Jony wody

+ Ca2+, Mg 2+, Na+, K+, NH4+

- NO2-, NO3-, HCO3-, CO32-, SO42-, Cl-, PO43-, F-

1 Mol = 6,0221367 * 1023

ilość Moli = gramy subst. / masa cząst.

stężenie molowe = liczba moli / v roztworu

t przebywania pierw. =  ilość pierw. / szybkość

1 ppm = 1 mg/kg = 1 mg/l

1 ppb = 1μg/kg = 1μg/l

O2 – A. 23%, Z. 28%, S.Z. 47%, O. 86% reaktywny,

źródło: proces fotosyntezy np.:

2H2O → 2H2 + O2

O2 → O + O, O + O2 → O3 (ozon)

nCO2 + nH2O → nO2 + (CH2O)n

DU – jednostka Dobsona do określania ilości O3 w A., normal. zawartość (300-350 DU)

Zanikowi ozonu sprzyja: występowanie niskich temp. w A., powstawanie trwałej cyrkulacji stratosferycznej, wzrost st. cząst. zawierających Cl.

Chmury PSC – powst. z kondensacji HNO3 * 3H2O, usuwają z powietrza zw. N, prowadzi to do wzrostu połączeń zawierających reaktywny Cl.

Cl – stężenie w A. 0,6 ppbv, w 1992 – zbyt wysokie ok. 3,5 ppbv

źródło: CH3Cl, źródła biol.

Br – źródło: CH3Br (ze spalania biomasy i pestycydów w rolnictwie), plankton morski.

N – A. 76%, S.Z. 20ppm, O. 15ppm, nie reakty., brak ogranicza wzrost, stężenie N2O 0,3 ppm

Obieg w przyrodzie przy udziale mikroorg.

Nitryfikacja 4NO4+ + 6O2 → 4NO2- + 8H+ + 4H2O,   4NO2- + 2O2 → 4NO3-

Amonifikacja (NH2)2CO + H2O → 2NH3 + CO2

Denitryfikacja 5CH2O + 4NO3- + 4H+ → 2N2 + 5CO2 + 7H2O

Źródła NH3 w powietrzu: 1) rozkład bakteryjny odchodów, naturalnych subst. org. w glebie 2) nawozy sztuczne, 3) spalanie węgla

Do tworzenie się smogu fotochem.: światło słoneczne, tlenki azotu, lotne subst. org. (VOC), temp. wyższa niż 18oC, topografia (dolina), czynniki meteorologiczne.

Lotne zw. org. VOC w A.: naturalne (drzewo) 60%, spalanie drzewa 16%, paliwa płynne 7%, przemysł chem. 5%

CO2 – źródło nat.: pożary lasów, wytwarzany przez ryby.

stężenie 280 ppmv, można mierzyć rdzeniem lodowym

krzywa Keelinga – stężenie CO2, krzywa Bernera – zmiany stężenia w poszczególnych erach

CH4 (metan) – źródło: smietniska 36%, bydło 19%, nawozy nat., kopalnie węgla, wypływy gazów i ropy.

Efekt cieplarniany - odpowiedzialne gazy: para wodna, CO2 50%, metan 20%, tlenki azotu 5%, chlorowęglowodory (CFC) 20%.

Pył – zbiór cząstek stałych, które wyrzucane do powietrza A. powstają w nim przez jakiś czas

Pył opadowy – cząst. poniżej 30 μm

Pył zawieszony – ziarna o średnicy mniejszej od 10 μm

Pył drobnodyspersyjny – ziarna o śrdnicy w zakresie 0,1-10 μm

Klasyfikacja pyłów

Metody analizy pyłów A.: 1) dyrfaktometria rentgenowska metodą proszkową, 2) analiza skaningowa mikroskopowa elektronowa

Gł. składniki pyłu A.: kwarc, siarczan wapnia, faza glinokrzemianowa, sadza, koksik, grafit, tlenki żelaza, kalcyt.

Akcesoryczne składniki pyłu A.: żelazo i chrom metaliczny, siarka rodzima, siarczki (FeS, PbS, ZnS), chlorki (NaCl, KCl, PbCl2), spinele (Al2FeO4, Fe2MgO4, ZnFe2O, FeCr2O4) , tlenki (Al2O3, FeTiO3, TiO2, SnO, PbO), węglany (CaMg(CO3)2, CaFe(Co3)2), siarczany (BaSO4, MgSO4), fosforany (Ca5(PO4)3, oliwiny (Mg, Fe)2SiO4, mullit, skalenie

Aerozole – istnieją 2 rodzaje: 1) pierwotne cząst. (> 1 μm) emitowane bezpośrednio do A. (pyły niesione wiatrem, sól morska, fragmenty roślin) 2) cząst. utworzone z emisji gazowych, które uległy kondensacji w A. (< 1 μm) składają się z 1 lub kilku frakcji: 1) jonów rozpuszczalnych w H2O, 2) nierozpuszalnej części nieorg., 3) części zawierającej C

Aerozole morskie składają się: wielkość 0,5-20 μm z soli, <0,3 μm z siarczków.

Opady A. Roztwory, w których stężeni jonów wodorowych i wodorotlenowych są jednakowe (większe, mniejsze) i wynoszą 10-7 mol/dm3 nazywamy obojętnymi, (kwaśnymi, zasadow.)

pH - miara aktywności (stężenia) jonów wodorowych w roztworze: kw.0-5 < 5-7 < 7 < 7-9 <9

Kwasy – związki, które dysocjują w roztw. wodnych z oddaniem jonów H; HCl → H+ + Cl-

Zasady – substancje, które w roztworach wodnych oddają jony OH; NaOH → Na+ + OH-

Mocne K. (HCl, H2SO4, HNO3) i M.Z. (NaOH, KOH) ulegają całkowitej dysocjacji.

Prawo Henry’ego stęż. gazu rozpuszczonego w rozt. jest prop. do ciśnie. gazu nad roztworem

Wpływ kwaśnych opadów na środowisko: zakwaszone wody powierzchniowe, zniszczenie lasów, korozja minerałów, zły wpływ na zdrowie człowieka, ograniczenie widoczności.

Źródła jonów NO3- w opadach deszczu: wyładowania atmosferyczne, fotochem. utlen. w stratosf. N2O do NO i NO2, chem. utlen. w A. NH4 do NOx, produkcja NO w glebie, spalanie paliw kopalnych, pożary lasów.

Źródła jonów siarczanowych w opadach: sól morska i morskie aerozole, siarczek dimetylu, H2S, wulkany, pyły glebowe, spalanie paliw kopalnych i biomasy.

Źródła jonów chlorkowych w opadach: sól morska i morskie aerozole, przem. emisje HCl

Jony wody

+ Ca2+, Mg 2+, Na+, K+, NH4+

- NO2-, NO3-, HCO3-, CO32-, SO42-, Cl-, PO43-, F-

1 Mol = 6,0221367 * 1023

ilość Moli = gramy subst. / masa cząst.

stężenie molowe = liczba moli / v roztworu

t przebywania pierw. =  ilość pierw. / szybkość

1 ppm = 1 mg/kg = 1 mg/l

1 ppb = 1μg/kg = 1μg/l

O2 – A. 23%, Z. 28%, S.Z. 47%, O. 86% reaktywny,

źródło: proces fotosyntezy np.:

...