Instalowanie programów w Linuksie Ubuntu.pdf

SOFTWARE

Instalowanie programów w Linuksie Ubuntu

Więcej aplikacji

Ubuntu to jedna z najprostszych w obsłudze dystrybucji systemu Linux na PC.

System ma wbudowany zestaw programów, ale te, wcześniej czy później, okażą się

niewystarczające. Pokazujemy, jak doinstalować kolejne aplikacje w Linuksie.

mowych narzędzi wiersza poleceń

2 70>02 , np. Dpkg czy Apt. W arty-

kule pokażemy, jak korzystać z ta-

kich menedżerów pakietów 2 70>03

i za ich pomocą dostosowywać sys-

tem do własnych potrzeb.

Dodatkowe aplikacje (programy

w Linuksie dostarczane są najczę-

ściej w postaci pakietów binar-

nych 2 70>01 ) można zainstalować

w Ubuntu na dwa sposoby. Pierwszy

polega na użyciu narzędzi z graicz-

nym interfejsem użytkownika, jak

wbudowane w system programy:

Dodaj/Usuń aplikacje, menedżer

pakietów Synaptic czy instalowane

odrębnie narzędzie o nazwie Auto-

matix. Drugi sposób to użycie syste-

Oceń lub skomentuj na

www.pcformat.pl/ocena

Ú Korzystanie z programu Dodaj/Usuń aplikacje

Użycie tego programu jest najprostszym i naj-

wygodniejszym sposobem zainstalowania do-

datkowych aplikacji w systemie (pamiętaj, że

w Linuksie aplikacja może się składać z więcej

niż jednego pakietu binarnego). Dzięki temu,

że mamy już skonigurowane podstawowe sys-

temowe repozytoria pakietów 2 70>04 , możemy

natychmiast rozpocząć pracę z programem. Aby

w pełni wykorzystać jego możliwości, musisz

mieć dostęp do internetu, z którego pobierana

jest większość pakietów binarnych. Pokażemy,

jak dodać nową aplikację

za pomocą tego narzędzia,

a później, jak ją usunąć.

Dodawanie

nowej aplikacji

1 Otwórz program, wy-

tualność listy dostępnych programów. Jeśli

jest ona przestarzała, wyświetla się pytanie, czy

ją zaktualizować n .

tualną listę aplikacji lub

jeśli już ją ma, wyświetli tę listę

podzieloną na kategorie: wszyst-

kie aplikacje n

oraz tematyczne n .

4 Jeżeli chcesz uzyskać pełną listę aplikacji,

Kliknij wtedy przycisk . Aby program

mógł dokonać zmian w systemie, musi uzyskać

uprawnienia administratora. W związku z tym

w nowo otwartym oknie zapyta o hasło admi-

nistratora n .

jakie możesz zainstalować, zaznacz opcje

Przeprowadźmy przykładową instalację. Wy-

bierz z listy kategorię .

Wśród dostępnych aplikacji znaj-

duje się n .

Zaznacz go, klikając mały przy-

cisk z lewej strony jego nazwy

(w ten sam sposób zaznaczasz inne potrzebne

aplikacje). W przypadku programu Tleenx2 poja-

wi się komunikat z pytaniem, czy włączyć kom-

ponent universe . Kliknij przycisk ,

bierając z menu n

pozycję .

Wpisz je w polu i kliknij przycisk

. Program może pytać o to hasło również

przy operacji dodawania i usuwania aplikacji.

Słownik: trudne terminy

01 pakiety binarne

każda aplikacja do Ubun-

tu jest umieszczana w co

najmniej jednym pakie-

cie binarnym, w którym

są też informacje: jakie

operacje są konieczne

przy instalacji programu,

jakie pakiety muszą być

już zainstalowane itp.

02 wiersz poleceń

w systemach linuksowych

część zadań można wyko-

nać bez pomocy myszki,

wpisując polecenia teksto-

we; gdy poleceń jest za

dużo, tworzy się skrypty,

w których zapisuje się te

polecenia, aby wykonać je

za jednym razem

03 menedżer pakietów

pakiety binarne można

zainstalować, uaktual-

nić lub odinstalować za

pomocą narzędzi zwanych

menedżerami pakietów;

w Ubuntu najprostszym

menedżerem pakietów

jest Dpkg, a najbardziej

zaawansowanym – APT

04 repozytoria

w internecie pakiety

binarne do Linuksa są

grupowane w repozytoria;

w Ubuntu są cztery re-

pozytoria: main (podsta-

wowe pakiety, wspierane

przez twórców Ubuntu),

restricted (dodatkowe

pakiety z ograniczeniami

licencyjnymi, wspierane

przez twórców Ubuntu),

universe (pakiety nie-

wspierane przez twórców

Ubuntu) oraz multiverse

(pakiety o licencjach

ograniczających ich użycie

i rozpowszechnianie, nie-

wspierane przez twórców

Ubuntu)

05 root

w Ubuntu konto użyt-

kownika o największych

uprawnieniach, roota, jest

domyślnie zablokowane;

w razie potrzeby przywile-

je administratora można

uzyskać np. dzięki pole-

ceniu sudo wydanemu

z linii poleceń

PC Format 1/2007

SOFTWARE

2 Gdy program się uruchamia, sprawdza ak-

3 Gdy program pobierze ak-

Instalowanie programów w Linuksie Ubuntu

SOFTWARE

a następnie jeszcze raz wpisz hasło użytkownika

root. Gdy już wybierzesz aplikacje, jakie chcesz

zainstalować, kliknij przycisk .

5 Pojawi się okno, w którym potwierdzasz

jeszcze lokalizację nowo dodanych aplika-

cji w menu, a także umożliwi natychmiastowe

ich uruchomienie za pomocą podwójnego klik-

nięcia ich nazwy. Kliknij przycisk .

Usuwanie niepotrzebnej aplikacji

1 Aby usunąć niepotrzeb-

decyzję o usunięciu wybranych aplikacji.

Kliknij przycisk , a zostaną one odin-

stalowane (będziesz musiał jeszcze podać hasło

administratora).

3 Kliknij przycisk w nowym oknie,

decyzję o dodaniu wybranych aplikacji.

Kliknij przycisk . Może się pojawić

prośba o hasło administratora (roota). Z inter-

netu zostaną pobrane, a następnie zainstalowa-

ne wszystkie potrzebne pakiety binarne.

6 Kliknij przycisk w okienku, któ-

ne już aplikacje, znajdź

je na liście i odznacz, klikając

mały przycisk z lewej strony

ich nazwy n .

W naszym przykładzie odzna-

czyliśmy program xmule.

Kliknij przycisk .

które informuje o pomyślnym zakończeniu

deinstalacji:

re informuje o pomyślnym zakończeniu

instalacji. Program odczyta aktualne informacje

o aplikacjach i będzie gotowy do dalszej pracy.

Program zamykasz, klikając .

Ú Zarządzanie za pomocą menedżera pakietów Synaptic

Niektórych aplikacji nie uda się zainstalować

lub odinstalować z poziomu programu Dodaj/

Usuń aplikacje. Ponadto program ten ma bardzo

prosty interfejs, który nie podaje wielu cennych

informacji, takich jak liczba dostępnych pakie-

tów czy szacowana zajętość miejsca na dysku

wybranego pakietu po jego zainstalowaniu. Co

najważniejsze jednak, nie umożliwia modyikacji

listy wykorzystywanych repozytoriów 2 70>04 .

Alternatywą dla bardziej wymagających użyt-

kowników jest w takim wypadku menedżer pa-

kietów Synaptic.

Zobaczymy, jak dodawać i usuwać pakiety,

a także, jak modyikować listę wykorzystywa-

nych repozytoriów za pomocą tego narzędzia.

Ta ostatnia operacja będzie o tyle ważna, że dzię-

ki niej będziemy mogli zainstalować wykorzy-

stywany później program Automatix – kolejne

narzędzie umożliwiające dodawanie i usuwanie

aplikacji w Ubuntu.

Dodawanie nowego pakietu

1 Otwórz

a na pasku stanu menedżera okien można zoba-

czyć sumaryczną liczbę pakietów do zainstalo-

wania. Kliknij przycisk n ,

aby wyszukiwać tylko w nazwach pakietów, a na-

stępnie kliknij przycisk . Otrzymasz listę

pakietów, które spełniają podane kryteria. Jeże-

li szukany pakiet znajduje się na liście, możesz

go od razu zainstalować.

Usuwanie pakietu z systemu

1 Aby usunąć zainstalowany wcześniej pakiet,

znajdź go na

liście pakietów, np.

korzystając z opcji

wyszukiwania,

a następnie klik-

nij przycisk z lewej

strony jego nazwy

i z listy operacji

wybierz n .

2 Gdy pakiet zostanie zaznaczony,

wykonania wypisanych operacji. Kliknij

przycisk . Pakiety zostaną pobrane

z internetu i zainstalowane.

6 Kliknij przycisk w nowym oknie,

które informuje o pomyślnym zakończeniu

instalacji.

7 Zainstalowane pakiety mają zielone przy-

kliknij przycisk n ,

który uaktywnił się na pasku narzędziowym.

3 Pojawi się okno z prośbą o potwierdzenie

menedżera

pakietów, wybie-

rając , na-

stępnie n

ciski obok swojej nazwy n .

wykonania planowanych operacji, w naszym

przykładzie usunięcia jednego pakietu. Kliknij

przycisk . Pakiet zostanie usunięty.

4 Kliknij przycisk w okienku, któ-

hasło administratora (root).

2 W uruchomionej aplikacji pierwszą operacją,

. Ewentualnie podaj

re informuje o pomyślnym zakończeniu

deinstalacji.

którą warto wykonać, jest aktualizacja listy

dostępnych pakietów. Kliknij ikonkę n .

Program sprawdzi, czy nie ma nowych

uaktualnień, z których mógłbyś skorzystać.

3 Przeprowadźmy przykładową instalację.

Instalacja pakietu za pomocą

narzędzia wiersza poleceń

Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji

o pakiecie, wybierz go i kliknij przycisk n na pa-

sku narzędziowym. W zakładkach nowego okna

znajdziesz informacje m.in. o wielkości zainsta-

lowanego pakietu oraz plikach, które wchodzą

w jego skład. Kliknij przycisk , aby za-

mknąć okno właściwości pakietu.

8 W ten sam sposób można zainstalować inne

Z listy kategorii z lewej strony wybierz

W kategorii tej znajdu-

je się gra frozen-bub-

ble. Kliknij przycisk

z lewej strony jej na-

zwy n ,

a potem z wyświetlonej

listy operacji do wykonania wybierz n .

4 Jeśli będą potrzebne jakieś inne pakiety,

Nie jesteś ograniczony do pakietów znalezionych za

pośrednictwem Synaptica czy Dodaj/Usuń aplikacje.

Możesz zainstalować dowolny pakiet binarny ręcznie.

Pobierasz interesujący cię pakiet z internetu na dysk

twardy, a następnie instalujesz za pomocą programu

Dpkg z wiersza poleceń. Pokazujemy przykładową

instalację tą metodą. Pamiętaj, że deinstalację

zainstalowanych w ten sposób pakietów najlepiej

przeprowadzać w programie Synaptic.

1 Otwórz terminal graiczny, korzystając z menu

pakiety. Ponieważ ich liczba jest bardzo

duża (prawie 20 tysięcy), przydaje się opcja wy-

szukiwania. Kliknij na pasku narzędzio-

wym przycisk n .

W otwartym oknie, w polu n

systemowego, wybieraj kolejno: ,

, .

2 Uzyskaj uprawnienia administratora poleceniem

pojawi się okno z pytaniem, czy je również

zaznaczyć do zainstalowania. Kliknij przycisk

. Niezbędne

pakiety zostaną zazna-

czone za pomocą żółtej

strzałki n ,

sudo – podaj jego hasło. Zainstaluj pakiet

binarny poleceniem dpkg -i webwasher-csm-

6.0.0–2455-debian-3.1-intel.deb .

podaj fragment nazwy poszukiwanego pakietu.

Z listy wybierz pozycję n ,

PC Format 1/2007

7 Kolejne okno podpowie

2 Pojawi się okienko, w którym potwierdzasz

który pojawił się w pasku narzędziowym.

5 Zobaczysz okno z prośbą o potwierdzenie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: