ZWIĄZKI AKTYWNE BĘDĄCE SKŁADNIKAMI KOSMETYKÓW:
I. WITAMINY
II. PRODUKTY POCHODZENIA ROŚLINNEGO
III. PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO
I. WITAMINY – związki organiczne o zróżnicowanej budowie, w odpowiedniej ilości (hipowitaminoza i hiperwitaminoza) niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Działanie witamin można ująć w kilku punktach:
1. są istotne w pielęgnacji skóry
2. hamują proces starzenia się skóry bez negatywnego ingerowania w procesy fizjologiczne
3. ich działanie warunkowane jest wieloma czynnikami (np. środowisko, pH wodnych roztworów)
4. w kosmetykach wystepują w formie roztworów wodnych lub tłuszczowych
( witaminy rozpuszczalne w wodzie: z grupy B, C, H, PP i rozpuszczalne
w tłuszczach: A, D, E, F, K.)
5.mają działanie ogólnoustrojowe ( po przyjęciu doustnym) i działanie miejscowe (po zastosowaniu zewnętrznym preparatów kosmetycznych zawierających witaminy).
II. Substancje czynne pochodzenia roślinnego mogą mieć różne pochodzenie:
1. produkty pierwotnej przemiany materii roślin ( będące materiałem budulcowym i zródłem energii): cukry, kwasy organiczne, estry kasów tłuszczowych, aminokwasy, białka, enzymy;
2. produkty wtórnej przemiany materii roślin: niektóre glikozydy, terpeny, sterole, saponiny, olejki lotne, żywice, balsamy, garbniki, alkaloidy.
Substancje czynne pochodzenia roślinnego mające zastosowanie w kosmetyce to: alantonina, aminokwasy, cytokiny, białka ( keratyna, elastyna, kolagen), mukopolisacharydy – kwas hialuronowy, ASC III, antocyjany, antybiotyki, azuleny, balsamy, ceramidy, chlorofil, cytokiny, cukry ( proste i złożone, skrobia , glukany), ekstrakty roślinne ( alkohole, glikole, estry kwasów tłuszczowych), elastyna, enzymy( zymaza, pepsyna), koenzymy, dysmutazy, estry kwasów tłuszczowych, fitohormony, fitosterole, fosfolipidy, flawonoidy, pyknogenole, garbniki, glikozydy ( saponiny), kwasy owocowe ( AHA, α-hydroksykwasy), lecytyna, mikroelementy ( miedź, mangan, molibden, cynk, kobalt, jod, fluor), nienasycone kwasy tłuszczowe(NKT, NNKT, GLA), olejki eteryczne, pektyny, sterole, śluzy, woski ( naturalne, mikrokrystaliczne, syntetyczne), żywice ( sosnowa, benzoesowa, olibanum, damara, bursztyn)
IV. Substancje czynne pochodzenia zwierzęcego:
- hormony,
- embrioblasty,
- kolagen,
- lanolina,
- melatonina
- placenta.
Nazwa witaminy
Postać chemiczna
Źródła
Składnik kosmetyków
Znaczenie
Witamina A
Witamina A1,
retinol
β-karoten
(prowitamina A)
witamina A2
( 3,4- dehydroretinol)
retynina
- (C20H29OH), jasnożółty olej,
- ( C20H29OH)
- ( C20H30O)
alkohol diterpenowy z pięcioma sprzężonymi wiązaniami podwójnymi
- (C20H27OH)
-inne formy :
forma aldehydowa
forma kwasowa
i jej sole oraz palmitynian witaminy A
tran, mleko, żółtko, masło
marchew, szpinak, rzeżucha
- olej ryb słodkowodnych
- wyodrebniona z rodopsyny – purpury wzrokowej
kremy odżywcze, regeneracyjne,
toniki, mleczka, maseczki, żele
Poza estrami witaminy A stosuje się w kosmetyce kwas retynowy ( tretioninę), który wykazuje znacznie większą trwałość i ma własciwości keratolityczne. Jego dopuszczalne stężenie wynosi 0,001%.
Stosuje się go w preparatach o właściwościach regenerujących, ochronnych, w leczeniu zaburzeń regeneracyjnych ( nadmierne rogowacnie i łuszczenie się skóry)
Regeneruje naskórek, włosy, paznokcie, przyczynia się do podwyższenia bariery ochronnej skóry i pogrubienia naskórka.
Warunkuje prawidłowy wzrost, rozwój i funkcjonowanie komórek naskórka, przewodu pokarmowego i oddechowego. Jej niedobór może powodować trudne gojenie się ran i zakłócać prawidłowe funkcjonowanie gruczołów łojowych, co prowadzi do takich objawów jak:
- przesuszenie
- marszczenie się
- nadmierne rogowacenie
- złuszczanie naskórka,
- łupież
Witamina B1
tiamina
Owoce dzikiej róży, otręby zbożowe, mniszek lekarski, drożdże, nasiona owoców strączkowych
W kosmetykach nie jest stosowana w formie wolnej lecz w postaci B-kompleksu z kiełków zbóż w maseczkach, kremach, tonikach do pielęgnacji skóry i włosów.
Potrzebna do właściwego spalania cukrów, umożliwia sprawne działanie układu nerwowego, poprawia sprawność umysłową
Witamina B2
ryboflawina
Drożdże, owoce dzikiej róży, mniszek lekarski
W preparatach do pielęgnacji cery tradzikowej, jamy ustnej i włosów.
niezbędna do przemiany pożywienia w energię oraz odnowy tkanek organizmu
Witamina B5
Kwas pantotenowy
Drozdże, chleb razowy, mleko, jaja, rośliny strączkowe
W kosmetyce stosowany jest pantoteinian wapnia w formie 0,05-0,5 procentowych roztworów wodnych i wodno-etanolowych, jest składnikiem preparatów łagodzących stany zapalne i podrażnienia skóry i paznokci, preparatach na porost włosów.
Potrzebna do właściwego wzrostu włosów, pomaga utrzymać jędrność i elastyczność skóry, ułatwia organizmowi zwalczać stany zapalne.Ważna we wszystkich przemianach metabolicznych
Witamina B6
pirydoksyna
Kiełki pszenicy, ziemniaki, drożdże, tłuste ryby, warzywa, banany, płatki owsiane, brązowy ryż,
W kosmetykach wystepuje w formie palmitynianu pirydoksyny w kremach odżywczych, regenerujących, przeciwzmarszczkowych, stosuje się ją w leczeniu trądziku.
Zapewnia właściwe funkcjonowanie układu nerwowego, zmniejsza mdłości, zatrzymuje wodę w organizmie, pomaga zachować zdrowy wygląd skóry
Witamina B12
kobalamina
Spirulina, wątroba wieprzowa, tłuste ryby, ryby o białym mięsie, kurczaki, sery, mięso jagnięce, jajka, kiełki lucerny
Konieczna do właściwego funkcjonowania wszystkich komórek, regeneruje czerwone ciałka krwi, wspomaga pracę mózgu, zwalcza uczucie zmęczenia, działa antystresowo, odgrywa rolę w syntezie DNA
Witamina B15
Witamina B9
folacyna, witamina M, witamina Bc
Kwas panganowy
Kwas foliowy
Drożdże, soja, otręby, zarodki pszenne, zielone warzywa- szpinak, sałata, natka pietruszki
Dodaje się go do kremów, maseczek regenerujących, przeciwzmarszczkowych, poprawiających elastyczność skóry.
Kosmetyki z kwasem foliowym przeznaczone są dla kobiet po 30 roku życia do każdego rodzaju cery skłonnej do zmarszczek i zniszczonych ekspozycją słoneczną.
Wydłuża życie komórek zwłaszcza w zanieczyszczonym środowisku.
Reguluje różne procesy metaboliczne w organizmie, działa jako koenzym- przenoszenie reszt jednowęglowych.
W syntezie puryn, piryminidyn. Niektórych aminokwasów, procesie podziału komórek, uczestniczy z wit B12 w regulacji tworzenia i dojrzewania czerwonych krwinek.
Najnowsze badania wskazują na aktywność kwasu foliowego w leczeniu miażdżycy, zapobieganiu pasożytom jelitowym, działaniu detoksykacyjnym na substancje trujące zawarte w żywności.
Opóźnia wystapienie siwizny i wpływa na zdrowy wygląd skóry.
Badania wskazują, że kwas foliowy ułatwia wzrost i przedłuża
życie komórkom skóry młodym jak i starszym.
Witamina PP
(witamina B3)
margerita090