how_nawigacja.pdf

Wybrane zagadnienia

nawigacji

dla kandydatów na STERNIKÓW JACHTOWYCH

opracowa³ PAWE£ BURKHARD

Siatka geograficzna

O Ziemi - rednica Ziemi, wokó³ której obraca siê ona w swoim ruchu wirowym.

Bieguny - koñce osi obrotu Ziemi na jej powierzchni wyznaczaj¹ce punkty zwane biegunami

ziemskimi - pó³nocny i po³udniowy.

Równik - lad na powierzchni kuli ziemskiej powsta³y na skutek przeciêcia jei p³aszczyzn¹

prostopad³¹ do osi obrotu Ziemi i przechodz¹c¹ przez jej rodek dzieli on Ziemiê na dwie

pó³kule: pó³nocn¹ i po³udniow¹.

Po³udnik ziemski - po³owa obwodu ko³a wielkiego zawarta pomiêdzy dwoma biegunami.

Równole¿nik ziemski - ko³o ma³e powstaje jako lad przeciêcia powierzchni kuli ziemskiej

p³aszczyzn¹ prostopad³¹ do osi obrotu Ziemi; p³aszczyzna ta jest równoleg³a do p³aszczyzny

równika.

Po³udnik zerowy - po³udnik przechodz¹cy przez obserwatorium astronomiczne w Greenwich

- dzielnica Londynu; dzieli on Ziemiê na dwie pó³kule: wschodni¹ i zachodni¹.

Na powierzchni Ziemi moim przeprowadziæ nieskoñczon¹ liczbê po³udników i równole¿ników.

Je¿eli na powierzchni Ziemi poprowadzimy, w okrelonych od siebie odstêpach po³udniki i

równole¿niki ziemskie, to otrzymamy siatkê linii przecinaj¹cych siê pod k¹tem prostym. Siatka

ta nosi nazwê siatki wspó³rzêdnych geograficznych.

Po³o¿enie dowolnego punktu P na powierzchni Ziemi okrelamy za pomoc¹ wspó³rzêdnych

geograficznych. Osiami uk³adu wspó³rzêdnych s¹: równik i po³udnik zerowy. Wspó³rzêdnymi

tego uk³adu s¹ szerokoæ i d³ugoæ geograficzna.

Szerokoæ geograficzna j jest to k¹t rodkowy zawarty pomiêdzy p³aszczyzn¹ równika a

prost¹ ³¹cz¹c¹ rodek Ziemi (0) z równole¿nikiem pozycji punktu (P); inaczej, jest to d³ugoæ

³uku po³udnika przechodz¹cego przez punkt (P).

Szerokoæ geograficzn¹ mierzymy od równika w kierunku pó³nocnym i po³udniowym w zakresie

od 00° (równik) do 90° (biegun).

Szerokoæ geograficzn¹ zapisujemy z dok³danoci¹ do czêci dziesiêtnych minuty w formacie

ss°mm,d' Z; gdzie:

ss - iloæ stopni (je¿eli jest mniej ni¿ 10 to zapisujemy z prefiksem 0 np 09°);

mm - iloæ minut (je¿eli jest mniej ni¿ 10 to zapisujemy z prefiksem 0 np 09');

d - iloæ dziesiêtnych czêci minuty;

Z - znak.

Szerokoæ pó³nocn¹ zapisujemy ze znakiem algebraicznym dodatnim +, lub symbolem N

(North).

j =+54°30,5' = 50°30,5'N

Szerokoæ po³udniow¹ zapisujemy ze znakiem algebraicznym ujemnym - lub symbolem S

(South):

j =-54°30,5' = 50°30,5'S

Wszystkie punkty znajduj¹ce siê na tym samym równole¿niku maj¹ tê sam¹ szerokoæ

geograficzn¹.

D³ugoæ geograficzna l jest to k¹t dwucienny zawarty pomiêdzy p³aszczyzn¹ po³udnika

zerowego i p³aszczyzn¹ po³udnika pozycji punktu (P); inaczej, jest to d³ugoæ ³uku równika

zawarta pomiêdzy po³udnikiem zero-wym a po³udnikiem pozycji (P).

D³ugoæ geograficzn¹ mierzymy od po³udnika zerowego na wschód i na zachód w zakresie

od 000° do 180°.

D³ugoæ geograficzn¹ zapisujemy z dok³danoci¹ do czêci dziesiêtnych minuty w formacie

sss°mm,d' Z; gdzie:

sss - iloæ stopni (je¿eli jest mniej ni¿ 10 to zapisujemy z prefiksem 00 np 009°,

je¿eli jest mniej ni¿ 100 to zapisujemy z prefikem 0 np 015°);

mm - iloæ minut (je¿eli jest mniej ni¿ 10 to zapisujemy z prefiksem 0 np 09');

d - iloæ dziesiêtnych czêci minuty;

Z - znak.

D³ugoæ wschodni¹ zapisujemy ze znakiem algebraicznym dodatnim + lub symbolem E (East):

l =+018°20,5'=018°20,5' E

D³ugoæ geograficzn¹ zachodni¹ zapisujemy ze znakiem algebraicznym ujemnym - lub

symbolem W (West): .

l =-018°20,5'=018°20,5' W

Wszystkie punkty znajduj¹ce siê na tym samym po³udniku maj¹ tê sam¹ d³ugoæ geograficzn¹.

Odczyt wspó

³rzêdnych pozycji z mapy morskiej

Jednostki miary stosowane w nawigacji

Podstawow¹ jednostk¹ odleg³oci stosowan¹ w nawigacji jest mila morska (Mm). jedna

mila morska jest równa d³ugoci jednej minuty k¹towej równika.

1 Mm = 1852,4 m

Mila morska dzieli siê na 10 kabli (kbl)

1 kbl = 1 Mm/10 = 185,4 m

Jednostk¹ prêdkoci w nawigacji jest wêze³ (w). jacht porusza siê z prêdkoci¹ 1 w je¿eli w

ci¹gu jednej godziny przebywa 1 Mm.

1 w = 1 Mm/h

Kierunek na morzu jest to linia prosta przechodz¹ca przez punkt w którym znajduje siê

obserwator i punkt ku któremu p³ynie jacht (b¹d znajduje siê namierzany obiekt). Kierunek

ten okrela siê za pomoc¹ k¹ta, jaki tworzy ta linia z pó³nocn¹ czêci¹ linii Pó³noc - Po³udnie.

Kierunek oznacza siê za pomoc¹ stopni lub rumbów.

Horyzont (360°) podzielony zosta³ na 32 rumby po 11,25° ka¿dy. Ka¿dy rumb ma swoj¹

nazwê (rysunek i tabela).

Nr rumbu

Nazwa

Ilo

æ stopni

Nr rumbu

Nazwa

Ilo

æ stopni

180

NbE

11,25

SbW

191,25

NNE

22,5

SSW

202,5

NEbN

33,75

SWbS

213,75

225

NEbE

56,25

SWbW

236,25

ENE

67,5

WSW

247,5

EbN

78,75

WbS

258,75

270

EbS

101,25

WbN

281,25

ESE

112,5

WNW

292,5

SEbE

123,75

NWbW

303,75

135

315

SEbS

146,25

NWbN

326,25

SSE

157,5

NNW

337,5

SbE

168,75

NbW

348,75

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: