Program kor. logop.pdf

(127 KB) Pobierz
PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNO–LOGOPEDYCZNYCH DLA MICHAŁA Z KL
PROGRAM KOREKCYJNO
- LOGOPEDYCZNY
Agnieszka Świątkowska-Kościńska
GRUDZIĄDZ 2004
PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNO–LOGOPEDYCZNYCH
I. ĆWICZENIA ODDECHOWE
Ćwiczenia oddechowe mają na celu usprawnienie funkcji oddychania oraz wydłużenie
fazy wydechowej, aby ułatwić naukę prawidłowej artykulacji poszczególnych głosek.
1. Wciągamy powietrze nosem, wydychamy przez usta.
2. Wciągamy powietrze nosem, przytrzymujemy i wydychamy przez usta.
3. Wykonujemy głęboki wdech przez nos i powolny wydech przez usta na głoskach „ps”
ps
4. Wykonujemy głęboki wdech przez nos i stopniowo wypuszczamy powietrze
przez usta na głoskach „pf”:
pf pf pf
5. Wykonujemy głęboki wdech przez nos i staramy się na wydechu liczyć:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 itd.
6. Bierzemy wdech przez nos i studzimy zupę (dmuchamy).
7. Bierzemy wdech przez nos i ogrzewamy zmarznięte ręce (chuchamy).
8. Chuchamy na lusterko i obserwujemy jak pokrywa się parą wodną.
9. Wąchamy kwiatki lub perfumy.
10. Dmuchamy na wiatraczek lekko, następnie mocno.
11. Trzymamy w ręce kartkę papieru i dmuchamy na nią - mały wietrzyk i duży wiatr.
12. Dmuchamy na papierowe zabawki zawieszone na sznurkach.
13. Puszczamy bańki mydlane.
14. Rozdmuchujemy kaszę, groch, ryż umieszczone w jakiejś miseczce lub pojemniczku
dmuchając przez słomkę.
15. Przenosimy kawałki papieru przy pomocy słomki.
16. Zdmuchujemy papierki lub waciki z ubrania.
17. Zdmuchujemy zapaloną świeczkę.
18. Dmuchamy na zapaloną świeczkę tak, aby płomień tańczył.
19. Dmuchamy na piłkę, starając się strzelić gola.
20. Wyścigi papierowych kulek (dmuchamy na kulki przez słomkę).
21. Wprowadzamy papierową myszkę do norki za pomocą słomki.
22. Nadmuchujemy balonik.
23. Puszczamy na wodę papierowe żaglówki i dmuchamy im w żagle.
24. Robimy bąble w szklance wody przy użyciu słomki.
25. Dmuchamy w rurkę z kulką w środku tak, aby kulka się uniosła.
II. ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE PRACĘ NARZĄDÓW
ARTYKULACYJNYCH
Ćwiczenia te mają na celu usprawnienie pracy narządów artykulacyjnych,
a w szczególności języka. Sprawność ta jest niezbędna do wywołania prawidłowej
artykulacji głosek.
ĆWICZENIA JĘZYKA
Wszystkie ćwiczenia wykonujemy przy szeroko otwartej buzi.
1. Wysuwamy język do przodu i cofamy w głąb jamy ustnej (bez kontaktu z wargami).
2. Dotykamy językiem wargi górnej i dolnej.
3. Kierujemy język w kąciki ust, raz w prawą stronę, raz w lewą – wahadełko.
4. Wysuwamy język na brodę i unosimy do nosa.
155188381.001.png
5. Kląskamy językiem (broda pozostaje nieruchoma).
6. Oblizujemy zęby językiem przy szeroko otwartych ustach.
7. Mlaskamy czubkiem i środkiem języka.
8. Wypychamy językiem policzki (śliweczka).
9. Układamy język w rulonik.
10. Wysuwamy język wąski a potem szeroki.
11. Liczymy językiem ząbki przy szeroko otwartej buzi.
12. Unosimy język do dziąseł górnych i opuszczamy do dolnych.
13. Oblizujemy dziąsła pod wargą górną i dolną.
14. Wykonujemy łyżeczkę.
15. Oblizujemy górną wargę a potem dolną.
16. Unosimy język do zębów górnych i dolnych przy szeroko otwartych ustach.
17. Przesuwamy językiem po podniebieniu od zębów do gardła.
18. Rysujemy językiem kropeczki na podniebieniu.
19. Dotykamy językiem podniebienia i opuszczamy go w dół.
20. Wysuwamy język przy szeroko otwartej buzi i czubkiem rysujemy kółka, trójkąty, serca
itp.
21. Unosimy szeroki język do góry za wałek dziąsłowy i dmuchamy na niego.
22. Cmokamy.
23. Próbujemy przecisnąć język przez zaciśnięte zęby.
24. Przygryzamy czubek języka przednimi zębami.
25. Przygryzamy boki rozpłaszczonego języka bocznymi zębami.
26. Śpiewamy „la la la la” (należy zwrócić uwagę, aby poruszał się tylko język).
27. Parskamy z wysuniętym językiem między wargi (drgają wargi i język).
28. Wykonujemy tzw. motorek (drgają obie wargi).
ĆWICZENIA WARG
1. Szeroko otwieramy i zamykamy usta.
2. Układamy dolną wargę na górną i górną na dolną.
3. Wysuwamy wargi do przodu tworząc ryjek i przesuwamy je w prawo i w lewo,
a następnie wykonujemy ruchy okrężne.
4. Wciągamy wargi do buzi – ukrywamy obie wargi.
5. Cmokamy.
6. Ssiemy wargę dolną i górną, na przemian.
7. Zagryzamy wargę dolną górnymi zębami, górną dolnymi.
8. Powtarzamy samogłoski a – u.
9. Powtarzamy samogłoski i – u.
10. Cofamy kąciki ust, a następnie otwieramy i zamykamy usta.
11. Wciągamy powietrze ściągniętymi wargami.
12. Przesuwamy zamknięte usta raz w prawo, raz w lewo.
13. Staramy się przytrzymać słomkę między wargami.
14. Przytrzymujemy słomkę górną wargą, wykonujemy ryjek i unosimy go do nosa.
15. Uśmiechamy się bardzo szeroko.
16. Parskamy.
17. Uśmiechamy się tylko jedną stroną, raz prawa, raz lewą.
18. Gwiżdżemy.
19. Nabieramy powietrza pod górną wargę, potem pod dolną.
20. Przerzucamy powietrze z jednego policzka do drugiego.
21. Gramy palcami na wargach.
III. ĆWICZENIA SŁUCHOWE
Ćwiczenia te maja na celu usprawnienie i pobudzenie słuchu fizjologicznego.
1. Naśladujemy różne odgłosy z życia codziennego.
2. Wypowiadamy wyrazy dźwiękonaśladowcze.
3. Pokazujemy dziecku obrazek związany z jakimś miejscem (np. kuchnia, park, plaża itp.),
uczeń ma za zadanie wyszukać wszystkie przedmioty, które mogą wydawać odgłosy lub
dźwięki, próbuje je naśladować, następnie odsłuchuje z kasety dźwięki i stara się
wskazać przedmiot, który ten dźwięk wydaje.
4. „Leśna muzyka” – w lesie można usłyszeć wiele ciekawych odgłosów: różnego rodzaju
ptasie śpiewy, szum wiatru w konarach, brzęczące leśne owady, szeleszczące na
ścieżkach suche liście, odgłosy zwierząt.
5. Rysujemy na kartce figury geometryczne lub inne znaki. Uczeń uderza w bębenek
według narysowanego rytmu. ( ∆ ∆∆∆ ∆∆∆ ∆)
6. Podajemy dziecku kartkę z obrazkami i prosimy, aby odgadł z jakimi dźwiękami kojarzą
mu się te rysunki. Następnie uczeń próbuje je naśladować oraz napisać pod
danym obrazkiem.
7. Przygotowujemy do zabawy kilka przedmiotów wydających dźwięki (np. klucze,
bębenek, grzechotka, gwizdek itp.) oraz kartoniki z nazwami tych przedmiotów.
Prezentujemy jeden z dźwięków, a uczeń wskazuje odpowiedni napis. Potem może
nastąpić zmiana ról.
8. Przygotowujemy na kartce rysunki wraz z odpowiednimi podpisami (np. pszczoły –
bzyczą, deszcz – kapie itp.). Uczeń ma za zadanie połączyć obrazki z odpowiednimi
podpisami.
IV. ĆWICZENIA SŁUCHU FONEMATYCZNEGO
Ćwiczenia te mają na celu usprawnienie słuchu fonematycznego (różnicowanie głosek
poszczególnych szeregów, analiza i synteza głoskowa i sylabowa wyrazów i zdań,
wyodrębnianie głosek w nagłosie, śródgłosie i w wygłosie). Ćwiczenia te polegają
na wykształceniu wzorców słuchowych, a więc uczeń musi wielokrotnie usłyszeć dźwięk,
którego nie umie zidentyfikować, a następnie ten, z którym go myli. Potem obydwa dźwięki
podawane są w różnej kolejności, a uczeń sygnalizuje w umówiony sposób jaką głoskę
słyszy. Ćwiczenia w zakresie podziału wyrazów należy rozpocząć od
wyjaśnienia uczniowi różnic w funkcji samogłosek i spółgłosek w sylabie.
1. Wymawiamy wielokrotnie głoskę, której uczeń nie identyfikuje, a następnie tę, z którą ją
utożsamia.
2. Wymawiamy wielokrotnie głoskę, której uczeń nie identyfikuje, a następnie tę, z którą ją
utożsamia, wprowadzamy dodatkowa kontrolę, przy głoskach dźwięcznych przykładamy
dwa palce ucznia najpierw do swojej krtani, potem do jego zwracając uwagę na
wyczuwalne drgania.
3. Wymawiamy głoski w różnej kolejności, a uczeń wskazuje na krtań słysząc głoskę
dźwięczną.
4. Uczeń wymawia na zmianę głoskę dźwięczną i jej bezdźwięczny odpowiednik
z zatkanymi uszami.
5. Wymawiamy głoski w sylabach, a uczeń wskazuje prostą linię, gdy słyszy głoskę
bezdźwięczną i linię falistą, gdy słyszy głoskę dźwięczną.
6. Uczeń powtarza odczytywane sylaby. W sylabach przeplatają się mylone głoski.
7. Uczeń ocenia poprawność odczytywanych sylab, których rozróżnianie sprawia
mu trudność.
8. Uczeń podaje wyrazy rozpoczynające się konkretna sylabą.
9. Na kartce z zapisanymi sylabami uczeń odnajduje wymawiane przez nauczyciela sylaby.
10. Uczeń pisze dyktowane mu sylaby.
11. Wymawiamy kilka lub kilkanaście razy wyraz, z głoską, której uczeń nie identyfikuje,
aby wykształcił się u niego wzorzec słuchowy wyrazu, następnie uczeń wskazuje
odpowiedni obrazek. Z czasem dokładamy kolejne wyrazy do
zgadywanki.
12. Uczeń odnajduje na kartce wypowiadany wyraz.
13. Uczeń pisze dyktando z wyrazami, których nie różnicował.
14. Układamy przed uczniem obrazki, których nazwy różnią się tylko jedną głoską (np.
kasa – kasza). Pytamy ucznia „Gdzie jest kasza?” i uczeń wskazuje to co
usłyszy. Tłumaczymy, że pytać możemy o ten sam obrazek po kilka razy.
15. Układamy przed uczniem obrazki, których nazwy zawierają głoski nie identyfikowane
prze ucznia i prosimy, aby podzielił je na dwie grupy (np. obrazki z głoską „s”
i obrazki z głoską „sz”).
16. Podajemy uczniowi kartkę z obrazkami lub obrazek do kolorowania i prosimy,
aby pokolorował jednym kolorem tylko obrazki, które zawierają w nazwie głoskę „sz”,
a innym obrazki z głoską „s”.
17. Wymawiamy różne wyrazy, które w nazwie zawierają dana głoskę, a uczeń w
umówiony sposób sygnalizuje (np. grzechotkę, klaśnięciem) czy dany wyraz
powiedziany był poprawnie.
18. Wyraz instrukcyjny wymawiamy z podziałem na sylaby, pozostałe wyrazy płynnie.
Uczeń ma za zadanie powiedzieć ile cząstek jest w wyrazie.
19. Ćwiczymy dzielenie wyrazów dwusylabowych, składających się z sylab otwartych,
następnie trzysylabowych, dalej czterosylabowych, wyrazy z druga sylaba zamkniętą, z
trzecia zamkniętą, z pierwsza zamkniętą oraz z grupami spółgłoskowymi.
20. Wymawiamy wyrazy początkowo przeciągając pierwszą głoskę, następnie wymawiamy
płynnie. Uczeń ma powiedzieć jaki dźwięk słyszy na początku wyrazu. Rozpoczynamy
od wyrazów, które mają pierwszą samogłoskę.
21. Wymawiamy wyrazy początkowo przeciągając ostatnią głoskę, następnie płynnie. Uczeń
ma powiedzieć co słyszy na końcu wyrazu.
22. Wymawiamy wyrazy, uczeń ma powiedzieć jakie głoski słyszy w wyrazie.
23. Wymawiamy wyrazy dzieląc je na sylaby, uczeń ma odgadnąć jaki to wyraz, następnie
zmiana, uczeń dzieli wyraz na sylaby my odgadujemy jaki to wyraz.
24. Wymawiamy wyrazy z podziałem na głoski, uczeń odgaduje jaki to wyraz, następnie
odwrotnie.
25. Wymyślamy rymujące się wyrazy (np. woda – moda, słoń – koń).
26. Pokazujemy dziecku napisany wierszyk lub wyliczankę, odczytujemy głośno, następnie
uczeń odnajduje i podkreśla rymy.
27. Uczeń ma za zadanie uzupełnić znany wiersz lub wyliczankę brakującymi rymami
(polecane są wiersze J. Brzechwy).
28. Podajemy wypisane na kartce wyrazy, uczeń łączy w pary wyrazy rymujące się.
29. Zabawa w tajemniczą istotę mówiącą językiem „PA”. Polega to na tym, że przed
każdym słowem, które chcemy powiedzieć, należy dodać „PA”. (np. Pójdę do domu. –
Papójdę pado padomu.)
30. Próbujemy rozszyfrować przygotowane zdania. Zdania przygotowujemy w ten sposób,
że nie stosujemy podziału na wyrazy. (Muchasiedzinaoknie)
31. Grupujemy wypisane na kartce wyrazy w zależności od liczby sylab.
32. Układamy podane wyrazy od najkrótszego do najdłuższego.
33. Rysujemy na kartce jak najwięcej przedmiotów, których nazwy rozpoczynają się
od wybranej głoski. Innym razem można rysować przedmioty, które maja daną głoskę w
środku, następnie na końcu.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin