1759 Kunersdorf.pdf

HISTORYCZNE BITWY

MIROSŁAW GRZEGORZ

PRZEŹDZIECKI

KUNERSDORF 1759

Wydawnictwo BELLONA

Warszawa 1997

WSTĘP

Wojna siedmioletnia 1756-1763 należy do najkrwawszych

i największych konfliktów zbrojnych XVIII w. Rozpętana przez

Prusy Fryderyka II Wielkiego objęła swoim zasięgiem .Euro

pę, Amerykę Północną i Środkową, a także Indie. Była zdomi

nowana przez dwa konflikty: francusko-angielski, mający

podłoże gospodarcze, i austriacko-pruski, nad którym zacią

żyło dążenie Austrii do odzyskania Śląska i pruskie zamiary

powiększenia państwa. Do wojny po stronie Austrii włączyła

się Rosja, obawiająca się wzrostu potęgi państwa Fryderyka II.

Jedną z największych bitew tej wojny stoczono pod Ku-

nersdorfem. Została rozegrana 12 sierpnia 1759 r. pomiędzy

armią pruską króla Fryderyka a połączonymi siłami rosyjsko-

-austriackimi generała Piotra Sałtykowa. Interesujące mnie

wydarzenia nastąpiły 11-13 sierpnia, chociaż główny bój to

czył się 12 sierpnia. Dzień wcześniej doszło do starć ubezpie

czeń obu armii, a 13 sierpnia Rosjanie próbowali jeszcze kon

tynuować pościg, przerwany wraz z nastaniem nocy i na roz

kaz Sałtykowa.

W celu naświetlenia ogólnej sytuacji oraz ukazania prze

biegu kampanii 1759 r., której kulminacyjnym punktem była

bitwa pod Kunersdorfem, należy cofnąć się poza zakreślone

ramy chronologiczne i sięgnąć do genezy konfliktu.

Kunersdorf (dziś Kunowice) to niewielka wieś leżąca na

prawym brzegu Odry, około 7 km od Frankfurtu. W omawia

nym okresie znajdowała się w granicach państwa pruskiego.

Działania wojenne, poprzedzające bitwę, toczyły się na ob-

szarach Pomorza Gdańskiego, Wielkopolski (pomimo że Pol

ska była państwem neutralnym), Śląska, Saksonii, Czech i Bran

denburgii.

„ Konstrukcję książki zaczerpnąłem z pracy profesora Mie

czysława Wrzoska Kampania 1757 roku w Prusach Wschod

nich zamieszczonej w „Studiach i Materiałach do Historii

Wojskowości”, t. V, 1960. W rozdziale pierwszym przedsta

wiłem genezę konfliktu oraz przebieg działań wojennych 1758 r.

W kolejnym rozdziale ukazałem siły i środki stron biorących

udział w bitwie. Teren działań wojennych ze szczególnym

uwzględnieniem walki zaprezentowałem w rozdziale trzecim.

Następna część książki przedstawia plany operacyjne walczą

cych stron. Przebieg działań wojennych od początku kampa

nii do chwili rozpoczęcia bitwy omówiłem w rozdziale pią

tym. Samą bitwę zaś, wraz z próbą oceny działań obu armii,

opisałem w rozdziale szóstym. Ostatnia część książki ukazuje

działania wojenne kolejnych kampanii wojny siedmioletniej.

Na skutek bezczynności przeciwników Prus, którzy nie wy

korzystali swego zwycięstwa pod Kunersdorfem, konflikt trwał

jeszcze do 1763 r., kiedy zawarto pokój.

Literatura, którą wykorzystałem do napisania książki, jest

bardzo różnorodna i dosyć obfita, jeśli chodzi o genezę i ogólny

przebieg wojny. Pomocne okazały się w tej kwestii zwłaszcza

prace Stanisława Salmonowicza, Władysława Konopczyńskie

go, Emanuela Rostworowskiego, Mieczysława Wrzoska i zbio

rowe opracowanie - Historia dyplomacji do 1871 r., t. 1. Z ob

cojęzycznych autorów do nakreślenia genezy konfliktu niezwy

kle przydatne były opracowania Maksa Lehmana i Eugeniusza

Szczepkina. Do przedstawienia ukształtowania terenu działań

wojennych cenna okazała się praca Jerzego Kondrackiego oraz

mapy tego obszaru.

Problematykę organizacji armii, wyszkolenia i uzbrojenia

zaprezentowali Mieczysław Wrzosek, Stanisław Salmonowicz,

Jan Sikorski, Jean Colin, Michael Howard oraz rosyjski histo

ryk Dymitr Masłowski, i niemieckie wydawnictwo sztabu ge

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: