elektroforeza.pdf

(2224 KB) Pobierz
ELEKTROFOREZA JAKO TECHNIKA SEPARACJI MAKROCZ¥STECZEK
ELEKTROFOREZA
PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ
Opracowanie zbiorowe pod redakcją
Bogdana Walkowiaka i Violetty Kochmańskiej
4182958.005.png 4182958.006.png 4182958.007.png 4182958.008.png 4182958.001.png 4182958.002.png 4182958.003.png 4182958.004.png
SPIS TREŚCI
O BJAŚNIENIA SKRìTìW UŻYWANYCH W OPRACOWANIU ..................................................................... 3
W STĘP ............................................................................................................................................................... 5
E LEKTROFOREZA JAKO TECHNIKA SEPARACJI MAKROCZĄSTECZEK Î Walkowiak B......................... 6
- P ODSTAWY TEORETYCZNE ................................................................................................................................ 7
- R ODZAJE NOŚNIKìW ELEKTROFORETYCZNYCH ............................................................................................... 10
- R ODZAJE KOMìR ELEKTROFORETYCZNYCH .................................................................................................... 12
- R ODZAJE ELEKTROFOREZY ............................................................................................................................. 13
- P RZYGOTOWANIE PRìBEK DO ELEKTROFOREZY .............................................................................................. 18
- B ARWIENIE , DOKUMENTACJA ORAZ ANALIZA ILOŚCIOWA I JAKOŚCIOWA ........................................................ 20
1 - ANTYTRYPSYNY Î Piłacik B................................................................................ 52
7. E LEKTROFORETYCZNE ROZDZIAŁY BIAŁEK GENERATYWNYCH CZĘŚCI ROŚLIN Î Kalinowski A.,
Radłowski M.............................................................................................................................................. 55
8. K RZYWE MIARECZKOWANIA ELEKTROFORETYCZNEGO Î Buchowiecka A., Peltre G................................ 61
9. M INIATUROWA ELEKTROFOREZA DWUKIERUNKOWA (m2D) BIAŁEK Z GENERATYWNYCH
CZĘŚCI ROŚLIN Î Kalinowski A., Radłowski M......................................................................................... 68
10. Z ASTOSOWANIE ELEKTROFOREZY DWUKIERUNKOWEJ W ANALIZIE BIAŁEK KOMìREK MDCK
ZAKAŻONYCH WIRUSEM INFLUENZY KONI Î Rożek W................................................................................ 75
11. A NALIZA PROFILU BIAŁKOWEGO KOMìREK ŚRìDBŁONKA ZA POMOCĄ ELEKTROFOREZY
DWUKIERUNKOWEJ Z UŻYCIEM SYSTEMU E TTAN D ALT Î Pawłowska Z...................................................... 81
12. E FEKTYWNOŚĆ TRANSFERU BIAŁEK Z ŻELU POLIAKRYLAMIDOWEGO PRZY POMOCY TECHNIKI
TRANSFERU PìŁSUCHEGO Î Walkowiak B., Walkowiak A........................................................................ 84
13. I MMUNOBLOTING BIAŁEK MIĘSA Î Greaser ML., Pospiech E., Fritz J., Swartz DR.................................. 90
14. A NALIZA GENETYCZNA RODZIN OBCIĄŻONYCH ZESPOŁEM MEN 2A Î WYKRYWANIE
GERMINALNYCH MUTACJI PROTOONKOGENU RET METODĄ PCR-SSCP Î Bartkowiak J., Rieske P.,
Piaskowski S............................................................................................................................................. 94
15. D IAGNOSTYKA WIRUSA CHOROBY PĘCHERZYKOWEJ ŚWIŃ (SVD) Î Niedbalski W., Kęsy A..................... 98
16. E LEKTROFORETYCZNE OCZYSZCZANIE BIAŁEK Z NADEKSPRESJI W KOMìRKACH E.Coli - Szalata M.,
Kalak R., Lipiński D., Pławski A., Słomski R.......................................................................................... 101
17. F RAKCJONOWANIE W ŻELU POLIAKRYLOAMIDOWYM I DETEKCJA FLUORESCENCJI FRAGMENTìW DNA
ZAWIERAJĄCYCH POWTìRZENIA MINISATELITARNE Î Słomski R., Kowalska K., Słomska K., Jura J.,
Szalata M................................................................................................................................................. 106
18. B EZPOŚREDNIE SEKWENCJONOWANIE PRODUKTU PCR Z ZASTOSOWANIEM STARTERìW
ZNAKOWANYCH INDODIKARBOCYJANINO (C Y 5) FOSFOROAMIDEM - Pławski A., Lipiński D.,
Kala M., Słomski R................................................................................................................................. 112
19. A NALIZA SEKWENCJI DNA METODĄ IZOTERMICZNĄ KLONìW WYSELEKCJONOWANYCH Z BIBLIOTEKI
C DNA ŁUBINU ŻìŁTEGO Î Nuc K., Słomski R........................................................................................ 116
20. W YKRYWANIE MUTACJI PUNKTOWYCH W GENIE SUPRESOROWYM APC CZŁOWIEKA METODĄ
HETERODUPLEKSìW Î Pławski A., Lipiński M., Słomski R..................................................................... 119
2
P RZYKŁADY ZASTOSOWAŃ ........................................................................................................................ 23
1. D ETEKCJA FOSFORYLACJI BIAŁEK POWIERZCHNIOWYCH BŁON KOMìREK ŚRìDBŁONKA
Z UDZIAŁEM EKTOKINAZ BIAŁKOWYCH Î Pawłowska Z. ......................................................................... 25
2. F OSFORYLACJA BIAŁEK W PŁYTKACH KRWI STYMULOWANYCH KOLAGENEM C Kralisz U........................ 29
3. O CENA POZIOMU FOSFORYLACJI BIAŁEK PŁYTEK KRWI AKTYWOWANYCH ADP U CHORYCH
Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK Î Walkowiak B., Tański W., Koziołkiewicz W....................... 35
4. R OZDZIAŁ ELEKTROFORETYCZNY BIAŁEK MIĘSA PRZY UŻYCIU SDS-PAGE Z DODATKIEM
8M MOCZNIKA Î Greaser ML., Pospiech E., Fritz J., Swartz DR., Grześ B. ........................................... 43
5. E LEKTROFOREZA BIAŁEK MIĘSA O MASIE POWYŻEJ 200 K W ŻELU AGAROZOWYM Î Greaser ML.,
Kumazawa Y., Pospiech E. ...................................................................................................................... 48
6. O CENA FENOTYPìW
OBJAŚNIENIA SKRìTìW UŻYWANYCH W OPRACOWANIU
1D Î symboliczne oznaczenie pierwszego kierunku w elektroforezie
dwuwymiarowej
2D Î symboliczne oznaczenie elektroforezy dwuwymiarowej (dwukierunkowej)
4G10 Î przeciwciało monoklonalne rozpoznające ufosforylowaną formę tyrozyny
125 I Î izotop jodu o masie atomowej 125
131 I Î izotop jodu o masie atomowej 131
14 C Î izotop węgla o masie atomowej 14
3 H Î izotop wodoru o masie atomowej 3 (tryt)
32 P Î izotop fosforu o masie atomowej 32
35 S Î izotop siarki o masie atomowej 35
9D10 Î przeciwciało monoklonalne anty-titina (supernatant komrkowy)
A Î symbol nukleotydu a denozyny
ACD Î antykoagulant w skład ktrego wchodzą: kwas cytrynowy, cytrynian sodowy i
cukier glukoza, nazwa zwyczajowa: ( ang. a cid c itrate d extrose )
ADP Î nukleotyd dwufosforan adenozyny
AMP Î nukleotyd monofosforan adenozyny
ATP Î nukleotyd trjfosforan adenozyny
BSA Î albumina wołowa ( ang. b ovine s erum a lbumin )
bp Î oznaczenie liczby par zasad DNA ( ang. b ase p air )
C Î symbol nukleotydu c ytozyny
C Î procentowy udział bis-akrylamidu w całkowitej ilości akrylamidu
CAPS Î 3-[cyclohexylamino]-1-propanesulfonic acid
cDNA Î jednoniciowa postać DNA, będąca kopią RNA, uzyskana w wyniku działania
odwrotnej transkryptazy
CHAPS Î 3-(3-cholamidopropyl) dimethylammonio-1-propane sulfonate
DATD Î N,N Ó - diallyltartardiamide
DMEM Î medium hodowli komrkowej
DNA Î kwas deoksyrybonukleinowy
DTT Î 1,4- d i t io t reitol
EDTA Î kwas etylenodiaminotetraoctowy (wersenian dwusodowy) ( ang.
e thylene d iamine t etraacetic a cid )
dpi Î jednostka rozdzielczości optycznej skanera ( ang. d ot p er i nch )
FBS Î wołowa surowica płodowa ( ang. f etal b ovine s erum )
Fc Î fragment cząsteczki immunoglobuliny nie zawierający miejsc rozpoznających
antygen
FCS Î cielęca surowica płodowa ( ang. f etal c alf s erum )
G Î symbol nukleotydu g uaniny
HAT Î dodatek do medium hodowli komrkowej ( ang. h ypoxantine, a minophterin
and t hymidine )
HPCE Î wysokosprawna elektroforeza kapilarna ( ang. h igh p erformance c apilary
e lectrophoresis )
HUVEC Î ludzkie komrki endotelialne ( ang. h uman u mbilical v ein e ndothelial c ells )
IEF
Î rodzaj elektroforezy wykorzystujacy rżnicę wartości punktu
izoelektrycznego rozdzielanych makrocząsteczek ( ang. i so e lectro f ocusing )
IFN-
Î interferon gamma
IgG
Î immunoglobulina G
3
IgM Î immunoglobulina M
IODO-BEADS Î odczynnik, w postaci styrenowych kuleczek z immobilizowaną formą
chloraminy, stosowany do znakowania białek promieniotwrczym izotopem
jodu
K Î symboliczny zapis tysiaca (kilo), umownie w notacji biologicznej stosuje się
duzą literę, choć układ SI rezerwuje dla tego celu małą literę k
M Î symboliczny zapis miliona (mega)
Mab Î symboliczne oznaczenie przeciwciała monoklonalnego ( ang. m onoclonal
a nti b ody )
MHC Î ciężki łańcuch miozyny ( ang. m iosine h eavy c hain )
MW Î masa cząsteczkowa ( ang. m olecular w eight )
NP-40 Î detergent niejonowy nonident P-40
pI Î punkt izoelektryczny - taka wartość pH, w ktrej wypadkowy ładunek
elektryczny cząsteczki jest rwny zeru ( ang. i soelectric p oint )
PBS Î wodny roztwr soli fizjologicznej (0,9% NaCl) buforowanej fosforanami, pH
7,4 ( ang. p hosphate b uffered s aline )
PCR Î reakcja łańcuchowa oparta na zastosowaniu polinukleazy ( ang. p olinuclease
c hain r eaction )
PLCγ2 Î enzym fosfolipaza Cγ2
PMSF Î p henyl m ethyl s ulfonyl f luoride - inhibitor proteaz serynowych
RPMI - medium do hodowli komrek
SDS Î silny detergent jonowy ( ang. s odium d odecyl s ulfate )
SDS-PAGE Î żelowa elektroforeza płytowa wykonywana w akrylamidzie w obecności SDS
( ang. p late a crylamide g el e lectrophoresis )
Sephadex G-25 Î złoże do filtracji żelowej
SSCP Î technika badania polimorfizmu DNA ( ang. s ingle- s trand c onformation
p olymorphism )
T Î symbol nukleotydu t yminy
T Î procentowa zawartość akrylamidu i bis-akrylamidu w żelu
TBS Î wodny roztwr soli fizjologicznej (0,9% NaCl) buforowanej Trisem, pH 7,4
( ang. Tris b uffered s aline )
TBST Î TBS z dodatkiem detergentu Tween 20
TCA Î kwas trjchlorooctowy ( ang. t ri c hloroa c etic a cid )
TEMED Î N,N,NÓ,NÓ-tetramethylenediamine
Tris Î 2-amino-2-hydroxymethylo-1,3-propanediol
Triton X-100 Î niejonowy detergent (polyethylene glycol tert-octylphenyl ether)
Tween 20 Î niejonowy detergent (polyoxyethylenesorbitan monolaurate)
U
4
Î symbol nukleotydu u racylu
WSTĘP
Olbrzymia popularność technik elektroforetycznych we wszystkich dziedzinach
dotyczących nauk o życiu nakłada na producentw i dystrybutorw sprzętu do elektroforezy
zwyczajowy obowiązek dostarczania bieżącej i pełnej informacji o tych technikach, ich
możliwościach i nowych aplikacjach. Obowiązek ten realizowany jest całą gamą środkw,
poczynając od dostarczania użytkownikowi katalogw produktw firmy, not aplikacyjnych,
publikacji w firmowych periodykach, filmw instruktażowych czy szkoleń. Oferta ta
dostępna jest zwykle w języku angielskim i nie zawsze trafia do osb oczekujących na szybką
i pełną informację w języku polskim. Dotyczy to głownie początkujących pracownikw
badawczych, ktrych znajomość zagadnień technicznych oraz języka naukowego jest jeszcze
niepełna. Specjalnie z myślą o tych użytkownikach technik elektroforetycznych
przygotowane zostało niniejsze opracowanie. Nie oznacza to jednak, że doświadczeni
badacze nie znajdą w opracowaniu nowych pomysłw i informacji. Autorami przykładw są
pracownicy nauki dobrze posługujący się technikami elektroforetycznymi, żeby nie
powiedzieć eksperci w tej dziedzinie. Przykłady zostały dobrane i przedstawione z myślą
o przekazaniu możliwie dużej porcji informacji w dość skrtowej formie publikacji. Stąd
pełny opis czynności niezbędnych do wykonania wzbogacony o uwagi wskazujące
niebezpieczeństwo związane z wykonywaniem poszczeglnych czynności lub pozwalające
ominąć błędy w postępowaniu.
Opracowanie niniejsze nie stanowi w żadnym razie konkurencji w stosunku do
uznanych podręcznikw i monografii w zakresie elektroforezy. Jest pewnym uzupełnieniem
dostępnej literatury, wzbogaconym dokładnym wyspecyfikowaniem warunkw
przeprowadzenia doświadczenia oraz opisem oczekiwanych wynikw. Jako lekturę
pozwalającą na stosunkowo łatwe przyswojenie wiedzy w tej dziedzinie chcielibyśmy
wskazać monografię Reinera Westemeiera Electrophoresis in Practice, 2 nd edition, A Wiley
Company, Weinheim 1997.
Z powodu ograniczonej objętości niniejszego opracowania zrezygnowano z opisu
aparatury, materiałw eksploatacyjnych, akcesoriw oraz odczynnikw stosowanych
w zaprezentowanych technikach elektroforetycznych. Wszystkie produkty firmy Amersham
Biosciences zaznaczone są w tekście wytłuszczoną czcionką. Pełną informację o tych
produktach można znaleźć w aktualnym katalogu firmy lub na stronie internetowej
www.amershambiosciences.com.
W zakończeniu wstępu edytorzy opracowania wyrażają swoje podziękowanie autorom
przykładw, ktrzy zechcieli znaleźć nieco czasu aby podzielić się swym doświadczeniem
z innymi. Chcemy rwnież podziękować Panu Andrzejowi Reńskiemu, Dyrektorowi
polskiego przedstawicielstwa firmy Amersham Biosciences, za zaproszenie nas do
przygotowania tego opracowania.
Łdź, Warszawa, październik 2002 rok
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin