prawo cywilne umowy i ich charakterystyka.doc

(208 KB) Pobierz

Charakterystyka umowy sprzedaży

Sprzedaż jest umową:

·         konsensualną (z wyjątkiem sprzedaży rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku lub rzeczy przyszłych, gdzie sprzedaż jest umową realną - art. 155 § 1, 2 kc)

·         odpłatną

·         wzajemną (art. 487 § 2 kc)

·         zobowiązującą, z reguły wywołuje też skutki rozporządzające (art. 155, 510, 1052 kc)

·         kauzalną

Forma umowy

·         jeżeli przedmiotem sprzedaży jest przedsiębiorstwo, wymagana jest forma pisemna z podpisami stron poświadczonymi notarialnie (art. 75 § 1 kc) (pod rygorem nieważności - ad solemnitatem)

·         jeżeli przedmiotem sprzedaży jest nieruchomość, prawo użytkowania wieczystego lub spadek, wymagana jest forma aktu notarialnego (art. 158 i 237 kc w związku z art. 75 § 4 kc oraz art. 1052 § 3 kc) (pod rygorem nieważności - ad solemnitatem)

·         jeżeli przy sprzedaży zastrzeżono prawo własności rzeczy sprzedanej, a rzecz została wydana kupującemu, to zastrzeżenie takie powinno być potwierdzone pismem (art. 590 kc); skuteczność zastrzeżenia wobec wierzycieli kupującego zależy od tego, czy pismo ma datę pewną (art. 81 kc

·         przy sprzedaży na raty zastrzeżenie natychmiastowej wymagalności ceny może być dokonane tylko na piśmie przy zawarciu umowy (art. 586 § 1),

·         jeżeli umowa sprzedaży wymagała szczególnej formy, a sprzedawca na jej podstawie wykonuje zastrzeżone w niej prawo odkupu, musi zachować tę samą formę (art. 593 § 2 kc)

Elementy umowy sprzedaży

Postanowienia istotne przedmiotowo (Essentialia negotii), czyli elementy konstrukcyjne niezbędne do zakwalifikowania konkretnej umowy jako umowy sprzedaży to:

·         określenie stron

·         określenie przedmiotu świadczeń stron

·         określenie ceny

Strony umowy sprzedaży

Stroną umowy sprzedaży może być każdy podmiot - osoba fizyczna lub prawna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznała zdolność prawną

Przedmiot umowy sprzedaży

Przedmiotem umowy sprzedaży, a więc świadczenia sprzedawcy mogą być:

·         rzeczy oznaczone indywidualnie bądź tylko co do gatunku

·         energie: elektryczna, wysokich ciśnień, gazowa, wodna, cieplna

·         prawa majątkowe zbywalne

·         zespoły rzeczy i praw

Przy czym rzecz będąca przedmiotem umowy sprzedaży nie musi stanowić własności sprzedawcy. Oprócz tego przedmiot umowy sprzedaży nie musi mieć ściśle skonkretyzowanej postaci w chwili zawierania umowy ale może dotyczyć rzeczy mającej powstać w przyszłości.

Ponadto ustawodawca polski wprowadził pewne ograniczenia co do przedmiotu sprzedaży. Nie mogą być przedmiotem umowy sprzedaży np. zabytki historyczne o dużym znaczeniu dla całego narodu. Istnieją też kategorie rzeczy, co do których potrzebne jest spełnienie dodatkowych formalności, jak np. broń palna czy narkotyki.

 

 

Cena

Kupujący jest obowiązany do zapłaty sumy pieniężnej (ceny) określonej - w zakresie obrotu krajowego - co do zasady w walucie polskiej, której wysokość ma odpowiadać wartości przedmiotu sprzedaży (czyli cena ma być ekwiwalentna). Ekwiwalentność ceny jest rozumiana subiektywnie i może odbiegać od obiektywnej wartości rzeczy.

Obowiązki stron umowy sprzedaży

Obowiązki sprzedawcy (art. 535 kc):

·         obowiązek przeniesienia własności sprzedawanej rzeczy na kupującego

·         obowiązek wydania rzeczy kupującemu

Obowiązki kupującego:

·         obowiązek zapłaty ceny

·         obowiązek odebrania kupionej rzeczy

Szczególne rodzaje sprzedaży

Sprzedaż na raty

Podstawowe cechy tego rodzaju sprzedaży to:

·         sprzedawcą musi być profesjonalista (osoba zawodowo trudniąca się sprzedażą), kupującym - osoba fizyczna

·         profesjonalista musi zawrzeć umowę w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa

·         przedmiotem sprzedaży może być wyłącznie rzecz ruchoma

·         świadczenie umowne kupującego powinno być rozłożone w czasie, czyli cena jest płatna w ratach

·         świadczenie umowne sprzedawcy, a mianowicie wydanie rzeczy powinno być spełnione przed całkowitym spełnieniem świadczenia wzajemnego kupującego

Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej

Strony mogą zamieścić w umowie zastrzeżenie własności sprzedanego przedmiotu na rzecz sprzedawcy aż do chwili zapłaty ceny (pactum reservati dominii), skutkiem czego zastrzeżenie własności nie bezpodstawnie uważa się za sposób zabezpieczenia wierzytelności sprzedawcy o zapłatę ceny.

Sprzedaż z prawem odkupu

Do umowy sprzedaży strony mogą wprowadzić postanowienie, że sprzedawca ma uprawnienie odkupienia od kupującego przedmiotu sprzedaży, aby stać się ponownie jego właścicielem (dochodzi wówczas do powstania prawa akcesoryjnego). Zastrzeżenie prawa odkupu może pełnić funkcję zabezpieczającą, jednakże wiąże się z pewnym ryzykiem dla sprzedawcy, ponieważ - jako skuteczne tylko między stronami - nie pozbawia kupującego faktycznej możności wykonywania wszelkich praw właściciela, które mu w pełni przysługują, a w tym np. sprzedaży rzeczy osobie trzeciej.

Sprzedaż z prawem pierwokupu

Prawo pierwokupu, ogranicza uprawnionego (właściciela) co do swobody rozporządzania przedmiotem sprzedaży. Prawo pierwokupu może wypływać bądź z przepisu prawa (ustawowe prawo pierwokupu), bądź z czynności prawnej (umowne prawo pierwokupu może zostać zastrzeżone np. w umowie sprzedaży, darowizny, dzierżawy, najmu). Prawo pierwokupu nie może być zastrzeżone na wypadek innej umowy niż sprzedaż (np. umowy darowizny przy czym może mieć w niej swe źródło). Prawo pierwokupu stanowi zastrzeżenie uprawnienia pierwszeństwa przy kupnie oznaczonej rzeczy w razie, gdyby rzecz ta była komukolwiek sprzedawana. Obowiązek respektowania tego uprawnienia spoczywa na sprzedawcy rzeczy.

Umowa agencyjna

Na podstawie umowy agencyjnej, przyjmujący zlecenie ("agent") zobowiązuje się do stałego pośredniczenia przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie ("zleceniodawcy") albo do zawierania ich w imieniu zleceniodawcy, a zleceniodawca zobowiązuje się do zapłaty umówionego wynagrodzenia (prowizji). Zarówno agent, jak i zleceniodawca są przedsiębiorcami, a agent zobowiązany jest ponadto działać w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa

Umowa agencyjna uregulowana jest w artykułach 758-7649 kodeksu cywilnego.

Umowa o świadczenie usług agencyjnych może być zawarta w formie dowolnej. Ustawa kodeks cywilny wymaga formy pisemnej tylko gdy umowa agencyjna wprowadza odpowiedzialność del credere - odpowiedzialność agenta za wykonanie zobowiązania przez klienta.

Uprawnienia agenta: 1. przyjmowanie dla dającego zlecenie zapłaty za świadczenie, które spełnia dla dającego zlecenie; 2. przyjmowanie dla dającego zlecenie świadczeń, za które płaci; 3. odbieranie zawiadomień o wadach; 4. odbieranie oświadczeń dotyczących wykonania umowy, którą zawarł w imieniu dającego zlecenie.

Obowiązki agenta: 1. zachowanie lojalności wobec dającego zlecenie; 2. przekazywanie wszelkich informacji mających znaczenie dla dającego zlecenie; 3. przestrzeganie jego wskazówek uzasadnionych w danych okolicznościach; 4. podejmowanie czynności potrzebnych do ochrony praw dającego zlecenie.

Obowiązki dającego zlecenie: 1. przekazywanie agentowi dokumentów i informacji potrzebnych do prawidłowego wykonania umowy; 2. zawiadomienie w rozsądnym czasie o przyjęciu lub odrzuceniu propozycji zawarcia umowy oraz o niewykonaniu umowy, przy której agent pośredniczył lub którą zawarł w imieniu dającego zlecenie; 3. zawiadomienie w rozsądnym czasie agenta o tym, że liczba umów, których zawarcie przewiduje, lub wartość ich przedmiotu będzie znacznie niższa niż ta, której agent mógłby się spodziewać. 4. lojalność wobec agenta.

 

Żądanie prowizji

agent może żądać prowizji od umów zawartych w czasie trwania umowy agencyjnej, jeżeli: 1. do zawarcia umów doszło w wyniku jego działalności; lub 2. zostały one zawarte z klientami pozyskanymi przez agenta poprzednio dla umów tego samego rodzaju

a także jeżeli:

3. agentowi zostało przyznane prawo wyłączności w odniesieniu do oznaczonej grupy klientów lub obszaru geograficznego, a w czasie trwania umowy agencyjnej została zawarta umowa z klientem z tej grupy lub obszaru.

oraz:

4. po rozwiązaniu umowy agencyjnej i spełnieniu przesłanek art. 761 kodeksu cywilnego (tutaj wyliczone w punktach 1 - 3) propozycję zawarcia umowy dający zlecenie lub agent otrzymał od klienta przed rozwiązaniem umowy agencyjnej;

5. do zawarcia umowy doszło w przeważającej mierze w wyniku działalności agenta w okresie trwania umowy agencyjnej, a zarazem w rozsądnym czasie od jej rozwiązania.


Rodzaj umowy: – konsensualna – dwustronnie zobowiązująca – wzajemna – odpłatna.

 

 

Umowa komisu

Umowa komisu jest jedną z umów cywilnoprawnych, na podstawie której, zleceniobiorca (komisant) zobowiązuje się do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rzecz zleceniodawcy (komitenta), lecz w imieniu własnym. Komitent zobowiązuje się natomiast zapłacić za tę usługę wynagrodzenie (prowizję). Komisant działa przy tym wyłącznie w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa.

Rodzaj umowy:

·         konsensualna;

·         dwustronnie zobowiązująca;

·         wzajemna;

·         odpłatna.

Umowa spedycji

Umowa spedycjiumowa polegająca na tym, że jedna z jej stron – spedytor zobowiązuje się do wykonania różnego rodzaju usług związanych z przewozem w ramach działalności własnego przedsiębiorstwa, np. do wysłania lub odbioru przesyłki, druga strona – do zapłaty w zamian za to wynagrodzenia.

Umowa o dzieło

Umowa o dzieło - umowa cywilnoprawna określona Kodeksem cywilnym art. 627-646. Zakres tej umowy określa Art. 627. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest umową: zobowiązującą, odpłatną, wzajemną oraz konsensualną. Warunkiem zaistnienia umowy o dzieło jest określenie w umowie dzieła jakie ma wykonać przyjmujący zamówienie. Dziełem może być dowolna rzecz, utwór (np. program komputerowy).

Poprzez zawarcie umowy o dzieło wykonawca zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, to znaczy zobowiązuje się do uzyskania pewnego wyniku swoich działań, a zamawiający, czyli pracodawca, do wypłaty wynagrodzenia określonego w umowie. Wysokość wynagrodzenia powinna być określona w umowie, choć niekoniecznie kwotowo, zamiast tego mogą znaleźć się tam wskazówki do określenia wynagrodzenia po zakończeniu pracy, wskazówki te miałyby określić, czego spodziewa się zamawiający i za co mógłby zapłacić wyższe wynagrodzenie, a co będzie odpowiadało za to, że wykonawca otrzyma znacznie niższe wynagrodzenie.

Dzieło może mieć także charakter działalności twórczej - więc niematerialnej.

Materialny rezultat umowy powinien być z góry określony (uszycie ubrania, remont budynku, naprawa powierzonej rzeczy).

Za dzieło można również uznać rezultat niematerialny, gdy przedmiotem świadczenia jest np. nauczenie określonej umiejętności czy przeszkolenie do zawodu lub osiągnięcie ustalonego rezultatu. Przedmiotem umowy o dzieło może być np. sporządzenie bilansu, wykonanie zdjęć, stworzenie programu komputerowego, witryny internetowej (dzieło materialne) lub organizacja koncertu, konferencji, prezentacji nowego produktu firmy (dzieło niematerialne). Doprowadzenie do określonego z góry rezultatu dla zamawiającego może być także przedmiotem umowy o dzieło, jeżeli taki rezultat możliwy jest do zdefiniowania. Tak więc np. wykonanie analizy prawnej konkretnej sytuacji lub doprowadzenie do konkretnej sytuacji może być dziełem, podczas gdy usługa stałej konsultacji prawnej dziełem nie jest.

Prawnicy "zlecenie" nazywają "umową starannego działania", a "dzieło" – "umową rezultatu". Celem umowy o dzieło jest osiągnięcie określonego w jej treści rezultatu, podczas gdy celem umowy zlecenia jest samo działanie (praca), które nie musi doprowadzić do osiągnięcia określonego rezultatu. Umowa o dzieło powinna być uwieńczona konkretnym i sprawdzalnym rezultatem, wynagradzany jest sam rezultat a nie samo działanie. Czyli np. uzyskanie obrotu jest dziełem, ale praca z klientem na rzecz obrotu nie może zostać nazwana zleceniem, ponieważ stanowi ona sposób wykonania dzieła.

Umowa o roboty budowlane

Umowa o roboty budowlane – rodzaj umowy cywilnoprawnej.

Wzajemne zobowiązania stron umowy przedstawiają się w podstawowym przypadku następująco:

·         Wykonawca zobowiązuje się do wykonania umówionego obiektu zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej.

·         Inwestor zobowiązuje się do:

·         wykonania czynności związanych z przygotowaniem robót wymaganych przepisami (m.in. wydania projektu i terenu pod budowę)

·         przekazania projektu budowlanego

·         odebrania obiektu oraz

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin