Konspekt:
1. Pojęcie bezpieczeństwa i pokoju:
Bezpieczeństwo - stan braku zagrożenia, stan spokoju i pewności.Bezpieczeństwo międzynarodowe ma szerszy zakres znaczeniowy, niż bezpieczeństwo państwa. Nie jest tylko sumą bezpieczeństw poszczególnych państw. O jego istocie stanowi zespół warunków, norm i mechanizmów międzynarodowych, które zapewniają każdemu państwu mniejsze lub większe poczucie pewności niezagrożonego istnienia, przetrwania i swobód rozwój owych bez nacisków z zewnątrz. Jest to więc stan, w którym przestrzegane są reguły postępowania zmierzające do regulowania sporów metodami pokojowymi.
Pokój (łac. pax) to pojęcie opisujące stosunki między państwami, lub wewnątrz nich, oznaczające brak wojny, wykluczające konflikt zbrojny i używanie przemocy. W węższym znaczeniu pokój oznacza zakończenie wojny. Od XX w. do zachowania albo przywrócenia pokoju wykorzystuje się siły pokojowe ONZ, mające mandat prawnomiędzynarodowy.
2. Powstanie UE w obronie pokoju i bezpieczeństwa:
Pokój
Na zgliszczach II wojny światowej zbudowano nowy rodzaj nadziei. Ludzie, którzy oparli się totalitaryzmowi w czasie wojny, odkryli w sobie determinację do położenia kresu międzynarodowym sporom i nienawiści w Europie i do wprowadzenia trwałego pokoju pomiędzy wcześniejszymi wrogami. Nowy porządek w Europie Zachodniej byłby zbudowany na wspólnym interesie jej narodów i ludów, a u jego podstaw leżałyby traktaty gwarantujące praworządność i równość pomiędzy wszystkimi krajami.
Bezpieczeństwo i ochrona
Europa XXI wieku nadal musi zajmować się sprawami bezpieczeństwa i ochrony. Są to dziedziny życia, w których nigdy nie ma się całkowitej pewności. Każdy kolejny etap światowego rozwoju przynosi wielkie możliwości, ale pociąga również pewne ryzyko. Unia musi podejmować skuteczne działania, aby zapewnić bezpieczeństwo swoim państwom członkowskim. Tragiczne wydarzenia z 11 września 2001 r. pokazały całemu światu, jak kruche jest ludzkie życie, gdy do głosu dochodzi fanatyzm i duch mściwości.
Instytucje UE odgrywaj ą kluczową rolę i są sercem sukcesu Europy w tworzeniu i realizowaniu zasad, które przyniosły prawdziwe i trwałe mechanizmy pokojowe na obszarze zajmującym stosunkowo dużą część świata. Jednak UE musi również dbać o swoje interesy wojskowe i strategiczne poprzez współpracę z krajami sprzymierzonymi w ramach układu NATO i dzięki rozwijaniu prawdziwej wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony.
3. Rozpad Jugosławii:
Socjalistyczna Federalna Republika Jugosławii (SFRJ) obejmowała sześć republik: Bośnię i Hercegowinę, Chorwację, Macedonię, Czarnogórę (Montenegro), Serbię i Słowenię.
Po rozpadzie Jugosławii, w byłych republikach wybuchły krwawe konflikty. W 1991 roku Armia jugosłowiańska, zdominowana przez Serbów, zaatakowała Słowenię. Następnie, po krótkich walkach, wojna przeniosła się do Chorwacji. Na początku 1992 roku również w Bośni i Hercegowinie wybuchła krwawa wojna, która zakończyła się w 1995 roku po podpisaniu porozumienia pokojowego w Dayton. W 1991 roku, Albańczycy zamieszkujący Kosowo (okręg autonomiczny Serbii) zażądali niepodległości co wywołało konflikt serbsko-albański, który narastał doprowadzając do wybuchu walk w 1998 roku. Konflikt w Kosowie zakończyła interwencja NATO i porozumienie pokojowe podpisane w 1999 roku.
Społeczność międzynarodowa natychmiast rozpoczęła działania dyplomatyczne mające na celu opanowanie sytuacji w regionie. Pomimo licznych porozumień o zawieszeniu broni, walki pomiędzy Bośniakami a Serbami trwały. Obie strony konfliktu dysponowały armiami, których siły były nierówne. Serbowie już na początku wojny próbowali zdobyć stolicę Bośni i Hercegowiny – Sarajewo. Mieszkańcom udało się odeprzeć atak, jednak oblężenie miasta trwało około 3,5 lat, podczas których Serbowie regularnie ostrzeliwali i bombardowali miasto, doprowadzając do jego zniszczenia. W Sarajewie zginęło ponad 11,000 ludzi. W wyniku działań serbskiej artylerii, zniszczone zostało również główne miasto Hercegowiny, Mostar. Po wojnie w Mostarze odnaleziono 2 masowe groby muzułmanów.
4. Rola ONZ w wojnie w Bośni i Hercegowinie
25 września 1991 roku Rada Bezpieczeństwa ONZ jednogłośnie przyjęła rezolucję nr 713 dotyczącą Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii. Nawoływała ona wszystkie państwa do natychmiastowego nałożenia embargo na dostawy broni i wyposażenia wojskowego do krajów Byłej Jugosławii. Jednocześnie w rejon konfliktu skierowano pomoc humanitarną, a także podjęto decyzję o rozmieszczeniu tam sił pokojowych.
5. Wojna w Kosowie
Napięcia pomiędzy Serbami i Albańczykami zamieszkującymi Kosowo, prowincję Serbii, trwały od wieków. W 1989 roku, Federalna Republika Jugosławii zniosła autonomię w Kosowie, co spowodowało natychmiastowy bojkot wszelkich instytucji serbskich przez Albańczyków (stanowiących ponad 90 % ludności). Podczas rozpadu Jugosławii, w 1991 roku kosowscy Albańczycy zażądali niepodległości prowincji. W przeprowadzonym referendum w tej sprawie, większość obywateli opowiedziała się za niepodległością. Odbyły się wybory, w których wybrany został prezydent i parlament. Nowych władz nie uznała Serbia.
Powstanie tego „państwa w państwie”, nawoływania przez Wyzwoleńczą Armię Kosowa do zbrojnego buntu oraz Serbskie represje wymierzone w albańskich Kosowarów spowodowały napięcia w całej prowincji. Doprowadziło to do wybuchu walk w 1998 roku. Władze w Belgradzie, z prezydentem Slobodanem Miloszewiczem na czele, przeprowadzały masowe wysiedlenia Albańczyków, mimo sprzeciwu społeczności międzynarodowej. W wyniku tego, około 850,000 uchodźców z Kosowa szukało schronienia głównie w Albanii i Macedonii, gdzie pomoc zapewniały im UNHCR wraz z innymi organizacjami humanitarnymi. Wobec ludności pozostałej w Kosowie stosowano represje, mordowano cywilów, przeprowadzano czystki etniczne.
Gdy próby dyplomatycznego zakończenia konfliktu zawiodły, podjęto decyzję o przeprowadzeniu nalotów NATO na serbskie cele wojskowe i strategiczne. Naloty zmusiły Miloszewicza do zaakceptowania porozumienia pokojowego w czerwcu 1999 roku. Na mocy tego porozumienia wycofano z Kosowa wojska jugosłowiańskie oraz zapewniono powrót kosowskich uchodźców. W celu zapewnienia bezpieczeństwa, do Kosowa przybyło 50,000 żołnierzy międzynarodowych sił KFOR ( Kosovo Force). 10 czerwca 1999 roku, Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję nr 1244, na mocy której utworzono Misję Tymczasowej Administracji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kosowie (UNMIK), nadając jej zwierzchnictwo nad prowincją.
Sytuacja w Kosowie nadal nie jest stabilna. Mimo obecności sił międzynarodowych, w marcu 2004 roku w prowincji wybuchły zamieszki. Sytuacja ekonomiczna wciąż jest fatalna, bezrobocie wyjątkowo wysokie a mieszkańcy sfrustrowani brakiem decyzji w sprawie ostatecznego statusu prowincji. Mimo to, powołany przez ONZ administrator Kosowa, Soren Jessen-Petersen uważa, że chociaż budowanie stabilnego i wieloetnicznego Kosowa to zadanie trudne, w wielu aspektach życia w prowincji nastąpiła poprawa. Jest także przekonany, że „bez względu na to, co wyniknie z negocjacji o statusie, ONZ musi przygotować się na ograniczenie swoich operacji oraz na przekazanie odpowiedzialności innym organizacjom i władzom lokalnym”.
paradise86