63

Płaszczyzny współdziałania czołgów z piechotą wynikać będą z:

–        możliwości obserwacji i przekazywania jej wyników (w tym przekazywanie przez dowódcę pododdziału czołgów dowódcy pododdziału zmechanizowanego zmierzonych dalmierzem laserowym odległości do celów);

-        odległości oddziaływania ogniowego i uzupełnienia możliwości ogniowych;

-        wzajemnej osłony i ochrony;

-        odporności na ogień przeciwnika;

-        możliwości manewrowych;

-        wzajemnej pomocy z zakresu przegrupowania i prac inżynieryjnych.

Wykorzystanie czołgów w plutonie i drużynie wynikać będzie z realizacji otrzymanego zadania i może obejmować różne warianty wspólnego działania w zakresie np.:

–        przekazywania wyników obserwacji;

–        eliminowania ogniem na wprost ufortyfikowanych (bunkrów, budynków, zawał) stanowisk ogniowych przeciwnika;

–        niszczenia czołgów i bwp oraz środków przeciwpancernych przeciwnika;

–        bezpośredniej osłony działającej spieszonej piechoty (ukrycie za pancerzem);

–        pokonywania pól minowych (działanie po śladach czołgu) przez spieszoną piechotę lub bwp;

–        tworzenia  podgrup ogniowych (zasadzka, szturm rejonu zabudowanego, forsowanie i pokonywanie rzek i kanałów) oraz podgrup ubezpieczenia, burzącej, torującej;

–        szybkiego manewru na zagrożony kierunek lub linię;

–        wykorzystania większego zasięgu prowadzenia ognia i jego różnorodności;

–        walki ze śmigłowcami bojowymi;

–        ułatwienia rozbudowy stanowisk ogniowych dla bwp;

–        doraźnego transportu piechoty i torowania przejść w barykadach, zawałach itp.(desant na pancerzu);

–        pomocy w ewakuacji ugrzęźniętego bwp.

              Współdziałanie w walce musi być organizowane przez dowódcę pododdziału. Można je omówić, a później realizować według ustalonych procedur w różnych sytuacjach walki.

              Realizacja zadania według ustalonych procedur lub ustalonych sygnałów pomiędzy spieszoną piechotą a czołgami oraz wozami bojowymi pododdziału w znaczny sposób ułatwi działanie.

              Podczas walki dowódca plutonu (drużyny) zmechanizowanego będzie musiał działać pieszo, a kierowanie ogniem bwp i czołgów może przejąć dowódca plutonu czołgów szczególnie podczas walki ze środkami pancernymi i przeciwpancernymi przeciwnika, i wchodząc w skład podgrupy (ogniowej, ubezpieczającej).

              Można powiedzieć, że współdziałanie pomiędzy  piechotą a wozami bojowymi to uzgodnione przed walką przez dowódcę pododdziału (plutonu – drużyny) działanie w zakresie sposobu (techniki) wykonania zadania (lub jego części).

              Współdziałanie (ustalenie działania) określa dowódca w treściach rozkazu bojowego oraz może uszczegółowić współdziałanie po jego wydaniu w przywiązaniu do terenu przyszłej walki a jeśli jest to niemożliwe przy wykorzystaniu modelu terenu (wykonanego przy wykorzystaniu podręcznych środków) planów, szkiców zdjęć itp. Powinno ono uwzględniać specyfikę środków przydzielonych, ich możliwości taktyczno-bojowe oraz sposób ich wykorzystania w działaniu pododdziału.

              Czołgi przydzielone do plutonu (drużyny) zmechanizowanego wykonują jego zadanie na cały okres jego trwania. W związku z powyższym dowodzenie nad nimi przejmuje dowódca pododdziału zmechanizowanego organizując wspólne działanie w ramach sił realizujących otrzymane zadanie.

              Przydzielone czołgi stają się integralną częścią pododdziału zmechanizowanego zwiększając jego możliwości bojowe.

Realizacja otrzymanego zadania

              Pluton (drużyna) zmechanizowany może wykorzystać czołgi w różnych sytuacjach taktycznych.

1.      Pokonanie zapór inżynieryjnych przeciwnika

              W walce pododdział będzie zmuszony do pokonywania pól minowych, zapór drutowych oraz narzutowych pól minowych pod ogniem przeciwnika i bez jego ogniowego oddziaływania. Ważną w tym zakresie rolę spełniać będą czołgi a szczególnie ich pancerz.

a)     współdziałanie plutonu zmechanizowanego z przydzielonym do niego czołgiem podczas pokonania zapór inżynieryjnych przeciwnika rozbudowanych przed jego punktem oporu:

-          czołg z reguły pokonywał będzie pole minowe przez przejście  wykonane przez przełożonego na rzecz plutonu – jako pierwszy, stanowiąc osłonę dla pododdziału zmechanizowanego;

-          w przypadku pokonywania pola minowego po spieszeniu plutonu zmechanizowanego jego piechota wykorzystuje możliwość ukrycia się przed ogniem przeciwnika za czołgiem przemieszczając się tuż za nim oraz zwalczając głównie  ręczne środki przeciwpancerne przeciwnika na boki od własnego czołgu;

-          bojowe wozy piechoty pokonują pole minowe w ślad za czołgiem osłaniając ogniem jego działanie;

-          po pokonaniu pola minowego rola czołgu sprowadza się do intensywnego oddziaływania ogniowego na przeciwnika w celu stworzenia warunków do sprawnego przyjęcia ugrupowania bojowego i wykonania dynamicznego uderzenia przez pluton zmechanizowany.

b)     pokonanie narzutowego pola minowego przeciwnika

              W działaniu pluton (drużyna) może napotkać narzutowe pole minowe, którego obejście będzie niemożliwe. Czołg może być środkiem ułatwiającym jego pokonanie poprzez wykonanie sposobem wybuchowym (jeśli posiada ŁWD) lub mechanicznym przejścia w polu minowym. BWP i piechota w tych przypadkach osłania czołg a następnie pokonuje pole minowe. W wypadku wykonywania przejścia w rozminowanym polu minowym sposobem ogniowym (poprzez rozstrzeliwanie  min) czołg może stanowić dla piechoty osłonę przez rażeniem detonujących min.

2.      Niszczenie (burzenie) ogniem na wprost ogniem z armaty obiektów fortyfikacyjnych przeciwnika

              W walce pluton (drużyna) napotykał będzie różne obiekty utrudniające realizację zadania. Mogą to być zawały leśne i drogowe, bunkry, budynki przygotowane do obrony, barykady i umocnione pojedyncze stanowiska strzeleckie itd. Po napotkaniu powyższych obiektów o niszczeniu ich (burzeniu) będzie decydował dowódca plutonu. Zadanie to postawi dowódca przed walką – w czasie jej przygotowania lub w toku jej prowadzenia.

              Możliwości ogniowe czołgu w zakresie niszczenia obiektów fortyfikacyjnych są duże i przyspieszą (ułatwią) działanie piechoty, zyskując na czasie i bez wątpienia zmniejszając straty piechoty od broni strzeleckiej i min najczęściej ustawianych przy takich obiektach.

Rys. 1.26. Niszczenie barykady i SO km                     Rys.1.27.  Niszczenie ogniem zawały leśnej

3.      Wzajemna osłona działania

              W działaniach często istnieje potrzeba wzajemnego ubezpieczenia wozów bojowych (bwp i czołgów). Wynikać to będzie z możliwości oddziaływania grup przeciwnika (pojedynczych środków) z bliskich odległości, szczególnie w terenie takim jak: las, teren zabudowany, góry. W takich sytuacjach dowódca plutonu powinien przewidywać wydzielenie żołnierzy piechoty do bezpośredniej obrony wozów bojowych.

              Działanie tych żołnierzy polegać będzie na obserwacji do góry , na boki i do tyłu czołgu czy bwp zwracając szczególną uwagę na korony drzew, górne okna, dachy budynków, nawisy skalne, możliwie na zasięg środków przeciwpancernych przeciwnika w danym terenie.

Rys. 1.28. Sektory obserwacji i kierunki szczególnej uwagi żołnierzy osłaniających czołg

              Podczas działania w terenie otwartym czołg natomiast będzie osłaniał działającą spieszoną piechotę szczególnie podczas wycofywania, zmieniania stanowisk ogniowych i bezpośrednio osłaniał swoim pancerzem podczas pokonywania bronionych pól minowych i działania w terenie otwartym przy podchodzeniu do obiektu przeciwnika.

4.      Tworząc grupę (podgrupę) ogniową (ubezpieczającą, burzącą)

              W walce pluton (drużyna) zmechanizowany może przyjmować różne ugrupowania oraz tworzyć doraźne elementy do walki z przeciwnikiem. Przydzielone czołgi mogą wspólnie z bwp tworzyć podgrupę ogniową (burzącą), ubezpieczającą i inne w zależności od potrzeb wynikających z przyjętego zamiaru rozegrania walki. Tworzone one będą najczęściej na zasadzce, podczas forsowania przeszkód wodnych, działań opóźniających w terenie zabudowanym.

              Powyższy element ugrupowania będzie działał na wyznaczonej (ustalonej wcześniej) linii i ogniem na wprost z armat oraz broni pokładowej niszczył wykryte obiekty przeciwnika nad głowami lub w lukach spieszonej piechoty działającej z przodu. Konieczne jest więc ustalenie (określenie) linii (miejsca), na której znajduje się piechota i ciągła obserwacja z wozów bojowych ich działania.

              Oznaczenie położenia piechoty można realizować różnymi sposobami stosując ustalone wyraźne w danej sytuacji sygnały.

              Czołgi będą przemieszczać się za piechotą i zmieniać kolejne stanowiska, gdy utracą możliwość obserwacji spieszonej piechoty własnej  i przeciwnika. Zasięg ognia z armat na wprost powoduje, że odległość ta może być różna (szczególnie w lesie i terenie zabudowanym).

Rys. 1.29. Osłona piechoty przez podgrupę ogniową

5.      Ułatwienia w zakresie rozbudowy inżynieryjnej

              Czołg posiada samookopywacz i w niektórych sytuacjach można go wykorzystać do ułatwienia budowy stanowisk ogniowych dla bwp. Piechota może w zamian wykopane dla czołgów stanowiska ogniowe maskować. Taka wzajemna pomoc może zapewnić szybsze wykonywanie prac fortyfikacyjnych i zaoszczędzić wysiłek fizyczny żołnierzy piechoty.

              Przydzielone czołgi mając odpowiednią moc silników szybciej mogą oczyścić przedpole wspólnie z piechotą poprzez wyrywanie drzew i zakrzaczeń, wyburzać obiekty terenowe lub holować przeszkody dla przeciwnika (wraki pojazdów, zwalone drzewa itd.).

              Piechota w ramach wspólnego działania może na korzyść czołgów wykonać zjazdy i wyjazdy z przeszkód wodnych i je umocnić, pomagać załogom czołgów w zakresie maskowania stanowisk, ustawiania min przeciwpancernych i zapór drutowych.

6.      Torowanie, transport, ewakuacja

              Na polu walki mogą wynikać różne sytuacje, których rozwiązanie będzie uzależnione od parametrów technicznych. Czołg jako silniejszy środek techniczny może w znacznym stopniu przyczynić się do sprawnego działania plutonu (drużyny) zmechanizowanego.

              Torowanie drogi marszu i spychanie przeszkód drogowych lub rozgradzanie zawał na drodze z drzew, wraków pojazdów oraz pokonywanie jako pierwszy grubej pokrywy śnieżnej zapewnić może sprawną realizację zadania.

              W walce możliwe jest, że bwp z różnych przyczyn zostanie wyeliminowany z działania. Do transportu drużyny może służyć czołg (na pancerzu). Możliwy jest przewóz drużyny piechoty na pancerzu do obiektu ataku szczególnie, gdy przeciwnik stosuje miny przeciwpiechotne a odległość do pokonania przez piechotę jest znaczna.

              W niektórych sytuacjach na polu walki można wykorzystać czołg do wyciągnięcia ugrzęźniętego bwp.

7.      Działanie na ubezpieczeniu i podczas wycofywania (odskoku)

              Czołg i drużyna zmechanizowana mogą stanowić wspólny element ubezpieczenia marszowego – „zespół patrolowy”, organizować wspólnie zasadzkę ogniową, czy tworzyć placówkę. Wspólne działanie podnosi walory taktyczno-ogniowe a tym samym możliwości bojowe.

              Celowe jest wspólne działanie podczas działań opóźniających jako jeden element ugrupowania ze względu na konieczność działania na oddzielnych kierunkach.

              Powyższe omówione warianty współdziałania plutonu (drużyny) zmechanizowanego nie przedstawiają wszystkich możliwych wariantów wspólnych działań pododdziałów zmechanizowanych i czołgów w walce.

              Współdziałanie piechoty z czołgiem oraz bwp z czołgiem jest niezbędną koniecznością w działaniach aby zapewnić walczącym (działającym) wykonanie zadania.