Metody preparatyki krwi i jej produktów.pdf

zane z pobieraniem,

przetwarzaniem, przechowywaniem i

transportem krwi i jej sk

Metody preparatyki krwi i jej

transportem krwi i jej sk ł ł adnik

adnikó w zmierzaj

w zmierzaj ą do:

do:

sk ł ł adnik

adnikó w.

•podtrzymania ż ywotno ś ci i funkcji poszczególnych

sk ł adników krwi

Zmiany biochemiczne

i biologiczne w krwi

•powstrzymywania zmian fizycznych powoduj ą cych

zniszczenie tych sk ł adników

ograniczenia procesu namna ż ania si ę bakterii

i biologiczne w krwi

konserwowanej

konserwowanej – implikacje

implikacje

kliniczne

•hamowanie wytwarzania ko ń cowych produktów przemiany materii

kliniczne

Procedury stosowane w preparatyce krwi i jej

sk ł ł adnik

adników

Cele stosowania p ł ł yn

ynó w konserwuj

w konserwuj ą cych

cych

•P ł yny konserwuj ą ce (ACD/A: CPD, CPDA)

•Zapobiega krzepni ę ciu krwi

•P ł yny resuspenduj ą ce (SAGM, AS2, ADSOL)

•Zapewnia ź ród ł o w ł a ś ciwych sk ł adników od ż ywczych

dla komórek krwi

•Rozdzielanie krwi na sk ł adniki

•Metody przechowywania

•Zapobiega procesom starzenia si ę krwinek

czerwonych

Cytrynian zawarty w roztworach CPD i CPDA -1

Sk ł ł ad p

ad p ł ł yn

ynó w konserwuj

w konserwują cych (g

cych (g\ l)

ACD-A CPD CPDA-1 CPDA-2

• • wystarcza do wi ą zania jonów wapnia obecnych w

okre ś lonej obj ę to ś ci krwi pe ł nej przewidzianej dla

danego pojemnika

Cytrynian trójsodowy (Na 3 C 6 H 5 O 7

22,00 26,30 26,30 26,30

Kwas cytrynowy (C 6 H 8 O 7 )

8,00 3,27 3,27 3,27

Glukoza C 6 H 12 O 6 )

24,50 25,50 31,90 34,70

• zapobiega krzepni ę ciu poprzez hamowanie kilku

etapów kaskady krzepni ę cia zale ż nych od obecno ś ci

wapnia

Dwuwodorofosforan sodowy (NaH 2 PO 4 )

2,22 2,22 2,22

Adenina (C 5 H 5 N 5 )

0,275 0,540

Czas przechowywania

21 dni 21 dni 35 dni 35 dni

Wszystkie procedury zwi

Wszystkie procedury zwi ą zane z pobieraniem,

Metody preparatyki krwi i jej

Zmiany biochemiczne

Procedury stosowane w preparatyce krwi i jej

Cele stosowania p

Cytrynian zawarty w roztworach CPD i CPDA

W ł ł a ś ś ciwo

ciwo ś ś ci CPD i CPDA1

ci CPD i CPDA1

yn konserwują cy

• CPD zawiera ilo ść glukozy wystarczaj ą c ą do utrzymania

sta ł ego wytwarzania ATP na drodze glikolitycznej

• • typowa ilo ść p ł ynu konserwuj ą cego zawarta w pojemnikach

przewidziana jest na obj ę to ść 450 ± 10% krwi pe ł nej ( od 405

do 495 ml) 1 donacja = 1 jednostka.

• adenina dodana do CPDA -1 dostarcza substratu, z

którego w czasie przechowywania krwinki czerwone mog ą

syntetyzowa ć ATP (maj ą wi ę ksz ą ywotno ść ni ż krwinki

przechowywane w CPD).

• pobrania mniejszej obj ę to ś ci (300-405 ml) nie dyskwalifikuje

donacji ale nie podlega ona preparatyce.

• je ś li masa dawcy jest ni ż sza ni ż wymagane minimum lub je ś li

wyst ą pi ą inne szczególne okoliczno ś ci, mo ż na pobra ć jednostki

krwi o obj ę to ś ci mniejszej ni ż 300 ml pod warunkiem

odpowiedniego zmniejszenia ilo ś ci roztworu antykoagulantu.

Zestawy pojemnikó w

w z r

z r oztwor

oztwor em wzbogacaj

em wzbogacają cym

cym

uzupe ł ł niaj

niaj ą c ym do przed

onego przechowywania

krwinek czerwonych)

• • pojemnik macierzysty zawiera roztwór antykoagulantu np.

CPDA-1.

• drugi pojemnik z roztworem p ł ynu wzbogacaj ą cegodo

przechowywania krwinek czerwonych, zawiera on od 80-110 ml

roztworu (ADSOL, AS-2, SAGM)

• sk ł ad roztworu wzbogacaj ą cego: fizjologiczny roztwór NaCl,

glukoza, adenina oraz inne substancje, których zadaniem jest

przed ł u ż enie czasu prze ż ycia i zapewnienie prawid ł owego

funkcjonowania krwinek czerwonych.

Zestawy pojemnikó w

w z r

z r oztwor

oztwor em wzbogacaj

em wzbogacają cym

cym

Sk ł ł ad p

ad p ł ł yn

ynó w wzbogacaj

w wzbogacają cych

cych

Nazwa płynu

Skład

Czas przechowywania

• • roztwór wzbogacaj ą cy dodawany jest do krwinek czerwonych po

oddzieleniu ich od osocza.

SAG

0,9%NACL + Adenina + Glukoza

35 dni

SAGM

SAG + Mannitol

42 dni

• dodanie powinno nast ą pi ć w czasie nie d ł u ż szym ni ż 72 godz. od

momentu pobrania krwi pod warunkiem, ż e by ł a ona

przechowywana w lodówce .

ADSOL

SAG + Mannitol

42 dni

Fosforan sodu + Adenina +Guanozyna

+ Glukoza + 0,9% NaCl

PAGGS

49 dni

PAGGSS

PAGGS + Sorbitol

49 dni

P ł ł yn konserwuj

Zestawy pojemnik

( uzupe

ym do przed ł łuż onego przechowywania

Zestawy pojemnik

Czas przechowywania

Zmiany zachodz ą ce we krwi w trakcie przechowywania

ce we krwi w trakcie przechowywania

• • Maksymalny, dopuszczalny czas przechowywania umo ż liwia

odzyskanie 75 % krwinek po 24 godzinach tj prze ż ycia co

najmniej 75 % krwinek w krwiobiegu biorcy po 24 godzinach od

momentu ich przetoczenia.

• • spadek st ęż enia zwi ą zków chemicznych bior ą cych udzia ł

w przemianie materii

• p ł yny konserwuj ą ce

•

CPD – 21dni

CPDA – 35 dni

• wzrost st ęż enia produktów przemiany materii

• roztwory wzbogacaj ą ce:

ADSOL – 42 dni

SAGM – 42 dni

AS-2 – 42 dni

• z zachwianie równowagi mi ę dzy wn ę trzem a ś rodowiskiem

zewn ę trznym

• uszkodzenie struktury komórkowej

• temperatura przechowywania 2-6 0 C

Zmiany zachodz ą ce we krwi w trakcie przechowywania

ce we krwi w trakcie przechowywania

Zmiany biochemiczne

• • glukozy /ATP/2,3 –DPG i mleczanów

• • zmiany biochemiczne:

beztlenowy rozpad glukozy

wymiana elektrolitów mi ę dzy krwink ą a osoczem

• P CO 2 pH, HCO 3

• 2,3-DPG powinowactwadoO 2

• zmiany biologiczne

spadek aktywno ś ci czynników krzepni ę cia

• Tworzenie mikroagregatów

• zmiany morfologiczne

spadek liczby krwinek

zmiany kszta ł tu krwinek

Zale żą od rodzaju p ł ynów do przechowywania i czasu

przechowywania

Zmiany biochemiczne zachodz ą ce we krwi przechowywanej

ce we krwi przechowywanej

w CPDA

ce w krwinkach czerwonych

przechowywanych w roztworach uzupe

w CPDA – 1

Dni przechowywania

przechowywanych w roztworach uzupe ł ł niaj

niaj ą cych

cych

Zmienne

KKCZ 0

KKCZ 35

Zmienne

KKCZ 42 dzień przechowywania

% ż ywych komórek ( 24 godz. po

przetoczeniu)

% ż ywych komórek ( 24 godz. po

przetoczeniu)

83 ± 10

PH ( w temp. 37 0 C )

6,98

6,71

pH ( w temp. 37 0 C )

6,5

ATP ( % warto ś ci pocz ą tkowej)

56,0

45,0

ATP ( % warto ś ci pocz ą tkowej)

2,3-DPG ( % warto ś ci

pocz ą tkowej)

<10

2,3-DPG ( % warto ś ci pocz ą tkowej)

<10

St ęż enie K + w osoczu ( mmol/l)

27,3

78,5 *

St ęż enie glukozy w osoczu ( mmol/l)

St ęż enie Na + w osoczu ( mmol/l)

155,0

111,0

% hemolizy

0,8

St ęż enie Hb w osoczu ( mg/l)

461

6580*

*) ca ł kowita obj ę to ść osocza w tych jednostkach wynosi jedynie ok. 70 ml.

Zmiany zachodz

Zmiany biochemiczne zachodz

Zmiany biochemiczne zachodz ą ce w krwinkach czerwonych

Zmiany biochemiczne we krwi w czasie

we krwi w czasie

przechowywania

Zmiany biochemiczne - fosforanowe zwi

fosforanowe zwi ą zki

zki

przechowywania

nieorganiczne

• • zwi ę kszenie powinowactwa hemoglobiny do tlenu

• • glikoliza – najwa ż niejszy szlak metaboliczny w

przemianie energetycznej krwinek czerwonych

• ograniczona zdolno ść przemiany glukozy zwi ą zana z

szybkim rozpadem estrów fosforanowych

• zwi ą zki fosforanowe charakterystyczne dla krwinki

czerwonej:

• zaburzenia równowagi K+ i Na+ w krwince czerwonej

• wzrost st ęż enia nieorganicznego fosforu i spadek

aktywno ś ci enzymów

• 2,3 difosfoglicerynian (2,3 DPG) -50%

• adenozynotrifosforan (ATP) – 25%

• heksozofosforany, trozo-pentozofosforany – 25%

• skrócony poprzetoczeniowy czas prze ż ycia znakowanych

krwinek czerwonych

Zmiany biochemiczne - 2,3 DPG

2,3 DPG

Dysocjacja tlenu

• • szybkie i du ż e straty w czasie przechowywania

po 24h – spadek 30%

po 14 dniach – spadek 90%

• • podstawowe zadanie krwinek czerwonych – dostarczanie

tlenu z p ł uc

• Resynteza po przetoczeniu

• wysycenie hemoglobiny tlenem jest ró ż ne przy ró ż nych

warto ś ciach pO 2 zale ż no ść mo ż e by ć przedstawiona jako

krzywa dysocjacji tlenu.

• Znaczenie kliniczne

• w przewlek ł ej niedokrwisto ś ci – bez znaczenia

• w masywnych transfuzjach i g łę bokiej

niedokrwisto ś ci – zaburzenia w transporcie

hemoglobiny

• prawid ł owe utlenowanie tkanek zale ż y nasycenia tlenem

hemoglobiny

Zmiany biochemiczne – ATP

ATP

Dysocjacji tlenu

ATP konieczny do

•

zachowania b ł ony komórkowej krwinki czerwonej

•

zachowania aktywno ś ci enzymów zwi ą zanych ze struktur ą

krwinki

• Utrzymanie kszta ł tu erytrocyta

• Utrzymanie funkcji krwinki czerwonej (synteza

niektórych zwi ą zków

• obni ż enie 2,3 DPG zwi ą zane z przesuni ę ciem krzywej

dysocjacji hemoglobiny w lewo

• wzrasta powinowactwo hemoglobiny do tlenu

Przechowywanie koncentratu krwinek czerwonych powoduje

• spada warto ść P 50 - i ś nienia parcjalnego tlenu, przy

którym nast ę puje 50% wysycenie hemoglobiny

tlenem.

• 30% obni ż enie st ęż enia ATP po 21 dniach

• skrócenie poprzetoczeniowego prze ż ycia krwinki

czerwonej

• Upo ś ledza aktywny transport jonów przez b ł on ę

komórkow ą

• Zmiany w ł a ś ciwo ś ci fizykochemicznych b ł ony komórkowej

Zmiany biochemiczne

nieorganiczne

Dysocjacja tlenu

Zmiany biochemiczne

Zmiany biochemiczne – czynniki krzepni

czynniki krzepni ę ę cia

cia

Zmiany morfologiczne w komó rkach krwi

rkach krwi

• St ęż enia fibrynogenu bez zmian

• Krwinki czerwone

• Zmniejszenie liczby krwinek czerwonych

• Zmiany kszta ł tu krwinek

• Hemoliza

• Protrombina – bez zmian

• Czynnik V – 35% aktywno ś ci w 21 dniu przechowywania

• Czynnik VII – 50% aktywno ś ci w 6 godzinie po pobraniu

• Krwinki bia ł e

• Zmniejszenie liczby krwinek bia ł ych

• Zmiany j ą der komórkowych

• Degeneracja lub rozpad (fragmenty komórkowe

zachowuj ą w ł a ś ciwo ś ci antygenowe)

• Zmniejszenie czynnika bia ł okrwinkowego

• Czynnik VIII – 5% aktywno ś ci w 21 dniu przechowywania,

T1/2 – 12 godzin

• czynnik IX, X, XI i XII – nieznaczne obni ż enie bez

znaczenia klinicznego

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych,

biologicznych i morfologicznych we krwi

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych,

biologicznych i morfologicznych we krwi

• Dzia ł anie cytrynianu sodu

• Zasadowica metaboliczna

• Uszkodzenie w ą troby sprzyja kumulacji cytrynianu sodu

• Obni ż ona tolerancja cytrynianu w stanach hipotermii i

ż ó ł taczkach hemolitycznych

• Wzrost st ęż enia K+

• Masywne transfuzje

• Chory z niewydolno ś ci ą nerek

Obni ż enie poprzetoczeniowego czasu prze ż ycia

krwinek czerwonych

Nieskuteczno ść terapeutyczna

• Hemoliza

• Obni ż enie liczby komórek

• Spadek aktywno ś ci czynników krzepni ę cia

KREW PEŁ NA

SKŁ ADNIKI KOM

ADNIKI KOMÓ RKOWE KRWI

RKOWE KRWI

OSOCZE

OSOCZE Ś WIE

WIEŻ O MRO

O MROŻ ONE

ONE

Koncentrat

krwinek

czerwonych

( KKCz

KKCz)

Koncentrat

krwinek

p ł ł ytkowych (KKP)

ytkowych (KKP)

Ko ż ż uszek

uszek

leukocytarno

p ł ł ytkowy

ytkowy

Osocze dopuszczone

do u

do u ż ż ytku klinicznego

ytku klinicznego

(po karencji)

Osocze przeznaczone

do frakcjonowania

Albuminy

Czynniki krzepni

Czynniki krzepni ę ę cia

cia

Koncentrat

granulocyt

granulocytów

Krioprecypitat

- Czynnik VIII

Czynnik VIII

- Czynnik IX

Czynnik IX

Osocze zag

Osocze zag ę ę szczone

szczone

KKCz

KKCz Filtrowany

Filtrowany

KKP Filtrowany

Immunoglobuliny

- Sandoglobulina

Sandoglobulina

- Endobulina

Endobulina

- Pentaglobina

Pentaglobina

- Flebogamma

Flebogamma

KKCz

KKCz Przemywany

Przemywany

KKP Mro

KKP Mro ż ż ony

ony

KKCz

KKCz Mro

Mro ż ż ony

ony

Zmiany biochemiczne

Zmiany morfologiczne w kom

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych,

biologicznych i morfologicznych we krwi

KREW PE

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: