Rozwój psychomotoryczny.pdf

Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Onkologii Dziecięcej

Akademia Medyczna w Gdańsku

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

• proces dynamiczny, postępuje etapami, w ustalonej kolejności

rozwoju nerwowego i wzrastania fizycznego (możliwa zmienność

osobnicza)

• rozwój postępuje od części głowowej ciała w kierunku części

ogonowej i od odcinków proksymalnych do dystalnych

• proces wielokierunkowy (rozwój motoryczny ⇔ poznawczy ⇔

emocjonalny ⇔ społeczny), podlega współdziałaniu wielu czynników

1. czynniki wewnętrzne np. genetyczne

2. czynniki zewnętrzne : żywienie, przebyte choroby, stymulacja

środowiska → wychowanie, kontakty społeczne

ETAPY ROZWOJU

• okres noworodkowy 1-30 dni

• okres niemowlęcy 1-12 miesięcy

• okres poniemowlęcy 1-3 lat

• okres przedszkolny 3-7 lat

• okres szkolny 7-12 lat

• okres dorastania 12-18 lat

OCENA ROZWOJU PSYCHOMOTORYCZNEGO

• motoryka duża – postawa ciała i lokomocja

• motoryka mała – koordynacja wzrokowo-ruchowa

• mowa

• kontakty społeczne

ul. Nowe Ogrody 1-6, 80-803 Gdańsk

tel. (58) 302 3031 w. 236 - sekretariat/kierownik

e-mail: pediatria@amg.gda.pl

Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Onkologii Dziecięcej

Akademia Medyczna w Gdańsku

NOWORODEK

1. Narządy zmysłów

• wzrok – krótka fiksacja

• słuch – w 1-szym tygodniu nie słyszy

• smak – dobrze rozwinięty

• węch - dobrze rozwinięty

• dotyk, ucisk, temperatura, ból - dobrze rozwinięte

2. Rozwój psycho-motoryczny

• motoryka :

¾ asymetria, przewaga zginaczy nad prostownikami

• koordynacja w-r :

¾ dopiero od 2-do tygodnia słyszy słabe dźwięki;

¾ reakcja na duże, poruszające się przedmioty;

¾ wrażliwość węchowa i smakowa

• mowa:

¾ krzyk

• kontakty społeczne

¾ przesypia ok.20 godzin/dobę

ul. Nowe Ogrody 1-6, 80-803 Gdańsk

tel. (58) 302 3031 w. 236 - sekretariat/kierownik

e-mail: pediatria@amg.gda.pl

Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Onkologii Dziecięcej

Akademia Medyczna w Gdańsku

ODRUCHY

Automatyzmy ruchowe z grupy odruchów tzw. pokarmowych

Odruch szukania - integrowany na poziomie rdzenia przedłużonego.

Zwrot twarzy dziecka na bok w kierunku działania bodźca dotykowego

(dotyk policzka).

Jest silniej wyrażony podczas głodu aniżeli w stanach sytości.

Od urodzenia do końca 3mż

Odruch ssania - najwcześniej pojawiających się w rozwoju

ontogenetycznym.

Nie zawsze jest połączony z dobrze działającym aktem ssania. Pojawia się

przy jedzeniu i podczas drażnienia okolicy ust. Pod jego wpływem usta

składają się w ryjek. Wyraźnie zaznaczony w stanie głodu niż sytości.

Utrzymuje się przez cały pierwszy rok życia.

Brak odruchu jest objawem świadczącym o głębokim zaburzeniu funkcji

OUN.

Odruchy chwytne

Odruchy chwytne rąk- odruch toniczny tz takich, utrzymuje się przez

cały czas trwania bodźca. Zintegrowany na poziomie rdzenia kręgowego.

Słabsze bezpośrednio po urodzeniu, w 2 dobie życia są tak silne, że

umożliwiają uniesienie noworodka z podłoża i utrzymanie go przez kilka

sek.

Najsilniejsze między 12-36 dniem. Zanikają 3-4 mż

Odruchy chwytne stóp- Obecne są u wszystkich zdrowych noworodków

i wcześniaków. Po dotknięciu podstawy palców dochodzi do ich zgięcia

podeszwowego.

Zanikają około 1rż

ul. Nowe Ogrody 1-6, 80-803 Gdańsk

tel. (58) 302 3031 w. 236 - sekretariat/kierownik

e-mail: pediatria@amg.gda.pl

Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Onkologii Dziecięcej

Akademia Medyczna w Gdańsku

Odruch Moro - Występuje on u wszystkich donoszonych noworodków.

Jest to reakcja błędnikowa integrowana na poziomie rdzenia

przedłużonego.

Symetryczne rozsunięcie kończyn górnych, z następczym ich zbliżeniem

w odpowiedzi na bodziec dźwiękowy lub wstrząśniecie podłoża, na którym

leży dziecko.

Utrzymuje się do 5-6mż. u wcześniaków i dzieci z uszkodzonym OUN

może trwać dłużej

Nie należy go mylić z reakcją obronną polegającą na przygięciu głowy

i przywiedzeniu rąk w odpowiedzi na niespodziewany bodziec akustyczny

czyli tzw. reakcją przestrachu. Reakcja ta trwa całe życie. Dopóki

u dziecka występuje odruch Moro, maskuje on jej ujawnienie.

Odruch Peipera - silny strumień światła skierowany na oczy noworodka

powoduje zaciśnięcie powiek i odrzucenie głowy do tyłu. Reakcja

normalizuje się około 2 tyg. życia

Objaw Lalki - przy skręcie głowy w bok występuje ruch gałek w przeciwną

stronę.

Zanika koło 10 dnia życia

Odruchy postawy

umożliwiają zachowanie prawidłowej postawy ciała, gdy z jakiejś

przyczyny zostaje ona zaburzona. Mają charakter odruchów tonicznych,

Odruch skrzyżowanego wyprostu- Działanie bodźca uciskowego na

jedną z kończyn wywołuje odruchowe prostowanie i przywiedzenie

kończyny strony przeciwnej.

Zanika pod koniec 2mż.

Odruch skrócenia tułowia (GALANTA)- Jest to boczne zgięcie tułowia

pod wpływem drażnienia bocznej jego części. Zgięcie skierowane jest

wklęsłością w stronę działającego bodźca.

Zanika około 6mż. Najbardziej zaznaczony w 1mż

ul. Nowe Ogrody 1-6, 80-803 Gdańsk

tel. (58) 302 3031 w. 236 - sekretariat/kierownik

e-mail: pediatria@amg.gda.pl

Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Onkologii Dziecięcej

Akademia Medyczna w Gdańsku

Odruch podparcia- Jest to skurcz mięśni, dzięki któremu stawy zostają

ustalone w pozycji czyniącej z kończyny podporę dla tułowia, powstały pod

wpływem drażnienia receptorów skóry.

Zanika między 4-5mż

Chód automatyczny/ pełzanie

Odruch toniczno szyjny asymetryczny- fechmistrza- Skręt głowy

niemowlęcia w jedną stronę wywołuje wyprost kończyn,

w kierunku w którym zwrócona jest twarz.

Zanika pod koniec 6mż .

Ważna rola w rozwoju koordynacji wzrokowo-ruchowej- umożliwia dziecku

dotykanie pod kontrolą wzroku.

Odruch toniczno szyjny symetryczny- Zginanie głowy

w kierunku przednio-tylnym doprowadza do wyzwolenia tonicznych napięć

w mięśniach kończyn górnych i dolnych. Zgięcie grzbietowe głowy

powoduje wyprost kończyn górnych oraz zgięcie i odwiedzenie dolnych

Pojawia się ok. 2-4mż zanika po 6mż .

Odgrywa rolę w rozwoju statyki, ułatwiając dziecku unoszenie się na

kończynach górnych, gdy leżąc na brzuchu dźwiga głowę z podłoża.

Odruchy prostowania

W ich powstawaniu dużą rolę dogrywa błędnik oraz wzrok. Są to odruchy

złożone.

Stanowią one podstawę czynności ruchowej zwierząt np. u kota

umożliwiają spadanie bez narażenia na uraz.

U ludzi rozwijają się od 5-6mż

Pojawienie się ich a następnie doskonalenie jest podstawą

stopniowej pionizacji.

Odruch Landaua- Jest to reakcja prostowania ujawniająca się, gdy

dziecko trzymane jest w przestrzeni w ustawieniu poziomym, twarzą ku

dołowi.

Pojawia się około 6mż.

Noworodki i młode niemowlęta ustawiają ciało łukowato, wklęsłością

skierowane ku dołowi i głową poniżej jego osi.

ul. Nowe Ogrody 1-6, 80-803 Gdańsk

tel. (58) 302 3031 w. 236 - sekretariat/kierownik

e-mail: pediatria@amg.gda.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: