Gazeta_Odkrywcza_nr_13.pdf

Miesicznik Stowarzyszenia Historyczno-Eksploracyjnego

Koszalin, marzec 2012/Nr 13

Eksploracja terenu dawnego

toru saneczkowego

Cho noce s jeszcze zimne, a o poranku zdarza nam si jeszcze uy skrobaczki do

oczyszczania szyb naszych samochodów, niezaprzeczalnie nadchodzi wiosna. Coraz czciej

w cigu dnia moemy zaywa kpieli słonecznych, a spacery na łonie natury ponownie staj

si obowizkowym punktem w rozkładzie naszego dnia.

Wiosna to – prócz piknej słonecznej pogody – równie czas wielkich porzdków, oraz

wdraania w ycie zupełnie nowych pomysłów. Wypełniajc to załoenie, wawo zabieramy

si do pracy, by jak najpełniej zrealizowa postawione sobie cele.

Głównym celem, jaki sobie postawilimy jako Stowarzyszenie, ju wiele miesicy temu,

było przeprowadzenie akcji poszukiwawczej w terenie. Aby tego dokona, musielimy wy-

depta wiele cieek, przebrn przez wiele zawiłoci prawno-urzdniczych, oraz wykaza si

nieprzecitn motywacj i samozaparciem. W kocu udało si! Pod koniec ubiegłego roku,

otrzymalimy zgod od Zachodniopomorskiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie na

przeprowadzenie prac poszukiwawczych z uyciem sprztu elektronicznego do poszukiwania

przedmiotów metalowych zalegajcych w ziemi na terenie masywu Góry Chełmskiej. Zgod

na prowadzenie prac otrzymalimy równie od Miasta-Gminy Koszalin, które jest włacicie-

lem interesujcego nas terenu.

Jestemy ju gotowi, by przeprowadzi – w pełni zgodne z obowizujcymi przepisami

prawnymi – poszukiwania przy uyciu detektorów metali. Zdobycie niezbdnych pozwole

wiele nas kosztowało, jednak – przy okazji – zdobylimy wielkie dowiadczenie, które – miej-

my nadzieje – pozwoli nam w przyszłoci działa szybciej i sprawniej.

W dniu 24 marca 2012 roku, w składzie: Romuald Kowalczyk, Mariusz Król, To-

masz Neska, Maciej Cichecki i Wojciech Grzelak , spotkalimy si w rejonie masywu

Góry Chełmskiej, by przeprowadzi rekonesans terenu przyszłej eksploracji.

Podczas krótkiego wiosennego spaceru dokładnie przyjrzelimy si ukształto-

waniu terenu, oraz opracowalimy wstpnie metodyk, któr bdziemy stosowa

podczas zbliajcych si poszukiwa. W trakcie dyskusji podjlimy równie decy-

zj o wyznaczeniu wstpnego terminu „akcji”, jak równie jej oprawy nie zwizanej

bezporednio z eksploracj.

W trakcie spotkania sformułowalimy kilka głównych wniosków:

- Termin przeprowadzenia akcji: sobota 21 kwietnia 2012 roku

(termin moe ulec zmianie, w zalenoci od warunków pogodowych).

- Teren działania: cz masywu Góry Chełmskiej (okolice wiey widokowej).

- Uczestnicy: Członkowie Stowarzyszenia Historyczno – Eksploracyjnego

ODKRYWCY.

Jeli chodzi o działania eksploracyjne, czynny udział wezm w nich jedynie

Członkowie SHE, gdy tylko my jestemy do tego uprawnieni, zgodnie z treci

otrzymanych pozwole.

Po zakoczeniu głównej czci działa, przewidziana jest cz rekreacyjno –

integracyjna, na któr zapraszamy nie tylko Członków SHE. Zamierzamy przyby

z naszymi rodzinami, znajomymi i w wyznaczonym miejscu – przy płomieniach

ogniska, podsumowa nasz pierwsz, wspóln, zgodn z prawem, akcj terenow.

Wszystkich chtnych, pasjonatów historii i spdzania wolnego czasu na łonie

natury w sympatycznym towarzystwie, zapraszamy po zakoczeniu działa eksplo-

racyjnych na wspóln biesiad przy ognisku. Prosz zabra ze sob „co” na ognisko.

Ostateczne informacje zostan podane w internecie: forum.she-odkrywcy.pl

UWAGA

Gazeta Odkrywcza publikuje róne informacje (w formie zdj i tekstu) jedynie w celu poznania prawdy historycznej, a zawarte w niej treci nie maj

na celu propagowania faszyzmu, komunizmu czy jakichkolwiek totalitarnych ideologii.

www.she-odkrywcy.pl

forum.she-odkrywcy.pl

Człowiek przywiązuje się

do przedmiotów

Człowiek przywizuje si do przedmiotów. Chyba kady z nas ma

cho jedn rzecz, do której podchodzi ze szczególnym sentymentem

i nie wane jest to czy ma ona jakkolwiek warto materialn.

Szczególnym rodzajem przywizania do przedmiotów jest „zbierac-

two”, oraz jego zaawansowana forma – kolekcjonerstwo. Przedmiotem

zainteresowania „zbieracza”, czy te kolekcjonera, moe by – w zasadzie

– wszystko. Zawsze jednak, zbiory łczy jaki wspólny mianownik – ele-

ment, który jest wyznacznikiem kierunku w deniach do powikszania

kolekcji.

Dla mnie, takim wspólnym mianownikiem jest warto historyczna

przedmiotu, jego niepowtarzalno, zaklty w jego wntrzu obraz mi-

nionych czasów. Jako członek Stowarzyszenia Historyczno-Eksplora-

cyjnego ODKRYWCY, szczególn uwag skupiam na przedmiotach

zwizanych bezporednio z histori Ziemi Koszaliskiej.

Autor: Wojciech Grzelak .

Fot. M. Król

Chciałbym przedstawi przedmiot z pewnoci majcy ju dawno za sob czasy swojej wietnoci. Wielki, niepo-

rczny, mocno nadgryziony zbem czasu; ale te wyjtkowo niepowtarzalny i – przede wszystkim – uratowany przed

destrukcj i całkowitym zniszczeniem.

Niespełna dwa miesice temu – zupełnie przypadkiem – dowiedziałem si, e „kto” znalazł w strychowym ba-

łaganie stary termometr. Pierwsza informacja brzmiała nastpujco: „z jakimi napisami po niemiecku, chyba stary”.

Przeczucie podpowiadało mi, e jest to jaki popularny przedmiot. Moe termometr pokojowy, nacienny, a moe

termometr od maszyny przemysłowej, pojazdu czy urzdzenia? Droga do zdobycia odpowiedzi była jedna – ogldziny

znaleziska.

Jakie było moje zdziwienie, kiedy okazało si, e termometr jest wielkoci co najmniej blachy do pieczenia! Po-

nadto, prócz prezentacji temperatury powietrza, spełniał funkcj szyldu reklamowego. Na dodatek nie był to jedyny

„element zaskoczenia”. Termometr bezporednio zwizany jest z Koszalinem – byłem pełen szczcia.

Oczywicie nie mogłem pozwoli, aby tra ł on z powrotem w strychowe odmty, lub – co gorsza – do pieca hut-

niczego. Dotychczasowy właciciel znaleziska równie okazał si zapalonym kolekcjonerem – miłonikiem rodków

płatniczych. Dokonalimy wic uczciwej wymiany – ja otrzymałem kawałek koszaliskiej historii, za mój biznesowy

partner – obowizujcy aktualnie bilet wyemitowany przez Narodowy Bank Polski, oznaczony nominałem podanym

przez sprzedawc.

Upłynło troch czasu, zanim udało mi si zebra – przy nieocenionej pomocy Kolegów – wicej informacji na

temat mojego nabytku. Za wczenie, by mówi o pełnej jego identy kacji, wiele faktów opartych jest na domysłach

i przypuszczeniach. Jak dotd, nie udało mi si uzyska informacji, w jaki sposób termometr znalazł si na strychu

znalazcy.

Konstrukcja termometru oparta jest o tablic wykonan ze stalowej blachy o wymiarach 30 cm x 55 cm i gruboci

ok. 2 mm. Powierzchnia tablicy pokryta jest powłok z emalii ceramicznej koloru niebieskiego. Wzdłu kadej z kra-

wdzi biegnie pasek koloru białego o szerokoci 6mm. W górnej czci znajduje si pole tekstowe w formie białej

wstgi. Z zachowanych słów, mona odczyta nastpujce informacje:

Restaurant „Zum Ky häuser”

Inh: Hans Hameyer

Verkehrslokal S.A. – Arbeitsfront

Friedrichstraße 8

Fernruf 2327

forum.she-odkrywcy.pl www.gazeta-odkrywcza.pl

Rozmaitości z Kroniki Wendlanda (Wydawnictwo Prosperius, Koszalin 2006)

Roku paskiego 1653 – Duma i zmiana monet. Grasowała tu ponownie duma. Jako pierwsi

zmarli aptekarz Christian Matthias z on, 6 dzieci, słuc i słucym. Apteka ratuszowa zosta-

ła pusta. Rok wczeniej, a mianowicie w roku 1652, liczono pienidze jeszcze w markach. Krótko

póniej skasowano je i liczono w guldenach.

www.she-odkrywcy.pl

forum.she-odkrywcy.pl

Bardzo prawdopodobne jest, e tablica zdobiła zewntrzn cian lokalu, którego nazwa widnieje na polu teksto-

wym. Z treci mona odczyta, kto był włacicielem restauracji, jej adres, oraz numer telefonu. Jeli chodzi o nazw

restauracji, trudno j przetłumaczy, bd zinterpretowa w jakikolwiek sposób – by moe jest to nazwa własna.

Interesujcy jest zapis umieszczo-

ny w trzecim wierszu, sugerujcy, e

restauracja mogła by miejscem spo-

tka członków, czy te sympatyków

Oddziałów Szturmowych NSDAP

– SA ( Sturmabteilung ) lub niemiec-

kiego zwizku zawodowego – DAF

( Deutsche Arbeitsfront ).

Restauracja mieciła si przy Friedrichstraße 8 – obecnej

ulicy Słowackiego. Biorc pod uwag, i ówczesny gmach

Rejencji koszaliskiej miecił si przy tej samej ulicy pod nr

11, mona przyj, e restauracja mieciła si nieopodal – by

moe naprzeciwko – obecnego budynku Komendy Miejskiej

Policji w Koszalinie. Po budynku nie ma – niestety – ju la-

du, prawdopodobnie na jego miejscu stoj obecnie bloki wie-

lorodzinne.

Powyej pola tekstowego, przy

górnej krawdzi tablicy widoczne

s fragmenty słów o nastpujcej

treci: „(…)iner (…)e(…)mome-

ter”. Z uwagi na ubytki emalii,

mona posiłkowa si jedynie do-

mysłami. Drugie ze słów to, praw-

dopodobnie, „ thermometer ”, pierw-

sze za to, by moe, „ Kösliner ”,

jednak tutaj moliwoci jest zbyt

wiele, by nadawa tej interpretacji

szczególnie wysoki poziom praw-

dopodobiestwa.

Poniej pola tekstowego, wzdłu osi tablicy,

biegnie białe pole z podziałk termometru wyska-

lowan w stopniach Celsjusza o zakresie od -40

do +40 stopni. W dolnej czci skali znajduje si

osłona kapilary termometru, która – niestety – nie

zachowała si.

Przy dolnej krawdzi tablicy wystpuj najwiksze uszkodzenia i ubyt-

ki powłoki ceramicznej. Poniej skali widoczne s pojedyncze litery, sta-

nowice elementy niezidenty kowanych słów. W prawym dolnym rogu

tablicy, na białym pasku, widoczny jest napis o treci: „ Emaillierwerk Segor

Danzig – Lan (...)” – jest to prawdopodobnie nazwa producenta tablicy

z termometrem – Emalierni Johanna Segora mieszczcej si w Gdasku

przy ówczesnej ulicy Ringstrasse 5 (póniej Magdeburgerstrasse 5 ).

forum.she-odkrywcy.pl www.gazeta-odkrywcza.pl

Po obu stronach skali termometru umieszczone s szyldy pod postaci tarcz pokrytych ceramiczn powłok. S

one szczególnie interesujce, gdy stanowi reklam, bd te nawizanie do koszaliskich przedsibiorstw i zakładów

rzemielniczych. Zachowało si łcznie 7 tarcz i z du doz prawdopodobiestwa mona przyj, e pierwotnie na

tablicy umieszczonych było łcznie 8. Kada z tarcz połczona jest trwale z tablic przy pomocy 2 nitów stalowych.

Z uwagi na stan zachowania powierzchni tarcz, nie wszystkie znajdujce si na nich napisy s kompletne. Po-

równujc jednak ich tre z dostpnymi ródłami, chociaby reklamami zamieszczanymi na łamach prasy, czy ksiki

adresowej na rok 1939 – Adreßbuch Köslin , z duym prawdopodobiestwem mona okreli ich tre.

Karl Hell(…)

Klempner – u.

(…)allateur – Mei(…)

Wallstr. 3

(…)rnr. 2318

1. Karl Heller – mistrz hydraulik, zamieszkały przy ulicy

Wallstraße 3 (ulica nie istnieje obecnie – biegła od ul. 1-go

Maja do ul. Juliusza Słowackiego wzdłu starego muru

miejskiego).

(…)belha(…)

(…)rnst Ba(…)

Mauerstr. 8

Fernr. 2837

2. Ernst Bauer – mistrz ciela, zamieszkały przy ulicy

Mauerstraße 8 (ul. Kazimierza Wielkiego).

Durch Wertarbeit

Kundengewinnung

ist das Ziel der

Kosliner

Schuhmacher –

Innung

3. Jest to hasło „propagandowo – reklamowe” koszaliskiej

gildii szewców, które mona przetłumaczy jako: „Celem

koszaliskiego cechu szewskiego jest zdobycie klientów

poprzez prac wysokiej jakoci.”

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: