Francisco Pizarro.pdf

(150 KB) Pobierz
Francisco Pizarro
Francisco Pizarro
Z Wikipedii
Skocz do: nawigacji , szukaj
Francisco Pizarro (ur. 16 marca 1478 w Trujillo , zm. 26 czerwca 1541 w Limie ) - hiszpański
konkwistador , który podbił imperium Inków , a także założył miasto Lima, współczesną
stolicę Peru .
Spis treści
[ ukryj ]
·
o 1.1
o 1.2
o 1.3
o 1.4
o 1.5
o 1.6
·
·
·
1
10385422.006.png 10385422.007.png
Biografia
Młodość
Francisco Pizarro był nieślubnym dzieckiem ze związku hiszpańśkiej wieśniaczki, Franciski
González Mateos, z Gonzalo Pizarro Rodriguezem de Aguilar, szlachcicem i kapitanem
hiszpańskiej armii. Nie ma pewności co do daty jego urodzenia (najbardziej prawdopodobna
jest data 16 marca 1478, ale są źródła podające nawet rok 1471), niewiele wiadomo o
najwcześniejszym okresie jego życia. Pojawiły się plotki, iż tuż po urodzeniu Francisco matka
porzuciła go na schodach kościoła pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny w Trujillo.
Pewne jest, że jako młody chłopak zarabiał na życie, pasąc świnie. Prawdopodobnie do końca
życia pozostał analfabetą .
Francisco już jako dorosły człowiek poznał swych przyrodnich braci, z których najstarszy
Hernando (jedyny ślubny syn ich ojca) był młodszy od niego o ponad 20 lat. Pozostali bracia
to Juan i Gonzalo . Wszyscy oni brali udział w podboju Peru.
Pizarro był kuzynem Hernana Cortesa , zdobywcy Meksyku .
Wyprawy do Ameryki Południowej
Od 1502 roku brał udział w wyprawach w Ameryce . W 1513 r. towarzyszył Vasco Nunezowi
de Balboa w ekspedycji podczas której przekroczono przesmyk panamski. W ten sposób
Balboa i jego ludzie stali się pierwszymi Europejczykami, który zobaczyli Ocean Spokojny .
Kiedy rok później gubernatorem "Złotej Kastylii" jak nazywano tereny dzisiejszej Panamy
został Pedro Arias de Ávila , Pizarro szybko stał się jego bliskim współpracownikiem.
"Wykazał się" aresztowaniem Balboi, jak i zeznawaniem przeciwko niemu na jego procesie,
po którym został ścięty.
Pierwsza wyprawa do Peru
W 1522 r. Hiszpanie uszłyszeli o krainie pełnej złota, która nazywała się Virú. Te doniesiena
połączone z zakończonym sukcesem podbojem Meksyku przez Hernana Cortesa, podziałały
na wyobraźnię Pizarra.
W 1524 poznał dwóch ludzi: księdza Hernando de Luque i żołnierza Diego de Almagro .
Mężczyźni zawarli sojusz, w którym przyrzekli sprawiedliwie podzielić się spodziewanym
bogactwem. 13 września 1524 r. za aprobatą gubernatora Ariasa de Avili, wyruszyła
ekspedycja z 80 ludźmi i 40 końmi. Z powodu złej pogody, braku żywności i potyczek z
tubylcami wyprawa zakończyła się porażką.
Druga wyprawa do Peru
Dwa lata po swej pierwszej wyprawie, Pizarro i jego ludzie postanowili znowu zorganizować
ekspedycję. Gubernator de Avila nie był jednak skory do wydania kolejnego pozwolenia,
majac w pamięci skutek poprzedniej wyprawy. Szczęście się jednak uśmiechnęło do nich po
tym jak de Avila został zastąpiony przez Pedro de los Riosa , który wyraził zgodę na
2
10385422.008.png 10385422.009.png 10385422.001.png
 
ekszpedycję. W sierpniu 1526 r. Pizarro wyruszył z dwoma statkami i 160 ludźmi docierając
do rzeki San Juan w dzisiejszej Kolumbi. Drugi statek pod dowództwem Bartolomé Ruiza,
przekroczył równik, dotarł w pobliże dzisiejszego Peru. Tam przechwycił tratwę z tybulcami i
ich towarami. Oprócz tkanin i ceramiki znaleziono złoto, srebro i szmaragdy. Ruiz
pożeglował na północ, gdzie spotkał Pizarro i jego ludzi wyczerpanych po walkach z
tubylcami. W tym samym czasie do San Juan przybył Diego de Almagro wraz z posiłkami.
Konkwistadorzy ruszyli w stronę miejsca, gdzie przechwycono tratwę. Konkwistadorzy
dotarli do obecnego miasta Atacames . Opór mieszkańców sprawił, że Hiszpanie wycofali się.
Pizarro wycofał się na mała wyspę Isla de Gallo . Almagro i Ruiz postanowili wrócić do
Panamy po posiłki. Gubernator de los Rios nie był jednak zainteresowany kolejną ekspedycją,
po tym jak dowiedział się o niepowodzeniu wyprawy. Pizarro wygłosił przemowę do swoich
ludzi, zachęcając ich do pójścia z nim. Z Pizarro zdecydowało się zostać zaledwie 13 ludzi, a
reszta wróciła do Panamy. Gubernator, po namowach Almagro i Luque w końcu zgodził sie
na przyznanie kolejnego statku, ale tylko po to aby Pizarro i jego ludzie zostali ściągnięci w
ciągu 6 miesięcy, a ekspedycja miała zostać zakończona. Pizarro wrócił po osiemnastu
miesiącach do Panamy, uprzednio docierając do regionu Tombes w północno-zachodnim
Peru.
Trzecia wyprawa do Peru
Wiedząc, że nie uzyska zgody gubernatora, wiosną 1528 r. Pizarro wyruszył do Hiszpanii.
Tam uzyskał audiencję u króla Karola I . Monarcha był zachwycony opowieściami o
bogactwach terytorium, które zbadał i obiecał poparcie go. Jednak to królowa Izabela
Portugalska podpisała Kapitulację z Toledo , dokument na mocy którego Pizarro został
gubernatorem i Adelanto nowopodbitych terytoriów. Dokument nakładał również obowiązek
stworzenia oddziału liczącego minimun 250 ludzi. Pizarro zwerbował jednak zaledwie 180
ludzi oraz 37 koni. 27 grudnia 1530 r. trzecia wyprawa do Peru wyruszyła z Panamy.
W 1532 wylądował na wybrzeżu dzisiejszego Ekwadoru. Tam musiał stoczyć walkę z
plemieniem Puna, które wygrał. Na jego szczęści dotarły posiłki pod dowództwem Hernando
de Soto . Następnie konkwistadorzy ruszyli w głąb imperium Inków. Po uwięzieniu i
zamordowaniu władcy inkaskiego Atahualpy w ciągu dwóch lat opanował z garstką żołnierzy
niemal cały kraj . Doszło do tego, gdyż Inkowie uważali przybyszów za bogów, których
przybycie przepowiadała ich religia , nie śmieli więc się im przeciwstawić.
Konflikt z Diego de Almagro i śmierć
W 1537 r. Diego de Almagro wrócił do Cuzco po nieudanej wyprawy do Chile. Chcąc
zagarnąć bogactwa Cuzco dla siebie, zajął miasto, wykorzystując fakt, że wojska Hernanda
Pizarra , brata Francisco, wyruszyły w Andy celem stłumienia buntu Manco Inci . Kiedy
Hernando wrócił z wojskiem, został pokonany a on sam wraz z innym bratem Gonzalem
został aresztowany. Pizarro wysłał armię pod dowództwem Alonso de Alvarado celem odbicia
miasta, ale jego armia została pokonana. Alvarado został wzięty do niewoli. Później Gonzalo i
de Alvarado uciekli z niewoli. Pizarro postanowił uwolnić swojego brata Hernando obiecując
Almagro kontrolę nad Cuzco. Pizarro jednak nigdy nie zamierzał oddawać miasta swojemu
dawnemu towarzyszowi, a negocjacje wykorzystał do zebrania sił. Almagro został pokonany
w bitwie pod Las Salinas w kwietniu 1538 r. i pojmany przez Pizarra i jego braci. Almagro
został w lipcu tego samego roku stracony.
3
10385422.002.png 10385422.003.png
 
Syn de Almagro, także Diego zwany El Mozo, postanowił pomścić śmierć ojca. 26 czerwca
1541 r. grupa dwudziestu uzbrojonych zwolenników El Mozo wtargnęła do pałacu
gubernatora w Limie i po krótkiej walce zamordowała Pizarra.
Pizarro w kulturze
Relacja między nim a uwięzionym Atahualpą jest tematem dramatu Petera Shaffera The
Royal Hunt of the Sun ( Królewskie polowanie na Słońce ) i filmu pod tym samym tytułem.
W romantyczno-awanturniczej powieści na kanwie upadku państwa Inków - Antoine B.
Daniel : trylogia Inkowie .
W serialu animowanym Tajemnicze Złote Miasta Pizarro przedstawiony jest jako bezlitosny
tyran myślący jedynie o zdobyciu złota.
4
10385422.004.png 10385422.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin