stylebook_Estyma.pdf

Stylebook miesięcznika

Okładka i strony wewnętrzne: papier błyszczący

Okładka tylna przeznaczona na reklamę

Ilustracja okładkowa zajmuje całą strone

Wymiary 210mm x 280mm

GRID

Jedna strona arkusza A4 zawiera 1800 znaków.

Grid składa się z trzech szpalt po sześc modułów.

Jeden moduł ma wymiary 54 mm x 40 mm i zawiera 64 znaki tekstu podstawowego.

Jedna kolumna ma wymiary 55 mm x 240 mm

Jeden arkusz zawiera 1160 znaków, przy wymiarach marginesów:

Margines grzbietowy: 20 mm

Margines górny: 25 mm

Marginesy boczny i dolny: 15 mm

Arkusz zawierający 1800 znaków

Arkusz zawierający 1160 znaków.

formy literackie autora „Kartoteki”. Tam dokładnie było widać, w jaki sposób Różewicz uwielbia zestawiać

stare z nowym, tworzyć rozmaite koniguracje ze swoich tekstów po to, by wydobyć kolejne znaczenia i sensy.

Dla poety ważne okazuje się w pisaniu przede wszystkim to, że dzieło literackie można nieustannie zmieniać – poprawiać,

skracać lub rozszerzać. Tak naprawdę żaden utwór nie jest zamkniętą całością. Wystarczy przestawić kolejność wersów,

sposób numeracji rozdziałów czy tytuł, już otwiera się nowe pole interpretacji. Źródłem twórczości – myślałem – może być

tylko etyka. (…) Dla mnie twórczość poetycka to było działanie, a nie pisanie „ładnych wierszy”. (…) W tym czasie takie określenia

jak »przeżycie estetyczne« wydawały mi się śmieszne i podejrzane – pisze Różewicz w wydanym właśnie tomie „Margines,

ale...”. Rozmaitość gatunków, stylów i konwencji, która cechuje zebrane teksty, jest naprawdę imponująca. Znajdziemy tu

utwory ważne i przejmujące, jak chociażby bardzo osobiste listy i releksje na temat silnej, często wręcz toksycznej relacji z

matką, ale też pozornie nic nieznaczące odpryski – krótkie notatki, spostrzeżenia i komentarze do codzienności (znakomite

reportaże i opowiadania ilustracyjne). Najważniejszy jest tutaj autoironiczny ton. Różewicz jak nikt inny umie się naśmie-

wać sam z siebie. Ma sporo dystansu do swojej twórczości, umie powiedzieć, który wiersz, jego zdaniem, nie nadaje się do

publikacji, a z którego jest naprawdę zadowolony. Przyznaje się, że nie wszyscy wydawcy chcieli od razu publikować jego

teksty – wiele razy spotkał się z odmową z ich strony. Laudacje i nagrody nie są dla niego. Peszy go przyjmowanie wyróżnień,

kiedy ma stanąć na środku dużej sali i dziękować za to, że go doceniono. Dużo lepiej czuje się wtedy, kiedy sąsiad nazywa go

zgarbionym staruszkiem, zwykłym człowiekiem, jednym z wielu, którzy mieszkają w jego dzielnicy. Zbiór „Margines, ale..”

zaczyna się zaskakująco – nie od korespondencji z największymi igurami polskiej literatury (jak Przyboś lub Brzękowski)

albo monumentalnie brzmiącej releksji na temat powinności sztuki, ale od relacji z podróży. Wysuwanie na pierwszy plan

pozornie bardziej błahej tematyki nie powinno być oczywiście niespodzianką dla czytelnika. Przynajmniej zaś dla tego,

któremu nie jest obca późna twórczość zafascynowanego problemem pop-kultury uparcie piętnującym jej grzechy poety.

O ile pierwszy z tekstów „O tej porze” podróż nam dopiero sugeruje, penetrując w tekście pogrążany w ciemności gmach

Luwru, o tyle dalsze utwory to kartki z wyprawy na wschód, w którą dane było Różewiczowi się wybrać. Brawurowym,

skondensowanym, ale jednocześnie tak nasączonym emocją stylem autor „Do piachu” opisuje swoje wrażenia z Moskwy

(Było rano, ludzie jechali do pracy. Po drodze – olbrzymie bloki mieszkalne w budowie. Przedtem jeszcze jakieś wiejskie

chałupy. Było pochmurno), następnie z Pekinu (Czarodziejstwo ciszy. Oczywiście przyczyniają się do tego miękkie pantole,

które nosi się nie tylko w hotelach, ale i na ulicy). Takie otwarcie zdaje się w pełni przemyślane i z pewnej perspektywy

oczywiste. Różnorodność doznań, które wywołuje doświadczanie nowej przestrzeni i kultury, odbija się w wielości form,

składających się na „Margines, ale..” rozciągających się od notatki, małej prozy czy utworu poetyckiego, do eseju, listu lub

bardziej obszernej korespondencji. Różewicz zabiera nas jednak nie tylko w podróż w przestrzeni, ale i w czasie, bowiem

wspomniane bogactwo gatunkowe realizuje się w tomie od początków kariery poety do ostatnich jego komentarzy. Bardzo

znamienna jest pod tym względem wymiana listów pomiędzy autorem „Niepokoju” a herosem polskiej liryki nowocze-

snej – Julianem Przybosiem. Okaże się bowiem, że relacja ta wykracza tak naprawdę poza zależność czeladnika słowa,

który chce pierwsze swe poetyckie próby opublikować w prestiżowym „Odrodzeniu”, od Mistrza widzącego w nim swoje

dawne marzenia, fantazje, talenty i rozterki. Legenda Awangardy Krakowskiej pisze wprost: I ja rad bym z Panem pomówić

szybko, długo i dogłębnie o wszystkim. Właściwie to poza Jastrunem i Filipem tylko z Panem mówi się najserdeczniej i tak

prawdziwie, jak trzeba między pisarzami. Ta waga,głębia, o której pisał Przyboś, to kolejny istotny trop w tomie „Margines,

ale..”. Różewicz bardzo często zupełnie mimochodemlub explicite właśnie mówi o funkcjach literatury i sztuki, o tym, czy

jest dla niego pisanie i jak widzi zjawisko tworzenia. Z tej perspektywy najnowszy zbiór tekstów zdaje się dziełem objawiającym

się w samym procesie pisania, samodemaskujacym się i zaskakującym czytelnika niebywałym stopniem świadomości siebie. W

ankiecie „Dlaczego piszę” zorganizowanej przez warszawską „Kulturę” poeta stara się przybliżyć ten impuls, który skłonił go

do tworzenia: Kiedy byłem młodszy, zdawało mi się, że pisaniem wymierzam sprawiedliwość „widzialnemu światu”… teraz, po

wielu latach pisania… szukam innych „racji”. Szukam. Modelowego czytelnika deiniuje bardzo prosto: jako człowieka wrażli-

wego. Pytania o estetykę pojawiają się także w bardziej niecodziennych, ale przez to właśnie tak specyicznie Różewiczowskich

kontekstach. W otwierającej tom impresji poeta wychodzi od ekfrazy i releksji na temat poczucia osamotnienia, które podsyca

noc do osobliwego i jakże inspirującego fragmentu dotyczącego natury dzieła: A przecież Gioconda uśmiecha się tajemniczo

i pracowicie. Przypuszczacie, że się nie uśmiecha? A co robią inne obrazy? W nocy. Czy odpoczywają? Pracują bez przerwy,

wytwarzają olbrzymie ilości piękna. „Margines, ale..” Różewicza jest bardzo ciekawym uzupełnieniem jego twórczości. Zaglądając

do tej książki, mamy wrażenie, że obserwujemy biurko pisarza. Pełne karteczek, na których zapisane są luźne notatki i uwagi.

Miło jest móc przeczytać te niezebrane dotąd i bliżej nieznane teksty. Taka zręcznie ukształtowana całość-kolaż potwierdza po

raz kolejny pisarską renomę tego autora. Drugie, mocniejsze jeszcze uderzenie wrocławskiego Biura Literackiego na początek

2011 roku. W ankiecie „Dlaczego piszę” zorganizowanej przez warszawską „Kulturę” poeta stara się przybliżyć ten impuls, który

skłonił go do tworzenia: Kiedy byłem młodszy, zdawało mi się, że pisaniem wymierzam sprawiedliwość „widzialnemu światu”…

teraz, po wielu latach pisania… szukam innych „racji”. Szukam. Modelowego czytelnika deiniuje bardzo prosto: jako człowieka

wrażliwego. Pytania o estetykę pojawiają się także w bardziej niecodziennych, ale przez to właśnie tak specyicznie Różewiczow-