CiekaweMiejsca_Listopad_2008.pdf

www.ciekawe-miejsca.net Spistre±ci

Spistre±ci

3 CaerlaverockCastle–postrachAnglików

Szkocja

6 Ko±ciółPokojuwwidnicy

UNESCOwPolsce

10 BeskidNiskinarowerze–Łemkowszczyzna

BeskidNiski

14 Lanckorona.Czaszatrzymany?

Małopolska

19 Starycmentarz»ydowskiwLublinie

Miejscaniezwykłe

23 W¡wozamiwokółKazimierza

Lubelszczyzna

27 Wielowie±.Pałac,któregoniema

Zapomnianemiejsca

30 SzlakiemJanaBaptystyzWenecji–architektamazowieckichko±ciołów

Warsenalesztuki

2 nr11(20),Listopad2008

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Szkocja

CaerlaverockCastle–postrach

Anglików

Poło»onywpołudniowejSzkocjizamekCaerlaverockprzezwiele

stulecibyłpostrachemdlaAnglików.Niewiedzielionibowiem,

jakatakowa¢twierdz¦zamkni¦t¡trójk¡tnymmurem,odktórego

„odbijałysi¦wszystkiekulearmatnie”.

CaerlaverockCastlewcałejokazało±ci

Okolicemiasta Dumfries ,wysuni¦-

tegomaksymalnienapołudnieprzy-

czółkaszkockiegoterytorium,nale»ały

wXIIIwiekudorodzinyDeMaccuswell.

Napodmokłychł¡kachnapołudnieod

Dumfries,awi¦cwpobli»umorza, Sir

JohnDeMaccuswell próbowałposta-

wi¢około1220rokuzamek.Wiadomo

onimtylkotyle,»eznajdowałsi¦200

metrówodobecnejtwierdzyi»eniezo-

stałuko«czony,zapewnezewzgl¦duna

zbytmał¡odległo±¢odzatoki.

Mostuzwodzonegopilnuj¡dwiebaszty

Półwiekupó¹niejsiostrzeniecSir

JohnaDeMaccuswellarozpocz¡łsta-

wianie nowegozamku owyra¹nie

obronnymcharakterze.Miałonstano-

wi¢punktoporuwwalceprzeciwkoAn-

glikom,którzyzorientowalisi¦naSzko-

cj¦po±mierciAleksandraIIIw1286ro-

ku.Zpowodunieustannegozagro»enia

zpołudniabudowapot¦»nejgranicznej

twierdzyprzyspieszyłaizostałazako«-

czonaw1300roku.Wtymmomenciedo

SzkocjiwkroczyłEdwardI,królAnglii,

zdobywaj¡cnajpierwGalloway,apotem

3 nr11(20),Listopad2008

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Szkocja

tak»eoblegaj¡ciCaerlaverockzpomo-

c¡3tysi¦cyludzi.Rycerzyorazchłopów

wspomagałymaszynyobl¦»nicze.

Wgł¦biwida¢budynekmieszkalnyz1634roku

Poło»eniezamkubynajmniejnieułatwiałojego

zdobycia

Zniszczon¡podczaswojentwierdz¦

odbudowywanoiprzekształcanosukce-

sywniea»do1400roku.Nigdyjednak

ju»CaerlaverockCastlenieodzyskał

dawnegoznaczenia.Jeszczerazzostał

zdobytyw1544roku,wtedyju»jego

umocnieniabyłyprzestarzałe.WXVI

wiekuzamekstałsi¦rezydencj¡ma-

gnack¡.Zabudowaniawewn¡trzmurów

zupełnieprzekształcono.ZfundacjiRo-

bertaMaxwellapowstałw1634roku

budynekmieszkalny.Zaledwiesze±¢

latpó¹niejrozgorzaływojnyreligijne

wAnglii,którenieoszcz¦dziłyzamku.

Protestanckiewojskaprzez13tygodni

oblegałytwierdz¦,niszcz¡cm.in.po-

łudniowyodcinekmuróworazwie»¦.

Zniszczenianigdyniezostałynarepe-

rowaneidzi±mo»emyzobaczy¢zamek

wpodobnymstanie...

Niektórzyuwa»aj¡,»eobron¡szkoc-

kiegozamkudowodziłlegendarnyWil-

liamWallace,alebardziejwiarygodne

jest,»ebyłtokto±zklanuMaxwellów.

Jedenzkronikarzyzanotował,»e:„za-

mekbyłtakmocny,»eniebałsi¦obl¦-

»enia.Jegokształtbyłjaktarcza,gdy»

miałtrzy±cianyzwie»¡naka»dym

naro»niku”.Kronikarznarzekałtak»ena

jegopoło»enie–mi¦dzymorzemaba-

gnami,comogłobysi¦sko«czy¢¹le

dlawojskkrólewskichwprzypadkunp.

sztormu.

Mimoto,zamekpoddałsi¦ido1312

rokuurz¦dowaliwnimAnglicy.Wtym

rokumaj¡tekzostałzwróconyMaxwel-

lomprzezEdwardaIzzastrze»eniem,

»ezamekniemo»ewpa±¢zpowro-

temwr¦ceszkockichwojsk.Maxwello-

wiejednaksprzymierzylisi¦zRobertem

Brucem,królemSzkocji,czymspowodo-

walikolejnynajazdAnglikównaswoj¡

posiadło±¢.Tymrazemjednakwrogom

nieudałosi¦zdoby¢zamku.

CaerlaverockCastle uderzaprzede

wszystkimnietypow¡trójk¡tn¡brył¡–

itoniemalidealnegotrójk¡tarówno-

bocznego.Podobnykształtmatak»e

znaczniemniejszyzamekwUrazieko-

łoWrocławia.Dodzi±niewyja±niono,

sk¡dpochodz¡trójk¡tnestrukturywa-

rownychzamków.Zpewno±ci¡miały

4 nr11(20),Listopad2008

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Szkocja

onenaceluzapewnienieskuteczniej-

szejobronyprzedatakiemzu»yciem

machinobl¦»niczych.

Zburzonaw1640rokucz¦±¢murówiwie»apo-

łudniowa

Dotrójk¡tnejbryłyzamkuCaerla-

verockustawionoczterywie»e,które

znajdowałysi¦naka»dymnaro»niku.

Przybramieumieszczonojewnietypo-

wysposób,awi¦cdwieoboksiebie.

Warto±¢obronn¡zamkupodnosiroz-

budowanafosa,którejwodypodchodz¡

podsamemury.Naokołoterenwyj¡t-

kowoniesprzyjaj¡cyobl¦»eniomzu»y-

ciemci¦»kichmachin–mokradła,g¦sty

podmokłylasimorze.

Takimi trebuszamimogliAnglicyzdobywa¢

szkockizamek

Przedzamkiemznajduj¡si¦ rekon-

strukcjemachinobl¦»niczych ,jakich

mogłyu»ywa¢wojskaEdwardaIdozbu-

rzeniamurówCaerlaverock.Trudnodzi±

uwierzy¢,»etaki,niedu»yprzecie»,za-

mekmógłsi¦broni¢miesi¡cami.Mo-

»epomo»ewtymwidowiskooblegania

zamkulubturniejrycerskiorganizowany

wsezonie?

Wartuwagijestrównie» budynek

wewn¡trzzamku ,pochodz¡cyz1634

roku.Jesttojedenzpierwszychiwogó-

lenielicznychnawyspachprzykładów

architekturynowo»ytnej–renesanso-

wej,niech¦tnietustosowanejzewzgl¦-

dunawieczn¡mod¦nagotyk.

Tekstizdj¦cia:JakubJagiełło

Informacjepraktyczne:

CaerlaverockCastlepoło»onyjestwpołudniowej

Szkocji,ok.10kmnapołudnieodDumfries.Najlepiej

dojecha¢tusamochodem.Zamekmo»nazwiedza¢

w±rodku:odkwietniadoko«cawrze±niacodziennie

od9:30do17:30iodpa¹dziernikadoko«camarca

codziennieod9:30do16:30.

5 nr11(20),Listopad2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: