BHP to powszechnie używana nazwa określająca zarówno zbiór zasad dotyczących bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy, jak również osobna dziedzina wiedzy zajmująca się kształtowaniem właściwych warunków pracy. W kinezyterapii zasady bezpieczeństwa i higieny pracy należy traktować bardzo poważnie, gdyż odnoszą się one zarówno do bezpieczeństwa prowadzącego ćwiczenia, jak i samego pacjenta.
BEZPIECZNE WYKONYWANIE PRACY PRZEZ KINEZYTERAPEUTĘ
Bezpieczeństwo ćwiczących jest podstawą prowadzenia zajęć leczniczego usprawniania,
Ponieważ poważne wypadki zdarzają się najczęściej z (pozornie tylko) błahych powodów, analiza przyczyn, okoliczności zaistnienia wypadków jest działaniem zapobiegającym wypadkom. Prowadzący ćwiczenia kinezyterapeuta odpowiada za zdrowie i bezpieczeństwo pacjenta,
W praktyce wyróżnia się następujące rodzaje ochrony:
- bezpośrednie dotykanie i lub chwytanie ćwiczącego, przez co pomaga się mu w wykonaniu ćwiczenia
- podtrzymywanie- zabezpiecza się tylko dotykiem, bez pomagania
- ochrona właściwa- obserwacja i gotowość do udzielenia pomocy
- samoochrona- zdolność samego ćwiczącego do wyjścia z niebezpiecznej sytuacji
- samoasekuracja- jest obroną przed upadkiem niekontrolowanym. Nauka padów ćwiczona nie tylko przez osoby zdrowe, ale także przez osoby np. z niedowładem kończyn dolnych, chroni przed urazem.
Wszystkie rodzaje ochrony określa się mianem asekuracji ćwiczącego.
Podane powyżej sposoby ochrony muszą być bezwzględnie przestrzegane.
Kinezyterapeuta powinien pamiętać również o tym że:
· sposób chwytu asekurowanego wyznacza położenie ciała przy wykonywaniu ćwiczenia
· sposoby ochrony zależą też od różnych indywidualnych cech ochraniającego i ćwiczącego, jak: wzrost, siła, szybkość reakcji.
· zawsze równolegle z nauczaniem ćwiczeń należy uczyć sposobów ochrony. Ochrona powinna stwarzać u ćwiczącego poczucie bezpieczeństwa.
Często specjalnej ochrony i czujności prowadzącego wymagają ćwiczenia ogólno kondycyjne, np. w rzutach - nawet lekka piłka może uszkodzić nogę ćwiczącego, przy słabym jej zroście lub odwapnieniu, nawet gdy ćwiczenia odbywają się w siadzie płaskim (szczególnie u dzieci).
Należy zachować szczególną ostrożność przy ćwiczeniach biernych z pacjentami unieruchomionymi przez długi czas, leżącymi, gdyż bardzo często dochodzi u nich do demineralizacji kości (także u dzieci). W takich przypadkach, w trakcie ćwiczeń nawet przy niewielkiej sile ćwiczącego może dojść do złamania u pacjenta.
Przestrzeganie bezpieczeństwa osób niepełnosprawnych wymaga dodatkowo wzbogacenia wiedzy z zakresu kinezyterapii.
HIGIENICZNE WYKONYWANIE PRACY PRZEZ KINEZYTERAPEUTĘ
Podstawowym obowiązkiem kinezyterapeuty w dziedzinie higieny pracy jest przestrzeganie przepisów.
W szczególności kinezyterapeuta jest zobowiązany:
· znać przepisy i zasady higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu,
· dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy (szczególnie ważne jest utrzymywanie porządku w UGULu, odwieszanie podwieszek i linek na ustalone miejsce, z którego można potrzebny sprzęt łatwo dosięgnąć i szybko użyć)
· stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
( używać rękawiczek jednorazowych, obuwie powinno być wygodne i nieśliskie, przy czym nie może być to obuwie typu drewniaki, w których bardzo łatwo o uraz przy wykonywaniu ćwiczeń z pacjentem)
· poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich
· poddawać się profilaktycznym szczepieniom ochronnym przeciwko HBV, z uwagi na pracę w środowisku zwiększonym ryzyku zachorowalności na WZW typu B
Istotnym elementem przestrzegania higieny na stanowisku pracy kinezyterapeuty jest mycie i dezynfekcja rąk przed i po ćwiczeniach z każdym pacjentem.
Kinezyterapeuta musi również wiedzieć, kiedy nie wolno mu podejmować ćwiczeń z pacjentem- są to:
· przypadki pourazowe po złamaniach o niepełnym zroście (zrost po 3-4 miesiącach)
· stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych
· stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych
· stany zapalne żył
· rany skóry, mięśni i tkanek miękkich
· stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)
· występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)
· temperatura ciała pow.38̊ C
· spoczynkowe ciśnienie rozkurczowe powyżej 100, a skurczowe powyżej 160
· ogólny stan ciężki pacjenta
· stan po tomografii komputerowej z kontrastem
· stan po nakłuciu dolędźwiowym
Niezastosowanie się do powyższych zasad może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjenta.
WŁAŚCIWE WARUNKI PRACY
Pomieszczenia pracy i ich wyposażenie powinny zapewniać pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie naturalne i sztuczne, odpowiednią temperaturę, wymianę powietrza oraz zabezpieczenie przed wilgocią, niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, drganiami oraz innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciążliwościami.
Podłogi w pomieszczeniach oraz na drogach znajdujących się w obiektach powinny być równe, nieśliskie, niepylące i odporne na ścieranie oraz nacisk, a także być przystosowane do łatwego utrzymania w czystości. W pomieszczeniach, w których mogą wystąpić mieszaniny wybuchowe palnych par, pyłów lub gazów z powietrzem, powierzchnie podłóg powinny być wykonane z materiału niepowodującego iskrzenia mechanicznego lub wyładowań elektrostatycznych. Jeżeli podłoga jest wykonana z materiału będącego dobrym przewodnikiem ciepła lub jeżeli przy wykonywaniu pracy występuje jej zamoczenie, w przejściach oraz w miejscach do stania i siedzenia powinny znajdować się podesty izolujące od zimna lub wilgoci albo powinny być stosowane inne środki izolujące. Podesty muszą być stabilne, wytrzymałe, zabezpieczające przed poślizgiem i potknięciem oraz łatwe
do utrzymania w czystości. Do pomieszczeń i stanowisk pracy położonych na różnych poziomach powinny prowadzić bezpieczne dojścia stałymi schodami lub pochylniami. Nawierzchnie schodów, pomostów i pochylni nie mogą być śliskie, a w miejscach, w których może występować zaleganie pyłów – powinny być ażurowe.
Ściany i sufity pomieszczeń pracy, w których wydzielają się substancje szkodliwe dla zdrowia pracowników lub pyły niebezpieczne pod względem wybuchowym, powinny mieć pokrycie ochronne, zabezpieczające przed adsorpcją i gromadzeniem się pyłu oraz powinny być przystosowane do łatwego czyszczenia lub zmywania. Jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanych robót lub rodzaj stosowanych urządzeń może zachodzić niebezpieczeństwo wybuchu, stropy, dachy i ściany pomieszczeń pracy powinny być wykonane zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa dla tego rodzaju robót lub znajdujących się tam urządzeń oraz zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi.
Oświetlenie dzienne, zgodne z wymaganiami, należy zapewnić we wszystkich pomieszczeniach stałej pracy, chyba że jest to niemożliwe lub niewskazane.
Oświetlenie elektryczne należy zapewnić we wszystkich miejscach na terenie zakładu pracy, w których mogą przebywać pracownicy w porze nocnej lub jeżeli oświetlenie dzienne jest niewystarczające.
Oprócz wszystkich danych i wytycznych technicznych, jakim sprostać musi osoba wykonująca zawód kinezyterapeuty niezwykle ważne są cechy osobiste, jak : empatia, wrażliwość, umiejętne podejście do cierpiącego pacjenta. Cytując profesora Degę, podanie pacjentowi leku, jakim jest ruch „Wymaga prawdziwego mistrzostwa. Podanie go choremu wraz z osobowością i sercem czyni ten lek niezastąpionym”.
1
kinus89