Verne Juliusz - Buntownicy z Bounty 001.pdf - VERNE JULIUSZ - hermes50

Buntownicy z "Bounty" Les révoltés de la "Bounty"

Strona 1 z 14

Juliusz Verne

ATMSNVMHBXY!ANTMSX!

T y t u ł o r y g i n a ł u f r a n c u s k i e g o : L e s r é v o l t é s d e l a « B o u n t y »

Tłumaczenie:

AGNIESZKA ZYDORCZAK I ANDRZEJ ZYDORCZAK (1996)

Ilustracje w tek Ļ cie Leona Benetta, zaczerpni ħ te z wydania Hetzela

Mapk ħ opracował i wykonał Tadeusz K ħ pski

Opracowanie graficzne: Andrzej Zydorczak

¨ Andrzej Zydorczak

P o r z u c e n i e

ie wieje najmniejszy wietrzyk, ani jedna zmarszczka nie pojawia si ħ na powierzchni

morza, ani jedna chmurka na niebie. Na firmamencie z niezwykł Ģ wyrazisto Ļ ci Ģ rysuj Ģ si ħ

wspaniałe gwiazdozbiory południowej półkuli. ņ agle Bounty zwisaj Ģ wzdłu Ň masztów,

statek stoi nieruchomo. Po Ļ wiata ksi ħŇ yca, powoli bledn Ģ ca pod wpływem zaczynaj Ģ cego si ħ

Ļ witu, rozja Ļ nia przestrze ı nie daj Ģ cym si ħ opisa ę Ļ wiatłem.

***

Bounty , statek o wyporno Ļ ci dwustu pi ħ tnastu ton, obsługiwany przez czterdziestu sze Ļ ciu

ludzi, wypłyn Ģ ł ze Spithead 23 grudnia 1787 roku, pod dowództwem kapitana Bligha,

do Ļ wiadczonego, ale nieco surowego Ň eglarza, który to towarzyszył kapitanowi Cookowi 1 w jego

ostatniej podró Ň y badawczej.

Bounty otrzymał specjalne zadanie przewiezienia na Antyle sadzonek drzewa chlebowego, 2

rosn Ģ cych w obfito Ļ ci na Tahiti. Po sze Ļ ciomiesi ħ cznym, wymuszonym postoju w zatoce

Matavai, William Bligh, załadowawszy na pokład mnóstwo owych drzewek, wzi Ģ ł kurs na Indie

Zachodnie, 3 zatrzymuj Ģ c si ħ na krótko na Wyspach Przyjacielskich. 4

Wiele ju Ň razy podejrzliwy i porywczy charakter kapitana doprowadził do nieprzyjemnych

zdarze ı mi ħ dzy nim a niektórymi oficerami. Jednak Ň e spokój panuj Ģ cy na pokładzie Bounty o

wschodzie sło ı ca dnia 28 kwietnia 1789 roku zdawał si ħ wcale nie wró Ň y ę wa Ň nych wydarze ı ,

które miały wkrótce nast Ģ pi ę .

***

Istotnie, wszystko zdawało si ħ by ę u Ļ pione, kiedy nagle statek ogarn ħ ło jakie Ļ dziwne

http://www.jverne.elsat.net.pl/bounty.htm

2008-02-17

Buntownicy z "Bounty" Les révoltés de la "Bounty"

Strona 2 z 14

o Ň ywienie. W k Ģ cie zebrało si ħ kilku marynarzy, którzy zamienili mi ħ dzy sob Ģ szeptem par ħ

słów, a nast ħ pnie bezszelestnie znikn ħ li.

Czy Ň by to była czwarta rano, kiedy nast ħ puje zmiana wachty? Jakie niespodziewane zdarzenie

dokonywało si ħ na pokładzie?

– Przede wszystkim bez hałasu, moi przyjaciele – rzekł Fletcher Christian, pierwszy oficer na

Bounty . – Bob załaduj swój pistolet, lecz nie strzelaj bez mego rozkazu. Ty, Churchill, we Ņ miesz

siekier ħ i rozbijesz zamek w kajucie kapitana. Ostatni raz powtarzam: chc ħ mie ę ich Ň ywych!

Christian w Ļ lizgn Ģ ł si ħ pod pokład. Towarzyszyło mu około dwunastu marynarzy uzbrojonych

w pałasze, kordelasy i pistolety. Zostawiwszy dwóch wartowników przed kajutami, Stewarta i

Petera Heywooda, bosmana i midshipmana 5 z Bounty , zatrzymali si ħ przed drzwiami kajuty

kapitana.

– Dalej, chłopcy! – powiedział Fletcher. – Jedno mocne pchni ħ cie ramieniem!

Drzwi ust Ģ piły pod energicznym naporem i marynarze wpadli do kajuty. Pocz Ģ tkowo

zaskoczeni ciemno Ļ ci Ģ i, by ę mo Ň e, zastanawiaj Ģ c si ħ nad znaczeniem swoich czynów, chwil ħ

stali niezdecydowani.

– Stój! Kto tam? Któ Ň si ħ o Ļ mielił?… – krzykn Ģ ł kapitan, zeskakuj Ģ c ze swego hamaka. 6

– Spokój, Bligh! – odpowiedział Churchill. – Milcz i nie próbuj stawia ę oporu, albo zmusz ħ ci ħ

do milczenia!

– Nie ma sensu si ħ ubiera ę – dodał Bob. – B ħ dziesz i tak ładnie wygl Ģ dał, kiedy zostaniesz

powieszony na rei bezanmasztu! 7

– Churchill, zwi ĢŇ mu r ħ ce na plecach i wyprowad Ņ go na pokład! – rozkazał Christian.

– Najstraszniejszy z kapitanów nie jest gro Ņ ny, kiedy wiadomo, Ň e dał si ħ złapa ę – zauwa Ň ył

John Smith, filozof bandy.

Nast ħ pnie gromada ludzi, nie dbaj Ģ c o to, czy obudzi lub nie Ļ pi Ģ cych jeszcze marynarzy z

ostatniej wachty, weszła ponownie po schodach na pokład.

Nie był to bunt powszechny, bowiem ze wszystkich oficerów pokładowych jedynie Young,

jeden z midshipmanów, przył Ģ czył si ħ do niego.

Je Ļ li idzie o ludzi z załogi, niezdecydowani poddali si ħ woli prowodyrów, podczas gdy inni,

bez broni, bez przywódcy, pozostali widzami dramatu, rozgrywaj Ģ cego si ħ na ich oczach.

Wszyscy znajdowali si ħ ju Ň na pokładzie. Pogr ĢŇ eni w milczeniu, obserwowali zachowanie

swego kapitana, który, na pół ubrany, przechodził z wysoko podniesion Ģ głow Ģ po Ļ ród tych ludzi,

którzy dotychczas przyzwyczajeni byli dr Ň e ę przed nim.

– Bligh – powiedział Christian szorstkim głosem – zostaje pan pozbawiony dowództwa.

– Nie ma pan prawa… – sprzeciwił si ħ kapitan.

– Nie marnujmy czasu na zb ħ dne protesty – krzykn Ģ ł Christian, przerywaj Ģ c Blighowi. – W tej

chwili jestem wyrazicielem całej załogi Bounty. Nie opu Ļ cili Ļ my jeszcze Anglii, kiedy mieli Ļ my

ju Ň okazj ħ narzeka ę na pa ı skie krzywdz Ģ ce podejrzenia, na pa ı skie brutalne zachowanie. Kiedy

mówi ħ “my”, my Ļ l ħ zarówno o oficerach jak i o marynarzach. Nie tylko, Ň e nie mogli Ļ my nigdy

otrzyma ę zado Ļę uczynienia, które si ħ nam nale Ň ało, to jeszcze pan zawsze odrzucał z pogard Ģ

http://www.jverne.elsat.net.pl/bounty.htm

2008-02-17

Buntownicy z "Bounty" Les révoltés de la "Bounty"

Strona 3 z 14

nasze skargi. Czy Ň jeste Ļ my psami, aby by ę nieustannie obra Ň ani? Kanalie, bandyci, kłamcy,

złodzieje! Nie miał pan dla nas wyra Ň e ı nazbyt mocnych, obelg nazbyt ordynarnych! Doprawdy,

trzeba nie by ę człowiekiem aby wytrzymywa ę takie Ň ycie! A ja, pa ı ski rodak, ja, który znam

pa ı sk Ģ rodzin ħ , ja, który odbyłem pod pa ı skim dowództwem dwie podró Ň e, czy Ň byłem przez

pana oszcz ħ dzany? Czy Ň nie dalej jak wczoraj oskar Ň ył mnie pan, Ň e ukradłem pa ı skie n ħ dzne

owoce? A co pan robił z lud Ņ mi? Za nic – w Ň elaza! Za byle drobnostk ħ – dwadzie Ļ cia cztery

uderzenia powrozem! Jednak za wszystko si ħ płaci na tym Ļ wiecie! Bligh, był pan dla nas zbyt

szczodry! Teraz nasza kolej! Pa ı skie zniewagi, pa ı skie krzywdz Ģ ce podejrzenia, pa ı skie

bezsensowne oskar Ň enia, tortury moralne i fizyczne, którymi obci ĢŇ ał pan swoj Ģ załog ħ przez

półtora roku, doczekały si ħ , aby je wynagrodzi ę , i to wynagrodzi ę surowo! Kapitanie, zostałe Ļ

os Ģ dzony i skazany na Ļ mier ę przez tych, których obraziłe Ļ . Czy dobrze mówi ħ , towarzysze?

– Tak, tak, na Ļ mier ę ! – krzykn ħ ła wi ħ kszo Ļę marynarzy, gro ŇĢ c swemu kapitanowi.

– Kapitanie Bligh – ponowił Christian – niektórzy z nich chcieli, aby powiesi ę pana na

stryczku, mi ħ dzy niebem a ziemi Ģ . Inni proponowali kaleczy ę pa ı skie barki

dziewi ħ cioogonowym 8 kotem tak długo, a Ň nadejdzie Ļ mier ę . Brakuje im jednak wyobra Ņ ni. Ja

wymy Ļ liłem co Ļ lepszego. Poza tym nie jest pan tutaj jedynym winnym. Ci, którzy podda ı czo

wykonywali pa ı skie rozkazy, ci okrutnicy, którymi byli, byliby zrozpaczeni, musz Ģ c przej Ļę pod

moj Ģ komend ħ . Zasłu Ň yli sobie, aby towarzyszy ę panu tam, gdzie wiatr pana zagna. Spu Ļ ci ę

szalup ħ !

Pomruk niezadowolenia towarzyszył ostatnim słowom Christiana, lecz on si ħ tym nie

przejmował.

Kapitan Bligh, którego te gro Ņ by nie wyprowadziły z równowagi, skorzystał z chwili ciszy,

aby zabra ę głos .

– Oficerowie i marynarze – powiedział spokojnym głosem. – W imieniu marynarki królewskiej

i jako dowódca Bounty protestuj ħ przeciw post ħ powaniu, któremu chcecie mnie podda ę . Je Ň eli

narzekacie na sposób, w jaki dowodziłem, mo Ň ecie mnie os Ģ dzi ę przed Trybunałem Morskim.

Niew Ģ tpliwie nie zastanowili Ļ cie si ħ nad wag Ģ post ħ pku, który zamierzacie popełni ę . Podnie Ļę

r ħ k ħ na swego kapitana to znaczy wywoła ę bunt przeciw istniej Ģ cym prawom, to spowodowa ę , Ň e

wasz powrót do ojczyzny stanie si ħ niemo Ň liwy, to chcie ę by ę traktowanymi jak bandyci!

Wcze Ļ niej czy pó Ņ niej, spotka was ha ı bi Ģ ca Ļ mier ę , Ļ mier ę zdrajców i buntowników! W imi ħ

honoru i posłusze ı stwa – je Ļ li mi je przysi ħ gniecie, ja was przywróc ħ do pracy.

– Wiemy doskonale, na co si ħ nara Ň amy – odparł Churchill.

– Do Ļę ! Do Ļę ! – krzykn ħ ła załoga. – Gotów znowu nas obra Ň a ę !

– A wi ħ c – powiedział Bligh – je Ň eli brakuje wam ofiary, niech ni Ģ b ħ d ħ ja, ale tylko ja sam! Ci

z moich towarzyszy, których wy skazali Ļ cie tak samo jak mnie, wykonywali tylko moje rozkazy!

Głos kapitana został zagłuszony przez wrzaski załogi, tak wi ħ c zmuszony był zrezygnowa ę z

poruszenia tych zatwardziałych serc.

Jednocze Ļ nie rozpocz ħ ły si ħ przygotowania do wykonania rozkazów Christiana.

Tymczasem wywi Ģ zała si ħ Ň ywa rozmowa mi ħ dzy pierwszym oficerem a kilkoma

buntownikami, którzy chcieli porzuci ę na morzu kapitana Bligha i jego towarzyszy bez dawania

im broni, bez pozostawienia kawałka chleba.

Niektórzy – i takie było mi ħ dzy innymi zdanie Churchilla – uwa Ň ali, Ň e liczba tych, którzy

mieli opu Ļ ci ę okr ħ t, nie była do Ļę liczna. Trzeba pozby ę si ħ – mówił – wszystkich tych ludzi,

którzy nie zaanga Ň owali si ħ dostatecznie mocno w spisek, lub te Ň nie brali w nim udziału. Nie

powinno si ħ liczy ę na tych, którzy poprzestali jedynie na wykonywaniu swoich obowi Ģ zków.

Najlepszym i najszybszym sposobem pozbycia si ħ wszystkich biernych b ħ dzie, według niego,

straci ę ich wraz z dowódc Ģ ! Je Ļ li chodzi o niego, jego plecy pami ħ taj Ģ jeszcze ból uderze ı batoga

otrzymanych przed opuszczeniem Tahiti. Byłby zadowolony, gdyby si ħ zem Ļ cił i to własnymi

r ħ kami!

– Hayward! Hallett! – krzykn Ģ ł Christian do dwóch oficerów. – Nie zwa Ň ajcie na Churchilla i

schod Ņ cie do łodzi.

– Christian, có Ň takiego panu uczyniłem, Ň e traktuje mnie pan w ten sposób? – powiedział

http://www.jverne.elsat.net.pl/bounty.htm

2008-02-17

Buntownicy z "Bounty" Les révoltés de la "Bounty"

Strona 4 z 14

Hayward. – Wysyła mnie pan na pewn Ģ Ļ mier ę !

– Na nic si ħ zdadz Ģ narzekania! B Ģ d Ņ cie posłuszni, w przeciwnym razie!… Fryer, ty tak Ň e

wchod Ņ do łodzi!

Oficerowie jednak, zamiast skierowa ę si ħ do szalupy, skupili si ħ wokół kapitana Bligha, a

Fryer, wydaj Ģ cy si ħ by ę najbardziej zdeterminowanym, pochylił si ħ ku niemu, mówi Ģ c:

– Dowódco, czy chciałby pan ponownie opanowa ę statek? Prawd Ģ jest, Ň e nie jeste Ļ my

uzbrojeni, lecz ci buntownicy, zaskoczeni, nie opr Ģ si ħ nam. Mniejsza o to je Ļ li kilku z nas zginie!

Mo Ň na pokusi ę si ħ o wygran Ģ ! Co pan o tym my Ļ li?

Oficerowie przygotowywali si ħ ju Ň aby rzuci ę si ħ na rebeliantów, zaj ħ tych opuszczaniem

szalupy ze szlupbelek, kiedy Churchill, któremu nawet tak błyskawiczna rozmowa nie uszła

uwadze, otoczył ich wraz z kilku dobrze uzbrojonymi lud Ņ mi i sił Ģ załadował do łodzi.

– Millward, Muspratt, Birkert i wy tam – powiedział Christian, zwracaj Ģ c si ħ do kilku

marynarzy nie bior Ģ cych wcale udziału w buncie. – Zejd Ņ cie pod pokład i zabierzcie to, co macie

najcenniejszego. B ħ dziecie towarzyszy ę kapitanowi Blighowi. Ty, Morrison, pilnuj mi tych

typków! Purcell, przynie Ļ swoj Ģ skrzynk ħ z narz ħ dziami ciesielskimi, pozwalam ci zabra ę j Ģ ze

sob Ģ .

Dwumasztowa łódka z Ň aglami, nieco gwo Ņ dzi, piła, pół sztuki płótna Ň aglowego, cztery małe

baryłki zawieraj Ģ ce sto czterdzie Ļ ci pi ħę litrów wody, sto pi ħę dziesi Ģ t funtów 9 sucharów,

trzydzie Ļ ci dwa funty solonej wieprzowiny, sze Ļę butelek wina, sze Ļę butelek rumu, skrzynka

likieru nale ŇĢ ca do kapitana – oto wszystko, co pozwolono porzuconym zabra ę ze sob Ģ . Ponadto

dano im dwa lub trzy stare kordelasy, ale odmówiono im wszelkiego rodzaju broni palnej.

– Gdzie s Ģ wła Ļ ciwie Heywood i Stewart? – zapytał Bligh, kiedy umieszczono ich w szalupie.

– Oni tak Ň e mnie zdradzili?

Jak wiemy, ci akurat byli mu wierni, ale Christian postanowił zatrzyma ę ich sił Ģ na okr ħ cie.

Na kapitana przyszła wówczas, zasługuj Ģ ca zreszt Ģ zupełnie na wybaczenie, chwila zw Ģ tpienia

i słabo Ļ ci, która nie trwała jednak długo.

– Christian – powiedział – daj ħ panu słowo honoru, Ň e zapomn ħ o wszystkim, co si ħ

wydarzyło, je Ň eli pan zrezygnuje ze swego okropnego projektu. Błagam pana, niech pan pomy Ļ li

o mojej Ň onie i rodzinie! Gdy umr ħ , có Ň stanie si ħ z moimi bliskimi?

– Gdyby pan miał troch ħ honoru – odpowiedział Christian – sprawy nie zaszłyby a Ň tak daleko.

Je Ň eli wcze Ļ niej sam pomy Ļ lałby pan troch ħ o swojej Ň onie, rodzinie, o Ň onach i rodzinach

innych, nie byłby pan tak twardy, tak niesprawiedliwy wobec nas wszystkich!

Kiedy kolej na wsiadanie do łodzi przyszła na bosmana, ten równie Ň próbował wzruszy ę

Christiana. Wszystko na pró Ň no.

– Od dłu Ň szego ju Ň czasu cierpi ħ – odpowiedział Fletcher z gorycz Ģ . – Nie wie pan, jakie były

moje tortury! Nie, to nie mo Ň e trwa ę ani dnia dłu Ň ej! Poza tym pan dobrze wie, Ň e podczas całej

podró Ň y ja, pierwszy oficer na statku, byłem traktowany jak pies! Jednak Ň e, rozdzielaj Ģ c si ħ z

kapitanem Blighem, którego prawdopodobnie ju Ň nigdy ponownie nie zobacz ħ , pragn ħ ,

powodowany współczuciem, nie odbiera ę mu całkowicie nadziei przy po Ň egnaniu. Smith! Zejd Ņ

do kabiny kapitana i przynie Ļ jego odzie Ň , sprawunki, dziennik i pugilares. 10 Ponadto dorzu ę

moje tablice nawigacyjne i mój osobisty sekstans. 11 Dzi ħ ki nim b ħ dzie ów nieszcz ħĻ nik miał

nieco wi ħ cej szans na ocalenie swoich towarzyszy, a i jemu samemu pomo Ň e to wybrn Ģę z

ci ħŇ kiej sytuacji!

Rozkazy Christiana zostały wykonane, jednak nie bez pewnych protestów.

– A teraz, Morrison, zwolnij cum ħ ! – zawołał zast ħ pca, staj Ģ c si ħ od tej chwili kapitanem. – I z

pomoc Ģ bosk Ģ !

http://www.jverne.elsat.net.pl/bounty.htm

2008-02-17

Buntownicy z "Bounty" Les révoltés de la "Bounty"

Strona 5 z 14

Podczas gdy buntownicy ironicznymi okrzykami Ň egnali kapitana Bligha i jego

nieszcz ħĻ liwych towarzyszy, Christian, oparty o reling, nie mógł oderwa ę oczu od oddalaj Ģ cej si ħ

szalupy. Ten dzielny oficer, dobry nawigator, a Ň do tej pory lojalny i szczery, przez co zasłu Ň ył

na pochwały wszystkich dowódców, pod którymi słu Ň ył – był od dzisiaj przywódc Ģ gromady

banitów. Nie b ħ dzie mu wi ħ cej wolno zobaczy ę znowu ani swojej starej matki, ani narzeczonej,

ani wybrze Ň y wyspy Man, swojej ojczyzny. Czuł si ħ zgubiony, zha ı biony w oczach wszystkich!

Po winie ju Ň teraz nast Ģ piła kara!

P o r z u c e n i

osiemnastoma pasa Ň erami – oficerami i marynarzami – szalupa nios Ģ ca Bligha,

zawieraj Ģ ca niewielk Ģ ilo Ļę prowiantu, była tak załadowana, Ň e burty jej wystawały

zaledwie pi ħ tna Ļ cie cali 12 ponad powierzchni ħ morza. Długa na dwadzie Ļ cia jeden stóp, 13

szeroka na sze Ļę , mogła doskonale słu Ň y ę na Bounty , lecz dla pomieszczenia w sobie tak licznej

załogi, dla odbycia tak długiej podró Ň y, trudno byłoby szuka ę łodzi bardziej paskudnej.

Marynarze, pełni zaufania w dzielno Ļę i zr ħ czno Ļę kapitana Bligha i oficerów, poł Ģ czonych t Ģ

sam Ģ co i oni spraw Ģ , wiosłowali z energi Ģ i szalupa szybko ci ħ ła fale.

Bligh nie wahał si ħ z podj ħ ciem decyzji. Nale Ň ało natychmiast powróci ę na wysp ħ Tofua,

najbli Ň sz Ģ z grupy Wysp Przyjacielskich, któr Ģ opu Ļ cili kilka dni wcze Ļ niej; trzeba tam nazbiera ę

owoców drzewa chlebowego, odnowi ę zapasy wody i nast ħ pnie skierowa ę si ħ na Tongatapu. 14

Mo Ň na tam zaopatrzy ę si ħ w Ň ywno Ļę do Ļę dobrej jako Ļ ci, aby stara ę si ħ przepłyn Ģę a Ň do kolonii

holenderskich na Timorze, 15 je Ň eli z obawy przed krajowcami nie chcieliby dobija ę do

niezliczonych wysepek nale ŇĢ cych do archipelagów rozsianych po drodze.

Pierwszy dzie ı przemin Ģ ł bez Ň adnego zdarzenia i zapadała noc, kiedy zobaczono wybrze Ň a

Tofua. Na nieszcz ħĻ cie brzeg był tak skalisty, pla Ň a tak stroma, Ň e nie mo Ň na było l Ģ dowa ę tam w

nocy. Trzeba było zaczeka ę do rana.

Bligh rozumiał, Ň e bez koniecznej potrzeby nie nale Ň y rusza ę zapasów znajduj Ģ cych si ħ w

łodzi. Nale Ň ało wi ħ c d ĢŇ y ę do tego, aby wyspa dostarczyła Ň ywno Ļ ci jemu i jego ludziom.

Wydawało si ħ to trudne, poniewa Ň natychmiast, kiedy przybili do brzegu, natkn ħ li si ħ na

tubylców. Tymczasem niektórzy z nich nie zwlekali z pokazaniem si ħ , a b ħ d Ģ c dobrze przyj ħ ci,

poci Ģ gn ħ li innych, którzy przynie Ļ li troch ħ wody i kilka orzechów kokosowych.

Zmartwienie Bligha było wielkie. Co powiedzie ę mieszka ı com wyspy, którzy ju Ň handlowali z

załog Ģ Bounty podczas ostatniego przymusowego postoju? Wa Ň ne było ukrycie przed nimi za

wszelk Ģ cen ħ prawdy, Ň eby nie zniszczy ę autorytetu otaczaj Ģ cego do tej pory obcych na tych

wyspach.

Powiedzie ę , Ň e zostali wysłani po zapasy Ň ywno Ļ ci ze statku pozostaj Ģ cego na pełnym morzu?

Absurdalne, skoro Bounty nie było mo Ň na dostrzec nawet z samych szczytów wzgórz! Mówi ę , Ň e

statek rozbił si ħ i Ň e krajowcy zobaczyli w nich jedynych ocalonych rozbitków? To byłoby

kłamstwo najbardziej prawdopodobne. By ę mo Ň e w ten sposób otrzymaj Ģ Ň ywno Ļę i zgromadz Ģ

jej zapasy w szalupie. Bligh pozostał przy tej ostatniej wersji, jakkolwiek była ona niebezpieczna,

http://www.jverne.elsat.net.pl/bounty.htm

2008-02-17

Verne Juliusz - Buntownicy z Bounty 001.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: