Hayden_Torey_L._-_Dziecko__SCAN-dal_957_.pdf

TOREY L. HAYDEN

D ZIECKO

SCAN- DAL

Dla Sheili R., oczywiście

Często pytają mnie o wiersz,

który wisi na ścianie w moim pokoju.

A mnie zależy tylko na tym,

aby ludzie poznali dziecko,

które go napisało. Mam nadzieję,

że mi się to udało.

Prolog

Przez znaczną część mojego dorosłego życia pracowałam z dziećmi, które cierpią na

zaburzenia emocjonalne. Jesienią, na pierwszym roku college'u, zgłosiłam się na ochotnika do

pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym, które miały różne zaburzenia rozwojowe oraz

sprawiały spore trudności wychowawcze. Od tamtego czasu interesują mnie złożone aspekty

choroby psychicznej u dzieci. Zdobyłam trzy stopnie naukowe, przez kilkanaście lat

pracowałam jako asystentka nauczyciela, potem jako nauczycielka, instruktorka na

uniwersytecie oraz pracownik naukowy na wydziale psychiatrii; mieszkałam w pięciu stanach,

pracowałam w prywatnych przedszkolach, szkołach publicznych, zamkniętych oddziałach

psychiatrycznych i innych instytucjach państwowych, a przez cały czas usiłowałam znaleźć

odpowiedzi na kluczowe pytania, dzięki którym potrafiłabym dotrzeć do tych dzieci, zrozumieć

je. Gdzieś w głębi duszy dawno już, co prawda, wiedziałam, że takie odpowiedzi nie istnieją, a

w przypadku niektórych dzieci nawet miłość nie wystarczy. Jednakże wiara w człowieka

wykracza poza granice zdrowego rozsądku i wymyka się naszej kruchej wiedzy.

Ludzie często pytają mnie o moją pracę. Chyba najczęściej powtarzają: Czy to nie jest

frustrujące? Czy to nie jest frustrujące, pyta studentka college'u, spotykać się dzień w dzień z

przemocą, biedą, problemami alkoholizmu i narkomanii, seksualnej i fizycznej przemocy,

opuszczenia i apatii? Czy nie jest frustrujące, pyta nauczyciel, pracować tak ciężko i tak mało

otrzymywać w zamian? Czy nie jest frustrująca świadomość, pytają wszyscy, że twoim

największym sukcesem może być co najwyżej zbliżenie się do normalności, świadomość, że te

małe dzieci są skazane na życie, które według naszych standardów nie przynosi nikomu

żadnych korzyści, nie jest normalne?

Nie. To nie jest frustrujące. To są po prostu dzieci, które, owszem, sprawiają czasem

kłopoty, tak jak wszystkie inne, lecz jednocześnie potrafią być niezmiernie współczujące i

wrażliwe. Czasami trzeba szaleństwa, żeby wypowiedzieć całą prawdę.

Ale te dzieci to coś więcej. Są odważne. Dowiadujemy się w wieczornych

wiadomościach o nowych podbojach na odległych frontach i nie mamy pojęcia, że prawdziwe

dramaty rozgrywają się obok nas. A szkoda, ponieważ tam właśnie można zobaczyć odwagę,

jakiej nie ujrzymy nigdzie indziej. Niektóre spośród tych dzieci żyją trapione nieustannie tak

wielkimi koszmarami, że każdy ich ruch niesie ze sobą coś nieoczekiwanego, strasznego. Życie

wielu z nich wypełnia przemoc i perwersja, jakich nie da się wyrazić słowami. Niektóre nie

zaznały nawet szacunku, na jaki zasługują zwierzęta. Inne żyją pozbawione nadziei. A jednak

przetrwały. I w większości wypadków zaakceptowały swoje życie, ponieważ był to jedyny

sposób na przetrwanie.

Książka ta opowiada tylko o jednym dziecku. Nie pisałam jej, aby wzbudzić czyjąś

litość albo pochwalić jedną nauczycielkę. Nie miałam też zamiaru pogrążać tych, którzy dotąd

żyli spokojnie w niewiedzy. Książka miała być odpowiedzią na pytania dotyczące problemów

pojawiających się podczas pracy z dziećmi chorymi umysłowo. Jest ona hymnem na cześć

ludzkiej duszy, ponieważ ta mała dziewczynka jest uosobieniem wszystkich dzieci, z którymi

pracowałam. Jest podobna do nas wszystkich. Przetrwała.

Powinnam była wiedzieć.

Artykuł był krótki, zaledwie kilka akapitów pod komiksami na stronie szóstej. Napisano

w nim o sześcioletniej dziewczynce, która znęcała się nad dzieckiem z sąsiedztwa. W zimny

listopadowy wieczór wyprowadziła ze sobą trzyletniego chłopca, następnie przywiązała go do

drzewa w pobliskich zaroślach i podpaliła. Chłopiec przebywał teraz w miejscowym szpitalu, a

jego stan był krytyczny. Dziewczynkę zatrzymano.

Artykuł przeczytałam pobieżnie, podobnie jak całą gazetę, kwitując go zdawkowym

do-czego-to-dochodzi-na-tym-świecie. Później, jeszcze tego samego dnia, przypomniałam

sobie o nim w czasie zmywania. Zastanawiałam się, co policja zrobiła z dziewczynką. Czy

można było aresztować sześciolatka? Doznałam iście kafkowskiej wizji, w której ujrzałam

małe dziecko kołaczące się po naszym miejskim, starym i zimnym więzieniu. Rozważałam ten

problem ogólnie, bez związku z żadnym konkretnym przypadkiem, a przecież powinnam była

wiedzieć.

Powinnam była się domyślić, że żaden nauczyciel nie zechce przyjąć dziecka z taką

przeszłością. Żaden rodzic nie zgodzi się, aby ktoś taki chodził do klasy z jego pociechą. Nikt

nie pozwoli, żeby zostawić takie dziecko samemu sobie. Powinnam była się domyślić, że ona

wyląduje u mnie.

W naszej szkole klasę, którą prowadziłam, nazywano pieszczotliwie „śmietnikiem”.

Był to ostatni rok, zanim podjęto wysiłki, by dzieci specjalnej troski zaczęły uczęszczać do

normalnych klas, a także ostatni rok, w którym wszystkie odbiegające od normy dzieci

pakowano do klas specjalnych. Tak więc mieliśmy klasy dla dzieci opóźnionych, klasy dla

dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi, klasy dla dzieci upośledzonych fizycznie, klasy dla

dzieci z zaburzeniami zachowania, klasy dla dzieci z trudnościami w uczeniu się i wreszcie

była moja klasa. Miałam w niej ośmioro dzieci, które nie mieściły się w żadnej kategorii.

Stanowiłam dla nich ostatni przystanek przed jakąś instytucją. W mojej klasie zbierano ludzkie

odpadki.

Rok wcześniej, wiosną, pracowałam jako pedagog szkolny i pomagałam dzieciom z

zaburzeniami emocjonalnymi i kłopotami w uczeniu się, które uczęszczały do zwykłych klas.

Wcześniej w tym samym miejscu pracowałam na różnych stanowiskach, dlatego nie zdziwiło

mnie, kiedy Ed Somers, dyrektor Wydziału Szkolnictwa Specjalnego, zwrócił się do mnie w

maju z pytaniem, czy nie chciałabym zająć się od jesieni „śmietnikiem”. Wiedział, że mam

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: