Oleje i octy aromatyzowane.pdf

Oleje i octy

aromatyzowane

Oleje i octy z dodatkiem ziół

lub owoców to doskonały

dodatek do sałatek,

marynowania mięs i ryb. Oliwa

aromatyzowana rozmarynem,

tymiankiem, strąkami chili

i czosnkiem nadaje się

również do pokropienia

pizzy, makaronu, świeżych

ziemniaków w mundurkach.

ny ziołowy sporządzamy następują-

co: surowiec roślinny rozdrabniamy

(najlepiej w moździerzu) i wsypujemy

do słoja; zalewamy gorącym olejem

o temperaturze ok. 40 o C, słój szczel-

nie zamykamy, zawijamy w gruby koc

lub ręcznik i odstawiamy na 24 go-

dziny. Następnie naczynie z olejem

ziołowym przenosimy do ciemnego

pomieszczenia o temp. ok. 20 o C i po-

zostawiamy jeszcze na 2 tygodnie. Jeśli

butelki ze świeżym olejem ziołowym

będziemy co kilka dni wzruszać, to

aromatyczna przyprawa będzie goto-

wa już po 2-3 tygodniach, jednak naj-

silniejszy aromat uzyskuje się dopiero

po co najmniej 1,5 miesięcznym okre-

sie oczekiwania. Po tym czasie olej il-

trujemy przez gazę i zlewamy do bu-

telek oznaczonych etykietką (nazwa,

data). Oleje należy przechowywać

w ciemnych i w chłodnych miejscach.

Wyjątkiem są oleje przeznaczone do

celów dekoracyjnych – na kuchen-

nym oknie, prześwietlone słońcem,

wyglądają bardzo atrakcyjnie, jednak

do spozycia już się nie nadają.

Jeżeli pragniemy samodzielnie

przygotować olejek zapachowy, po-

winniśmy użyć kwiatów, suszonych

owoców bądź skórek (np. cytryno-

wych lub pomarańczowych), roz-

drobnić je w moździerzu i zalać cie-

płą oliwą. Stosunek suchej masy do

oliwy powinien wynosić 1:1. Po kilku

godzinach utrzymywania w temp. ok.

40 o C naczynie z gorącą oliwką zawi-

jamy w koc lub ręcznik bądź stawiamy

w ciepłym miejscu przy kuchni/piecu

i pozostawiamy na 24 godziny. Po tym

Ogólne wskazówki

Świeże zioła, kwiaty bądź przypra-

wy zalewamy olejem słonecznikowym,

oliwą lub olejem sojowym, winogro-

nowym, makowym. Olej aromatycz-

czasie studzimy i zlewamy do ciem-

nych butelek.

Oleje ziołowe mogą być używane

do kąpieli, do nacierań, do okładów

oraz do celów spożywczych. Zawierają

w swym składzie nie tylko olejki ete-

ryczne, ale także składniki balastowe

rozpuszczalne w tłuszczach, np. chlo-

roil, karoteny, ksantoile, enzymy, wi-

taminy rozpuszczalne w tłuszczach

(A,D,E,K,F), żywice, woski, kwa-

sy tłuszczowe, alkaloidy i in., mające

również dużą wartość leczniczą.

Zestawy mieszanek ziołowych i in-

nych przeznaczonych do aromatyzo-

wania naszych olejów, oliwek i octów

zależą właściwie wyłącznie od naszych

upodobań smakowych. Podam tutaj

przykładowe zestawy ziół, przypraw

i kwiatów, które mogą służyć nam

swoimi aromatami.

zioła 3/4 l ciepłej oliwy lub oleju sło-

necznikowego. Podgrzewamy w temp.

ok. 50 o C przez dwie godziny. Po tym

czasie pozwalamy oliwie wystygnąć

i starannie przecedzamy ją przez gęste

sitko lub gazę. Rozlewamy do wypa-

rzonych butelek, najlepiej z ciemnego

szkła i zamykamy.

najdłużej zachowała walory smakowe,

należy ją przechowywać w lodówce.

Oliwę chili stosujemy jako ostrą przy-

prawę, nie należy na niej smażyć i go-

tować, ponieważ jest zbyt ostra dla

większości ludzi. Danie skrapiamy je-

dynie oliwą lub dodajemy jej do dipów

sałatkowych.

Oleje i octy kwiatowe

Do aromatyzowania olejów i octów

możemy używać właściwie wszystkich

kwiatów jadalnych: nagietka, nasturcji,

bratka, róży, ogórecznika, stokrotek,

rumianku czy mniszka lekarskiego

bądź bzu czarnego – jest ich mnóstwo

i nie będziemy tutaj wszystkich wyli-

czać. Informacji na temat jadalnych

kwiatów można poszukać w interne-

cie, np. na stronie Macieja Kuronia:

www.kuron.com.pl.

Główki kwiatowe należy zerwać

przed południem, kiedy obeschną

z porannej rosy. Garść kwiatów wsy-

pujemy do naczynia i zalewamy cie-

płym olejem lub oliwą z oliwek. Olej

taki posłuży nam głównie do sałatek,

raczej nie nadaje się do smażenia na

nim, znakomicie też będzie wyglądał

jako element dekoracyjny w kuchni –

jednak wówczas już po krótkim czasie

nie będzie nadawał się do spożycia.

Ocet iołkowy

Wkładamy do butelki kwiaty ioł-

ków lub bratków. Zalewamy lekko let-

nim octem i odstawiamy w nasłonecz-

nione miejsce na parapecie. Po kilku

dniach zlewamy i przecedzamy. Po-

dobnie przygotowujemy aromatyzo-

wane octy z każdym innym dodatkie-

m:ziołami, czosnkiem, owocami.

Oliwa ziołowa

Dowolną mieszankę ziół (orega-

no, rozmaryn, majeranek, kolendrę,

bazylię, tymianek, jałowiec) w ilości

2 łyżki stołowe na 500 ml oliwy wsy-

pujemy do naczynia. Dodajemy oliwę

i dobrze mieszamy składniki. Naczy-

nie szczelnie zamykamy i umieszcza-

my w ciemnym miejscu. Odstawiamy

na 3 tygodnie, a w tym czasie, co 2 dni,

wstrząsamy butelką, tak, aby zioła nie

osadzały się na ściankach, a substan-

cje zapachowo-smakowe migrowały

swobodnie. Po tym czasie przecedza-

my przez sitko lub gazę. Przenosi-

my naczynie do lodówki i używamy

w kuchni. Olej ziołowy bardzo do-

brze współgra z daniami delikatnymi,

warzywnymi i warzywno-mięsnymi.

Bardzo dobrze smakuje jako dodatek

do spaghetti.

Oleje i octy

przyprawowe

Oliwa chili

Suszone papryczki chilli (4-6 sztuk

na 500 ml oleju) w całości wkładamy

do naczynia z oliwą. Zamykamy i od-

stawiamy w ciemne miejsce. Po dwóch

tygodniach oliwa nadaje się już do

spożycia. Gotowa oliwa nabierze ja-

snoczerwonej barwy i będzie posia-

dała intensywnie ostry smak. Aby jak

Balsam lawendowy z oliwy

Bierzemy 25 g świeżych kwiatów

lawendy zmieszanych ze świeżym zie-

lem rozmarynu. Wkładamy zioła do

garnuszka, który umieszczamy w do-

brze ciepłej kapieli wodnej. Zalewamy

Suszone pomidory w oleju

Pomidory przekrawamy na połów-

ki, usuwamy pestki i gniazda nasienne

i kładziemy na blachę wyłożoną papie-

rem do pieczenia. Wstawiamy je na ok.

8 godzin do piekarnika nastawionego na

90 o C. Po około 4 godzinach dokładamy

do pomidorów ząbki czosnku (w łupi-

nach) i podgrzewamy dalej. Kiedy osią-

gną ćwierć swojej pierwotnej objętości,

wkładamy je do wyparzonych butelek,

najlepiej z ciemnego szkła. Zasypujemy

bazylią, oregano i niewielką ilością soli.

Zalewamy ciepłą oliwą, dobrze wstrzą-

samy. Tak przyrządzone pomidory mo-

żemy przechowywać w lodówce do pół

roku.

Przykładowe zestawy suchych składników olejów i octów:

pietruszka 2 sztuki, szczypiorek 2 sztuki, estragon 6 gałązek, papryka

▶

czerwona 1/2, papryka zielona 1/2, papryka żółta 1/2, kminek 1 łyż-

ka, pieprz czarny;

czosnek 3 ząbki, melisa 2 gałązki, sezam 1 łyżeczka, gorczyca 1 ły-

▶

żeczka, ocet winny 1/2 l;

cytryna (skórki) 1 sztuka, tymianek 3 – 4 gałązki, liść laurowy 1 sztuka,

▶

czerwony pieprz 1 łyżeczka, ziele angielskie 3 -4 sztuki, oliwa 1/2 l;

Ocet bazyliowy

Kroimy pół kilograma umytych

i odszypułkowanych truskawek. Sie-

kamy świeżą bazylię. Owoce i zioła za-

lewamy połową litra białego octu win-

nego i odstawiamy na 2 dni w chłodne

miejsce. Po 2 dniach przecedzamy ocet

przez bardzo gęste sito lub gazę. Do-

brze zakręcamy butelkę, przechowuje-

my w ciemnym miejscu.

Ocet malinowy

Do dużego słoja wrzucamy ćwierć

litra dojrzałych pogniecionych malin

i wlewamy litr octu 10%. Zakręcamy

i stawiamy w słońcu na 2 tygodnie. Po

tym czasie iltrujemy dobrze, zlewamy

i dodajemy 1/2 szklanki wódki. Butelki

z octem dobrze zakręcamy, stawiamy

w ciemnym miejscu.

Octy aromatyczne mają swoją zabawną historię. Oto opowieść o occie

czterech złodziei, zamieszczona w jednym ze starodruków Biblioteki Kór-

nickiej:

Ocet czterech złodziei

Francuzi zowią ten ocet czterech złodziei dlatego, że kiedy w roku 1720

była wielka zaraza w Marsylii, czterech złodziei, gdy robili wycieczkę, aże-

by kogo okraść, nacierali się podobnym octem, stąd skradzione rzeczy w za-

rażonym mieście, wcale im nie szkodziły. Robi się zaś tak: Do ośmiu kwart

mocnego winnego octu, dodaj font piołunu młodego, pół funta rozmarynu,

pół funta szałwii, tyleż mięty angielskiej, tyleż ruty, tyleż kwiatu lawendo-

wego, ćwierć funta tataraku, tyleż cynamonu, tyleż goździków, tyleż czosnku

obranego i tyleż kamfory: to wszystko zatkaj w butlu i postaw na słońcu; gdy

z miesiąc postoi, przecedź, wyciśnij dobrze przez płótno, pozlewaj w butelki,

zakorkuj i dobrze pozalepiaj smołą.

Oleje i octy aromatyzowane są znako-

mitym dodatkiem do naszych posiłków,

a prócz tego przyniosą nam wiele rado-

ści w trakcie ich przygotowywania. Za-

chęcam więc do samodzielnych prób!

Aneta Mazurek

Autorka jest Prezesem Lubuskiego Sto-

warzyszenia Gospodarstw Agrotury-

stycznych i inspektorem kategoryzacyj-

nym gospodarstw agroturystycznych

z ramienia Polskiej Federacji Turystyki

Wiejskiej. Prowadzi gospodarstwo agro-

turystyczne „Dom Pod Sosnami” (www.

dompodsosnami.agrowakacje.pl) oraz

gospodarstwo ekologiczne. Zajmuje się

kuchnia tradycyjną, wiejską, opartą na

naturalnych składnikach i recepturach.

Tego octu używaj dla chorych, i sam się nim nacieraj, idąc do słabych na

zaraźliwe choroby, choćby nawet do tkniętych dżumą. Choroba ta bynajmniej

szkodzić nie może, natarłszy się dobrze tym octem.

W Egipcie sam Napoleon chodził z doktorem po lazaretach do dżumą za-

rażonych żołnierzy, pocieszał ich i dotykał się rękoma wrzodów dżumowych,

będąc dobrze natartym tym octem i mając go przy sobie w butelce, którym

się co chwila nacierał.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: