1.   Kwestie definicyjne instytucji:

Pojecie instytucja może być dwojako rozumiane:

1)   Po pierwsze jako zespół funkcjonalnie powiązanych norm prawnych.

2)   Po drugi, jako organ, czyli wyodrębniona publicznie struktura organizacyjna

2.   Zasady regulujące działalność instytucji Unii Europejskiej.

Nie występuje tu ZASADA PODZIAŁU WŁADZY

a)   ZASADA SUBSYDIARNOŚCI (POMOCNICZOŚCI) odnosi się do podziału kompetencji pomiędzy Wspólnotami Europejskimi a państwami członkowskimi oraz ich jednostkami podziału administracyjnego.

- Zasada ta ma zastosowanie, gdy państwa członkowskie UE nie mogą skutecznie osiągnąć swych celów, a instytucje wspólnotowe mogą do nich dążyć efektywniej.

Nad przestrzeganiem tej zasady czuwa Komisja Europejska

b)   ZASADA JEDNOLITYCH RAM INSTYTUCJONALNYCH, która oznacza, że UE ma do dyspozycji ujednolicone struktury wewnętrzne, których rolą jest zapewnienie spójności i ciągłości działań, podejmowanych w celu realizacji jej zadań przy zachowaniu i rozwijaniu zadań na podstawach przew8idzianych w traktacie.

- Za realizacje tej zasady odpowiedzialne są w zasadzie wszystkie główne organy UE, tj. RE, PE, KE, ETS, Sąd I Instancji, które są zobligowane do ich wykonywania ustalonych w traktacie.

c)   ZASADA JEDNOŚCI INSTYTUCJONALNEJ, oznacza istnienie ścisłych więzi i zależności między formalnie odrębnymi systemami instytucji, UE i Wspólnot w sensie organizacyjno – kompetencyjnym.

d)   ZASADA LOJALNEJ WSPÓŁPRACY MIEDZYINSTYTUCJONALNEJ ta zasada oznacza, że instytucje i organy WE są zobowiązane do współdziałania w celu realizacji zadań wynikających z traktatu lub z działań [podejmowanych przez instytucje

e)   ZASADA RÓWNOWAGI INSTYTUCJONALNEJ, oznacza, że każdy organ UE wykonuje swoje zadania z poszanowaniem kompetencji innych. Ponadto rożne kompetencje nie podlegają koncentracji w obrębie jednego organu lecz przysługują kilku organom wspólnie w celu uniknięcia koncentracji władzy

Równocześnie poszczególne organy posiadają autonomię, pewien margines swobody, np. w procesie regulaminów wewnętrznych, ale autonomia ta ograniczona jest poprzez obowiązek współpracy.

Na straży tej współpracy stoi Europejski Trybunał Sprawiedliwości.

3.   Typologia instytucji UE:

I Kryterium pozycji ustrojowej instytucji UE:

1.   instytucje o znaczeniu strategicznym dla rozwoju UE

Rada Europejska – nie posiada osobowości prawnej, ale o jej politycznym znaczeniu przesądza reprezentatywny skład, czyli m.in. szefowie krajów i rządów, przewodniczący KE. Decyduje także sposób podejmowania uchwał na zasadzie jednomyślności i znaczenie tych uchwal  w określeniu strategii integracji

2.   Instytucje pierwszej kategorii, które określane są jako organy (RUE, KE, PE, ETS, Sąd pierwszej instancji, Trybunał Obrachunkowy)

3.   Instytucje drugiej kategorii, określane jako GREMIA DORADCZE (są to komitety , komisje, które doradzają organom głównym, np. Komitet Regionów, Komitet Ekonomiczno – Społeczny, Komitet Ekonomiczno Finansowy, Komitet Koordynacyjny, Komitet Naukowo – Techniczny)

4.   Instytucje trzeciej kategorii, są to organy ze specjalnym szczególnym statusem, a więc organy, które wypełniają autonomiczne zadania, należą do nich:

-     Europejski Bank Centralny

-     Europejski System banków centralnych

-     Europejski bank inwestycyjny

-     Europejska Agencja Ochrony Środowiska Naturalnego

-     Europejskie Biuro Policji Europejski Urząd Rynku

5. nieformalne gremia, głównie o charakterze dyskusyjnym, których zadaniem jest wypracowanie rozwiązania określonych problemów (np. Eurogrupa)

II kryterium podmiotowości w zakresie prawa wspólnotowego, pozwala wyodrębnić instytucje wspólnotowe oraz organy wspólnotowe

a)   instytucje wspólnotowe musza spełniać określone kryteria, aby korzystać z podmiotowości prawnej:

·    ich ukonstytuowanie jest następstwem woli narodów państw członkowskich

·    ich kompetencje są bezpośrednio określone w traktatach wspólnotowych

·    mają przyznana autonomie prawną, finansową, także administracyjna w granicach swoich kompetencji.

Podmiotowość prawna instytucji wspólnotowych jest następstwem osobowości prawnej wspólnoty Europejskiej.

Instytucje wspólnotowe maja zdolność ponoszenia odpowiedzialności majątkowej, prawnej.

RUE, PE oraz KE maja kompetencje do tworzenia prawa wspólnotowego, a także posiadają zdolność sadową czynną.

b) organy wspólno twe, mają osobowość prawną w określonych obszarach integracji, np. EBI ma ta zdolność w systemach (obszarach) bankowych, tj.      

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI, SĄD I INSTANCJI.

1.   Adwokaci (Rzecznicy) generalni ETS – obok sędziów wspólnotowych.

·    Głównym zadaniem rzecznika jest publiczne przedstawienie składowi orzekającemu Trybunału obiektywnej i dobrze umotywowanej opinii, która dotyczy rozstrzygnięcia sprawy.

·    Opinia ta powinna być oparta na wnikliwej i kompletnej analizie sprawy dokonana w sposób bezstronny i niezależny.

·    Powinna wskazać, jaką drogą ETS ma iść.

·    Opinia wydawana jest w przypadku skarg bezpośrednich, jak i skarg pośrednich (procedury prejudycjalnej).

·    Rzecznik nie jest przedstawicielem żadnej instytucji.

·    Rzecznik to niezależny opiniodawca.

·    Rola rzecznika kończy się w momencie wydania opinii Trybunałowi Sprawiedliwości.

·    Nie uczestniczy w tajnych posiedzeniach Trybunału.

·    ETS nie jest związany opinia rzecznika generalnego, aczkolwiek Trybunał taka opinie bierze pod uwagę.

·    W skład ETS zaangażowane są rożne służby administracyjne ETS i Sądu I instancji.

·    W ramach ETS i Sądu I instancji można wskazać 4 służby, które są charakterystyczne dla Sądów Wspólnotowych.

-     są wspólne dla ETS i Sądu I instancji

-     pracownicy rekrutowani są w drodze konkursu i posiadają status funkcjonariuszy europejskich

-     wspomagani są (pracownicy) przez pracowników tymczasowych

4 służby (dyrekcyjne):

1)   dyrekcja do spraw biblioteki, badań i dokumentacji

2)   dyrekcja do spraw przekładów i tłumaczy (zatrudnia pracowników lingwistów; dokumentacja tłumaczona jest na język roboczy – francuski)

3)   dyrekcja do spraw tłumaczy kabinowych (zatrudnia 40 tłumaczy, którzy w końcowej fazie dokonują tłumaczenia, tłumacze Ci również obsługują posiedzenia międzynarodowe.)

4)   dyrekcja ds. informacji i prasy (udzielanie wywiadów)

Ogólny nadzór nad tymi dyrekcjami, pracami służb administracyjnych ETS i Sądu I instancji pełni SEKRETARZ.

2. Sekretarz wybierany jest w głosowaniu tajnym, wybierany jest przez sędziów i rzeczników generalnych.

·    Wybierany na 6 lat.

·    Kadencja jego może być przedłużona.

·    Sekretarz odpowiada przed Przewodniczącym Trybunału.

·    Sekretarz jest strażnikiem pieczęci Trybunału.

·    Jeśli są obrady Trybunału, sekretarz ubiera również togę jak rzecznicy, adwokaci, ale nie zabiera głosu, jedynie uczestniczy w posiedzeniach.

·    Sekretarz nie bierze udziału w wydawaniu orzeczeń.

3. Podstawowe reguły postępowania przed ETS i Sądem I instancji.

ETS i Sąd I instancji posiadają odrębne regulaminy wewnętrzne.

1) WNIESIENIE SPRAWY

v   Procedura postępowania w przypadku skarg bezpośrednich rozpoczyna się od wniesienia odpowiednio przygotowanego wniosku przez powoda do Sekretarza Trybunału.

v   Procedura postępowania w przypadku skargi pośredniej (prejudycjalnej) sprawa jest kierowana przez Kancelarię Sądu Krajowego. Każda sprawa wpisywana jest do rejestru przez Sekretarza i otrzymuje swój nr porządkowy. Wniosek jest przesłany stronie pozwanej.

-     Po wniesieniu wniosku Sekretarz Trybunału wyznacza Sędziego sprawozdawcę.

-     Pierwszy Rzecznik Generalny wyznacza Rzecznika Sprawozdawcę. (Rzecznik nie występuje w Sądzie I Instancji)

v   Sędziowie ETS i Sądu I Instancji mogą zapoznać się ze stanem faktycznym, natomiast Sędzia sprawozdawca i Rzecznik Sprawozdawca mają za zadanie szczegółowo zapoznać się z tą sprawą.

2) REPREZENTACJA STRON

v   W postępowaniu przed Trybunałem i Sadem I Instancji strony nie mogą występować samodzielnie. Muszą być reprezentowane przez pełnomocników adwokatów, czyli osoby posiadające upoważnienie wykonujące funkcję adwokata państwa członkowskiego (musi byś wpisany na listę adwokatów)

v   W imieniu Rady Unii i Komisji Europejskiej występują wysocy urzędnicy będący pracownikami ich służb prawnych. Mogą towarzyszyć tym urzędnikom adwokaci lub urzędnicy służb branżowych.

v   Natomiast państwo członkowskie przed ETS jest reprezentowane przez wysokich funkcjonariuszy.

v   Osoby fizyczne, prawne muszą być reprezentowane przez adwokatów.

3) JĘZYK POSTĘPOWANIA

v   W przypadku skargi bezpośredniej powód ma prawo wyboru języka postępowania.

v   Jeśli natomiast w przypadku państwa członkowskiego, osoby prawnej, osoby fizycznej językiem urzędowym jest język tego państwa.

v   Językiem urzędowym ETS i Sądu I Instancji jest język francuski.

4) FAZY POSTĘPOWANIA

v         Tu istnieją dwie fazy:

a)   faza ustna

b)   faza pisemna

v   Sędzia sprawozdawca sporządza raport pisemny skierowany do Sędziów Trybunału. 

v   Na podstawie raportu wyznaczane jest posiedzenie administracyjnego, gdzie zapada decyzja o tym, czy np. nie potrzebny jest biegły? Czy sa wystarczające dowody w tej sprawie?

v   Wszystko co dzieje się do tego momentu ma charakter inkwizycyjny (nie biorą w nim udziału strony).

v   Następnie rozpoczyna się rozprawa, która ma charakter ustny i jawny (jawność może być wyłączona z różnych powodów)

(Czasem nie zachodzi do tej sprawy ustnej, ale kończy się na fazie pisemnej, w przypadku gdy sprawa jest prosta)

v   Rozprawa przez ETS przebiega podobnie, jak w każdym sądzie. Występują adwokaci, strony.

v   Po rozprawie ma miejsce NARADA SĘDZIÓW (ma to charakter tajny). Sędziowie debatują przed wyrokiem. Natomiast Sędzia Sprawozdawca przygotowuje projekt

Orzeczenia

v   Orzeczenia ETS nie podlegają kontroli

v   Trybunał może w okresie 10 lat zrewidować swoje orzeczenie

v   Art. 225 TWE ,, odwołanie od sądu I instancji do ETS

5) WYKONYWANIE WYROKÓW ETS

v  ETS nie dysponuje żadnym aparatem wykonawczym.

v  Wyroki, które nakładają zobowiązania pieniężne stanowią tytuł egzekucyjny i wykonywane na terytorium danego państwa członkowskiego.

v  W ramach stosowania kar wykonywane są postępowania krajowe. 

PROCEDURA BUDŻETOWA. UCHWALANIE, REALIZACJA I KONTROLA BUDŻETU.

1.   Procedura budżetowa określa rodzaj, zakres i limity czasowe niezbędnych przez określone podmioty UE w celu zaplanowania i uchwalenia budżetu na dany rok.

W tej procedurze naczelną rolę pełni:

-     PE

-     RUE

-     KE

Są one odpowiedzialne za uchwalenie i realizacje budżetu.

2.   W samym procesie planowania i uczestniczy Sekretarz Generalny i Komisja Budżetowa wraz z jej przewodniczącym.

3.         Etapy:

a) PLANOWANIE BUDZETU

·    Obejmuje wszelkiego rodzaju czynności podejmowane przez Komisję, które maja na celu ustalenie wstępnego projektu budżetu na dany rok kalendarzowy.

·    Jest to proces złożony, obejmuje trzy równolegle odbywające się procesy:

1.   Uaktualnienia perspektywy finansowej na kolejny rok.

2.   Planowanie własnych dochodów i wydatków przez podmioty określone w sekcjach.

3.   Planowanie budżetu wewnątrz Komisji.

·    Rozpoczęcie procesu ma miejsce na około 14 miesięcy przed wejściem budżetu w życie.

·    KE zwykle prace rozpoczyna na początku stycznia. Dokonuje wtedy zazwyczaj korekty dotychczasowych zobowiązań, płatności.

Ta uaktualniona przez KE perspektywa ostaje przekazana Radzie i Parlamentowi, – które muszą ta perspektywę zaopiniować. Termin, do którego mają to zrobić to do końca kwietnia. Praktyka jest taka, że RUE i PE robią to do końca lutego.

KE przedkłada RUE i PE zmiany.

·    Instytucje i organy UE przygotowują katalog wydatków i dochodów na kolejny rok budżetowy.

·    Instytucje i organy UE szacują tylko i wyłącznie wydatki administracyjne. Natomiast KE szacuje wydatki administracyjne i wydatki operacyjne.

·    Organy UE muszą przesłać te wewnętrzne budżety (wstępne projekty) do końca czerwca KE.

·    KE ma prawo zakwestionować przedstawione projekty, ale korzysta z niego rzadko.

b) OPRACOWNIE WSTĘPNEGO PROJEKTU BUDŻETU PRZEZ KE

·          Wstępny projekt zostaje opublikowany w dzienniku urzędowym WE. Następnie przekazany RUE i PE do rozpatrzenia. Po otrzymaniu wstępnego projektu budżetu Rada przystępuje do procesu uchwalania budżetu.

Na KE składają się określone dyrekcje generalne. Dyrekcja 19 zajmuje się...

Gromadzi ona informacje pozostałych dyrekcji oraz o potrzebach finansowych innych organów i na tej podstawie opracowywany jest wstępny projekt budżetu.

·          W tej procedurze wyróżnia się 5 zasadniczych etapów:

(1) Przygotowanie rocznego cyklu strategicznego dotyczącego planowania i programowania.

(2) Opracowanie resortowych projektów budżetu w przekroju dyrekcji generalnej.

(3) Wewnętrzna debata nad resortowymi projektami budżetu.

(4) Debaty międzyinstytucjonalne nad priorytetami budżetowymi (tu biorą udział Rada, KE, PE)

Etap ten zapoczątkowuje dalszy cykl spotkań podmiotów. Celem spotkań jest osiągniecie politycznego kompromisu w kwestii wydatków budżetowych.

(5) Uchwalanie wstępnego projektu budżetu.

c) TRYB UCHWALANIA BUDŻETU OGÓLNEGO

·    Rozpoczyna się od procedury I czytania w Radzie UE

·    Każde odejście od projektu przygotowanego prze KE Rada musi konsultować z KE oraz z organami, których dotyczą zmiany.

·    Rada UE przyjmuje projekt budżetu kwalifikowana większością głosów

·    Projekt trafia do Parlamentu

·    W PE odbywa się tzw. I czytanie

·    PE może przyjąć projekt przedstawiony przez Radę

·    Parlament może też wprowadzić poprawki do projektu oraz może wprowadzić zmiany do obowiązkowej części wydatków budżetowych

·    Jeżeli w ciągu 45 dni od przedłożenia Parlamentowi projektu pozyska on akceptację parlamentarzystów bądź nie wniosą oni żadnych poprawek to wówczas projekt uznany zostaje za ostateczną wersje budżetu na kolejny rok

·    Jeśli są poprawki (zmiany) projekt powrotem trafia do Rady. W Radzie UE odbywa się II czytanie projektu budżetu i RUE zobowiązana jest przedyskutować poprawki z KE.

WYMOGI PROCEDURALNE W AKTACH PRAWA POCHODNEGO.

1.   WY...