III. METODY I ŚRODKI WYCHOWANIA
Metoda to sposób postępowania/działania powtarzany w określonych warunkach. Pozwala wychowawcom na przejście do praktycznego działania metodycznego.
Odnosić się może do 2 rodzajów aktywności wychowawczej:
organizowania różnorodnych przedsięwzięć wymagających skoordynowania i zsynchronizowania w określonym czasie wielu podmiotów wychowujących, z zastosowaniem elementów materialnych
wyboru najwłaściwszej decyzji spośród wielu możliwości w skomplikowanych sytuacjach wychowawczych, wymagających analizy dostępnych informacji i przewidzenie zjawisk oraz skutków wywołanych przez przyjęte rozwiązanie decyzyjne
H. Muszyński metoda to wyodrębniony sposób postępowania wychowawcy polegający na wywieraniu określonego wpływu na aktywność wychowanka
J. Górniewicz, metoda jest drogą w postępowaniu wychowawcy z wychowankiem, traktować ją można jako systematycznie stosowany sposób współbycia, współprzeżywanie w kontakcie bezpośrednim lub pośrednio za pomocą wartości sztuki, nauki czy wytworów własnych wychowanka.
Środek wychowania jest treścią metody, porusza drogę postępowania (dotyczy tylko metod indywidualnych)
Kontakt bezpośredni: słowa ujęte w emocjonalnym tle, polecenia dotyczące realizacji zadań o charakterze rozwojowym, tłumaczenie i wyjaśnianie
wypowiedź rusztowanie (J. Bruner)
zachowania/bycie w różnych sytuacjach społecznych
METODY
Indywidualne: wzmocnienia - pozytywne
- negatywne
desensybilizacja
prowokacja sytuacyjna
modelowanie
- kształtowanie zachowań według przykładu osobistego
- kształtowanie zachowań według wzoru
stawianie zadań do wykonania
perswazji (tłumaczenia zasad postępowania moralnego)
nadawanie znaczeń
Grupowe: kształtowanie norm i wartości grupowych
restrukturyzowanie powiązań interpersonalnych
kreowanie przywództwa grupowego
Trening interpersonalny- zainicjowanie wewnętrznych przemian samego siebie, które decydują o humanistycznym ustosunkowaniu się do innych, reorganizacja świadomości człowieka, postaw i zachowań.
Literatura:
J. Górniewicz, Teoria wychowania (wybrane problemy), Toruń-Olsztyn 1996, s. 67-73
kalala1