5 - Płomień w Oklahomie.pdf - WERNIC WIESŁAW - janko77

WIESŁAW WERNIC

PŁOMIEŃ

OKLAHOMIE

ILUSTROWAŁ S. ROZWADOWSKI

CZYTELNIK* 1977* WARSZAWA

Zastępca szeryfa

Czy możecie sobie wyobrazić?

Izba dość przestronna, bardziej szeroka niż długa, z dwoma oknami, w których umocowano

kraty. Pod ścianą — zbite z ledwo obłupanych belek dwa stoły. Jeden bliżej, drugi dalej od

wejścia. A za tym dalszym — właśnie ja.

Siedzę za tym stołem i szczypię się w policzek. Podobno znakomity sposób na przebudzenie.

Ale nie budzę się. Widocznie to jednak nie sen!

Przede mną, na przybrudzonym blacie spoczywa sześcioramienna gwiazda szeryfa. To jest

właśnie najtrudniejsze do zrozumienia. Gwiazda niby moja, a przecież nie moja.

Na progu, w otwartych, wąskich drzwiach siedzi — z długą rusznicą położoną na kolanach —

wuj Jonathan. Nie, to nie mój wuj! Nawet nie wiem, czy jest czyimkolwiek wujem. Ale tak go tu

powszechnie nazywają. Prawdopodobnie dlatego, że uchodzi za najstarszego osadnika w tym

miasteczku. Jednakże to tylko domysł. W tej chwili nie mógłbym odpowiedzieć nawet na pyta-

nie, jak się nazywa ta miejscowość. Wyleciało mi z głowy. Aż wstyd się przyznać.

Muszę wyjaśnić, że na kilka godzin, a może nawet na cały dzień obarczony zostałem

funkcjami szeryfa, a “prawdziwy” szeryf akurat znajduje się w areszcie, skąd poprzez kraty

spogląda na mnie wzrokiem pełnym wyrzutu. Wcale mu się nie dziwię. Natomiast dziwię się

sobie i wszystko ciągle jeszcze wygląda mi bardziej na sen niż na rzeczywistość.

Dlatego siedzę bezczynnie za stołem i staram się uporządkować wypadki według kolejności,

w jakiej następowały w ciągu ostatniego tygodnia, a przede wszystkim podczas wczorajszego

ranka.

Żeby wytłumaczyć wszystko dokładnie, muszę się cofnąć w czasie. Aż do ostatnich dni marca

1885 roku.

Zima wówczas wydawała swe gasnące, mroźne oddechy, a ja systematycznie spełniałem

funkcje lekarza w rodzinnym mieście Milwaukee nad jeziorem Michigan.

Jeśli nie orientujecie się, weźcie mapę i zobaczcie, jak wielkie odległości dzielą tamto miasto

od południowych krańców stanu Kansas, na terenie którego obecnie przebywam.

Ale do rzeczy.

Któregoś wieczoru, właśnie w Milwaukee, odwiedził mnie, a raczej wpadł, bo to lepiej

określa sytuację, Karol Gordon. Ongiś mój pacjent, później, przez lata całe, serdeczny przyjaciel.

Niegdyś farmer w jednym z południowo-wschodnich stanów, następnie — zrządzeniem losu —

łowca skórek, traper, myśliwy, który przemierzył w swych wędrówkach setki mil wiodących

przez bezdroża Gór Skalistych i równin Północnej Ameryki.

Wrzasnęliśmy obaj z radości, spoglądając jeden na drugiego tak, jakbyśmy się nie widzieli od

wieków. A przecież były to tylko miesiące.

—Bałem się, że cię nie zastanę, Janie — powiedział

Karol opadłszy na najwygodniejszy z moich foteli.

—Skąd ta obawa? — zapytałem rozbawiony.

Kto jak kto, ale Karol doskonale wiedział, że zimą przebywałem zawsze w mieście, nie

wysuwając nosa poza ostatnie zabudowania Milwaukee.

—Uwierzyłem w złą gwiazdę — odparł. — Twoja

nieobecność pasowałaby do serii moich niepowodzeń jak

kołek do kołka w płocie. Ach, nie masz pojęcia...

—Nie mam pojęcia — przytaknąłem. — Ale może

mnie wtajemniczysz.

Okazało się, że “seria nieszczęść” nie była wcale tak bardzo katastrofalna.

Poza zwichnięciem nogi podczas zimowego polowania w północnych rejonach Kanady

najbardziej dopiekło Karolowi zniszczenie, a raczej samozniszczenie się jego ulubionej broni.

Ten wypadek skrócił, i to znacznie, okres łowieckiej wyprawy. Przypuszczam, że Gordon musiał

być bardzo zmęczony tamtego zimowego dnia, jeśli nie zauważył, że lufa jego sztucera zapchana

jest śniegiem. Jaki był skutek tego przeoczenia — łatwo odgadnąć. Przy wystrzale broń została

po prostu rozsadzona, ale Karolowi nic się nie stało. Znajdował się wówczas daleko od

wszelkich siedzib ludzkich, więc o nabyciu jakiejkolwiek innej strzelby mógł tylko marzyć.

—Gdyby to było lato — opowiadał z nieukrywaną

goryczą — mógłbym karmić się korzonkami traw, leśnymi jagodami, w ostateczności...

żabami.

—Nie miałeś sideł?

Spojrzał na mnie jednym okiem.

— Nie. Wiesz, jak nie lubię tego rodzaju łowów. Trzeba dawać zwierzętom jakąś szansę, a

poza tym ja poluję na upatrzonego i nie zadowala mnie to, co przypadkowo wpadnie we wnyki.

Tak więc Karol w połowie zimy musiał wracać. Nie miał czym polować i nie bardzo miał co

jeść. Wlókł się aż gdzieś znad rzeki Pokoju i jeziora Athabaska 1 na południe najprostszą drogą,

jaką mógł obrać. Z jedzeniem zresztą sprawa nie przedstawiała się tak tragicznie. Miał suchary i

nieco sproszkowanego mięsa, a po kilku dniach spotkał grupę Indian z plemienia Kri polującą

jak on, tyle że z lepszym skutkiem, i mógł uzupełnić żywnościowe zapasy. Drugie spotkanie

wydarzyło mu się znacznie dalej, na południu. Zetknął się z samotnie polującym traperem.

1 Rzeka Pokoju (Peace River) i jezioro Athabaska leżą w północnej części kanadyjskiej prowincji Alberta.

Spędzili razem dwa dni, podczas których mój przyjaciel dobrze przyjrzał się łowieckim

sukcesom towarzysza.

—Zanim go opuściłem, wiele rozmawialiśmy o Oklahomie — dodał.

—Przecież nigdy tam nie byłeś — zauważyłem.

—Ja nie, ale ten traper. Opowiadał mi mnóstwo szczegółów. Nie masz pojęcia, Janie, ile tam

zwierzyny. Cudowny kraj!

Spojrzałem podejrzliwie na Karola. Co miało oznaczać nagłe wychwalanie Oklahomy?

Widocznie spostrzegł to i natychmiast zmienił temat. Opowiadał, w jaki sposób dotarł na tereny

swych przyjaciół, Czarnych Stóp (od których przed laty otrzymał zaszczytny przydomek

Wielkiego Bobra), jak powitany został przez ich wodza, Wysokiego Orła, i czarownika

plemiennego, Czerwoną Chmurę, i jak na samym progu obozowiska czerwonoskórych,

zahaczywszy o jakiś korzeń tkwiący pod śniegiem, zwichnął nogę. To unieruchomiło go na dwa

tygodnie. I tak do reszty zmarnował sezon zimowych polowań.

Wyraziłem mu z tego powodu ubolewanie, proponując jednocześnie pożyczkę pieniężną aż

do następnej zimy. Odmówił. Natomiast zaproponował mi wyjazd... do Oklahomy. Roześmiałem

się:

—Tak cię zaagitował tamten traper?

—Nie tylko on. Przepytywałem innych. Wszystko się zgadza. To wspaniały teren łowiecki!

— Może — powiedziałem beznamiętnie. — Jeśli jednak się nie mylę, jest to ziemia

zamknięta dla białych. 2

—Prawda.

—I każdy, kto tam się udaje, łamie prawo i ryzykuje własną skórą.

—No... niezupełnie tak. Nie wolno się osiedlać, ale przecież nie w takim celu tam się udamy.

A co się tyczy ryzyka... Jak rozpakuję swój tobołek, to ci coś pokażę.

—Ciągle nie bardzo rozumiem, Karolu, dlaczego ci tak zależy właśnie na Oklahomie? Chyba

coś przede mną ukrywasz...

—Nic, a nic. Po prostu wiem, że żyje tam borsuk, piżmowiec, szary i czerwony lis, wilk,

kojot, bóbr, antylopa, łoś, bażant, kura preriowa i... soból! Pomyśl tylko, Janie, jak cenne jest

futerko sobola!

—W lecie? Chyba żartujesz.

—Oczywiście, że nie w lecie, ale ja chcę dokładnie zbadać teren przed zimową wyprawą.

2 Na mocy układu między rządem Stanów Zjednoczonych a plemionami Komanczów, Kiowa, Czejenów, Arapaho,

Apaczów i Wichita zawartego w 1867 r. Indianom zagwarantowano prawo wieczystej własności ziem Oklahomy.

Dodatkowy układ z 1875 r. potwierdził to prawo w stosunku do Komanczów, którzy ze swej strony zobowiązali się

do nieprzekraczania granic Oklahomy. Oba te układy zostały złamane w 1889 r., kiedy zezwolono osiedlać się w

Oklahomie farmerom z sąsiedniego stanu Kansas.

— Obawiam się, że czerwonoskórzy nie będą zbyt zadowoleni z twoich łowów.

— Już ci mówiłem, że w tobołku mam coś, co pomoże nam zjednać przychylność

czerwonych plemion. Jedziemy, Janie?

I tak oto, po raz pierwszy w życiu miałem zwiedzić Oklahomę. Dlaczego ustąpiłem? Po

prostu dlatego, że corocznie wiosną właśnie w towarzystwie Karola opuszczałem na kilka

miesięcy Milwaukee, aby odpocząć po zimowych trudach z dala od ludzi, z którymi na co dzień

się stykałem, w warunkach zupełnie odmiennego życia. W ten sposób zwiedziłem część Kanady,

Arizonę, Nowy Meksyk... Oklahoma w gruncie rzeczy była dla mnie tak samo dobra, jak każda

inna część kraju, a jeżeli miałem co do niej pewne zastrzeżenia, to tylko z powodu Indian. O

czym już wspomniałem. Mój upór został złamany, gdy Karol po wieczornym posiłku wyjął z

tobołka zdumiewająco piękny, wąski i długi pas wyprawionej mistrzowską ręką skóry antylopy.

Była miękka i delikatna w dotknięciu, różnokolorowa, a do tego przetykana perłami. Znam się

coś niecoś na takich przedmiotach. Jeden rzut oka wystarczył: to był indiański wam-pum.

Przebywając z Karolem wśród plemion Czarnych Stóp, Nawajów czy Apaczów niejeden już

raz oglądałem wampumy, ale tak pięknego chyba nigdy nie widziałem.

Wampum — to coś w rodzaju glejtu gwarantującego posiadaczowi bezpieczeństwo osobiste;

może być również dowodem, że jego okaziciel przemawia w imieniu osoby, która mu wampum

wręczyła.

Karol otrzymał go od wodza Czarnych Stóp w Kanadzie. Było to zaszczytne wyróżnienie,

dowód specjalnego zaufania. Wypadek niesłychanie rzadki w stosunkach między Indianami a

Fałymi. Jednakże nie zdziwiło mnie to — Karol Gordon cieszył się sławą przyjaciela

“czerwonych mężów”, a zwłaszcza Czarnych Stóp.

—Komu chcesz to wręczyć? — zapytałem patrząc na mieniący się kolorami pas.

— Jeszcze nie wiem. Zobaczymy w Oklahomie. Najchętniej skorzystałbym z gościny

Komanczów. Łatwiej się porozumieć. Ich mowa podobna jest do języka Czarnych Stóp. 3 Ale

równie dobrze możemy przypadkowo natrafić na Czejenów, Apaczów, Kiowa, Seminolów...

Na tamtejszych obszarach mieszka chyba z tuzin rozmaitych plemion.

Tak właśnie wyglądał początek historii, której ciąg dalszy doprowadził mnie do wnętrza

szeryfowskiego budynku.

Dodam, że przed wyruszeniem w drogę z naciskiem oświadczyłem Karolowi:

— Ale pamiętaj, tym razem jadę dla przyjemności, tylko po to, by odpocząć; będę się kąpać

w dziewiczych strumieniach, będę opalać się na złocistych plażach, może czasem zechce mi się

upolować antylopę albo złowić trochę ryb, których w wodach Oklahomy żyje podobno aż

3 Oba wymienione plemiona należą do tej samej grupy językowej.

5 - Płomień w Oklahomie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: