyka
zawodowego
Warszawa 2009
Projekt okładki
DOROTA ZAJĄC
Opracowanie redakcyjne
IZABELLA SKRZECZ
Opracowanie typograficzne i łamanie
BARBARA CHAREWICZ
Copyright © Główny Inspektorat Pracy 2009
PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY
GŁÓWNY INSPEKTORAT PRACY
WARSZAWA 2009
1. Czym jest ryzyko zawodowe?
Ryzyko zawodowe: prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń
związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystą-
pienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagro-
żeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania
pracy [2].
Rozważania o ryzyku zawodowym należy zacząć od określenia, z czym wła-
ściwie mamy do czynienia. Na poziomie przedsiębiorstwa możemy mówić o ry-
zyku ekonomicznym związanym z prowadzeniem zakładu, natomiast z punktu
widzenia pracownika istnieje np. ryzyko utraty pracy. Zatem ryzyko oznacza mo-
żliwość, że wystąpią zakłócenia w procesie (coś się nie uda); również przedsię-
wzięcie, którego wynik jest niepewny [8]. Natomiast ryzyko zawodowe będzie
wiązało się z niepewnością co do wyniku wykonywanego zadania roboczego.
Straty
Straty materialne
Niekorzystne
skutki
zdrowotne
Przestoje
Inne
rodzaje strat
Choroby
zawodowe
Uszkodzenie
maszyn, urządzeń,
narzędzi,
materiałów itp.
Urazy/śmierć
w wyniku
wypadków
przy pracy
Choroby
parazawodowe*
Utracone
możliwości
* choroby parazawodowe, czyli choroby niewymienione w wykazie chorób zawodowych,
które pozostają w związku z warunkami pracy.
Rys. Przykładowe straty wynikające z wystąpienia niepożądanych zdarzeń związa-
nych z wykonywaną pracą
3
137448803.001.png 137448803.002.png 137448803.003.png
Ten wynik może być rozumiany szeroko. Z punktu widzenia bhp najistotniejsze
znaczenie mają skutki zdrowotne. Jednak rozszerzając spojrzenie na kontrolo-
wanie i zarządzanie ryzykiem zawodowym, należy zwrócić uwagę na aspekt strat
materialnych. Ryzyko zawodowe definiuje się, jako prawdopodobieństwo
wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powo-
dujących straty, w szczególności niekorzystne skutki zdrowotne, w wyniku
zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wyko-
nywania pracy [2].
Ocenę ryzyka zawodowego przeprowadza się dla wykonywanych prac w za-
kładzie, w szczególności przy:
doborze wyposażenia stanowisk i miejsc pracy,
stosowaniu substancji i preparatów chemicznych,
występowaniu szkodliwych czynników biologicznych,
pracy w narażeniu na hałas i drgania mechaniczne,
ręcznym transporcie ładunków,
zmianie organizacji pracy.
Co ważne – pod uwagę bierze się wszystkie czynniki środowiska pracy
występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac!
Środowisko pracy to warunki środowiska materialnego (określonego
czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi), w którym
odbywa się proces pracy
Celem oceny ryzyka zawodowego jest doprowadzenie tego ryzyka do pozio-
mu dopuszczalnego. Jest to taki poziom, przy którym wielkość strat związanych
z aktywizacją danego zagrożenia jest możliwa do zaakceptowania. Wykonywane
prace w mniejszym lub większym stopniu mogą zagrażać życiu lub zdrowiu pra-
cowników. Prawidłowe przeprowadzenie procesu oceny ryzyka zawodowego oraz
stosowanie środków profilaktycznych jest jednocześnie elementem bezpośrednio
chroniącym zdrowie i życie pracowników, jak i pośrednio – poprzez podnoszenie
świadomości o istnieniu zagrożeń w miejscu pracy oraz o sposobach bezpieczne-
go wykonywania pracy.
Wyniki oceny ryzyka zawodowego powinny być usystematyzowane i przecho-
wywane. Mogą być pomocą dla pracodawców i innych osób odpowiedzialnych za:
4
określenie rodzaju środków, jakie należy przedsięwziąć w celu ochrony bez-
pieczeństwa i zdrowia pracowników oraz innych osób, z należytym
uwzględnieniem obowiązujących przepisów,
wprowadzenie środków zapobiegawczych i ochronnych,
monitorowanie i przegląd funkcjonowania lub wdrażania wprowadzonych
środków profilaktycznych.
Ocenę ryzyka zawodowego należy i warto przeprowadzać w każdym przed-
siębiorstwie. Należy – z mocy prawa, warto – ponieważ jej wyniki mogą skutecz-
nie przyczynić się do zaplanowania i wdrożenia środków profilaktycznych. Dbałość
o zdrowie pracowników wpłynie na większe zaangażowanie pracowników. Mo-
gą okazać się rozwiązaniami innowacyjnymi, wpływającymi na konkurencyjność
przedsiębiorstwa na rynku. Dlatego tak ważny jest udział pracowników w prowa-
dzeniu procesu oceny i planowaniu środków profilaktycznych.
Ocena ryzyka zawodowego powinna być powtarzana w określonych
odstępach czasu. Jej wyniki należy zebrać i podsumować, a następ-
nie wprowadzić zintegrowane i skoordynowane na poziomie przed-
siębiorstwa działania profilaktyczne.
Po wprowadzeniu, dostosowanych do poziomu i rodzaju ryzyka za-
wodowego, środków profilaktycznych, pracodawcy powinni okreso-
wo sprawdzać ich skuteczność.
Istotne jest także środowisko społeczne, w którym wykonywana jest
praca. Czynniki psychospołeczne i te związane z organizacją pracy
również mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia niepożą-
danego zdarzenia.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin