Samolot Transportowy EADS CASA C-295M i Katastrofa.pdf

Artykuł pobrano ze strony eioba.pl

Samolot Transportowy EADS CASA C-295M i Katastrofa

Cóż sprawia, że w zasadzie dobry samolot transportowy taki jak CASA C-295M ulega awarii w najmniej spodziewanych

okolicznościach? Może to być choć nie musi zbyt tandetna część wyposażenia zmniejszająca troszkę koszta zakupu... A

wtedy najlepszy pilot nie ma szans...

EADS CASA C-295M

Samolot Transportowy i Katastrofa

W Wojsku Polskim następcą transportowego Antonowa An-26 (w kodzie NATO Curl) został samolot

Airtech CASA C-295M . Umowę dotyczącą zakupu samolotów CASA podpisano 28 sierpnia 2001 roku.

Przewidywała ona dostawę w latach 2003- 2005 kilku samolotów transportowych wraz z dodatkowym

wyposażeniem oraz przeszkolenie personelu latającego i technicznego. CASA C-295M został wówczas

wybrany spośród czterech rozpatrywanych typów: rosyjskiego An-32, włosko- amerykańskiego SPARTAN

oraz hiszpańskich CN-235 i C-295M.

EADS CASA C-295M to najnowszy nabytek polskiego lotnictwa ostatnich lat. CASA jest średnim

samolotem transportowym , przystosowanym do desantowania żołnierzy, transportu rannych oraz

ładunków. Po zainstalowaniu w kadłubie składanych foteli może przewieźć do 78 osób . Liczba miejsc to 69

- 78 żołnierzy lub 27 rannych (noszy) i 4 sanitariuszy. Przestrzeń ładunkowa 9250 kg. Transportowce te

wykorzystywane są obecnie m.in. do "przerzutu" żołnierzy w rejon prowadzonych przez wojsko misji. Mogą

służyć także m.in. do przewozu ładunków i pojazdów, transportu spadochroniarzy i operacji ich zrzutu,

dostarczania ładunków z powietrza czy ewakuacji rannych.

CASA C-295 (EADS CASA C-295) to produkowany przez hiszpańskie zakłady lotniczne Construcciones

Aeronáuticas SA (EADS CASA) samolot transportowy średniej klasy. Jest zbudowany na podstawie

wcześniejszej konstrukcji tej samej firmy, samolotu CASA CN-235, jednak ze zwiększonym zasięgiem i

maksymalną masą przenoszonego ładunku.

Najnowszy samolot WLOP w dniu 15 sierpnia 2003 roku wylądował na lotnisku Kraków-Balice jako

pierwszy z ośmiu zamówionych samolotów CASA C295M. Samolot wszedł do wyposażenia 13 Eskadry

Lotnictwa Transportowego. Fakt ten rozpoczął stopniową modernizację polskiego lotnictwa

transportowego, tak bardzo potrzebnego w obecnych uwarunkowaniach bezpieczeństwa Polski.

Samolot CASA CN-235 czyli wersja poprzednia maszyny to samolot pasażerski i transportowy komunikacji

lokalnej powstały w kooperacji hiszpańskiej wytwórni CASA i indonezyjskiego przedsiębiorstwa IPTN.

Produkowany w Indonezji i Hiszpanii. Projekt samolotu został opracowany na początku lat 80-tych XX

wieku. Pierwszy prototyp wykonał swój lot 11 listopada 1983 roku. Dostawy dla użytkowników rozpoczęto w

1986 roku. Pierwotnie samolot w wersji cywilnej był oznaczony jako Airtech CN-235, wersja wojskowa -

CN-235M. Na bazie samolotu CN-235 powstał w 1995 roku samolot transportowy CASA C-295 .

Wersje CASA CN-235 o których warto poczytac aby lepiej zrozumieć model udoskonalony.

* CN-235-10

* CN-235-100/110

* CN-235-200/220

* CN-235-300

* CN-235-330 Phoenix

* CN-235-300CG (HC-144A)

Z maszyn tego typu korzystają m.in. siły powietrzne takich lotniczych "potęg światowych" jak Jordania ,

Brazylia, Algieria, Szwajcaria, Finlandia, Polska, Portugalia oraz Hiszpania. Zamówienia złożyły też

marynarka wojenna Zjednoczonych Emiratów Arabskich i podobno Straż Wybrzeża Stanów

Zjednoczonych. Pierwszy prototyp samolotu C-295M wystartował 28 listopada 1997 roku.

Zezwolenie na latanie czyli certyfikat uprawniający (dopuszczający) do lotów C-295M uzyskał w kwietniu

1999 roku, kiedy Hiszpańskie Siły Powietrzne zdecydowały się na zakup 9 maszyn do końca roku 2000.

Wstępny certyfikat hiszpański maszyna uzyskała listopadzie 1999 roku, a następnie, w grudniu 1999

uzyskała także certyfikat francuski i amerykański w standardzie cywilnym. W lutym 2000 roku certyfikaty

uzyskały pełne zatwierdzenie na okres od połowy 2001 do końca roku 2004. Wstępny certyfikat wedle

wymogów lotnictwa wojskowego samolot uzyskał w połowie roku 2000.

Zakup w kontrakcie tzw. offsetu to 212,04 USD (179,01 Euro) za osiem maszyn jakie zamówiono 28

sierpnia 2001 roku. Szacuje się jedną maszynę C-295M na około 21 mln euro.

Samolot model C-295 jest dwusilnikowym górnopłatem o trapezowych skrzydłach, wyposażonych w sloty

na krawędzi natarcia i szczelinowe klapy. Usterzenie poziome płytowe, wykonane z kompozytów,

statecznik pionowy z płetwą nadkadłubową i sterem kierunku z klapką wyważającą. Kadłub półskorupowy,

hermetyzowany z tylną rampą załadunkową.

CASA C-295M posiada dodatkowe drzwi desantowe po lewej stronie tylnej części kadłuba. Podwozie

składa się z dwóch dwukołowych wózków i dwukołowej goleni przedniej, wszystkie zespoły chowane w

kadłub.

Samolot ten wyposażony jest w układ regulacji ciśnienia w amortyzatorach co pozwala zmniejszyć jego

prześwit przy załadunku.

Napęd samolotu stanowią 2 silniki turbośmigłowe Pratt & Whitney Canada PW127G o mocy startowej 1972

kW każdy, obracające 6 łopatowe śmigła Hamilton Standard o średnicy 3,90 m. Załoga samolotu jest

dwuosobowa.

Na dostarczonych na początku maszynach nie było urządzeń do uzupełniania paliwa w locie, ale C-295M z

transzy dostaw w roku 2005 miały już być w nie wyposażone.

W skład awioniki wchodzi radar pogodowy z kolorowym wyświetlaczem Allied Signal RDR-1400C z

przystawką antykolizyjną TCAS-81, dwa cyfrowe autopiloty firmy Thales, system zarządzania urządzeniami

pokładowymi Thales Gemini 3000, systemy nawigacyjne DME-442 i ADF-462 Rockwella-Collinsa, 2

odbiorniki systemów VOR/ILS typu TLS-2200 oraz system WRE Indra ALR-300V2B, zintegrowany z

wyrzutnikami flar i dipoli AN/ALE-47. Zakupiono tylko 2 pełne pakiety systemu , które można zainstalować

na dowolnym z samolotów.

Wyposażenie radiowe to dwie radiostacje UKF AN/ARC-210 Rockwell Collins z przystawkami kodującymi

transmisje według standardu Have Quick II i radiostacja KF HF-9087D. Ponadto na pokładzie samolotu

zainstalowany jest pokładowy interkom Tecnobit IDB-90.

Na życzenie strony polskiej z samolotów zdemotowano bezwładnościowy system nawigacyjny

Northrop Grumman LN-100G (sprzężony z militarnym GPS'em), instalując w zamian zdwojony

odbiornik GPS Topstar-100/2. Decyzję tą motywowano względami ekonomicznymi (niższa o około 50%

cena Topstar'a), ale nie można przeoczyć faktu, że w istotny sposób zmniejsza to możliwości

nawigacyjne samolotu w warunkach zakłócenia systemu GPS lub braku odstępu do militarnego pasma

transmisji danych z sateliów. Wystarczy używanie telefonu komórkowego na pokładzie lub zabawa dzieci

w radiowy podsłuch wieży kontrolnej i samolotów, aby maszyna podchodząc do lądowania przestała być

sterowna... Ale to już na specjalne życzenie Polski.

Na samolotach nie zainstalowano również polskiego systemu IFF Supraśl, lecz APX-100 Raytheona.

Według niektórych ekspertów jest to dość kontrowersyjna decyzja, ponieważ polskie IFF rodem z Radwaru

przy niższej cenie miało parametry w zupełności wystarczające dla maszyny transportowej.

Pierwsze dwa samoloty nominalnie stacjonować miały w krakowskich Balicach, ale zaraz po dostarczeniu

zostały zaplombowane do czasu wyjaśnienia kwestii podatkowych, co miało posmak afery. Czyżby pech

dostawy od początku?

Polska kupiła 10 samolotów CASA C-295M. Wyposażone są w najnowocześniejsze systemy nawigacji

GPS, radiolokacyjne stacje ostrzegawcze oraz wyrzutnie flar i pasków folii odbijających fale radarowe do

zmylania i zakłócania systemów naprowadzania rakiet przeciwlotniczych. Koszt eksploatacji na jedną

godzinę lotu według informacji SPRP wynosi 3184 zł .

Egzemplarz samolotu CASA C-295M o numerze bocznym 019, który rozbił się w katastrofie to jeden z

formalnie najnowszych samolotów transportowych w polskich Siłach Powietrznych - został wyprodukowany

w 2007 roku a przyjęty został na wyposażenie Sił Zbrojnych RP dnia 01 sierpnia 2007 roku. Osiągnął nalot

393 godzin a 29 listopada 2007 roku przeszedł pierwszą okresową obsługę techniczną. Samolot był na

gwarancji - obejmowała ona 2 lata eksploatacji lub 600 godzin nalotu.

Samolotów tego typu wyprodukowano około 60 a także samolot ten produkowany jest zaledwie od 7 lat,

więc sumaryczna ilość godzin lotu tych maszyn jest znikoma w porównaniu z jakimkolwiek innym

samolotem transportowym, ruskim czy amerykańskim. Nie można mówić że jest to najbardziej niezawodny i

bezpieczny samolot. Trzeba powiedzieć, że jest to samolot testowany, także przez konkurencję. Wszystkie

kupione maszyny znajdują się na wyposażeniu 13-tej Eskadry Lotnictwa Transportowego bazującej na

krakowskim lotnisku Kraków-Balice.

W momencie zakupu zakładano, że samoloty te będą spędzały w powietrzu około 200 godzin rocznie .

Ponieważ maszyny CASA zaopatrują m.in. misje w Iraku i Afganistanie, niektóre egzemplarze wylatały po

600 godzin rocznie , czyli 3 razy więcej niż zakładano. Umowie o dostawie samolotów towarzyszyła

prywatyzacja PZL Okęcie z udziałem hiszpańskich inwestorów i kontrakt offsetowy. Dopiero po Polsce

zamówienia na C-295 złożyły Zjednoczone Emiraty Arabskie, Brazylia, Szwajcaria, Jordania, Portugalia,

Finlandia i także USA, które wybrały ten samolot dla Straży Wybrzeża.

Polska armia ma dziesięć samolotów CASA C295M, a dwa dalsze w fazie realizacji zamówienia. Tylko

sześć z nich jest w tej chwili (styczeń 2008) sprawnych (w tym jeden uległ katastrofie). Reszta przechodzi

gruntowne remonty i naprawy. A to jedyne samoloty, które zapewniają most powietrzny między Polską, a

naszymi kontyngentami wojskowymi w Iraku i Afganistanie. Maszyny latają praktycznie bez przerwy. W

2007 roku już w czerwcu wykorzystały przysługujące im limity lotów wojskowych. Tak intensywna

eksploatacja maszyn powoduje, że ulegają awariom i usterkom. Także częściej niż zakładano siedem lat

temu - podczas zakupu - maszyny muszą przechodzić przeglądy techniczne - informowała na tydzień przed

katastrofą "Rzeczpospolita". Problem z samolotami CASA polegał na tym, że w podpisanej w 2001 roku

umowie na ich zakup nie zadbano o budowę centrum obsługi w Polsce i z każdą naprawą lub przeglądem

samoloty latały do Hiszpanii.

Podstawowe dane taktyczno-techniczne:

Długość: 24,45 m.

Rozpiętość: 25,81 m.

Wysokość: 8,66 m.

Powierzchnia nośna: 59,10 m kw.

Długość kabiny (bez rampy): 12,70 m.

Szerokość kabiny: 2,70 m.

Wysokośc kabiny (max): 1,90 m.

Objętość ładunkowa: 57 m sześć.

Masa własna (bez paliwa): 18500 kg.

Masa startowa (normal/max): 21000 kg/23200 kg.

Ładowność (max): 9250 kg.

Prędkość przelotowa: 480 km/h.

Zasięg z maksymalnym zapasem paliwa i ładunkiem: 1460 km.

^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^

Tragiczna Katastrofa - 23 styczeń 2008

Jedna z maszyn, CASA C-295 M - zakupiona w roku 2007, o numerze bocznym 019 użytkowana przez Siły

Powietrzne RP uległa katastrofie 23 stycznia 2008 niespełna kilometr od lotniska wojskowego 12-tej Bazy

Lotniczej w Mirosławcu. Na pokładzie było 20 osób, w większości oficerowie wojsk powietrznych, w tym

jeden generał i kilku pułkowników. Nikt nie przeżył katastrofy. Była to najtragiczniejsza katastrofa lotnicza w

Polsce od czasu katastrofy samolotu Ił-62M "Tadeusz Kościuszko" w 1987 i pierwsza z udziałem maszyny

typu CASA.

Maszyną lecieli z Warszawy jak na ironię oficerowie - uczestnicy konferencji " Bezpieczeństwo Lotów ".

Ofiary to 4 członków załogi i 16 pasażerów. Część kadry oficerskiej wysiadła podczas dwóch

międzylądowań. Jednym z ocalałych był gen. Włodzimierz Usarek. Opuścił samolot na dwadzieścia minut

przed katastrofą.

Wedle komunikatu Dowództwa Sił Powietrznych, po starcie z Okęcia o godz. 16.51, samolot z 4 członkami

załogi oraz 36 pasażerami (razem 40 osób) wykonywał międzylądowania na lotniskach:

- Powidz w godzinach 16.35-17.51 z samolotu wysiadło 9-ciu żołnierzy

- Krzesiny w godzinach 18.11-18.24 z samolotu wysiadło 11 żołnierzy.

Po starcie z lotniska w Krzesinach o godz. 18.24 samolot C-295M był prowadzony przez służby ruchu

lotniczego Sił Powietrznych. Samolot wykonywał lot zgodnie z założonym planem na wysokości 4900

metrów ze średnią prędkością 400 km/h. Samolot na całej trasie lotu był jednocześnie obserwowany w

dwóch systemach kontroli przestrzeni powietrznej. O godzinie 19.07 Dyżurna Służba Operacyjna Centrum

Operacji Powietrznych odebrała informację z 22 Ośrodka Dowodzenia i Naprowadzania (ODN) w

Bydgoszczy o katastrofie lotniczej samolotu C-295M około 1 km od pasa startowego lotniska Mirosławiec.

Na pokładzie samolotu znajdowało się 16 pasażerów oraz 4 członków załogi. O godzinie 19.07 akcję

ratowniczą rozpoczęła Grupa Naziemnego Poszukiwania 12 Bazy Lotniczej w Mirosławcu. Akcją

ratowniczą dowodził w rejonie Mirosławca Zastępca dowódcy 12-tej Bazy Lotniczej ppłk Zbigniew

WOLEWICZ.

Warunki atmosferyczne dla przelotu samolotu C-295M po trasie Krzesiny- Mirosławiec wedle Rzecznika

Prasowego Dowództwa Sił Powietrznych:

Lotnisko: Krzesiny - godzina 18.30 - zachmurzenie 7/4; podstawa chmur - 390 m; widzialność 5 km,

zamglenie, wiatr 180/2; temperatura powietrza - 0,8 st. C.; wilgotność - 94 %, ciśnienie, 1029,4

Lotnisko: Mirosławiec - godzina 19.00 - zachmurzenie - 8/7; podstawa chmur 90 m; widzialność - 3 km;

zamglenie; wiatr 190/1; temp. 0,7 st. C.; wilgotność 97 %; ciśnienie - 1027,0.

CASA spadł z wysokości 150-200 metrów , a do wypadku doszło 800 metrów od planowanego miejsca

lądowania. Samolot spadł na teren zalesiony. Każdy egzemplarz ma rejestrator parametrów lotu, tzw.

czarną skrzynkę .

Czteroosobowa załoga samolotu wojskowego C-295M Casa służyła w 13-ej Eskadrze Lotnictwa

Transportowego w Krakowie-Balicach. Według kpt Piotra Jaszczuka, rzecznika 8-ej Bazy Lotniczej w

Krakowie-Balicach, byli to bardzo doświadczeni piloci, którzy wcześniej wykonywali loty do Afganistanu,

Iraku czy na Bałkany. Zginęli dobrzy piloci szkoleni za granicą, w tym w Hiszpanii, gdzie produkowane są

samoloty Casa.

Lista Ofiar Katastrofy w Mirosławcu

Dowódca sił powietrznych gen. Andrzej Błasik w dniu 24 stycznia 2008 roku podał nazwiska ofiar katastrofy

samolotu transportowego CASA C-295M.

1. gen. bryg. Andrzej Andrzejewski, dowódca Brygady Lotnictwa Taktycznego, pilot instruktor;

2. płk Dariusz Maciąg, dowódca 21. Bazy Lotniczej;

3. płk Jerzy Piłat, dowódca 12. Bazy Lotniczej;

4. ppłk Wojciech Maniewski, d-ca 40. eskadry lotnictwa taktycznego;

5. ppłk Zbigniew Książek, z-ca dowódcy 22. Bazy Lotniczej ;

6. ppłk Dariusz Pawlak, dowódca dywizjonu 12. Bazy Lotniczej;

7. ppłk Zdzisław Cieślik, Szef Szkolenia Brygady Lotnictwa Taktycznego, pilot instruktor;

8. mjr Robert Maj, Brygada Lotnictwa Taktycznego, Szef Sekcji, pilot instruktor;

9. mjr Mirosław Wilczyński, 1 Brygada Lotnictwa Taktycznego, Szef Sekcji;

10. mjr Grzegorz Jułga, Dowódca Klucza Technicznego, 8. eskadra lotnictwa taktycznego;

11. mjr Jarosław Haładus, Szef Techniki Lotniczej - 13. eskadra lotnictwa transportowego;

12. mjr Piotr Firlingier, Szef Sekcji Techniki Lotniczej, 21. Baza Lotnicza;

13. mjr Krzysztof Smołucha, Specjalista - Oddział Operacyjny A3 Dowództwa Sił Powietrznych,

14. kpt. Karol Szmigiel, Dowódca Klucza Technicznego, 8. eskadra lotnictwa taktycznego;

15. kpt. Paweł Zdunek, Dowódca Klucza Lotniczego, 8. eskadra lotnictwa taktycznego;

16. kpt. Leszek Ziemski, Inspektor Bezpieczeństwa Lotów - Szef Sekcji - 40. eskadry lotnictwa taktycznego;

17. kpt. Grzegorz Stepaniuk, Szef Techniki Lotniczej - 40. eskadra lotnictwa taktycznego;

18. por. Robert Kuźma, Starszy Instruktor - 13. eskadra lotnictwa transportowego;

19. por. Michał Smyczyński, Starszy Pilot - 13. eskadra lotnictwa transportowego;

20. sierż. Janusz Adamczyk, Starszy Technik Samolotu - 13. eskadra lotnictwa transportowego;

Wojsko nie poinformowało służb ratowniczych o katastrofie samolotu. Formalnie nie musi. Ratownicy

pogotowia mieli się dowiedzieć o wypadku przez przypadek i bez powiadomienia udali się na miejsce

tragedii. W komendzie straży pożarnej w Wałczu, zgłoszenie o wypadku straż otrzymała w dniu 23 stycznia

2008 około godziny 19.30. Dyrektor Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Szczecinie Roman

Pałka zapowiedział, że w czwartek złoży na ręce wojewody zachodniopomorskiego oficjalne pismo w

sprawie katastrofy. "Chcę poinformować wojewodę o zaistniałej sytuacji dotyczącej systemu

powiadamiania służb ratunkowych - powiedział Pałka. Odmówił szczegółowych informacji w tej sprawie.

Prezydent RP Lech Kaczyński podpisał w dniu 24 stycznia 2008 roku po południu decyzję o trzydniowej

żałobie narodowej w związku z katastrofą samolotu CASA - poinformowało Biuro Prasowe kancelarii

Prezydenta. Premier zapowiedział minutę ciszy w południe, w piątek. Prezydent Warszawy Hanna

Gronkiewicz-Waltz poleciła odwołać wszelkie miejskie imprezy o charakterze rozrywkowym. Żałoba będzie

trwała od godziny 19-tej w czwartek 24 stycznia do soboty, do godziny 19-tej. W czasie żałoby narodowej

flagi państwowe na gmachach publicznych zostają opuszczone do połowy masztu i przepasane kirem. Na

czas trwania żałoby odwołane są imprezy masowe, rozrywkowe, koncerty i imprezy sportowe.

RELACJE Z MIEJSA KATASTROFY

Dziennik "Polska" poinformował, że w czasie kiedy lądował samolot system naprowadzania ILS na

lotnisku w Mirosławcu, nie działał właściwie. Dodatkową przyczyną mogą były złe warunki atmosferyczne .

Informację potwierdził IAR rzecznik sił powietrznych podpułkownik Wiesław Grzegorzewski, dodając przy

tym, że system był uszkodzony . Piloci podchodzili do lądowania przy pomocy radaru precyzyjnego

podejścia . Zdaniem rzecznika sił powietrznych, awaria systemu ILS nie miała wpływu na katastrofę. System

ILS - czyli Instrument Landing System - podaje informacje dotyczące pionowego i poziomego położenia

maszyny względem pasa startowego, co znacznie ułatwia lądowanie w warunkach ograniczonej

widoczności np. niskiej pokrywy chmur . A takie właśnie warunki panowały w środowy wieczór w

Mirosławcu, kiedy wydarzyła się katastrofa. System odpowiada za precyzyjne podejście samolotu do

początku pasa. Ten radiowy system nawigacyjny ułatwia lądowanie w warunkach ograniczonej

widoczności. Informacja została potwierdzona dziennikowi "Polska" przez dwa niezależne źródła

wojskowe.

Rzecznik dowódcy Sił Powietrznych powiedział jednak, że system ILS na lotnisku w Mirosławcu nie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: