Bastian H. W. - Układanie Glazury i Terakoty.pdf

(7731 KB) Pobierz
Od tłumacza
Dzięki „Arkadom" dociera do Państwa
praktyczny i doskonale zilustrowany po-
radnik dla wszystkich, którzy sami pragną
wykonać okładziny z płytek ceramicznych.
Przed zakończeniem przekładu sprawdzi-
łem, czy zalecane przez autora książki ma-
teriały i narzędzia są u nas dostępne.
„Zasięgnąłem też języka" u znanego spe-
cjalisty prof, dr inż. Edwarda Szymańskiego
z Politechniki Warszawskiej w sprawach
terminologicznych i co do najnowszych
wymagań normowych, za co składam Pro-
fesorowi należne podziękowanie.
Zgodnie ze stosowanymi już w naszym
kraju normami europejskimi, rozróżnia
się trzy grupy płytek z punktu widzenia
sposobu ich formowania (ciągnione,
prasowane, odlewane) oraz - co dla nas
ważniejsze - 4 grupy z punktu widzenia
nasiąkliwości: l - o nasiąkliwości do
3%, Ila - ponad 3 do 6%, llb - powyżej
6 do 10% oraz l/l - o nasiąkliwości
większej od 10%. Do łazienek, WC i
kuchni radzimy kupować płytki o nasią-
kliwości do 10%, natomiast na tarasy,
balkony i schody zewnętrzne - płytki o
najmniejszej nasiąkliwości, czyli grupy l
lub ewentualnie la.
Ostatnią kwestią są nazwy materiałów
i narzędzi. Pomysłowość producentów
i handlowców (przy imporcie) okazała
się tu niezwykle bogata. W przypadku
klejów, materiałów do gruntowania itp.
ważniejsze są drukowane na opakowa-
niach informacje niż same nazwy. W
rozsądnych granicach uwzględniłem to
nazewnictwo, zarówno w odniesieniu do
materiałów jak i narzędzi.
W wyniku tego rekonesansu pragnę prze-
kazać Państwu kilka uwag:
Praktycznie wszystkie opisane materiały
i narzędzia można kupić.
Autor omawia dwie podstawowe grupy
płytek ceramicznych: fajansowe i ka-
mionkowe. W języku handlowym spot-
kamy nazwę „glazura", pod którą kryją
się zarówno płytki fajansowe jak i ka-
mionkowe oraz „terakota", która należy
do kamionki o szczególnie twardej
strukturze wewnętrznej i dużej odporno-
ści na ścieranie.
W treści wymienia się dwa gatunki i cztery
grupy płytek z punktu widzenia
odporności na ścieranie. W naszym
handlu trafiłem na obydwa gatunki oraz
na płytki podłogowe przeważnie III i IV
grupy ścieralności, a więc te najbardziej
odporne.
Z tego wynika jeden praktyczny wniosek:
po zapoznaniu się z treścią tego poradnika
i wiedząc już dokładnie co chcemy zrobić,
doradzamy odwiedzenie kilku najbliższych
sklepów branżowych i wybranie
materiałów i narzędzi ściśle
dostosowanych do zakresu czekających
nas robót, gdyż „aby wypić kufel piwa nie
musimy kupować browaru".
Życzę sukcesu
Spis treści
Co powinniśmy wiedzieć o płytkach
6
Plany układania płytek na ścianach
i podłogach
42
Ceramiczne okładziny ścienne
i podłogowe
Obliczanie potrzebnej liczby płytek
44
7
Przyrządy do wyznaczania linii
kierunkowych
Wybór kształtu, koloru i gatunku płytek
8
44
Co należy wiedzieć o klejach
do glazury 10
Sposób na dobre zespolenie z podłożem 11
Kurs układania płytek na ścianach
i podłogach
46
Glazurowanie ścian - krok po kroku
do sukcesu
47
Narzędzia do obróbki i układania
Płytek
Sposoby obróbki płytek ceramicznych 15
Zewnętrzne narożniki z krawędziowymi
profilami 49
Ekran z glazury nad blatem kuchennym 50
Układanie posadzki w łazience 50
Przekątniowe układanie płytek
podłogowych
14
Przygotowanie podłoża
18
Zwiększanie przyczepności podłoża
19
52
Szpachlowanie i wyrównywanie
podłoża betonowego
19
Naklejanie glazury na glazurze 54
Odnawianie łazienki „z głową" 55
Posadzka ceramiczna na podłożu
z drewna
21
Układanie glazury w strefach
wilgotnych 58
Wodoszczelne podłoże warstwowe 59
Pasmowy ekran uszczelniający
Układanie na cienkiej warstwie
klejącej
22
Podstawowy warunek: całkowicie równe
podłoże
60
23
Wodoszczelna izolacja na lekkich
elementach budowlanych
63
Przygotowanie płytek
26
Nacinanie (zarysowywanie)
i przełamywanie płytek
Ceramiczna nawierzchnia schodów 64
Specjalne kształtki krawędziowe 65
Krok po kroku do nowej nawierzchni
schodów
27
wykonywanie otworów i wycięć
28
67
Spoinowanie okładziny
30
Przygotowanie (zarobienie) i rozprowa-
dzanie zaprawy do spoinowania
Okładzina ceramiczna pod gołym
niebem
31
68
Prawidłowe podłoże decyduje o powo
dzeniu 69
Na co trzeba zwrócić szczególną uwagę 71
Spoiny łączące i przejścia
34
Trwale elastyczne spoiny łączące
z silikonu
35
Elastyczne profile zamiast silikonu
37
Glazura z nowym obliczem
72
Estetyczne narożniki z tworzywa
sztucznego
Sposób na odświeżenie starej glazury
73
38
Odświeżanie starych spoin
76
Styki z innymi nawierzchniami podłóg
38
Plany i wzory układania
40
Słowniczek fachowych określeń
77
Kształt i wielkość płytek a wygląd
pomieszczenia
41
Skorowidz
79
Siatka płytek a instalacje sanitarne
41
 
Ceramiczne okładziny
ścienne i podłogowe
W prawie żadnej innej grupie materiałów
budowlanych nie znajdziemy tak bogatej
oferty jak w płytkach i kształtkach cera-
micznych. Pod ogólnym pojęciem „płytki
z ceramiki szlachetnej" zostały tu przez
fachowca zebrane wyroby najlepiej
nadające się do mieszkań. Płytki tej grupy
rozpoznać nożna po ich drobnoziarnistym,
krystalicznym „czerepie", jak określa się
strukturę ich wnętrza w fachowej
terminologii.
Od składu użytej do produkcji mieszanki
oraz zastosowanego procesu formowania
wypalania zależy to, czy dana płytka może
być wbudowana na zewnątrz budynku,
gdzie musi być również mrozoodporna.
We wnętrzach można stosować tzw. płytki
fajansowe. Ich relatywnie miękki i dobry do
obróbki czerp jest jednak porowaty i
nasiąkliwy. Wyklucza to zastosowanie
ich w miejscach narażonych na działanie
mrozu. Zależnie od pochodzenia
surowców mają one naturalne zabarwienie
białe, żółtawe albo czerwonawe. Glina
jest zwykle prasowana na sucho i
wypalana w temperaturach od 850 do
1000 °C. Dekoracyjną górną powierzchnię
i typowy połysk płytki fajansowe uzyskują
dzięki szkliwu (glazurze). Czyni ona
powierzchnię płytek niewrażliwą na
chemikalia występujące w gospodarstwie
domowym. Jednak jej odporność na
ścieranie jest ograniczona. Jako
okładziny podłogowe, glazurowane płytki
fajansowe (praktycznie obecnie nie
stosowane) nadają się tylko tam, gdzie nie
chodzi się w twardych butach.
W przypadku płytek kamionkowych, które
wyrabia się z podobnych mas ceramicz-
nych; gliny, kaolinu, skalenia i dodatków
kwarcu, kredy albo wapnia, wskutek
odmiennego sposobu formowania, np.
prasowania półfabrykatów i wypalania w
wyższej temperaturze (1200°C),
następuje tzw. spiekanie materiału. Dzięki
temu czerp staje się twardy, prawie
nienasiąkliwy, płytki stają się
mrozoodporne i mogą być układane na
zewnątrz budynków.
Uwaga przy zakupie: jednobarwne płytki z reguły nie
pasują do przyborów sanitarnych w tym samym kolorze,
gdyż tonacje ich barw mogą się „kłócić"
Prawie nieograniczone możliwości kompozycyjne stwa-
rzają zestawy płytek z wycięciami i pasującymi do nich
małymi „wkładkami"
Do podziału lub odgraniczenia powierzchni wyłożonej
glazurą służą najróżniejsze bordiury i listwy krawędzio-
we w pasujących tonacjach
940528737.007.png 940528737.008.png 940528737.009.png
8
Zależnie od odporności na ścieranie glazu-
rowane płytki kamionkowe zostały podzie-
lone na następujące grupy: grupa I: dla
najmniejszych obciążeń; praktycznie nie ma
jej obecnie w sprzedaży, grupa II: do
rzadko uczęszczanych pomieszczeń w
prywatnej strefie mieszkania, grupa III: do
wszystkich wnętrz, także korytarzy,
schodów, kuchni, grupa IV: najbardziej
odporne na obciążenia, nadające się do
wszystkich pomieszczeń wewnętrznych jak i
na zewnątrz.
Szczególnie odporne są kamionkowe płytki
nieglazurowane (terakota). Nawet w naj-
intensywniej uczęszczanych pomieszcze-
niach prawie nie wykazują objawów
zużycia. Dla ochrony przed szybkim za-
brudzeniem nieglazurowane płytki naciera
się okresowo olejem parafinowym albo
specjalnym woskiem.
Obecnie także podłoga może tworzyć pełną fantazji
kompozycję z płytek różnego formatu i wzoru. Tu efek-
townie zaakcentowano obrzeże okładziny
Wybór kształtu, koloru i
gatunku płytek
Specjalistyczne sklepy i supermarkety oferują
najróżniejsze kolory, ornamenty oraz kształty
płytek. Przy wyborze powinniśmy oczywiście
kierować się własnym gustem, ale warto przy
tym uwzględnić również pewne ogólne
reguły estetyczne:
•im mniejsza jest powierzchnia albo po-
mieszczenie, tym mniejszy format po-
winny mieć wybrane przez nas płytki,
•płytki prostokątne ułożone na ścianie
poziomymi pasami podkreślają długość,
•niskie pomieszczenia wydają się wyż-
sze, gdy płytki tworzą pasma pionowe,
•kolorowe spoiny podkreślają kształt pły-
tek i dzielą wyłożoną nimi powierzchnię.
Przed zakupem należy przemyśleć, czy
okładzina musi być mrozoodporna, jak
bardzo będzie ona narażona na ścieranie,
jakie wielkości, kształty i barwy płytek będą
najlepiej pasowały. Trzeba zwracać też
uwagę na jakość płytek. Często, w ramach
ofert specjalnych, poleca się nie pierwszy,
lecz drugi gatunek, w którym występują
drobne wady kolorystyczne, na krawę-
dziach i górnych powierzchniach płytek.
Na zewnątrz należy zadbać głównie o mrozoodporność
okładziny, a także o to, aby nawet zawilgocona była
wystarczająco bezpieczna przy chodzeniu po niej
940528737.001.png 940528737.002.png
11
Sposób na dobre zespolenie z
podłożem
Sklepy branżowe i supermarkety oferują obecnie
bogatą paletę klejów do glazury o najróżniejszych
cechach i zastosowaniach. Omówione tu wyroby nadają
się do układania płytek tzw. metodą cienkowarstwową.
Metoda ta jest bardziej szczegółowo opisana w
specjalnym rozdziale (s. 22-25). Ogólnie, z punktu
widzenia składu i właściwości rozróżnia się cztery
rodzaje klejów.
Hydraulicznie twardniejące zaprawy
klejące na bazie cementu
Ten rodzaj tworzywa mocującego płytki miesza się
(zgodnie ze wskazaniami producenta) z wodą,
bowiem jej obecność jest niezbędna w procesie
wiązania i twardnienia zaprawy. Do kupionego szarego,
suchego proszku zaprawy dodajemy wodę i za pomocą
zamocowanego w wiertarce mieszadła robimy (przy
małych obrotach wiertarki) jednolitą, całkowicie
pozbawioną zbryleń gęstą ciecz. Większość zapraw
potrzebuje później jeszcze paru minut na tzw.
„dojrzewanie" i dopiero po ponownym zamieszaniu jest
gotowa do użycia.
Takie klejące zaprawy rozprowadza się za pomocą
pacy lub szpachli cienką warstwą grubości od 2 do 6
mm. Nadają się one przede wszystkim do stabilnych,
twardych, wchłaniających wodę podłoży mineralnych,
jak beton albo jastrych cementowy. Są one wodo- i
mrozoodporne i dlatego mogą być stosowane również
na zewnątrz.
Jeśli płytki są cienkie i transparentne (np. z jasnego
marmuru), ciemna zaprawa cementowa może przez nie
przeświecać. Do takich okładzin przeznaczona jest
zaprawa z białego cementu.
Przy normalnym podłożu z jastrychu cementowego układa się płytki
bez problemu na cienkiej warstwie standardowej klejącej zaprawy
twardniejącej hydraulicznie
Podłoże z ogrzewaniem podłogowym podlega znacznym wahaniom
temperatury - beton kurczy i rozszerza się. Tu nadaje się tylko
elastyczna zaprawa klejąca
Zaprawy szlachetnione
tworzywami sztucznymi
W miejscach wilgotnych i do układania płytek na tzw.
pracujących podłożach, jak prefabrykaty z suchego
jastrychu, podłoża z ogrzewaniem podłogowym, płyty
gipso-
Prefabrykaty jastrychowe leżące zarówno na izolacyjnej jak i na
sypkiej warstwie są bardziej podatne niż jastrych monolityczny.
Również tu klej musi być elastyczny
940528737.003.png 940528737.004.png 940528737.005.png 940528737.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin