Harrison Harry - Droga króla.pdf - H - majowa2015

HARRY HARRISON

DROGA KRÓLA

Rozdział pierwszy

Cała Anglia, dławiona mroźnym uściskiem najcięższej od niepamiętnych czasów zimy, spoczywała

pod lodowatym całunem śniegu. Wielka rzeka Tamiza ukryła swój nurt pod lodem, który skuł jej

wody od brzegu do brzegu. Droga wiodąca na zachód, do Winchesteru, była w istocie wyboistą,

ohydną koleiną, pełną zamarzniętych śladów końskich kopyt i brył skawalonego nawozu. Konie

ślizgały się po lodzie, z ich nozdrzy buchały gęste kłęby pary. Jeźdźcy, skuleni i drżący z zimna,

spoglądali w kierunku ciemnych murów wielkiej katedry i kłuli ostrogami zdrożone wierzchowce, na

próżno starając się zmusić je do szybszego biegu.

Był dwudziesty pierwszy dzień marca roku osiemset sześćdziesiątego siódmego od Narodzenia

Pańskiego, dzień wielce znamienny. Dziś bowiem odbywały się królewskie zaślubiny. W ławach

zasiadła wojskowa arystokracja Wessex. Wszyscy erlowie, tanowie i szeryfowie, którym udało się

wcisnąć do środka, tłoczyli się teraz w obrębie kamiennych ścian, ociekając potem i wyciągając

szyje, a zewsząd rozlegał się cichy szmer dociekliwych i zniecierpliwionych głosów, przybierający

stopniowo na sile, w miarę jak podniosła ceremonia koronacji chrześcijańskiego króla toczyła się

swoim uroczystym trybem.

Po prawej stronie, w ławie przy samym ołtarzu wielkiej katedry w Winchester, zajął miejsce Słief

Sigvarthsson, współrządca Anglii u boku króla Alfreda - a także udzielny król wszystkich tych ziem

na północ od Tamizy, którym zdołał narzucić swoją zwierzchność.

Siedział niespokojny, świadom spoglądających na niego wielu par oczu.

Patrzący widzieli mężczyznę w trudnym do odgadnięcia wieku. Gęste ciemne włosy i starannie

ogolona twarz sprawiały, że wyglądał młodo, zbyt młodo, by nosić na czole złoty królewski diadem i

ciężkie bransolety na rękach. Wzrost i szerokie ramiona objawiały wojownika w pełni swych

męskich sił - albo kowala, którym był za młodu. Lecz ciemne włosy znaczyły białe pasma, a twarz

żłobiły bruzdy wyryte przez troski i ból. Nie miał prawego oka i chociaż zasłaniał pustą jamę

oczodołu przepaską, to jednak głębokie wklęśnięcie pod materiałem i tak zdradzało jego kalectwo.

Cała Anglia oraz pół Europy wiedziało, że oślepiono go na rozkaz Sigurtha Wężookiego,

najstarszego z synów Ragnara.

Wiedziano również, w jaki sposób pomocnik kowala doczekał się swojej zemsty, zabijając brata

Sigurtha, Wara Bez Kości, mistrza

Północy. W tym celu przeszedł długądrogę od półwolnego thralla do kerla w Wielkiej Armii

Wikingów, aż został jarlem pod rozkazami Alfreda Athelinga. A teraz był już królem, rządził wraz z

samym Alfredem i obaj, nie dalej jak rok temu, odnieśli wspólne zwycięstwo nad Frankijską

Krucjatą. Krążyły liczne pogłoski na temat przedziwnego znaku, który nosił na szyi jako symbol

Drogi

Asgard, a którego nikt przed nim nie używał: była to kraki, drabina tajemniczego bóstwa Rig.

Shef wcale nie chciał oglądać koronacji, a tym bardziej uroczystości, która miała odbyć się potem.

W miarę jak patrzył, bolesne bruzdy na jego twarzy pogłębiały się. Rozumiał jednak, dlaczego musi

tu być, on sam oraz jego ludzie: aby zaznaczyć swoją obecność i wesprzeć króla, z którym dzielił

władzę. Przyszedł, albowiem takie było życzenie Alfreda, brzmiące niemal jak rozkaz.

- Nie musicie uczestniczyć w mszy - oświadczył Alfred bezceremonialnie. - Nie musicie nawet

śpiewać hymnów. Ale chcę widzieć was na koronacji, wasze sztandary i twoją koronę, Shef. To ma

być wielkie widowisko. Wybierzcie najroślejszych ludzi, pokażcie bogactwo i potęgę. Chcę, aby

wszyscy widzieli, że popierają mnie bez reszty ludzie z Północy, pogromcy Wara Bez Kości i Karola

Łysego. Poganie. Nie dzicy poganie, którzy handlująniewolnikami i składająkrwawe ofiary, jak

synowie Ragnara, ale ludzie Drogi

Asgard, wierni druhowie.

To im się przynajmniej udało, pomyślał Shef, rozglądając się wokół. Dwa tuziny ludzi Drogi,

niesłychanie dumnych z tego, że to ich wybrano, aby zasiedli w pierwszych ławach, prezentowały się

wspaniale. Guthmund Chciwy, z bransoletami na rękach, w naszyjniku, przepasany rzemieniem z

ciężką klamrą, miał na sobie więcej złota i srebra niż pięciu tanów Wessex razem wziętych.

Oczywiście, brał trzykrotnie udział w łupieskich wyprawach pod wodzą Shefa, a opowieści o nich,

choć przeszły do legendy, wcale nie były przesadzone. Thorvin, kapłan Thora, i jego towarzysz

Skaldfinn, kapłan Njortha, chociaż pełni wzgardy dla ziemskiego zbytku, oblekli się w lśniącą biel i

dzierżyli oznaki swego urzędu: Thorvin - krótki młot, Skaldfinn zaś - maleńką łódź żaglową.

Cwicca, Osmod i pozostali angielscy wyzwoleńcy, weterani wielu wypraw Shefa, nie mogli

imponować posturą, gdyż w młodości przymierali głodem, ubrani byli za to w jedwabne tuniki,

będące, nie tylko zresztą dla nich, wyrazem niesłychanego przepychu. Na ramionach opierali z

namaszczeniem narzędzia swego bitewnego rzemiosła: halabardy, kusze i korby do katapult. Shef

podejrzewał, że sama obecność tych ludzi, ponad wszelką wątpliwość Anglików, ponad wszelką

wątpliwość nisko urodzonych i ponad wszelką wątpliwość tak bogatych, że niejeden z tanów

Wessex, nie mówiąc o zwykłych churlach, mógł im jedynie pozazdrościć, stanowi najlepszy dowód

potęgi Alfreda, jaki tylko można sobie wyobrazić.

Ceremonia rozpoczęła się wiele godzin temu uroczystą procesją, która przeszła z rezydencji

królewskiej do katedry - odległość zaledwie stu jardów, ale każdy krok zdawał się urastać do rangi

oddzielnego rytuału. Potem nastąpiła suma w katedrze, kiedy to dostojnicy z całego królestwa rzucili

się tłumnie przyjmować najświętszy sakrament, powodowani nie tyle pobożnością, ile raczej

pragnieniem, by nie ominęły ich żadne łaski i błogosławieństwa, które miały stać się udziałem

innych. Wśród nich, jak zauważył Shef, trafiały się nierzadko nader osobliwe indywidua, odbijające

od reszty mizerną posturą i zgrzebnym odzieniem - dawni niewolnicy, których Alfred obdarzył

wolnością, oraz churlowie, których wywyższył. Byli tu teraz, aby ponieść świadectwo do rodzinnych

miasteczek i wiosek: by stało się wiadomym wszem i wobec, że Alfred Atheling jest odtąd królem

Alfredem, władcą nad całą Ziemią Zachodnich Sasów, tako na mocy praw ludzkich, jako i danych mu

przez chrześcijańskiego Boga.

W pierwszym rzędzie, górując nad sąsiadami, zajął też miejsce marszałek Wessex, wybierany, jak

nakazywał obyczaj, spośród najdzielniejszych w walce wręcz wojowników w królestwie. Obecny

marszałek, Wigheard, był rzeczywiście imponującej postury, mierzył ponad sześć i pół stopy

wzrostu, ważył zaś niemal co do uncji dwadzieścia angielskich kamieni*. Paradny miecz króla nosił

przed sobą na długość wyciągniętego ramienia bez wysiłku, niczym kawałek patyka, a ciężką

halabardą potrafił fechtować z tak niesłychaną wprawą, jakby wymachiwał wierzbową gałązką.

Jeden z ludzi Shefa, siedzący na lewo od niego, miał najwyraźniej trudności ze skupieniem uwagi na

ceremonii, bowiem nieustannie zerkał na mistrza. Olbrzym Brand, też mistrz ludzi z Helgolandu,

wciąż jeszcze był wycieńczony i słaby na skutek rany brzucha, której doznał podczas pojedynku z

Ivarem Bez Kości, lecz z wolna odzyskiwał siły. Chociaż stracił na wadze, nadal wydawał się

większy od mistrza. Skóra ledwo mogła przykryć jego wielkie kości, knykcie jego dłoni

przypominały skaliste turnie, a wydatne czoło sterczało nad brwiami niczym okap hełmu.

Pięści Branda, jak pewnego razu zauważył Shef, były większe od półkwartowych kufli: nie tyle po

prostu wielkie, ile wręcz nieproporcjonalne w stosunku do reszty ciała. "Tam, skąd pochodzę, ludzie

są rośli", zwykł mawiać Brand.

Gwar momentalnie ucichł, kiedy Alfred, po tym jak kapłan udzielił mu wszelkich możliwych

błogosławieństw i wzniósł modły w jego intencji, zwrócił się twarzą do zgromadzonych, aby złożyć

przysięgę. Na tę okazję wyjątkowo odstąpiono od łaciny i kiedy pierwszy spośród erlów Alfreda

zadał mu uroczyste pytanie, wypowiedział je w języku angielskim.

- Czy przysięgasz zachować nasze słuszne prawa i obyczaje, czy przyrzekasz na swój majestat

wydawać sprawiedliwe wyroki i bronić praw swego ludu przed każdym wrogiem?

- Przyrzekam - Alfred przebiegł wzrokiem po zatłoczonym wnętrzu katedry. - Czyniłem tak do tej

pory i będę czynił nadal.

W odpowiedzi rozległ się szmer uznania.

A teraz najtrudniejszy moment, pomyślał Shef, kiedy erl wycofał się, a pierwszy z biskupów znów

postąpił naprzód. Przede wszystkim biskup był zdumiewająco młody - i nie bez przyczyny. Gdy ¦)

Kamień - dawna angielska jednostka wagi = 14 funtów = 6,348 kg (przyp. tłum.).

Alfred został wykluczony z Kościoła, papież zaś obłożył go klątwą i ogłosił przeciwko niemu

krucjatę, Alfred zdecydował się na ostateczne zerwanie z Rzymem, a wówczas wszyscy wyżsi

duchowni opuścili jego królestwo. Od arcybiskupów Yorku i Canterbury aż po ostatniego biskupa i

opata. Wobec tego Alfred nadał inwestyturę dziesięciu najlepiej się zapowiadającym młodszym

duchownym spośród tych, którzy pozostali, i przekazał w ich ręce losy Kościoła Anglii. A teraz jeden

z nich, Eanfrith, jeszcze pół roku temu nie znany nikomu wiejski proboszcz, obecnie zaś biskup

Winchesteru, wystąpił, aby odebrać od Alfreda przysięgę.

- Panie i królu, prosimy cię, byś otaczał opieką Święty Kościół, a wobec wszystkich wiernych czynił

jedynie to, co nakazuje prawo i sprawiedliwość.

Eanfrith i Alfred, przypomniał sobie Shef, trudzili się wiele dni nad wymyśleniem nowej formuły

przysięgi. W dotychczasowej mowa była o zachowaniu wszystkich immunitetów i przywilejów,

dziesięciny i podatków, jak również praw użytkowania i posiadania ziemi, które to prawa Alfred

faktycznie zniósł.

- Przyrzekam opiekę i sprawiedliwość - odparł Alfred. Raz jeszcze potoczył dookoła wzrokiem i raz

jeszcze wypowiedział słowa niezgodne ze zwyczajem. - Opiekę tym, którzy pozostali w Kościele, jak

i tym, którzy są poza nim. Sprawiedliwość dla członków Kościoła oraz dla wszystkich innych.

Świetnie wyszkoleni chórzyści z Winchesteru, mnisi i młodzi chłopcy, zaintonowali pospołu hymn

kapłana Sadoka, Unxerunt Salomonem Sadok sacerdos*, podczas gdy biskupi szykowali się do

uroczystej chwili namaszczania świętym olejem. Kiedy to nastąpi, Alfred naprawdę stanie się

pomazańcem bożym, a bunt przeciwko niemu będzie świętokradztwem.

Wkrótce, pomyślał Shef, nadejdzie trudna dla mnie chwila. Wytłumaczono mu dokładnie, że Wessex,

od czasów przeklętej na wieki królowej Eadburh, nigdy nie miało monarchini, a zatem żona króla nie

może być koronowana. Alfred wyjaśnił jednak, że obstawał przy tym, by jego nowa żona została mu

poślubiona na oczach wszystkich w dowód uznania dla męstwa, jakim się wykazała, gdy wspólnie

gromili Franków. Tak więc, powiedział, gdy już otrzyma insygnia, miecz, pierścień i berło, zamierza

powitać swą żonę przed ca*) Uraerunt.. (łac.) - Namaścił tedy kapłan Sadok Salomona (przyp.

tłum.).

łym zgromadzeniem, niejako królową, ale jako Panią Wessex. A któż jest bardziej godny, by

poprowadzić ją przed ołtarz niż Shef, jej brat, a także współrządzący król?

Być może kiedyś będzie zmuszony przekazać swoje królestwo dziecku Alfreda i Pani, jeśli sam nie

doczeka się potomstwa.

Shef pomyślał z goryczą, że oddaje siostrę już po raz drugi. Znów musi wyrzec się miłości i

namiętności, jaka ich niegdyś łączyła. Po raz pierwszy oddał ją mężczyźnie, którego oboje

nienawidzili, a teraz, jakby za karę, miał oddać ją temu, którego oboje kochali. Kiedy Thorvin trącił

go łokciem, dając w ten sposób znak, że już czas, by wystąpił naprzód i poprowadził

PaniąGodivę wraz z orszakiem druhen do ołtarza, Shef napotkał jej pełne triumfu spojrzenie i serce

zamieniło mu się w lód.

Niech Alfred będzie sobie teraz królem, myślał odrętwiały. On sam nim nie był. Nie stały za nim ani

prawo, ani siła.

Kiedy chór zaśpiewał Benedicat, Shef podjął decyzję. Zrobi to.

Dlatego, że chce to zrobić, a nie dlatego, że tak nakazuje mu obowiązek. Zbierze flotyllę, nową

wspólną armadę obydwu królów, i popłynie wyładować swój gniew na wrogach królestwa: piratach

z Północy, armadzie Franków, handlarzach niewolników z Irlandii czy Hiszpanii, wszystko jedno na

Harrison Harry - Droga króla.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: