iwona.pdf

PROGRAM WŁASNY

przeznaczony dla uczniów klas I – III uczestniczących w zajęciach

dydaktyczno-wyrównawczych

„ LEPIEJ CZYTAM

I PISZĘ”

opracowany przez mgr I. Adamiec

realizowany w Szkole Podstawowej Nr 32

w Chorzowie w kl. Ib

w rok szkolnym 2007/08,

w kl. IIb w roku szkolnym 2008/2009,

w kl. IIIb w roku szkolnym 2009/2010

....” Książka i możność czytania to jeden z największych cudów ludzkiej cywilizacji..”

M. Dąbrowska

W S T Ę P

Reforma polskiego systemu szkolnictwa oraz wprowadzenie nowych zasad i standardów przeprowadzania

egzaminu w publicznych gimnazjach spowodowały konieczność poświęcenia większej uwagi problemom

dzieci dotkniętych specyficznymi trudnościami w uczeniu sie czytania i pisania. Moim zdaniem

diagnozowaniem tych trudności należy zająć się juz podczas pierwszego etapu kształcenia.

Dzieci przejawiające trudności w czytaniu i pisaniu są bardzo zróżnicowane pod względem ujawnianych

zakresów trudności oraz ich głębokości.

Oznacza to, że to, co może okazać się skuteczne dla jednego, dla drugiego może być zgubne. Sedno

terapii tkwi w tym, aby dopasować odpowiednią metodę dla określonego ucznia.

Za podstawę procesu terapii dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu przyjmuje się aksjomat, że aby

opanować umiejętności, należy ćwiczyć. Działania w zakresie zajęć korekcyjno – kompensacyjnych

prowadzonych w szkole stają się niewystarczające. Konieczne są ćwiczenia w domu. Zatem rolą terapeuty

będzie też wspomaganie środowiska rodzinnego. Zajęcia korekcyjno – kompensacyjne należy rozumieć jako

"działania o charakterze naprawczo – wyrównawczym". Ich rolą będzie wyrównywanie braków przez

naprawę umiejętności i funkcji zaburzonych, czy też niedostatecznie wyćwiczonych oraz zastępowanie

negatywnych doznań, wynikających z ujawnianych trudności, doznaniami pozytywnymi.

I N F O R M A C J E O P R O G R A M I E

Program niniejszy jest przeznaczony dla uczniów klas I-III kształcenia zintegrowanego mających

trudności w czytaniu i pisaniu. Będzie realizowany podczas dodatkowych zajęć dydaktyczno-

wyrównawczych w cyklu trzech lat edukacyjnych dwie godziny tygodniowo. Program jest zgodny z

treściami zawartymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Powstał on w oparciu o program

nauczania dla I-ego etapu - edukacji wczesnoszkolej (nr dopuszczenia DKW- 4014-149/99). W zajęciach

będą uczestniczyli uczniowie, którzy posiadają orzeczenie z poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz

uczniowie, którzy mają specyficzne potrzeby edukacyjne. Jego celem jest niwelowanie trudności i

niepowodzeń szkolnych dzieci poprzez usprawnienie zaburzonych funkcji percepcyjno-motorycznych,

zaburzeń lateralizacji i orientacji oraz zaburzeń pamięci wzrokowej, słuchowej lub ruchowej.

Akty prawne, które sprzyjają zorganizowaniu w szkole kompleksowej opieki nad uczniami zagrożonymi lub

stwierdzona dysleksją rozwojową:

● Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. z późniejszymi zmianami,

● Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 marca 2001r. w sprawie warunków

i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy,

● Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad

udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach i szkołach.

C E L E M N A D R Z Ę D N Y M podejmowanych działań jest stworzenie możliwości wszechstronnego

rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego dzieciom z trudnościami w czytaniu i pisaniu oraz

zapewnieniu rozwoju w miarę ich możliwości zgodnie z misją Szkoły Podstawowej nr 32 w Chorzowie „

Dziecku potrzebni są dorośli po to,

aby mogło się bez nich obejść”.

C E L E O P E R A C Y J N E

Uczeń potrafi:

● dzielić wyrazy na sylaby, wyróżniać samogłoski i spółgłoski,

● tworzyć wyrazy rozpoczynające się od danej sylaby,

● czytać cicho ze zrozumieniem proste zdania,

● czytać głośno proste zdania,

● prawidłowo przepisywać tekst,

● nadawać tytuły obrazkom,

● samodzielnie układać krótka wypowiedź na określony temat,

● złożyć obrazek z kilku elementów i ułożyć podpis z rozsypanki sylabowej i literowej.

M E T O D Y I F O R M Y P R A C Y

Dobór form i metod pracy uzależnia się nade wszystko od aktualnych dyspozycji ucznia, rodzaju,

stopnia i rozległości zaburzeń oraz zaawansowania w czytaniu i pisaniu.

W początkowej pracy z uczniem proponuje się wykorzystać metodę 18 struktur wyrazowych E.

Kujawy i M. Kurzyny a, także pracę z komputerem w oparciu o programy multimedialne

„Sokrates”, „Dyslektyk II”, „Alfabet”, „ Umiem pisać” . Pomocne też będą Metoda Dobrego

Startu, system ćwiczeń korekcyjnych M. Frostig. Jako metody uzupełniające proponuję

muzykoterapię, elementy biblioterapii.

Ponadto zajęcia powinny być różnorodne, aby uczeń miał okazję odpocząć od typowych obowiązków

szkolnych, a znalazł dziedzinę, w której „ odniesie sukces”. Metody twórcze powinny być przeplatane

metodami odtwórczymi. Podstawowa forma pracy to indywidualizacja wykonywanych zadań, jak

również praca w grupie czy zespole. W czasie zajęć wykorzystane zostaną karty pracy dotyczące nauki

czytania, które samodzielnie opracowałam i wykorzystałam w swojej pracy z dziećmi.

E T A P Y P R A C Y T E R A P E U T Y C Z N E J

Etap pierwszy – przygotowawczy

W tym etapie głównym celem jest kształtowanie dojrzałości dziecka do rozpoczęcia nauki czytania i

pisania poprzez stymulowanie i korygowanie funkcji percepcyjno – motorycznych oraz ich koordynacji.

Ćwiczenia tego etapu w młodszym wieku szkolnym mogą być wykorzystywane jako ćwiczenia korekcyjne

funkcji opóźnionych w rozwoju.

Etap drugi – terapia właściwa

Ćwiczenia dydaktyczno – wyrównawcze tego etapu mają na celu przezwyciężanie specyficznych

trudności dzieci w opanowaniu podstawowych umiejętności czytania i pisania, wykorzystując materiał

literowy (22 litery alfabetu z wyłączeniem głosek specyficznych dla języka polskiego: ą, ę, j, ó, zmiękczeń,

dwuznaków oraz głosek tracących dźwięczność w środku i na końcu wyrazów).

Ćwiczenia polegają na dalszym usprawnianiu funkcji wzrokowej, słuchowej i kinestetyczno – ruchowej

w zakresie rozwijania zdolności dokonywania analizy i syntezy oraz kształcenia pamięci i z wzrokowo –

słuchowo – ruchowej w różnych czynnościach, przechodzeniem stopniowo do ćwiczeń czytania i pisania.

Nauka czytania i pisania prowadzona jest w tym etapie metodą analityczno – syntetyczną sylabową.

Etap trzeci – doskonalenie umiejętności czytania i pisania

Etap ten uwzględnia dalsze prowadzenie ćwiczeń dydaktyczno – wyrównawczych, usprawniających

funkcję wzrokową, słuchową i kinestetyczno – ruchową oraz ich koordynację w czasie czytania i pisania.

Celem tych ćwiczeń jest opanowanie umiejętności poprawnego czytania i pisania poprzez eliminowanie

dysortografii, to jest charakterystycznych błędów popełnianych przez dzieci dyslektyczne oraz błędów

ortograficznych związanych ze specyfiką pisowni polskiej.

Z A S A D Y P R O W A D Z E N I A Z A J Ę Ć

W pracy z dziećmi ryzyka dysleksji uwzględniać będę następujące zasady terapii pedagogicznej (wg I.

Czajkowskiej, K. Herdy):

● zasada indywidualizacji środków i metod oddziaływania korekcyjnego,

● zasada kompensacji zaburzeń czyli łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji,

● niezaburzonych w celu tworzenia właściwych mechanizmów,

● zasada powolnego stopniowania trudności w nauce czytania i pisania,

● zasada korekcji zaburzeń czyli ćwiczenie funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych

umiejętności.

T E M A T Y K A Z A J Ę Ć D L A U C Z N I Ó W K L. I - III

Ćwiczenia percepcji słuchowej

1. Różnicowanie dźwięku mowy ludzkiej i natury z wykorzystaniem różnych głosów dzieci,

przedmiotów, jak i odgłosów nagranych na taśmie.

2. Naśladowanie prostych rytmów – gra na instrumentach perkusyjnych, różnicowanie dźwięków

różnych instrumentów.

3. Śpiewanie wierszy i wymyślonych zdań wg podanej melodii, tworzenie melodii własnych.

4. Budowanie zdań o określonej liczbie wyrazów, rozwijanie zdań, układanie zdań do historyjek

obrazkowych, układanie zdań z podanym wyrazem.

5. Dzielenie wyrazów i całych zdań na sylaby, liczenie sylab, zabawy z sylabami-tworzenie

wyrazów rozpoczynających się daną sylabą.

6. Zabawy w kończenie wyrazów rozpoczynających się podana sylabą np. ma-..ma.

7. Uczenie się na pamięć prostych rymowanek, ciągów wyrazowych, wierszyków.

8. Budowanie wyrazów z sylab.

9. Uzupełnianie zdań i wyrazów brakującymi literami i wyrazami.

Ćwiczenia percepcji wzrokowej

1. Segregowanie figur wg różnych zasad.

2. Obrysowywanie konturów.

3. Kalkowanie.

4. Kolorowanie figur.

5. Tworzenie układów z elementów.

6. Odwzorowywanie kompozycji.

7. Układanie puzzli po uprzednim rozcięciu.

8. Układanie na wzorze lub wg wzoru.

9. Ćwiczenia na materiale obrazkowym typu:

● segregowanie i dobieranie obrazków wg ich znaczenia,

● rozpoznawanie obrazków opisanych słownie,

● pokazywanie ruchem czynności z obrazka,

● porządkowanie historyjek obrazkowych,

● odgadywanie dalszego ciagu,

● układanie obrazka po uprzednim rozcięciu,

10. Pisanie na komputerze.

11. Składanie wyrazów z rozsypanek literowych.

12. Dobieranie podpisów pod obrazki.

Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej i sprawności manualnej

1. Chodzenie między przeszkodami.

2. Podrzucanie, łapanie, odbijanie, toczenie.

3. Rzucanie do celu lub do kosza piłkami papierowymi.

4. Rysowanie po śladzie.

5. Wydzieranie pojedynczych kształtów lub kompozycji.

6. Kreślenie w powietrzu, na tablicy, w piasku lub kaszy.

6. Kolorowanie dużych powierzchni.

7. Modelowanie z plasteliny.

8. Rysowanie na papierze o różnej strukturze oraz z wykorzystaniem węgla, farb, kredek

świecowych.

Doskonalenie techniki czytania

1. Wyszukiwanie w tekście określonych liter, wyrazów.

2. Próby czytania metoda 18 struktur wyrazowych.

3. Dobieranie podpisów do obrazków.

4. Segregowanie podpisów wg znaczenia.

5. Czytanie głośne i ciche.

6. Opowiadanie przeczytanych tekstów ukierunkowanych pytaniami.

7. Czytanie wyrazów i eliminowanie z nich zbędnych liter.

8. Sztafeta sylabowa.

9. Rozwiązywanie rebusów i krzyżówek.

10. Porządkowanie zdań.

Utrwalenie zasad pisowni

1. Ćwiczenia ortograficzne utrwalające poznane zasady.

2. Stosowanie różnych rodzajów pisania: z pamięci i ze słuchu, przepisywanie.

3. Ćwiczenia z wykorzystaniem słownika ortograficznego.

S P R A W D Z A N I E I O C E N I A N I E O S I A G N I Ę Ć U C Z N I Ó W

W ramach zajęć kompensacyjno-wyrównawczych praca z uczniem jest działaniem terapeutycznym, ale

również nastawiona jest na diagnozowanie osiągnięć dziecka. Na zajęciach zostanie wprowadzona ocena

opisowa po każdym semestrze przekazywana rodzicom, jak również systematyczna obserwacja pracy

dziecka odnotowywana w karcie obserwacji . W działaniach dydaktycznych najważniejszą rzeczą jest

systematyczność, dlatego systematyczna praca w szkole

i w domu rodzinnym oraz systematyczne diagnozowanie ucznia pozwoli

na osiągnięcie zamierzonych celów.

U W A G I O R E A L I Z A C J I

Rodzice wyrażą pisemną zgodę na udział swych dzieci w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych.

Informacje dotyczące wartości metodycznych i dydaktycznych programu będą przedstawione na

semestralnych posiedzeniach zespołu samokształceniowego nauczycieli

kształcenia zintegrowanego.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: