Kunersdorf 1759.pdf

(1946 KB) Pobierz
Kunersdorf
725931159.002.png
725931159.003.png
HISTORYCZNE BITWY
MIROSŁAW GRZEGORZ
PRZEŹDZIECKI
KUNERSDORF 1759
Wydawnictwo BELLONA
Warszawa 1997
725931159.004.png
WSTĘP
Wojna siedmioletnia 1756-1763 należy do najkrwawszych
i największych konfliktów zbrojnych XVIII w. Rozpętana przez
Prusy Fryderyka II Wielkiego objęła swoim zasięgiem .Euro­
pę, Amerykę Północną i Środkową, a także Indie. Była zdomi­
nowana przez dwa konflikty: francusko-angielski, mający
podłoże gospodarcze, i austriacko-pruski, nad którym zacią­
żyło dążenie Austrii do odzyskania Śląska i pruskie zamiary
powiększenia państwa. Do wojny po stronie Austrii włączyła
się Rosja, obawiająca się wzrostu potęgi państwa Fryderyka II.
Jedną z największych bitew tej wojny stoczono pod Ku-
nersdorfem. Została rozegrana 12 sierpnia 1759 r. pomiędzy
armią pruską króla Fryderyka a połączonymi siłami rosyjsko-
-austriackimi generała Piotra Sałtykowa. Interesujące mnie
wydarzenia nastąpiły 11-13 sierpnia, chociaż główny bój to­
czył się 12 sierpnia. Dzień wcześniej doszło do starć ubezpie­
czeń obu armii, a 13 sierpnia Rosjanie próbowali jeszcze kon­
tynuować pościg, przerwany wraz z nastaniem nocy i na roz­
kaz Sałtykowa.
W celu naświetlenia ogólnej sytuacji oraz ukazania prze­
biegu kampanii 1759 r., której kulminacyjnym punktem była
bitwa pod Kunersdorfem, należy cofnąć się poza zakreślone
ramy chronologiczne i sięgnąć do genezy konfliktu.
Kunersdorf (dziś Kunowice) to niewielka wieś leżąca na
prawym brzegu Odry, około 7 km od Frankfurtu. W omawia­
nym okresie znajdowała się w granicach państwa pruskiego.
Działania wojenne, poprzedzające bitwę, toczyły się na ob-
725931159.005.png
szarach Pomorza Gdańskiego, Wielkopolski (pomimo że Pol­
ska była państwem neutralnym), Śląska, Saksonii, Czech i Bran­
denburgii.
„ Konstrukcję książki zaczerpnąłem z pracy profesora Mie­
czysława Wrzoska Kampania 1757 roku w Prusach Wschod­
nich zamieszczonej w „Studiach i Materiałach do Historii
Wojskowości”, t. V, 1960. W rozdziale pierwszym przedsta­
wiłem genezę konfliktu oraz przebieg działań wojennych 1758 r.
W kolejnym rozdziale ukazałem siły i środki stron biorących
udział w bitwie. Teren działań wojennych ze szczególnym
uwzględnieniem walki zaprezentowałem w rozdziale trzecim.
Następna część książki przedstawia plany operacyjne walczą­
cych stron. Przebieg działań wojennych od początku kampa­
nii do chwili rozpoczęcia bitwy omówiłem w rozdziale pią­
tym. Samą bitwę zaś, wraz z próbą oceny działań obu armii,
opisałem w rozdziale szóstym. Ostatnia część książki ukazuje
działania wojenne kolejnych kampanii wojny siedmioletniej.
Na skutek bezczynności przeciwników Prus, którzy nie wy­
korzystali swego zwycięstwa pod Kunersdorfem, konflikt trwał
jeszcze do 1763 r., kiedy zawarto pokój.
Literatura, którą wykorzystałem do napisania książki, jest
bardzo różnorodna i dosyć obfita, jeśli chodzi o genezę i ogólny
przebieg wojny. Pomocne okazały się w tej kwestii zwłaszcza
prace Stanisława Salmonowicza, Władysława Konopczyńskie­
go, Emanuela Rostworowskiego, Mieczysława Wrzoska i zbio­
rowe opracowanie - Historia dyplomacji do 1871 r., t. 1. Z ob­
cojęzycznych autorów do nakreślenia genezy konfliktu niezwy­
kle przydatne były opracowania Maksa Lehmana i Eugeniusza
Szczepkina. Do przedstawienia ukształtowania terenu działań
wojennych cenna okazała się praca Jerzego Kondrackiego oraz
mapy tego obszaru.
Problematykę organizacji armii, wyszkolenia i uzbrojenia
zaprezentowali Mieczysław Wrzosek, Stanisław Salmonowicz,
Jan Sikorski, Jean Colin, Michael Howard oraz rosyjski histo­
ryk Dymitr Masłowski, i niemieckie wydawnictwo sztabu ge­
725931159.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin