Instrukcja bhp dla laboratorium.pdf

(66 KB) Pobierz
23649164 UNPDF
INSTRUKCJA BEZPIECZEÑSTWA I HIGIENY PRACY
DOTYCZ¥CA WYMAGAÑ I PRACY
W LABORATORIUM
Budynek lub wydzielona czêœæ, w której znajduje siê laboratorium, powinien odpowiadaæ okre-
œlonym wymogom zapewniaj¹cym pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
1. Ze wszystkich pomieszczeñ laboratorium, w których mog¹ przebywaæ pracownicy, powin-
ny byæ wyznaczone drogi ewakuacyjne, umo¿liwiaj¹ce szybkie wydostanie siê na otwart¹
przestrzeñ.
2. Laboratorium musi byæ wyposa¿one w instalacje zabezpieczone przed niszcz¹cym dzia³a-
niem chemikaliów, wymagane przy pracach laboratoryjnych.
3. Instalacje i urz¹dzenia laboratoryjne powinny byæ tak wykonane, aby w czasie eksploatacji
nie nara¿a³y pracowników na pora¿enie pr¹dem elektrycznym, nie stanowi³y zagro¿enia
po¿arowego i wybuchowego oraz nie powodowa³y innych szkodliwych skutków.
4. Laboratorium nale¿y wyposa¿yæ w urz¹dzenia zapobiegaj¹ce zanieczyszczeniu lub ska¿eniu
powietrza, gruntu oraz wód substancjami chemicznymi – zgodnie z ustaleniami z w³aœci-
wym pañstwowym inspektorem sanitarnym.
5. W pomieszczeniach laboratorium, w których wystêpuj¹ czynniki szkodliwe dla zdrowia (np.
ha³as, promieniowanie, gazy, py³y, pary), powinny byæ:
– wykonane rozwi¹zania techniczne uniemo¿liwiaj¹ce przedostawanie siê tych czynników
do innych pomieszczeñ,
– zainstalowane hermetyczne urz¹dzenia lub ich czêœci,
– zainstalowana wentylacja mechaniczna nawiewno-wyci¹gowa, gwarantuj¹ca wymianê
powietrza co najmniej w granicach nieprzekraczaj¹cych wartoœci najwy¿szych dopusz-
czalnych stê¿eñ tych substancji.
6. Œciany i sufity pomieszczeñ musz¹ byæ przystosowane do ³atwego oczyszczenia lub zmywania.
7. Pod³ogi powinny byæ równe, niepyl¹ce, przystosowane do ³atwego utrzymania w czystoœci.
8. Na ka¿dego pracownika w laboratorium powinny przypadaæ 2 mkw. wolnej powierzchni
pomieszczenia o wysokoœci nie ni¿szej ni¿ 3,3 m.
9. Oœwietlenie musi byæ dostosowane do rodzaju wykonywanych prac oraz powinno spe³niaæ
wymagania PN.
10. Pomieszczenia laboratorium nale¿y zabezpieczyæ przed niekontrolowan¹ emisj¹ ciep³a oraz
przed nap³ywem ch³odnego powietrza. Temperatura w pracowniach nie powinna byæ ni¿-
sza ni¿ 18°C.
11. Pomieszczenia nie mog¹ byæ zamykane w sposób uniemo¿liwiaj¹cy wyjœcie z nich.
12. Stanowiska laboratoryjne nale¿y tak zorganizowaæ, a¿eby zapewnia³y bezpieczne przepro-
wadzenie badañ. Do ka¿dego stanowiska pracy nale¿y zapewniæ bezpieczne dojœcie.
13. Jeœli wykonywana praca nie wymaga stale pozycji stoj¹cej, trzeba zapewniæ pracownikom
mo¿liwoœæ siedzenia.
14. W³aœciwa organizacja pracy w laboratorium zobowi¹zuje do ka¿dorazowego okreœlenia
osób odpowiedzialnych za dan¹ pracê. W ka¿dym przypadku praca powinna byæ nadzoro-
wana.
15. Przy wykonywaniu po raz pierwszy nieznanego dotychczas procesu, zw³aszcza niebezpiecz-
nego, nale¿y okreœliæ szczegó³owe wymagania bezpieczeñstwa i higieny pracy.
16. Pracownik prowadz¹cy reakcjê ma obowi¹zek:
– zabezpieczenia siê w œrodki ochrony indywidualnej odpowiednie do rodzaju i poziomu
zagro¿eñ w laboratorium,
– dok³adnego zaznajomienia siê z teoretycznymi mo¿liwoœciami jej przebiegu,
– przedsiêwziêcia wszystkich œrodków ostro¿noœci na wypadek niepo¿¹danego przebiegu
procesu,
23649164.001.png 23649164.002.png
– przygotowania substancji neutralizuj¹cych oraz wody do sp³ukania rozlanej zawartoœci
aparatury,
– przygotowania œrodków gaœniczych.
17. W pomieszczeniu pracy laboratorium, w którym zatrudniona jest tylko jedna osoba, a w sy-
tuacji awaryjnej mog¹ wyst¹piæ zagro¿enia dla zdrowia, nale¿y wprowadziæ obowi¹zek mel-
dowania siê jej w ustalony sposób.
18. Bezwzglêdnie nale¿y przeprowadzaæ systematyczne kontrole stanu bezpieczeñstwa i higie-
ny pracy w laboratorium. Rejestrowaæ nieprawid³owoœci i metody ich usuwania.
19. W pracowni obowi¹zuje bezwzglêdny nakaz utrzymywania czystoœci i porz¹dku. Wszystkie
narzêdzia i przedmioty wykorzystywane do pracy musz¹ znajdowaæ siê w wyznaczonych
miejscach.
20. Materia³y niebezpieczne nale¿y przechowywaæ w miejscach i opakowaniach przeznaczo-
nych do tego celu i odpowiednio oznakowanych.
21. Odczynniki chemiczne i materia³y o nieznanych w³aœciwoœciach mog¹ byæ stosowane tyl-
ko w warunkach laboratoryjnych, do celów badawczych i doœwiadczalnych.
22. Do przemieszczania materia³ów chemicznych trzeba stosowaæ w³aœciwe œrodki transportu.
Wózki do przewozu butli z gazami, kwasami lub innymi ¿r¹cymi cieczami powinny byæ wy-
posa¿one w specjalne urz¹dzenia zabezpieczaj¹ce.
23. Do prac laboratoryjnych winno siê u¿ywaæ wyrobów ze szk³a i tworzyw, które gwarantuj¹
wysok¹ jakoœæ i bezpieczeñstwo pracy.
24. Przy myciu szk³a laboratoryjnego i u¿ywaniu ró¿nych œrodków czyszcz¹cych musz¹ byæ
stosowane rêkawice ochronne i fartuch kwasoodporny.
25. Przy przeprowadzaniu reakcji chemicznych, podczas których mog¹ wytworzyæ siê gazy,
nale¿y zadbaæ o szczelnoœæ aparatury. Na drzwiach do danej pracowni umieœciæ ostrzegaw-
czy napis.
26. Przy pracach z kwasami nakazuje siê zabezpieczenie pracownika za pomoc¹ rêkawic, fartu-
cha kwasoodpornego i ochronê oczu poprzez zastosowanie okularów ochronnych.
Nale¿y pamiêtaæ o zasadzie: Przy rozcieñczaniu nale¿y wlewaæ kwas do wody, nie na od-
wrót.
27. Reakcje pod zwiêkszonym lub zmniejszonym ciœnieniem, np. przy destylacji pró¿niowej, pro-
wadziæ zawsze w okularach lub maskach ochronnych.
28. Ekstrakcjê winno siê przeprowadzaæ z dala od Ÿróde³ otwartego ognia, a w przypadku ³a-
two palnych rozpuszczalników, takich jak np. eter, z dala od przedmiotów silnie rozgrza-
nych.
29. Ka¿dy pracownik bezwzglêdnie zobowi¹zany jest niezw³ocznie zawiadomiæ prze³o¿onego
o zauwa¿onych nieprawid³owoœciach. W razie zagro¿enia dla ¿ycia lub zdrowia ludzkiego
trzeba natychmiast ostrzec wspó³pracowników, a tak¿e inne osoby znajduj¹ce siê w rejonie
zagro¿enia o gro¿¹cym im niebezpieczeñstwie.
30. Osoby odpowiedzialne za przebieg wykonywanych prac oraz w³aœciw¹ eksploatacjê urz¹-
dzeñ s¹ zobowi¹zane do podjêcia dzia³añ celem bezzw³ocznego usuniêcia nieprawid³owo-
œci, a tak¿e do zg³aszania naprawy uszkodzonych elementów urz¹dzeñ.
31. Wszelkie maszyny i urz¹dzenia techniczne w laboratorium (urz¹dzenia do rozdrabniania,
palniki gazowe, autoklawy, butle) powinny spe³niaæ wymagania BHP oraz PN, natomiast
sprzêt, maszyny i urz¹dzenia techniczne podlegaj¹ce dozorowi technicznemu powinny mieæ
odpowiednie dokumenty uprawniaj¹ce do ich eksploatacji.
32. Ka¿dy pracownik laboratorium musi mieæ:
– odpowiednie kwalifikacje przewidziane dla zajmowanego stanowiska,
– aktualne orzeczenie lekarskie lekarza medycyny pracy o dopuszczeniu do okreœlonej
pracy,
– przeszkolenie w zakresie bezpieczeñstwa i higieny pracy (wstêpne ogólne i stanowiskowe).
33. Pracownicy laboratorium musz¹ byæ, zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami w tym zakresie,
wyposa¿eni w odzie¿ robocz¹ i odpowiedni sprzêt ochrony osobistej. Rodzaj odzie¿y robo-
czej i ochronnej uzale¿niony jest od rodzaju czynnoœci wykonywanych przez pracownika
w laboratorium.
Obowi¹zkowo nale¿y zadbaæ, by pracownicy laboratorium mogli stale korzystaæ z aktualnych
instrukcji:
– BHP dotycz¹cych obs³ugi maszyn i urz¹dzeñ technicznych znajduj¹cych siê w danym labo-
ratorium,
– postêpowania z materia³ami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi,
– udzielania pierwszej pomocy.
Przygotowywanie i spo¿ywanie posi³ków winno odbywaæ siê w wydzielonym pomieszczeniu.
Naczynia u¿ywane do celów spo¿ywczych nie powinny byæ wykorzystywane w inny sposób,
a tak¿e winny znacznie ró¿niæ siê od naczyñ laboratoryjnych.
Laboratorium musi byæ odpowiednio zaopatrzone w:
– sprzêt przeciwpo¿arowy wraz z instrukcj¹ jego obs³ugi,
– dobrze wyposa¿on¹ apteczkê pierwszej pomocy.
W dobrze widocznym miejscu, najlepiej w s¹siedztwie telefonu, nale¿y umieœciæ spis telefonów
alarmowych, np.:
Policja 997
Stra¿ po¿arna 998
Pogotowie 999
Stra¿ miejska 986
Pogotowie:
Energetyczne 991
Gazowe 992
Ciep³ownicze 993
Wodoci¹gowe 994
Nadzór techniczny ............
Twoja firma ............
Zgłoś jeśli naruszono regulamin