METODYKA NAUCZANIA I WYCHOWANIA OSÓB Z GŁĘBSZĄ NIEPEŁNOSRPAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ
Dr Agnieszka Żyta
Wykłady semestr IV Oligofrenopedagogika
Wykład 23.02.2010 r.
GŁĘBSZA NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKRUALNA
PODEJŚCIE DAWNIEJ
PODEJŚCIE DZIŚ
- piętnująca kara za grzechy;
- przypadek statyczny, biologia człowieka, najczęściej przyczyna tkwi w organizmie;
- niepełnosprawność intelektualna jest nieuleczalną chorobą;
- stan funkcjonowania człowieka, który poddaje się działaniu rehabilitacyjnym;
- osoby niepełnosprawne intelektualnie mieszkały w specjalnych ośrodkach, przytułkach;
- żyją w własnym środowisku, domach chronionych;
- cały człowiek jest niepełnosprawny;
- główne problemy dotyczą tworzenia pojęć, kojarzenia, uczenia się, rozumienia. Duża część osób dobrze funkcjonuje w otoczeniu społecznym, mają problemy z inteligencją matematyczno – logiczną, werbalno – lingwistyczną; dobra inteligencja emocjonalna, sfera fizyczno – ruchowa, rytmiczno – słuchowa; wzrokowo – przestrzenna;
- jedyne, co można zrobić, to zamknąć osoby w izolowanych zakładach, z daleka od ludzi. Aby inne osoby nie patrzyły na ogrom nieszczęść;
- jedyne, co zapewnia rzeczywisty rozwój i rozwój potencjału to życie w rodzinnym domu. Powinni pełnić określone role, korzystać z dóbr dostępnych dla wszystkich ludzi;
- osobę należy zabrać do instytucji całodobowej, zamknąć;
Należy wszechstronnie wspierać rodzinę, aby jak najdłużej mogła opiekować się dzieckiem, właściwy stosunek do osoby niepełnosprawnej;
- osoby niepełnosprawne intelektualnie są wiecznymi dziećmi, nieodpowiedzialnymi;
- osoby mające takie same potrzeby, jak inni ludzie;
- dziwne zachowania są skutkiem upośledzenia;
- osoby pozbawione normalnych potrzeb;
- osoby mające takie same potrzeby jak inni;
- często dziwne zachowania są spowodowane frustracją i lękiem;
- nie ma różnicy między niepełnosprawnością umysłową, a chorobą psychiczną;
- niepełnosprawność intelektualna jest stanem wymagającym rehabilitacji, a chorobę psychiczną leczy się farmakologicznie;
- podejście do osób miało charakter opiekuńczy z koncentracją na deficytach i dysfunkcjach;
- podejście całościowe, nacisk kładzie się na mocne strony (punkt Archimedesowi), max integracji, włączanie z formy życia społecznego;
- celem starań jest opieka;
- celem starań jest szansa i jakość życia;
¾ osób na 1000 urodzeń
PRZYCZYNY GŁĘBOKIEJ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI INTELEKTUALNEJ
§ nieprawidłowości w budowie mózgu;
§ przyczyn genetycznych;
§ niedożywienie matki w czasie ciąży;
§ zakażenia w czasie ciąży;
§ zakażenia po urodzeniu się dziecka (zapalenie opon mózgowych);
§ czynniki okołoporodowe;
§ czynniki mechaniczne, fizyczne, chemiczne;
§ wpływ alkoholu;
§ kobiety coraz później decydują się na dziecko;
§ leki (talidomid);
GŁÓWNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ
§ zaburzenia tempa dojrzewania różnych układów;
§ nieharmonijny rozwój dziecka;
§ trudności w sferze intelektualnej;
§ zaburzone rozumienie;
§ zaburzone komunikowanie się (zwłaszcza werbalnego);
§ problemy z uwagą i pamięcią;
§ labilność emocjonalna;
§ brak empatii;
§ występowanie dodatkowych wad sprzężonych (wady postawy, słuchu, serca);
§ stereotypowe ruchy;
CO JEST POTRZEBNE OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM INTELEKTUALNIE (DZIECIOM):
§ wczesne rozpoznawanie, diagnoza, stworzenie programu;
§ zapewnienie kompleksowej, wielospecjalistycznej pomocy terapeutycznej;
§ zapewnienie kontaktów z grupą rówieśniczą;
§ zapewnienie obowiązku szkolnego. Edukacja nieodrywająca dziecka od rodziny;
§ zapewnienie uczestnikom rekreacji;
§ leczenie schorzeń towarzyszących;
§ zapewnienie młodzieży poradnictwa zawodowego;
Wykład 9.03.2010 r.
SYSTEM OPIEKI DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W POLSCE
(materiały dodatkowe do wykładu „Edukacja osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – przeszłość teraźniejszość, przyszłość”, „Opieka wychowanie i edukacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w Rosji”, „Kształcenie osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną – pomiędzy teorią i praktyką” – dr Agnieszka Żyta)
Wskaźniki do pracy z dziećmi z głęboką niepełnosprawności intelektualną, wg Pileckiego, Olszewskiego, i Żurek
1) wszechstronne poznanie osoby z którą będziemy pracować oraz poznanie środowiska w której ono żyje;
2) utrzymywanie kontaktów z rodzicami lub opiekunami;
3) bądź uważny, obserwuj zachowanie się dziecka, i szukaj sposobu kontaktu z tym dzieckiem;
4) szukaj przyczyn konkretnych reakcji, likwiduj objawy
5) zwrócenie uwagi na tym, czego uczymy się od osoby niepełnosprawnej;
6) zastosuj zasadę indywidualizacji;
7) unikanie pośpiechu w pracy;
8) używaj przystępnego języka (instrukcje krótkie, proste, jednoznaczne);
9) treści powinny być powiązane z tym, co się aktualnie dzieje i z aktualnymi przeżyciami dziecka;
10) stosowanie zasady stopniowania trudności;
11) stworzenie okazji do osiągnięcia sukcesów, aby ta osoba osiągnęła sukces na swoją miarę
12) usuwanie bodźców rozpraszających uwagę;
13) opisywanie słowami czynności podopiecznego i terapeuty;
14) stosowanie strukturyzacji aktywności podopiecznego w ciągu dnia, wprowadzenie drobnych zwyczajów i rytuałów
15) konsekwencje w wymaganiach i postępowaniu;
16) poszukiwanie sposobów uaktywniania podopiecznego;
17) miła i pogodna, serdeczna, atmosfera podczas zajęć;
18) pomoc w poznawaniu świata za pomocą różnych zmysłów;
19) stwarzanie okazji do kontaktów z rówieśnikami, także z pełnosprawnymi;
20) stwarzanie sytuacji pozwalających na systematyczne opanowywanie umiejętności;
21) zachęcanie do podejmowania różnorodnych aktywności i stosowania różnych wzmocnień;
Ważne dla dobrego terapeuty
22) stałe kształcenie, poszerzanie wiedzy, poszukiwanie nowych metod pracy z uczniem;
Rys historyczny kształcenia osób niepełnosprawnych w stopniu głębokim
Pierwsze szkoły dla osób niepełnoprawnych intelektualnie w Polsce powstały w XVI wieku – zakłady typu opiekuńczego. Łódź, Warszawa, Poznań – pierwsze szkoły państwowe dla osób z lekkim upośledzonych umysłowo.
Głębiej upośledzonych umysłowo zapewniało się tylko opiekę, ale nie naukę. Po II wojnie tworzono zakłady zamknięte.
Pierwsza szkoła dla głębiej niepełnosprawnych intelektualnie powstała w 1963 roku w Warszawie – Komitet Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski.
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzonych Umysłowo (PSOUU).
Przełom dla osób upośledzonych umysłowo w latach 90.
1994 r. – uchwalenie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego; zobowiązano do
rehabilitacji dzieci i młodzieży głęboko upośledzonych umysłowo;
1993 r. – pierwszy program M. Kwiatkowskiej o Wspomaganiu Rozwoju Dzieci
Głęboko Upośledzonych;
30 styczeń 1997 r. – rozporządzenie przez MEN regulujące organizację zajęć
rewalidacyjnych dla osób głęboko upośledzonych umysłowo;
Zmiany dotyczące kształcenia osób głęboko upośledzonych lub ze sprzężeniami wprowadzone 30 stycznia 1997r.:
3 – 25 r.ż. – obowiązek szkolny dla osób głęboko upośledzonych lub ze sprzężeniami;
- wszechstronny rozwój
- wspomagania rozwoju;
&#...
aliensda30