Wpływ na skórę - nadnercza, gonad.doc

Temat: Nadnercza, gonady płciowe – wpływ na skórę i jej przydatki.

Hormony pełnią ważne funkcje sterujące i regulujące w organizmie. Dla zapewnienia reakcji na zmienne warunki otoczenia oraz utrzymanie stałego środowiska wewnętrznego, aktywność poszczególnych organów musi zostać pobudzona, a innych zahamowana.

Układ hormonalny odgrywa ważną rolę także dla skóry, ponieważ decyduje o jej stanie. Hormony są wydzielane do krwi, a wytwarzane są w różnych gruczołach wydzielania wewnętrznego, zwanych gruczołami dokrewnymi. Należą do nich: przysadka, szyszynka, nadnercza, grasica, trzustka, gruczoły płciowe (jadra, jajniki).

Hormony wraz z krwią przedostają się do krwi, a wraz z nią dostają się do komórek, których aktywność stymulują.

Przysadka zawiaduje całym układem hormonalnym. Ona steruje pracą innych gruczołów dokrewnych. Najważniejszymi hormonami przysadki są:

-   hormon wzrostu

- hormony tropowe (zwrotne) wywierające wpływ pobudzający na czynności wewnątrzwydzielnicze innych gruczołów:

·         hormony gonadotropowe – pobudzające funkcje jader i jajników

·         hormon tyreotropowy – wzmagający czynność tarczycy

·         hormon adrenokortykotropowy (ACTH) – pobudzający czynności wydzielnicze kory nadnerczy

Komórki gruczołowe kory nadnerczy produkują przynajmniej 6 substancji czynnych, tzw. kortykoidy (są to związki sterydowe):

·         mineralosterydy – hormony regulujące przemianę sodowo-potasowa ustroju

hormony te wzmagają w kanalikach nerkowych zwrotne wchłanianie z moczu pierwotnego soli sodowych i wody, powodując zatrzymanie sodu w ustroju

·         glikosterydy - hormony regulujące przemianę węglowodanową

hormony te pobudzają syntezę węglowodanów z białek , powodując rozpad białek w organizmie

·         androgeny nadnerczowe – ciała o własnościach męskich hormonów płciowych

·         estrogeny nadnerczowe – ciała o własnościach żeńskich hormonów płciowych

dwie ostatnie grupy hormonów wpływają na drugorzędne cechy płciowe

Hormony płciowe osiągają maksymalny poziom wydzielania ok. 20 r. ż. Stężenie ich zaczyna obniżać się w okresie menopauzy i andropauzy. Hormony płciowe oddziałują bardzo silnie na skórę.

Hormony mogą być w skórze metabolizowane, aktywowane, neutralizowane, a także wydzielane. W skórze, zwłaszcza w okresie menopauzy, produkowana jest także pewna ilość estrogenów.

W okresie menopauzy gwałtowny spadek stężenia hormonów kobiecych estrogenów (estradiol, estron) i progesteronu wiąże się z zauważalnym pogorszeniem stanu skóry i nasileniem cech starzenia. Starzenie hormonalne cechuje:

v      cienka, atroficzna skóra

v      suchość skóry

v      zmniejszenie łojotoku i poszerzenie ujść gruczołów

v      pogorszenie ukrwienia i bladość cery

Działanie estrogenów na skórę i przydatki:

o        mają wpływ na nawilżenie, a także elastyczność i miękkość skóry i błon śluzowych

o        zwiększają przepuszczalność błon komórkowych i bariery skórnej

o        wydłużają cykl wzrostu włosów (anagen) i chronią przez łysieniem androgenowym

Działanie progesteronu na skórę:

o        wpływa na aktywność i metabolizm estrogenów

o        zwiększa liczbę komórek Langerhansa

o        wpływa na aktywność metaloproteina

o        odpowiada za wiele reakcji związanych ze zmianami wydolności organizmu w okresie ciąży

HTZ i ich wpływ na wygląd skóry.

Liczne badania potwierdzają korzystny wpływ HTZ na skórę w okresie menopauzy. Hormonalna terapia zastępcza:

- chroni przed odwodnieniem skóry

- wywiera korzystny wpływ na skład lipidów bariery ochronnej naskórka

- oddziałuje na odbudowę glikozaminoglikanów skóry

- wywiera korzystny wpływ na proces gojenia ran

- wpływa na elastyczność skóry i budowę włókien elastycznych

- zapobiega utracie kolagenu i wspomaga syntezę nowych włókien

Oddziaływanie estrogenów (estradiolu i estronu) na skórę przy stosowaniu miejscowym.

Hormony estrogenowe i progesteron można stosować miejscowo na skórę w lekach recepturowych.

Wpływ estrogenów:

Ø       poprawa ukrwienia

Ø       poprawa nawilżenia skóry

Ø       dodatni wpływ na ilość mukopolisacharydów i kwasu hialuronowego

Ø       poprawa struktury włókien elastycznych

Ø       pogrubienie i poprawa gęstości skóry

Ø       normalizujący wpływ na prace gruczołów łojowych i zmniejszenie średnicy gruczołów

Progesteron stosowany wraz z estrogenami wzmacnia wpływ estrogenów na poprawę grubości skóry. Ponadto zmniejsza łojotok, a oddziałując na metaloproteinazy (MMPT) zmniejsza ich degradujący wpływ na kolagen.

1