m2422216[1].pdf

Wpisuje zdajĢcy przed rozpoczħciem pracy

Miejsce na nalepkħ

z kodem szkoþy

PESEL ZDAJġCEGO

PRìBNY EGZAMIN

MATURALNY

Z WIEDZY O SPOýECZEİSTWIE

Arkusz 1

Czas pracy 120 minut

Instrukcja dla zdajĢcego

1. Proszħ sprawdzię, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 20 strony. Ewentualny brak naleŇy zgþosię

przewodniczĢcemu zespoþu nadzorujĢcego egzamin.

2. Proszħ uwaŇnie czytaę wszystkie polecenia.

3. Odpowiedzi trzeba zapisaę czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy kaŇdym zadaniu.

4. Proszħ pisaę dþugopisem (pirem) w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaę oþwkiem.

5. Nie wolno uŇywaę korektora.

6. Bþħdne zapisy trzeba wyraŅnie przekreĻlię.

7. Obok kaŇdego zdania podana jest maksymalna liczba punktw, ktrĢ moŇna uzyskaę za jego

poprawne rozwiĢzanie.

ņyczymy powodzenia!

Wpisuje egzaminator / nauczyciel sprawdzajĢcy pracħ

Nr zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Maksymalna

liczba punktw

1 1 2 2 2 3 3 2 1 2 2 3 8 3 3 3 6 4 2 3

Uzyskana

liczba punktw

Nr zadania 21. 22. 23. 24. 25. SUMA

Maksymalna

liczba punktw

2 3 3 6 10 80

Uzyskana

liczba punktw

W zadaniach 1-2 podkreĻl poprawnĢ odpowiedŅ.

Zadanie 1. (1 pkt)

Na podstawie kryterium typu wiħzi spoþecznej wyrŇnia siħ grupy spoþeczne

a) maþe i duŇe.

b) formalne i nieformalne.

c) celowe i bezcelowe.

d) pierwotne i wtrne.

Zadanie 2. (1 pkt)

Wymiar sprawiedliwoĻci w Rzeczypospolitej Polskiej sprawujĢ wyþĢcznie:

a) SĢd NajwyŇszy, sĢdy powszechne, sĢdy administracyjne oraz sĢdy wojskowe.

b) SĢd NajwyŇszy, sĢdy powszechne, sĢdy grodzkie oraz sĢdy wojskowe.

c) SĢd NajwyŇszy, sĢdy powszechne, sĢdy administracyjne oraz sĢdy grodzkie.

d) SĢdy powszechne, sĢdy administracyjne oraz sĢdy wojskowe.

Zadanie 3. (2 pkt)

W Ļwietle obowiĢzujĢcej Konstytucji RP okreĻl, w kompetencjach ktrego z niŇej wymienionych

organw znajdujĢ siħ wskazane sprawy. W wykropkowane miejsca wpisz odpowiednio

umieszczone w tabeli wþaĻciwe nazwy lub ich skrty.

Trybunaþ Konstytucyjny Î TK Trybunaþ Stanu Î TS

SĢdy administracyjne

a) PociĢganie do odpowiedzialnoĻci czþonkw Rady Ministrw za czyn polegajĢcy na naruszeniu

konstytucji i ustaw Î ........................................................................................................................

b) Orzekanie o zgodnoĻci z konstytucjĢ celw lub dziaþalnoĻci partii politycznych Î

..........................................................................................................................................................

c) Rozstrzyganie sporw kompetencyjnych pomiħdzy centralnymi organami paıstwa Î

..........................................................................................................................................................

d) Orzekanie o zgodnoĻci z ustawami uchwaþ organw samorzĢdu terytorialnego Î

..........................................................................................................................................................

e) PociĢganie do odpowiedzialnoĻci Prezydenta za przestħpstwo pospolite Î ....................................

f) Rozpatrywanie skarg na decyzje organw administracji publicznej Î ............................................

g) Rozpatrywanie indywidualnych skarg konstytucyjnych Î ..............................................................

Zadanie 4. (2 pkt)

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 IV 1997 r. dokonaþa klasyfikacji praw i wolnoĻci

czþowieka, dzielĢc je na trzy grupy. UporzĢdkuj, zgodnie z zasadĢ zawartĢ w Konstytucji, niŇej

wymienione prawa i wolnoĻci, wpisujĢc do tabeli odpowiadajĢce im litery.

Prawa i wolnoĻci:

A. Nikt nie moŇe byę poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniŇajĢcemu

traktowaniu i karaniu. (...)

B. KaŇdemu zapewnia siħ wolnoĻę zrzeszania siħ.

C. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o dziaþalnoĻci organw wþadzy publicznej. (...)

D. KaŇdy przeciwko komu prowadzone jest postħpowanie karne, ma prawo do obrony

we wszystkich stadiach postħpowania. (...)

E. Obywatel polski ma prawo do udziaþu w referendum.

F. KaŇdy ma prawo do ochrony zdrowia.

G. KaŇdy ma prawo do nauki.

H. Rodzice majĢ prawo do wychowania dzieci zgodnie z wþasnymi przekonaniami.

WolnoĻci i prawa osobiste WolnoĻci i prawa polityczne

WolnoĻci i prawa

ekonomiczne, socjalne

i kulturalne

Zadanie 5. (2 pkt)

PrzyporzĢdkuj pojħciom ich znaczenia, dopisujĢc do poszczeglnych cyfr wþaĻciwe litery:

a) sztuka rzĢdzenia paıstwem i spoþeczeıstwem, podejmowania decyzji

i ich realizacji,

1) nacjonalizm

b) gþoszenie haseþ chwytliwych, þatwo trafiajĢcych do emocji a nie

rozsĢdku odbiorcw, oĻmieszanie rywali, schlebianie okreĻlonym

grupom, skþadanie obietnic bez pokrycia, opieranie siħ na stereotypie

biednego, skrzywdzonego czþowieka, odwoþywanie siħ do jego

mĢdroĻci i przeciwstawianie siħ jĢ istniejĢcej wþadzy,

2) populizm

3) ksenofobia

c) szacunek, wyrozumiaþoĻę, otwartoĻę w stosunku do cudzych wierzeı,

poglĢdw, postaw, rŇniĢcych siħ od wþasnych,

4) tolerancja

d) niechħę do wszystkiego, co obce i inne; moŇe dotyczyę odmiennego

koloru skry, wyznania, jħzyka,

e) ideologia, w ktrej za nadrzħdnĢ wartoĻę uznaje siħ nard oraz interesy

wþasnej wsplnoty narodowej.

1) ....................; 2) .....................; 3) ....................; 4) ................... .

Zadanie 6. (3 pkt)

Do podanych opisw dopisz peþne nazwy charakteryzowanych organizacji pozarzĢdowych

dziaþajĢcych w Polsce.

a) Organizacja powstaþa w 1989 r. Prowadzi szeroki

program edukacji w zakresie ochrony praw czþowieka.

Monitoruje dziaþalnoĻę rozmaitych instytucji, od

ktrych zaleŇy poziom praworzĢdnoĻci w Polsce.

Najbardziej znani czþonkowie: Ewa ýħtowska i Marek

Nowicki.

................................................

b) Organizacja powstaþa w 1992 r. Zajmuje siħ

niesieniem pomocy humanitarnej ofiarom konfliktw

i wojen, udzielanie pomocy uchodŅcom i dzieciom

z najbiedniejszych rodzin. Najbardziej znanym

dziaþaczem tej organizacji jest Janina Ochojska.

................................................

c) Miħdzynarodowa organizacja zaþoŇona w Londynie

w 1961 r. Jej celem jest kontrola przestrzegania praw

czþowieka przez rzĢdy paıstw, informowanie opinii

publicznej o przypadkach þamania tych praw

i organizowanie akcji protestacyjnych.

................................................

Zadanie 7. (3 pkt)

Podaj podstawowe dane dotyczĢce ustrojw politycznych wybranych paıstw.

Wpisz odpowiednio:

a) w rubryce áforma rzĢdwÑ: monarchia lub republika,

b) w rubryce ásystem rzĢdwÑ: s. parlamentarno Î gabinetowy lub s. prezydencki lub

s. mieszany (pþprezydencki) lub s. parlamentarno Î komitetowy (system rzĢdw

zgromadzenia),

c) w rubryce struktura terytorialna: federacja lub paıstwo unitarne (jednolite).

Nazwa kraju

Forma rzĢdw

System rzĢdw

Struktura terytorialna

Belgia

Niemcy

Francja

Hiszpania

USA

Szwajcaria

Zadanie 8. (2 pkt)

Przeczytaj tekst projektu pisma dotyczĢcego wypowiedzenia warunkw umowy o pracħ.

WYPOWIEDZENIE WARUNKìW UMOWY O PRACĦ

(pieczħę nagþwkowa

pracodawcy)

Warszawa, 29.02.2004

Pan Jan Kowalski

ul. Podwrkowa 33/299

02-177 Koziegþowy Grne

Wypowiadam Panu Janowi Kowalskiemu umowħ o pracħ zawartĢ w dniu

10 wrzeĻnia 2000 r. z zachowaniem 3 miesiħcznego okresu wypowiedzenia, ktry

upþynie w dniu 29 maja 2004 r.

PrzyczynĢ wypowiedzenia dotychczasowych warunkw umowy o pracħ jest

sytuacja ekonomiczna zakþadu. Po upþywie okresu wypowiedzenia, tj. od dnia

29 maja 2004 r. proponujħ nastħpujĢce, nowe warunki umowy o pracħ:

- wymiar czasu pracy Î ď etatu;

- wynagrodzenie miesiħczne Î 1750 zþ. brutto.

Pozostaþe warunki umowy o pracħ nie ulegajĢ zmianie.

JeŇeli Pan Jan Kowalski przed upþywem poþowy okresu wypowiedzenia, tj. do

dnia 15 kwietnia 2004 r. nie zþoŇy oĻwiadczenia o odmowie przyjħcia nowych

warunkw umowy o pracħ, bħdzie to rwnoznaczne z wyraŇeniem zgody na

proponowanĢ zmianħ warunkw umowy.

W razie odmowy przyjħcia przez Pana Jana Kowalskiego zaproponowanych

warunkw umowy o pracħ, umowa rozwiĢŇe siħ z upþywem okresu wypowiedzenia,

tj. z dniem 29 maja 2004 r.

(podpis pracodawcy)

(potwierdzenie odbioru przez pracownika)

WskaŇ jego dwie podstawowe wady prawne.

1) ...........................................................................................................................................

2) ...........................................................................................................................................

Zadanie 9. (1 pkt)

UporzĢdkuj chronologicznie wydarzenia, wpisujĢc w wykropkowane miejsca w tabeli cyfry

od 1 do 4.

Rozpoczħcie obrad áOkrĢgþego StoþuÑ.

..................

Pierwsze wolne i powszechne wybory prezydenckie w Polsce.

..................

Zburzenie muru berliıskiego.

..................

Powoþanie rzĢdu Tadeusza Mazowieckiego.

..................

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: