BASIC TRAUMA LIFE SUPPORT
[PODSTAWOWE ZABIEGI RATUJĄCE ŻYCIE W STANACH URAZOWYCH]
I. Wstępne Badanie Urazowe
A. Ocena Wstępna ...Miejsca Zdarzenia
1. BSI – BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE
2. BEZPIECZEŃSTWO MIEJSCA ZDARZENIA
uogólniony lub miejscowy, potencjalnie zagrażający życiu, „wysokoenergetyczny”
B. Ocena Wstępna ...Pacjenta
przerwać ją może tylko niedrożność GDO lub brak krążenia
C.
„Tu pogotowie. Co się stało?” – AVPU [przytomny, reaguje na głos, na ból, nieprzytomny]
4. - STABILIZACJA KRĘGOSŁUPA
jeśli oddechy płytkie lub mniej niż 12/m. –
sztuczna wentylacja
8. – TLENOTERAPIA
każdemu z zaburzeniami oddychania, stanu świadomości, we wstrząsie, z mnogimi obrażeniami; lepiej każdemu
9.
niebezpieczny mechanizm; po utracie przytomności, zaburzenia oddychania, silny ból, zaburzenia perfuzji – w wywiadzie lub badaniu
na tym etapie jeśli: zaburzenia świadomości, oddychania, krążenia – wstrząs lub niekontrolowany krwotok, złe wrażenie ogólne z podejrzeniem dodatkowych obrażeń, mechanizm urazu ciężki, wysokoenergetyczny
D. Szybkie Badanie Urazowe ...
poszerzenie żył szyjnych
4. – KOŁNIERZ SZYJNY
odbarczenie odmy prężnej, gdy ma: objawy odmy pr. [ściszenie szmerów, wypuk bębenkowy, poszerzenie żył szyjnych, asymetria tchawicy]niewydolność oddechową i sinicę, wstrząs, ew. nieprzytomny +
tamponada serca [triada Becka]: ściszenie tonów serca, spadek RR, poszerzenie żył szyjnych; czasem zanik tętna na szczycie wdechu; szmer pęcherzykowy symetryczny !
deformacje, urazy, otarcia, penetracje
oparzenia, tkliwość, rany, obrzęk
tkliwość, niestabilność, trzeszczenia
zł. obu ud grozi wstrząsem – L&G
puls, ruchomość, czucie
18. – DESKA
20. – PODJĘCIE DECYZJI LOAD & GO
na tym etapie jeśli: urazy klatki piersiowej [cepowata, odma prężna,, rana, krwiak opłucnej], tkliwy i wzdęty brzuch, niestabilna miednica, zł. obu ud
21.
symetria i reaktywność źrenic, pt GCS; dgn ew. wgłobienia: nieprzytomny, szerokie źrenice, wzrost ciśnienia z bradykardią, prężenia,
E. ... lub Badanie Miejscowe
Symptomy, Alergie, Medykamenty, Przeszłość chorobowa, Last ostatni posiłek, Events zdarzenia poprzedzające wypadek
II. Badanie Szczegółowe [w drodze
na miejscu wypadku wolno tylko wykonać:
III. do szpitala za wyjątkiem pacjentów stabilnych]
Eye [otwieranie oczu]: spontaniczne 4, na głos 3, na ból 2, brak 1; Verbs [odpowiedź słowna]: logiczna 5, splątana 4, nieadekwatna 3, dźwięki niezrozumiałe 2, brak 1; Movements [odp. ruchowa]: spełnia polecenia 6, ruchy celowe 5, ruchy obronne 4, zgięcie na ból (odkorowany) 3, wyprost na ból (odmóżdżony) 2, brak 1.; max. 15 pt
źrenice szpilkowate, poniżej 12 oddechów /min
IV. Badanie Dalsze
wykonywać zawsze, gdy: stan pacjenta ulega zmianie, wykonana jest interwencja terapeutyczna, po każdym przeniesieniu pacjenta, u pacjentów w stanie krytycznym co 5 min., u innych co 15 min.
V.
PODSTAWOWE ZABIEGI RATUJĄCE ŻYCIE W STANACH URAZOWYCH
(BASIC TRAUMA LIFE SUPORT)
1. Wstępne Badanie Urazowe
1.1. Ocena Wstępna Miejsca Zdarzenia
1.1.1. BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE!
1.1.2. BEZPIECZEŃSTWO MIEJSCA WYPADKU!
1.1.3. Liczba poszkodowanych
1.1.4. Dodatkowa pomoc
1.1.5. Mechanizm urazu
2. Ocena Wstępna Pacjenta
2.1. Ogólne wrażenie
2.2. Stan przytomności ogólny (przytomny, nieprzytomny, reaguje na głos, na ból)
2.3. STABILIZACJA RĘCZNA KRĘGOSŁUPA (drugi ratownik)
2.4. A-drożność dróg oddechowych, ew. udrożnienie
2.5. B – ocena oddychania, ew. wspomaganie
2.6. TLENOTERAPIA!
2.7. C – krążenie – badanie tętna, skóry - ew. reanimacja, zatrzymanie dużych krwotoków
2.8. Ustalenie priorytetów – czy pacjent jest w stanie krytycznym, czy wymaga interwencji terapeutycznych, czy wymaga szybkiego transportu („Natychmiast Ładuj I Szybko Jedź” – z powiadomieniem szpitala w drodze)
· na miejscu wypadku wolno tracić czas tylko na: podłączenie tlenu, unieruchomienie kręgosłupa, wstępne zaopatrzenie dróg oddechowych, wspomaganie oddechu, reanimację krążeniowo – oddechową, zaopatrzenie dużych krwawień zewnętrznych, zaopatrzenie otwartych ran klatki piersiowej, stabilizację cepowatej klatki piersiowej, obarczenie odmy prężnej i unieruchomienie obiektów przenikających do ran.
3. Szybkie Badanie Urazowe … lub
3.1. Głowa – widoczne rany i krwiaki
3.2. Szyja – rany, deformacje, bolesność, wypełnienie żył szyjnych, ułożenie tchawicy
3.3. KOŁNIERZ SZYJNY!
3.4. Klatka piersiowa – szmery oddechowe, wypuk, tony serca, DCAP (deformacje, urazy, otarcia, penetracje), BTLS (oparzenia, tkliwość, rany, obrzęk), TIC (tkliwość, niestabilność, trzeszczenia)
3.5. Brzuch – rany, miękki-twardy, wzdęty, tkliwy, ew. pomiar obwodu
3.6. Miednica – rany, TIC
3.7. Uda
3.8. Podudzia - …, PMS (na obwodzie: puls, ruchy i czucie)
3.9. Ramiona, Przedramiona
3.10. DESKA!
3.11. Plecy (przy przekładaniu na deskę)
3.12. Ustalenie priorytetów – czy pacjent jest w stanie krytycznym, czy wymaga interwencji terapeutycznych, jeśli tak, to „Ładuj I Szybko Jedź”
3.13. Wywiad (można zbierać w trakcie badania) wg schematu SAMPLE:
· Symptomy, Alergie, Medykamenty brane na stałe, Przeszłość chorobowa, L-ostatni posiłek, E-zdarzenia tuż sprzed wypadku)
3.14. Przy zaburzeniach świadomości – ocena neurologiczna
4. … lub Szybkie Badanie Miejscowe, (jeśli uraz dotyczy wyłącznie ograniczonego odcinka)
4.1. Badanie Miejscowe, z uwzględnieniem PMS
4.2. Wywiad SAMPLE, (jeśli wydaje się być potrzebny)
4.3. Pomiary przyrządowe funkcji życiowych – RR, tętno, oddechy, saturacja krwi, EKG, …
4.4. Zarządzenie postępowania terapeutycznego
4.5. Transport, (jeśli potrzebny)
5. Badanie Szczegółowe ( w drodze do szpitala po 5 – 10 minutach, z wyjątkiem pacjentów stabilnych)
5.1. Wywiad SAMPLE
5.2. Pomiary przyrządowe funkcji życiowych – RR, tętno, oddechy, saturacja krwi, EKG, …
5.3. Badanie neurologiczne – stan świadomości, GCS, źrenice i ich reakcje, ruchy, czucie na obwodzie ciała, u wszystkich nieprzytomnych pomiar glikemii, przy podejrzeniu przedawkowania narkotyków i.v. 2 mg naloxon
5.4. Głowa
5.5. Szyja
5.6. Klatka piersiowa
5.7. Brzuch
5.8....
Kotija