Pierwsza pomoc- materiały trujące.pdf

Pierwsza pomoc przedlekarska oraz zasady postħpowania

z poszkodowanym naraŇonym na dziaþanie materiaþw

trujĢcych.

mþ. bryg. lek. med. Jacek Nitecki

Podstawowe definicje i pojħcia.

Choroby powstaþe wskutek dziaþania czynnikw chemicznych nazywamy zatruciami,

a substancje chemiczne, ktre je wywoþujĢ truciznami lub jadami.

Przez pojħcie ásubstancji niebezpiecznejÑ rozumie siħ materiaþ, ktry ze wzglħdu na swoje

wþaĻciwoĻci chemiczne, biologiczne, promieniotwrcze moŇe w razie nieprawidþowego

obchodzenia siħ z nim lub celowego jego uŇycia (terroryzm) spowodowaę zagroŇenie Ňycia

i zdrowia ludzi lub skaŇenie Ļrodowiska naturalnego.

SubstancjĢ niebezpiecznĢ moŇe byę surowiec, pþprodukt, produkt, odpad a takŇe

substancja powstaþa w wyniku samej awarii (np. poŇaru). Szczeglnie niebezpieczne sĢ

substancje, ktre po uwolnieniu do Ļrodowiska mogĢ spowodowaę zagroŇenia na skalħ

masowĢ. NajpowaŇniejszym Ņrdþem zagroŇeı jest przemysþ (ok.75%) Uwolnienie moŇe

nastĢpię rwnieŇ podczas transportu (ok. 25%).

Za truciznħ naleŇy uwaŇaę kaŇdĢ substancjħ, ktra wprowadzona do organizmu

jakĢkolwiek drogĢ, w stosunkowo maþej iloĻci, wskutek swych wþaĻciwoĻci

fizykochemicznych moŇe wywoþaę zmiany struktury lub zaburzenia czynnoĻci organizmu,

ktrych wynikiem jest choroba lub Ļmierę.

Oglne zasady postħpowania przy wypadku

zzccz

1. Wybuchy, poŇary, pħkniħcia rurociĢgw;

2. Wypadki w rolnictwie z urzĢdzeniami do magazynowania nawozw;

3. Wypadki komunikacyjne przy transporcie substancji niebezpiecznych pomaraıczowe

tablice na pojeŅdzie;

4. Chmury i para w sytuacjach nieuzasadnionych warunkami atmosferycznymi;

5. ObecnoĻę licznych martwych ptakw i ryb;

6. DziwneÑ i podobne objawy u wielu osb;

7. Przypadki nagþych utrat przytomnoĻci wĻrd ludzi;

8. ObecnoĻę dziwnego zapachu.

cczz

1. Bezpieczeıstwo wþasne Î w ánormalnym wypadkuÑ rħkawiczki jednorazowe

w wiħkszoĻci przypadkw sĢ wystarczajĢce - tutaj to za maþo;

2. Bezpieczeıstwo miejsca zdarzenia Î czy w przypadku podejrzenia Ňe mamy

do czynienia ze skaŇeniem chemicznym moŇemy bezpiecznie udzielię pomocy

nie majĢc specjalistycznego sprzħtu Î oczywiĻcie nie!

3. Wstħpna selekcja poszkodowanych i ich liczba Î w zgþoszeniu do sþuŇb ratowniczych

chociaŇ okreĻlmy przybliŇonĢ liczbħ poszkodowanych;

4. Niezbħdny sprzħt i ew. potrzeba dodatkowych Ļrodkw Î oczywiĻcie zawsze bħdzie

potrzebny;

5. Mechanizm powstania urazu Î w wypadku chemicznym moŇemy mieę do czynienia

z zatrutymi, poszkodowanymi z urazami lub majĢcymi to i to.

Definicje toksykologiczne (wybr)

1. LCL 0 Î najniŇsze stħŇenie substancji w powietrzu powodujĢce Ļmierę ludzi i zwierzĢt

(ppm, ppm/min, mg/m3, mg/m3/min)

2. LC 50 Î medialne stħŇenie substancji w powietrzu wystħpujĢce przez dþuŇszy czas

w wyniku ktrego spowodowana jest Ļmierę 50% populacji zwierzĢt badanych

3. TCL 0 - najniŇsze stħŇenie substancji w powietrzu ktre w okreĻlonym czasie

wywoþuje dziaþanie toksyczne u czþowieka, lub ma dziaþanie rakotwrcze

lub szkodliwe dla rozwoju pþodu

4. NDS Î najwyŇsze dopuszczalne stħŇenie wartoĻę Ļrednia waŇona stħŇenia, ktrego

oddziaþywanie na pracownika w ciĢgu 8 godzinnego dobowego przeciħtnego wymiaru

czasu pracy, okreĻlonego w Kodeksie pracy, przez jego okres aktywnoĻci zawodowej

nie powinno powodowaę ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie

zdrowia jego przyszþych pokoleı.

5. NDSCh - najwyŇsze dopuszczalne stħŇenie wartoĻę Ļrednia waŇona stħŇenia, ktrego

oddziaþywanie na pracownika w ciĢgu 8 godzinnego dobowego przeciħtnego wymiaru

czasu pracy, okreĻlonego w Kodeksie pracy, przez jego okres aktywnoĻci zawodowej

nie powinno powodowaę ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie

zdrowia jego przyszþych pokoleı.

6. NDSP - najwyŇsze dopuszczalne stħŇenie puþapowe wartoĻę stħŇenia, ktra

ze wzglħdu na zagroŇenie zdrowia lub Ňycia pracownika nie moŇe byę w Ļrodowisku

pracy przekroczona w Ňadnym momencie.

7. Prg wyczuwalnoĻci wħchowej Î najniŇsze stħŇenie substancji w powietrzu

przy ktrym, zmysþ wħchu rozpoznaje jej obecnoĻę (oczywiĻcie maþo miarodajne)

LC 50

LCL 0

TLC 0

NDSP NDSCh

NDS

Ryc.1 Przykþadowy rozkþad stħŇeı substancji toksycznej w atmosferze

czc

OkreĻlajĢ przybliŇonĢ iloĻę gramw substancji jaka po spoŇyciu przez 70 kg czþowieka

wywoþa Ļmierę.

Klasa toksycznoĻci IloĻę gramw

III

500

1000

powyŇej 1000

Ratownictwo medyczne w wypadkach z substancjami chemicznymi

Dziaþania ratownicze w takich sytuacjach wymagajĢ przestrzegania rygorystycznych

zasad bezpieczeıstwa. NaleŇy uĻwiadomię sobie, Ňe moŇe wtedy wystĢpię kontakt

z substancjĢ, ktra nawet w maþych stħŇeniach jest niebezpieczna dla zdrowia i Ňycia, oraz Ňe

istnieje moŇliwoĻę przenoszenia skaŇenia nie tylko przez Ļrodowisko (wiatr, rzeki),

ale rwnieŇ przez skaŇonych ludzi.

Prowadzenie dziaþaı ratowniczych wymaga posiadania odpowiednio wyszkolonych

ratownikw oraz posþugiwania siħ wysokospecjalistycznym sprzħtem. Obecnie w naszym

kraju najbardziej mobilnĢ sþuŇbĢ, wyposaŇonĢ w sprzħt konieczny do realizacji ratownictwa

chemicznego na miejscu zdarzenia, sĢ jednostki Paıstwowej StraŇy PoŇarnej.

Dziaþania PSP muszĢ byę jednak wspierane przez zespoþy Ratownictwa Medycznego,

OĻrodki Informacji Toksykologicznej, jak rwnieŇ caþe systemy reagowania kryzysowego.

W pierwszej fazie akcji do podstawowych dziaþaı ratowniczych naleŇy:

zidentyfikowanie trucizny, wyznaczenie strefy niebezpiecznej i zmniejszenie uwalniania TSP

do Ļrodowiska oraz udzielanie pomocy poszkodowanym. Nie trudno sobie wyobrazię, Ňe bez

wysokospecjalistycznego sprzħtu nie ma moŇliwoĻci realizacji tych zadaı. W identyfikacji

trucizny, poza rŇnego rodzaju urzĢdzeniami pomiarowymi, pomocne sĢ pomaraıczowe

tablice z numerem ONZ, oznaczajĢcym konkretnĢ przewoŇonĢ substancjħ, jak rwnieŇ jej

wþaĻciwoĻci fizykochemiczne. Tablice takie obowiĢzkowo umieszczane sĢ na pojazdach

przewoŇĢcych TSP. Informacjħ o rodzaju substancji zawierajĢ rwnieŇ dokumenty

przewozowe. NaleŇy jednak pamiħtaę, Ňe niekiedy substancja wykazana w dokumentacji nie

odpowiada zawartoĻci zbiornika. Na tym etapie dziaþaı istotny jest przekaz informacji

pomiħdzy sztabem dowodzĢcym akcjĢ a OĻrodkiem Informacji Toksykologicznej, w ktrym

moŇna uzyskaę informacje nie tylko o wpþywie danej substancji na nasz organizm czy

o zasadach leczenia danego zatrucia, ale rwnieŇ o koniecznoĻci i sposobach prowadzenia

dekontaminacji oraz wymaganym dla ratownikw sprzħcie ochronnym. SĢ to informacje

bardzo potrzebne w organizacji akcji.

OĻrodek Informacji Toksykologicznej w Krakowie

Klinika Toksykologii CMUJ w Krakowie

os. Zþotej Jesieni 1

WSS im L.Rydygiera

(+48 12) 411-99-99 Î caþodobowy tel. informacyjny

Organizacja dziaþaı ratowniczych na miejscu zdarzenia

W akcji ratownictwa chemicznego niezwykle istotnym zadaniem jest wyznaczenie

stref skaŇenia. Strefa skaŇenia, okreĻlana czħsto jako gorĢca (ang. hot zone), znajduje siħ

najbliŇej Ņrdþa emisji trucizny. W tym obszarze mogĢ dziaþaę ratownicy specjalnie

przeszkoleni i odpowiednio zabezpieczeni w indywidualne Ļrodki ochrony przed skaŇeniami.

Stopieı ochrony ratownikw zaleŇny jest od rodzaju zagroŇenia. Czħsto sĢ to ubrania

izolujĢce zarwno drogi oddechowe jak i skrħ ratownikw. Jednym z zadaı dziaþajĢcych w

tej strefie rot straŇackich jest ewakuacja ofiar. DrugĢ strefĢ, zwanĢ strefĢ wzglħdnie

niebezpiecznĢ lub ciepþĢ (ang. warm zone), jest obszar, w ktrym wystħpujĢce zagroŇenie jest

mniejsze. Przebywaę w niej bħdĢ poszkodowani ewakuowani ze strefy zagroŇenia oraz

ratownicy dokonujĢcy wstħpnej segregacji oraz dekontaminacji poszkodowanych. Ratownicy

dziaþajĢ tu w ubraniach ochronnych o niŇszym poziomie zabezpieczenia.

Trzecia strefa - bezpieczna lub zimna (ang. cold zone)- to miejsce, w ktrym dziaþajĢ sþuŇby

ratownicze w rutynowo stosowanych ubraniach ochronnych. Tutaj organizowana i udzielana

jest pomoc medyczna, kontynuowana segregacja, wstħpne leczenie i przygotowanie

do transportu.

Wszystkie opisane strefy powinny byę od zewnĢtrz odgrodzone dodatkowo kordonem

zabezpieczanym przez policjħ i inne sþuŇby porzĢdkowe, aby zapewnię ratownikom

bezpieczeıstwo i swobodħ dziaþania, jak rwnieŇ ograniczyę niekontrolowane

przemieszczanie siħ ludzi z lub do stref.

RATOWNICTWO LUDZI Z OBSZARU SKAņENIA CHEMICZNEGO W SKALI MASOWEJ

Strefa czysta

OdlegþoĻę bezpieczeıstwa

Strefa dziaþaı ratowniczych

Strefa skaŇenia

(80)

Namiot

dekontaminacyjny

Gþwne Ņrdþo zagroŇenia

Rota ratownicza

Rota transportowa

SRT

Ratownictwo

medyczne

SRChem

SOp

GBA

Pluton ratownictwa

chemicznego (16)

Kierunek wiatru

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: