Wyklady z Techniki Smarowania Tarcie - Anna M. Ryniewicz.pdf - MECHANIKA - masterkom

Technika Smarownicza

Dr hab. inż. Anna M. Ryniewicz

Tarcie

i smarowanie

Akademia Górniczo – Hutnicza

w Krakowie

Tarcie

i smarowanie

Akademia Górniczo – Hutnicza

Co to jest tarcie?

Tarcie jest to zespół zjawisk, wywołujących opór przy

przemieszczaniu po sobie ciał stałych. Mówimy wtedy o tarciu

zewnętrznym. Powszechnie przyjętą miarą, charakteryzującą

ilościowo straty tarcia (opór ruchu), jest współczynnik tarcia.

Jeśli chcemy po płaskiej powierzchni przesunąć ciało o

ciężarze, to musimy do niego przyłożyć siłę poziomą P

(ciągnąc lub pchając). Zwiększając stopniowo tę siłę i mierząc

ją na dynamometrze, przekonamy się po kilku

powtórzeniach doświadczenia,

że ciało o tym samym ciężarze N

zostanie wprawione w ruch

wtedy, kiedy siła P przekroczy

określoną wartość. Wtedy

pokonane zostaną opory ruchu,

symbolizuje siła tarcia T.

Co to jest Tarcie?

T N

co odczytujemy jako: „T jest proporcjonalne do N".

Występujący w tym wzorze współczynnik proporcjonalności [i

nazywa się współczynnikiem tarcia. Najczęściej dla

warunków tarcia suchego wartość tego współczynnika mieści

się w przedziale 0,2 do 0,8

Dla każdego układu materiałów współczynnik tarcia suchego

przyjmuje nieco inne wartości. Na jego wartość ma również

wpływ chropowatość powierzchni styku (powierzchni

ślizgania). Wiemy z własnego doświadczenia, że opory ruchu

przy przesuwaniu ciężkiej skrzyni po tafli lodowej są dużo

mniejsze, niż przy przesuwaniu takiegoż ładunku np. po

powierzchni betonowej.

Z wielu doświadczeń wynika, że między siłą tarcia T a siłą N

zachodzi zależność:

= ×

Co to jest tarcie?

Ogólnie można powiedzieć, że istnieją dwie przyczyny tarcia

(oporów ruchu):

- mechaniczne, wynikające z odkształcania natykających

się na siebie nierówności (chropowatości) powierzchni,

- molekularne, wywołane koniecznością pokonania sił

przyciągania się (adhezji) atomów (cząstek - molekuł)

powierzchniowych obu ciał.

Tarcie ślizgowe

m = 0,2 – 0,8

Tarcie ślizgowe

m = 0,002 – 0,001

Porównanie oporów ruchu przy ślizganiu i toczeniu

Co to jest zużycie?

Zużycie jest skutkiem zużywania, czyli procesu, który

powoduje przy tarciu stopniowy ubytek materiału, zmianę

wymiarów (czasami również kształtu) współpracujących

elementów. Istnieje wiele różnych odmian zużywania;

realizuje się ono według różnych mechanizmów i przebiega z

różną intensywnością. Zależy to od warunków pracy węzła i

wpływów otoczenia.

Rodzaje zużycia

● Ścierne,

● korozyjno-mechaniczne,

● łuszczenie,

● pitting,

● fretting.

Wyklady z Techniki Smarowania Tarcie - Anna M. Ryniewicz.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: