2006-01-Podstawy dzialania samochodowych instalacji elektrycznych.pdf
(
2055 KB
)
Pobierz
Od autora
Postępująca elektronizacja samochodów wzbo
gacanie samochodowych instalacji elektrycznych
o dodatkowe obwody elektryczne, służące do: re
gulacji pracy zawieszeń, otwierania i zamykania
szyb bocznych i dachu, odmrażania lusterek ze
wnętrznych, sterowania położeniem foteli, domy
kania i blokowania drzwi i pokryw, sterowania
anteną radiową itp., skłania wiele osób do choć
by ogólnego zaznajomienia się z tajnikami samo
chodowej instalacji elektrycznej. Ten poradnik nie
jest przeznaczony dla elektryków samochodowych,
którzy zawarty w nim materiał znają doskona
le z racji wykonywanego zawodu. Jest on skiero
wany do tych warsztatowców, którzy zajmują się
mechaniką lub blacharką samochodową, a dzięki
postępującej elektronizacji samochodów i związa
nego z tym zagęszczania sieci przewodów, chcą
znać podstawy działania samochodowych insta
lacji elektrycznych. Poradnik ten daje podstawy
elektryki samochodowej i umożliwia samodzielne
rozwiązywanie najprostszych problemów związa
nych z funkcjonowaniem instalacji elektrycznych
i samochodowych odbiorników prądu.
poradzimy sobie także z trudniejszymi naprawa
mi. Zniknie obawa przed rozłączeniem i ponow
nym złożeniem instalacji elektrycznej, w razie ko
nieczności polakierowania elementów nadwozia,
wymontowania zespołu napędowego lub wyko
nania innej naprawy związanej z rozłączeniem
wiązek elektrycznych lub
wymontowaniem
od
biorników prądu.
Jeszcze w latach sześćdziesiątych XX wieku
samochodowe instalacje elektryczne były bardzo
proste. Każdy mechanik lub kierowca, dysponu
jący podstawową wiedzą, mógł całkowicie ro
zebrać i ponownie złożyć instalację elektryczną
korzystając z podręcznych narzędzi, bez dostę
pu do specjalistycznych przyrządów i aparatury
diagnostycznej.
Doraźną, drobną naprawę instalacji elektrycz
nej współczesnego samochodu też da się prze
prowadzić bez dostępu do profesjonalnego sta
nowiska diagnostycznego i bez pomocy samocho
dowego elektryka-specjalisty. Nie trzeba zawsze
odwoływać się do pomocy autoryzowanego ser
wisu, ponieważ także w skomplikowanych insta
lacjach występują banalne i łatwe do usunięcia
uszkodzenia.
Współczesne samochody zawierają wiele zło
żonych układów elektrycznych. Niektórych z nich
nie naprawia się nawet w warunkach warsztato
wych, ograniczając się jedynie do ich diagnozo
wania i wymiany. Potrzebna jest jednak wiedza
umożliwiająca trafne rozpoznanie uszkodzenia i
ustalenie jego przyczyn.
Powszechna obawa i niechęć do ingerowania
w instalację elektryczną wypływa z niedostatecz
nej znajomości zjawisk związanych z elektrycz
nością. Poznanie tych zjawisk umożliwia zro
zumienie podstaw funkcjonowania samochodo
wych urządzeń elektrycznych i daje umiejętność
orientowania się w gąszczu przewodów instalacji
elektrycznej. Drobna usterka instalacji nie będzie
już
problemem.
Przy pewnym
zaangażowaniu
Podstawy działania samochodowych
instalacji elektrycznych
Rafał Dmowski
Wydawnictwo INSTALATOR POLSKI
PREZES
mgr Władysław Polesiński
REDAKTOR NACZELNY
mgr inż. Krzysztof Trzeciak
e-mail:
k.trzeciak@automotoserwis.com.pl
SEKRETARZ REDAKCJI
mgr inż. Elżbieta Woźniak
e-mail:
e.wozniak@automotoserwis.com.pl
ADRES REDAKCJI
ul. Koniczynowa 11, 03-612 Warszawa
tel. 022-678-64-90, fax 022-679-71-01
www.automotoserwis.com.pl
REKLAMA
Specjalista ds. reklamy
Roman Celiński tel. 022-678-37-33
e-mail:
r.celinski@automotoserwis.com.pl
PRENUMERATA: tel. 022-678-38-05
prenumerata@ipnet.com.pl
GRAFIKA I ŁAMANIE:
MAT-Andrzej Glanda
DRUK:
TAURUS, Kazimierów 13 k. Halinowa
Spis treści
1. Zacznijmy od podstaw
5
1.1. Informacje fizyczne związane z elektrycznością
5
1.2. Prąd stały, prąd przemienny
6
1.3. Natężenie, napięcie, moc, rezystancja
6
1.4. Niskie i wysokie napięcie w instalacji samochodowej
7
1.5. Indukcja elektrostatyczna - zasada działania kondensatora
8
1.6. Indukcja elektromagnetyczna - zasada działania cewki indukcyjnej
8
1.7. Pobór prądu
10
1.8. Podstawowe informacje o samochodowych instalacjach elektrycznych
10
2. Obwód ładowania
14
2.1. Akumulatory
14
2.2. Zasada działania akumulatora
15
2.3. Formowanie i ładowanie akumulatora
16
2.4. Testowanie akumulatora
17
2.5. Właściwa eksploatacja akumulatora
18
2.6. Prądnice prądu stałego
19
2.7. Prądnice prądu przemiennego
20
2.8. Zasada działania alternatora
20
2.0. Prostowniki
23
2.10. Regulatory alternatorów
23
3. Odbiorniki prądu
24
3.1. Rozruszniki
24
3.2. Oświetlenie, sygnalizacja, wskaźniki
25
3.3. Układy wspomagające jazdę
26
3.4. Wyposażenie dodatkowe
27
4. Instalacja zapłonowa
28
4.1. Zapłon bateryjny
29
4.2. Kąt wyprzedzenia zapłonu
36
4.3. Rozdzielacze zapłonu
37
4.4. Świece zapłonowe
37
5. Układy wtryskowe sterowane elektronicznie
41
6. Instalacja rozruchowa silników wysokoprężnych
44
7. Uszkodzenia instalacji elektrycznej
45
8. Wskazówki praktyczne do pracy z multimetrem
49
Poradnik SERWISOWY
1. Zacznijmy od podstaw
1.1. Informacje fizyczne związane
z elektrycznością
Jeżeli poddamy metal działaniu pola elek
trycznego, ruch elektronów swobodnych sta
je się uporządkowany. Mówimy wówczas o
przepływie prądu elektrycznego w metalu.
Elektrony dążą do punktów o wyższym poten
cjale. Opisany sposób przepływu prądu wystę
puje w metalach, czyli przewodnikach elek
trycznych kategorii I. Przewodniki te nie ulegają
zmianom chemicznym podczas przepływu prą
du. Mogą natomiast ulegać zmianom fizycznym
- nagrzewają się.
Przewodnikami kategorii II są ciecze przewo
dzące zwane elektrolitami. Są to roztwory wod
ne kwasów zasad i soli oraz roztopione sole.
Przewodzenie w elektrolitach polega na ruchu
jonów,
czyli atomów lub cząsteczek naładowa
nych dodatnio - zwanych kationami lub nałado
wanych ujemnie - zwanych anionami. Przepływ
prąciu w przewodnikach II kategorii powoduje
zmiany chemiczne.
Pierwiastki {(osiadające przeważnie 5, 6 lub 7
mocno związanych z jądrem elektronów na orbi
cie zewnętrznej są nazywane dielektrykami (izo
latorami).
Idealny izolator nie ma elektronów
swobodnych i jest całkowicie pozbawiony zdol
ności przewodzenia prądu elektrycznego.
Półprzewodniki wykazują właściwości po
średnie pomiędzy przewodnikami a izolatorami.
Półprzewodnikami stosowanymi do produkcji
elementów elektronicznych są m.in. pierwiastki
- german i krzem oraz związki chemiczne - ar
senek galu i siarczek kadmu. W półprzewodni
kach następuje przepływ prąciu elektronowego
(podobnie jak w przewodnikach kategorii I) oraz
przepływ prądu dziurowego. Przepływ prądu
dziurawego polega na tym. że
jeden z
elektronów
obiegających jądro atomu wykonuje przeskok na
orbitę sąsiedniego atomu, który nie ma całkowi
tego wypełnienia orbit elektronowych, czyli ist
nieje tam dziura. Po przeskoku elektronu, dziura
pojawia się w tym atomie, z którego pochodził
elektron. Jeżeli przyjmiemy, że dziura jest ładun
kiem elektrycznym dodatnim, to przesuwanie się
Zrozumienie zjawisk związanych z przepły
wem prądu wymaga przynajmniej pobieżnego
poznania budowy materii.
Niels Bohr, opierając się na planetarnym mo
delu atomu Ernesta Rutherforda i teorii kwantów
Maxa Plancka, sformułował w 1913 r. teorię ato
mu dla atomu wodoru. Według tej teorii,
atom
pierwiastka składa się z jądra złożonego z pro
tonów i neutronów oraz elektronów krążących
po orbitach. Elektron jest nośnikiem ujemnego
elementarnego ładunku elektrycznego o warto
ści e = 1,6 x 10(-19) C. Protony zawarte w ją
drze atomu są nośnikiem ładunku dodatniego.
Ładunek dodatni protonu jest równy ładunkowi
ujemnemu elektronu.
Doświadczalnie stwierdzo
no, że wszystkie elektrony mają jednakowy ładu
nek elektryczny, podobnie jak wszystkie protony.
Ładunek elektryczny protonu i elektronu zobojęt
nia się. Oznacza to, że ładunki te są równe
co do
wartości, lecz o przeciwnych znakach. Ładunkowi
protonu przypisano znak ( + ), a ładunkowi elek
tronu - znak (-). Przyjmujemy, że neutrony są po
zbawione ładunków elektrycznych.
Elektrony znajdujące się na orbicie najbardziej
oddalonej od jądra atomu nazywamy elektrona
mi walencyjnymi. Zależy od nich m.in. zdolność
przewodzenia, ponieważ po doprowadzeniu do
statecznej ilości energii mogą opuścić orbitę wa¬
lencyjną i stać się elektronami swobodnymi. Jako
słabiej przyciągane przez jądro, łatwiej ulegają
wpływom zewnętrznym. Liczba elektronów na
orbicie zewnętrznej decyduje o właściwościach
elektrycznych i chemicznych pierwiastka. W me
talach wynosi ona 1,
2
lub 3. Elektrony te są tak
luźno związane z jądrem, że po oderwaniu od
własnego atomu mogą swobodnie przemieszczać
się między innymi atomami. Takie
elektrony nie
związane z atomem nazywamy elektronami swo
bodnymi, a atom pozbawiony jednego lub kilku
elektronów zmienia się w jon dodatni.
Poradnik SERWISOWY
Plik z chomika:
Choniczek.pl
Inne pliki z tego folderu:
2001-Hamulce tarczowe.pdf
(2347 KB)
2002-01-Uklady paliwowe systemow wtryskowych silnikow ZI.pdf
(2319 KB)
2002-02-Przepisy wymagania i zalecenia dla SKP.pdf
(3592 KB)
2002-03-klejenie i szyby.pdf
(6649 KB)
2002-04-Badanie hamulcow.pdf
(2962 KB)
Inne foldery tego chomika:
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin